Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
duizelig, vaak na verschillende keren ronddraaien bij een wals bvb
amaai ik ben draailings zeg … die wals duurde te lang zenne
gerstekorrelsteek (breijargon)
De eerste naald brei je afwisselend 1 steek recht en 1 steek averecht. De volgende naald begin je met 1 steek averecht en 1 steek recht. Dat blijf je herhalen en ziedaar de rijstpapsteek.
Rijstpapsteek breien duurt langer dan tricot breien, maar is schoonder.
bevuilen, beduimelen (van kleding, een boek e.d., bv. door veelvuldig gebruik)
(het woord raakt stilaan in onbruik in onze streek)
Dèè boek wos speldernauw waaj ich ’m autleinde, bekiek ’m nau: heil bekraus! (dat boek was splinternieuw toen ik het uitleende, nu is het helemaal beduimeld!)
eigendom die als belegging verworven wordt, i.h.b. voor verhuur
vnw: beleggingspand
Taaladvies.net: standaardtaal in België
Van Dale 2016 online: BE
NL: beleggingspand
zie ook: opbrengsthuis
Hij zit in de immobiliën, het kopen en verkopen van opbrengsteigendommen enzo.
“Opbrengsteigendom te koop. De benedenverdieping (circa 150 m2) is verhuurd aan een goedlopende bloemenzaak.” (Taaladvies.net)
tegelijkertijd, impersant, onmiddellijk, direct
zie ook: slag, van de ~, impesant
wnt: In ’t gelijk, znw (o.), in toepassing op den tijd. In gelijkheid van tijd, gelijktijdig, te gelijker tijd. Alleen in Vlaamsch België in gebruik: in Noord-Nederland zegt men te gelijk.
Ik ben nu de plafond aan’t schilderen, ventje, als gij die muur een beetje proper kunt maken, dan pak ik dien in ’t gelijk mee.
(eigenlijk ‘moele’)
houten kuip
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Waarschijnlijk heeft het woord, Geschiedenis van Antwerpen Brabant, 1300-1450: “een moele metten back ende mette ghereetschap” (in een inventaris van “houdtwercke”) de betekenis kneedtrog, baktrog. Het is hetzelfde woord als moelie, dat in dezelfde beteekenis nog heden in het Vlaams bekend is.
Kiliaan: moelie, moelde, backtroch.
Het is hetzelfde woord als Middelhoogduits muolte (= Kiliaen’s moelde) of althans nauw daarmede verwant. Vergelijk ook Middelhoogduits mulde, dat hetzelfde beteekent, en Middelnederlands moude (uit molde), o. a. houten bak.
zie ook moelde
Een houten kuip waarin men deeg kneedde en liet rusten alvorens te bakken noemden wij vroeger een moulle.
karaktertrek: opvliegend, zonder veel aanleiding kwaad worden en uit zijn krammen schieten (krammen, uit zijn ~ schieten)
< Frans colérique
vnw: choleriek, cholerisch
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 geen standaardtaal
zie ook choleriek, kolerig, koleris, colère
Dat is toch een koleriek manneke, bij het minste schiet hij in colère!
Ik mis haar nu al, mijn kolerieke madam! Vandaag de dag ook begonnen met hoofdpijn en dat voor de derde dag op rij. (blog.associatie.kuleuven.be)
bloemlezing De Standaard:
Als kinderen kolerieke ventjes worden – De Standaard
Het maakte hem koppig en bij momenten, wanneer zijn joligheid hem niet redde, ronduit koleriek van karakter. (standaard.be)
Zij vond hem impulsief noch koleriek.(standaard.be)
enz.
als garçon werken
Hij heeft altijd veel geld omdat hij voor en na gaat garçonnen.
Bostel met zachte dikke katoenstrengen ipv. haren om stof vanonder een bed op te nemen.
En ne vlokkenborstel vind’e al helemaal ni meer.
Chicletautomaat, kauwgomballenmachine; (ook) automaat die minderwaardig spul aflevert, rommelbak.
zie ook chiclettenbak, tutterfrutbol, tuttefrutkast
ook sjiekenbak (zie voorbeelden)
niet te verwarren met de sjieken bak
Een chick draaien uit de chickenbak.
Ik zou ook geen verzekering pakke op ne gsm uit de chickenbak zenne.
Die denkt dat hij ne chique bak heeft gekocht – een chickenbak, ja!
“Als ik naar de dokter ga betaal ik 5 euro remgeld, dat is zoals aan de sjiekenbak draaien. Dat is niet ernstig.”(hln.be)
zwaaien, wuiven
zie ook waaien
Kindjes, zwier nog eens naar oma want ze gaat vertrekken.
Eerder “poepvaliske”
Een klein reiskoffertje dat slechts het absoluut noodzakelijke kan bevatten voor een korte reis.
Hiermee maakt men allusie op aanhouderij en geniepige afspraakjes met een geliefde op hotel e.d.
Ik heb hem zien vertrekken met zijn “poepvaliske” hij zal weer wel met een van ze’n lieven zijn gaan kameren.
gaspedaal
Ambréage indrukken, schakelen naar eerste, voet op de gas en dan ambréage geleidelijk lossen terwijl ge meer gas geeft. Dat is les numero 1 van het rijden met den auto.
totaal, volledig, helemaal
(in SN betekent ‘globaal’: niet tot in details gaand, oppervlakkig geschat, ruw berekend)
Van Dale 2012 online: algemeen Belgisch-Nederlands
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2
In het Frans: ‘global’
vgl. globaliseren
Een globaal plan is ondenkbaar zonder een voorafgaandelijk globaal akkoord.
Een globale verkenning van V&G-risico’s is een nuttige eerste stap om een globaal beeld te krijgen van de aard en omvang van eventuele zwakke en sterke punten op arbogebied. (uit: De psychologie van arbeid en gezondheid)
bereiken, meten,
NL: de teller is blijven staan op
Festival Dranouter klokt af op 63.000 bezoekers.
door titsen iets verwijderen
Hij titste zijn sigaret tegen de rand van de assenbak af, trok er nog eens diep aan en duwde de peuk met een langzame draaibeweging uit. Hij was vastbesloten te stoppen met smoren … tenminste toch voor een minuut of tien.
Er hangt iets op uw trui, ik zal het er eens aftitsen se.
een vreemdeling uit het Midden-Oosten
vgl. tjoektjoek
Een tchoektchoek in de jaren ’60 en ’70 in Vlaanderen was een rariteit.
Een pas geven in het voetbal.
zie andere definities van passeren
Hij loopt veel te lang met den bal. Hij zou rapper moeten passeren.
als men een schatting maakt: hooguit
vnw: hoop en al: ten hoogste, op zijn hoogst, niet meer dan
Het duurde hoop en al tien minuten voor de pompiers ter plaatse waren.
Ik ken de Paul zijnen ouwerdom niet, maar dat zal hoop en al 50 jaar zijn.
Op de mosselsouper was er hoop en al twintig man.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
