Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
1) stopwoord aan het einde van een zin
2) een aanspreekwoord, meestal uit irritatie
3) verkleinwoord gebruikt voor tederheid, empathie, vriendelijkheid
1) Schatteke, wilde dat voor mij es rap doen, jom.
2) Seg jom, stopt daar es mee, ge doet ambetant.
Hey jom, onnozelaar!
3) Maar jommeke toch, kom hier een kusje op uw zeer plekske.
waaromheen
vgl ook: rondwaar
We moeten eerst proberen de kern van het probleem te schetsen waarrond we dan het verhaal kunnen opbouwen.
Er staat een oude watermolen waarrond een hotel gebouwd is.
doen alsof men van niets weet
zie ook krommenaas, van ~ gebaren en andere varianten
Hij vroeg of ik het nieuws al wist van de inbraak bij de buren. Maar ik gebaarde van peekes.
inkomen, inkomsten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Den inkom van een muziekleraar is 2000€.
abnormaal mager, uitgemergeld zijn, zoals veel mensen die uit een concentratiekamp kwamen
Hedde gij onlangs de Paul nog gezien? Die mens ziet er nogal uit, zenne. Ocharme, ik vrees dat em zwaar ziek is … hij komt percies uit Buchenwald.
kaal
ook: afgesleten (bv. banden)
zie ook kletsenbol; kletskop
Al zijn haar ging er af. Hij heeft zijn eigen laten klets scheren. Nu is m kletskop en draagt m een vleesklak.
De banden van zijn velo zijn zo klets als wat.
> andere betekenis van klets
zak aan kledingstuk, beurs
Zijn sleutels zitten in zijn broeksbeuze, zijn portefeuille in zijn vestebeuze.
komediant, carottier, iemand die vage pijn of ziekte voorwendt om aan een taak te ontsnappen
Van Dale 2017: karottentrekker
2 BE; niet algemeen fopper
3 BE; spreektaal iem. die zich door een uitvlucht aan een onaangename verplichting onttrekt
= lijntrekker
vgl. karottentrekken
Fons is nen karottentrekker, hij heeft nooit niks, maar als hij moet gaan werken is hij opeens ziek.
demorgen.be: Dan kan het welhaast niet anders of het moet een profiteur of een karottentrekker zijn. (Yves Desmet)
betrappen
Een vrouw had in de winkel winkelwaar in haar tas gestopt zonder te betalen. Voorbij de kassa hield men haar tegen. Ze was geblekt.
> andere betekenissen van blekken
dorsmachine
Van Dale online: niet algemeen
ook in de Kempen
klik op de afbeelding
In het Vlaams Woordenboek van Herman Claeys staat dat “dosduvel” een wanmolen is.
De dorsduivel slaat de graankorrels van de halmen en scheidt met een sterke luchtstroom en met behulp van zeven, het kaf van het koren.
nieuw, extra, supplementair
taaladvies.net: standaardtaal in België
DS2010 ‘bijkomende vakantiedag’: afgewezen DS2015 ‘bijkomende besparing’: standaardtaalTypisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3
De advocaat van de betichte vroeg een hele resem bijkomende onderzoeken. ’t Was duidelijk dat hij de hele zaak wilde rekken natuurlijk.
Omdat hij op het examen gebuisd was moest hij een bijkomende proef afleggen.
Bijna, welhaast, nagenoeg, het scheelt weinig (of…)
zie ook: ver, wijd
ook in West-Vlaanderen
De ceremoniemeester verkondigde: ‘We gaan verre beginnen!’
’t Was daar natuurlijk ne flauwe plezante die riep: ‘En hoe ver is dat dan?’
specifieke berging/ruimte (kamer) meestal in een huis, achter/naast de keuken, waar o.a. diepvries, wasmachine, voorraad allerhande, … kunnen staan.
Het grondplan van de beroemde Belgische koterij van voren naar achteren: De voorplaats (optioneel), de living, de keuken, de bergplaats, de garage, het duivenkot, het (tuin/werk/knutsel)kot, het kiekeskot, de mesthoop. Alhoewel, bij een beetje duivenmelker schuift het duivenkot nog wat naar voor.
Jeroen, pakt eens ne nieuwe pot gelei in de bergplaats.
Het wasmachien was verstropt en heel de bergplaats stond onder.
ergens
vnw: ieverans(t), ievers (bw.): ergens
< Woordenboek der Nerderlandsche Taal, bij iewers:
ievers(t) bijw. Middelnederlands iewaers, iewers, naast iewaer, iewer.
In de niet-dialectische spreek- en schrijftaal althans van Noord-Nederland niet meer in gebruik, maar in de volkstaal ook van Noord-Nederland (in den vorm ievers) nog algemeen verbreid.
“Is er ievers eene hofstede opengevallen?” Stijn Streuvels, Minnehandel (1903).
Van Dale 1995: gewestelijk, niet algemeen
zie ook ieverans, ieveranst
antoniem: nievers, nieverans, nowers
Waar ievers liggen de autosleutels?
het is goal, een doelpunt
zie ook: kas, het is ~, bak
Voetbalwedstrijd Schotland-België: het was 2 keer bak voor België.
Jaah! Het is bak!
verwend
zie ook bedorven dans, bedorven scheet, bedorven, rot ~,
Die tiener is serieus bedorven geweest; dien is met niets meer content.
Een bedorven hond is dat ja, met zijn koekskes en snoepkes en zijn speeltjes…
zie Walen, Vlaanders, de ~, Limburg, de ~
Het gebruik van het bepaald lidwoord ‘de’ voor een eigennaam is kenmerkend voor Antwerpen.
Ook voor persoonsnamen van mannen in Antw.: de
We gaan op vakantie met den Bob en zijn lief in de Walen.
Men bedoelt hiermee dat een bepaald persoon met iemand anders goed overeenkomt of over de weg kan.
Akkebakken wordt in het Brugse nog vaak gebruikt.
Zij komen goed overeen; ze kunnen met elkaar goed akkebakken.
lid worden van een vereniging, zich aansluiten bij een organisatie of groep
Toen ik negen jaar was ging ik bij de jeugdbeweging en daar heb ik nooit spijt van gehad.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
