Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
menie, (rode~) /oej/
in Antw.: rode mening
Kempen: roei menie
Zet dat hekken eerst in de roei, tegen de roest, alvorens ge die in het zwart schildert.
> andere betekenis van roei
loon, salaris
DS2015 standaardtaal
SN/NL ‘wedde’ slaat uitsluitend op een militair loon
vgl. ook weddeschaal, maandwedde
De wedde van een agent is niet om van de toren te roepen.
letterlijk: iemand defenestreren, ~ uit het raam gooien
< Frans défenestration < Oudfrans fenestre (=raam)
figuurlijk: (politiek) iemand buiten spel zetten, uit de partij gooien
De defenestratie van Leuven was een incident op 22 december 1379 toen een woedende menigte diverse patriciërs van de stad Leuven uit ramen van het stadhuis van Leuven wierp. (forum)
Begin dit jaar heb ik beslist om mijn VLD-lidmaatschap niet te hernieuwen. De defenestratie van Jean-Marie Dedecker heeft mij doen afhaken. (forum)
rommelen, graaien
Toen de agent haar paspoort vroeg, begon ze te roefelen in haar sacoche
uitgeput, bekaf
> ten ende, t’ ende
Na de stratenloop ‘Dwars door Brugge’ was ik tenden.
schertsende uitdrukking voor een plaats die ver weg en onbeduidend is
vgl.: Bommerskonten, Zevenzussenbolder, Chakamaka
zie ook ginderachter
NL: Lutjebroek (maar dat bestaat echt)
Volgens de wetten van vraag en aanbod was de verhuizing van Ginderachtergem naar Antwerpen geen slecht gedacht geweest. (Van Dievel Consulting)
Vergelijk dat eens met de astronomische bedragen die de Vlaamse overheid aan de heraanleg van een weg van bv. Kontich naar Ginderachtergem spendeert, en ge weet genoeg.
(forum)
Dan ga ik meteen een nieuwe kopen ipv daarvoor naar Ginderachtergem te rijden.
(forum)
een lange broek die te kort is
Synoniemen
tram, afgereden van de ~, onder de tram gezeten hebben, smirrekes, op ~ lopen
Hij groeit zo rap, die broek is weeral te kort…, er staat water in zijne kelder.
’water in de kelder hebben staan’. Zou het iets te maken hebben met een mislukte verbouwing? Nattigheid aanvoelen? Nope, hiermee wordt bedoeld dat je ‘hoogwater’ hebt. Oftewel: je broek is te kort. (gidsvoorhetzuiden.nl)
was een oudere vrouw die de stoelen schikte in de kerk. Na de preek kwam ze rond bij de kerkgangers om het stoeltjesgeld te innen.
Als kind hielden we de centen voor de schaal en de stoeltjeszetster zorgvuldig in de hand. We mochten er niet mee spelen en vooral niet laten vallen…wat natuurlijk iedere keer wèl gebeurde.
< beet
- een hap (Van Dale SN)
- een kort antwoord: zie ook beet krijgen, geven
Hij doet drie beten in zijn appel en smijt hem daarna in de vuilnisbak.
Ik moet oppassen met wat ik tegen hem zeg, want al rap krijg ik een bete.
een onbeleefde en brutale vrouw, meisje
m: frankaard
Seg es franke tik, bekekt uw eigen es eerst en spreekt dan is…
Franke tik da gij zij, zoude uw bakkes es ni houwe en eerst 2 ker nadenken voor da ge iet zegt! Ge hed die madam wel beledigd hè.
(ironisch) een cadeau is een cadeau; wie iets wegschenkt, moet er afstand van doen.
Meestal weet de gebruiker wel dat het Standaardnederlandse voltooid deelwoord van ‘geven’ ‘gegeven’ is; de uitdrukking wordt zodoende veelal ironisch gebezigd.
Ge hadt moeten nadenken vooraleer ge die gasten zoiets waardevols gaaft; gegoven is gegoven.
Gegoven is gegoven en terugvragen is stelen.
“Gegoven is gegoven en teruggenomen is gestolen.”
geluk gehad
De Paul heeft een gelukkige engel gediend: hij heeft een zwaar auto-accident gehad en de auto is perte totale, maar hijzelf is ongedeerd. Voor hetzelfde geld lag hij nu in het hospitaal!
herscholing, omscholing
vnw: (veroud.) bijscholing, herscholing
Fr. recyclage
Recyclage van leerkrachten lichamelijke opvoeding.
Kredieturen onder de vorm van heroriënteringslessen,
inhaallessen, recyclagelessen, enzovoort. (vlaamsparlement.be)
Allerhande uitgaven in verband met de recyclage van leerkrachten uit het Rijksonderwijs (dekamer.be)
schoner
zie schoon in de betekenis van mooi
wordt niet gebruikt voor SN schoon in de betekenis van proper
Limburg: sjoonder, sjoender, sjonder
ook in de combinatie vele schoonder, veel schoonder
ook in een pejoratieve betekenis: nu nog schoonder da, wat ge mij gelapt hebt!
uitspr. Antw: schunder
uitspr. Kempen: scheunder (korte eu)
Ge staat vele schoonder met dat blauw kleedje vind ik.
Maasland: Dat blauw klidje sjteit dich sjoonder
kleine bestelwagen
NL: bestelwagen ~auto of eventueel (bestel) bus
Mijn vriendin en hare vent hebben vorig jaar een bakkersautooke gekocht.
met acht stuks verpakt
vb. kist met acht stuks van een bepaalde groente erin, of een mix van verschillende soorten
Er zijn nog achters mixsla, en twaalvers kropsla: welke zou u willen?
> andere betekenis van achter
Meestal is de uitdrukking ‘van a-één, van atwee, van adrie’.
Men laat een kind opspringen in 3x om het kind minder zwaar te maken bij het optillen.
En een kind vindt dat nog plezant ook.
van a-één, van atwee, van adrie
van a-één, van atwee, van adrij
uit wikipedia: De Index der consumptieprijzen, of kortweg de index, is een lijst van de prijzen van goederen en diensten, opgesteld door het Nationaal Instituut voor de Statistiek.
Door de Belgische overheid gehanteerde officiële meting van het gemiddelde prijsniveau waaraan een automatische prijscompensatie gekoppeld is.
indexaanpassing: loonaanpassing/prijsaanpassing op basis van de index; indexatie
vgl. ook gezondheidsindex, huurindex, loonindex, indexsprong, indexmanipulatie; spilindex
Van ’t jaar genen opslag, hoogstens een indexaanpassing. ’t Stond in de gazet.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
