Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
(lett.) ‘achterbandje’, enkel nog in figuurlijke zin:
de (rechte) achterbendel van iet (niet) kennen: ergens de waren toedracht (niet) van kennen
vgl. doorbendel, onderbendel
Zij hebben ooit samen een zaak uitgebaat, maar dat is toen misgegaan; de rechte achterbendel daarvan ken ik niet. (de rèèchten aaterbêndel kèn ich nie tevan)
De zachte/taaie toestand waarin zich een product bevindt dat niet meer al te vers is.
Mijn broodje is wepsch.
Die nectarine is wepsch
de begroting van een overheid waarbij de uitgaven even groot zijn als de inkomsten
NL: sluitende begroting
taaladvies.net: standaardtaal in België
DS2015: standaardtaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
Na een marathon van 24 uur begrotingsconclaaf heeft de regering 12 miljard besparingen gevonden om tegen 2014 een begroting in evenwicht te kunnen voorleggen. Dat is besparen tegen een half miljard per uur.
En dat we dus bij lagere groeicijfers dan 2% ook een begroting in evenwicht moeten kunnen halen. (knack.be)
Begroting in evenwicht of budgettair gegoochel? | De Morgen
percelen, kavels
‘Gronden van 2 tot 8 aren te koop’ (advertentietekst)
SN: percelen van 200 tot 800 m2 te koop
gronden (mv) als handelsterm ken ik in NL alleen in overdrachtelijke zin:
stille wateren hebben diepe gronden, de informatie was verkregen op valse gronden.
‘are’ leren de hollandse kids op de lager school, daarna wordt het een quizvraag.
krokettenmaker, millecroquettes
een toestel om van patattenstoemp kroketten te maken.
Klik op de afbeelding
Het kroketmachien is een goede keukenhulp om kroketten te maken.
een goede geur verspreiden ; goed ruiken
< (1873) identiek met storen (hinderen), de betekenis ontwikkelde zich van ‘in beroering brengen’ tot ‘geuren’
1. (gewestelijk) geuren, rieken (Van Dale)
Ho, dat stoort hier! Zijn dat die bloemen daar, die zo goed ruiken?
verkleuren, verbleken, verschieten, afgaan
De gordijnen zijn afgeschoten van de zon.
een wel zeer dik gesneden snede brood, meestal toegevouwen met een lap spek ertussen als beleg, mond ver open om er een stuk te kunnen afbijten
vergelijk silvoeplekke
in het Waasland is/was het arra:
“Met zoo ’nen arra heb ik meer als genoeg”, Joos (1900-1904).
Krijg ik van u een boterham, nonkel Jan? Ik heb grote honger. Maar zeker, vent, éne voor met één pol, of éne voor met twee pollen? Als ik mag kiezen, geef me dan maar een arré, merci.
knikker
als het goed weer wordt dan spelen we weer met de mitsers op de speelplaats
gene vette, niet veel zaaks, niet veel soeps
ook “niet veel van petik”
ook in de Antwerpse Kempen
Die zelfgemaakte vlaai van tante Fien is niet veel petik.
idioot, domkop
A gijsen achterlekken bad’n.
(Oh jij achterlijke idioot.)
> andere betekenis van badden
sinaasappelhuid/appelsienhuid
< Fr. la cellulite
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ze maakt zich druk voor een beetje cellulite op haar billen.
een preuts, katholiek opgevoede vrouw
Doortje uit F.C. de kampioenen is een echt tante nonneke.
vandaag.be: Brigitta Callens: "Ik word het tante nonneke van de familie …
twitter.com: Blijkbaar ben ik een “tante nonneke” in mijn “politiek correcte gedesinfecteerde wereld” – gewoon omdat ik vind dat je van vrouwen afblijft
> andere betekenis van tante nonneke
ontevreden, malcontent
“Dese vercortinge meer als in Hollant en smaeckte veelen in Hollant niet wel, huer latende beduncken dat sulcx huere vendelen soude swack ende altoes miscontent houden.” – uit het ‘Journaal van Anthonis Duyck’, 1597
“’t Eene zei ’t is misschien dat de Keizer miscontent is, ’t andere zei wat anders, en alzoo zei elk zynen zeg.” – Guido Gezelle, 1865
‘Dat heeft hem ook goed gesmaakt, al was hij wel een klein beetje miscontent dat er geen spaghetti was’, vertelt een personeelslid van het studentenrestaurant in de reportage van TV Ekkergem. (standaard.be)
Er is in elke partij wel altijd iemand, die zich niet gesteund voelt of miscontent is. (hbvl.be)
in: ‘de neuzen in dezelfde richting krijgen’, ‘alle neuzen wijzen in dezelfde richting’, ‘met de neus in dezelfde richting’, e. d.
overeenkomen om een doel te bereiken
synoniem: violen, de ~ gelijk stemmen
equivalent in Nederland: ‘alle neuzen één kant op krijgen’ en ‘alle neuzen wijzen dezelfde kant op’
“Eerst de neuzen in dezelfde richting krijgen”, zei de partijvoorzitster in de Zevende Dag.
“Neuzen in dezelfde richting? Jazeker! Om te kunnen gaan in de richting die men zelf wil.” (agripress.be)
“Enkele spelers zijn iets te veel bezig met hun transfers en zolang de neuzen niet in dezelfde richting staan, zal er niet veel gewonnen worden.” (nr.10be.)
rukken, trekken
vnw: rukken, met schokken doen bewegen
zie ook toesnokken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Hij snokte aan het touw, en heel de tent zakte in.
toevallig, plots, uit het niets
< altemets
ook: bij gelegenheid, nu en dan
Roeselare: oaltmets, ooltmets
Oltemets begost te gietn. Plotseling begon het te regenen.
Gaaj gie daar alle weke naar toe? Bah nink gie…oltemets ne kjeir.
een periode van 3 maanden voorafgaand aan de verkiezingen, waarin striktere regels gelden voor het bedrijven van politieke propaganda
vnw: periode voor de verkiezingsstrijd, waarin de politieke partijen geen grootschalige reclamecampagnes mogen voeren
Gedurende de sperperiode mag in uitnodigingen of brochures wel de functie, maar niet de naam, de handtekening of een foto van een minister opgenomen worden. Verder mogen partijen en verkiezingskandidaten maar een beperkt bedrag uitgeven voor hun campagne.
demorgen.be: Het valt de laatste dagen duidelijk op dat de politieke partijen volop campagne voeren. Op het internet en in de kranten barst het van de advertenties. Dat komt omdat dinsdag de sperperiode voor de verkiezingen begint. De partijen moeten zich dan aan strikte regels houden, daarom halen ze nu nog eens alles uit de kast.
demorgen.be: Peeters: “Sperperiode is enkel relevant voor solden”
het kantoor zelf, afkorting van interimkantoor
Mijn job die ik nu heb, heb ik gevonden via den interim.
> andere betekenissen van interim
volgend, eerstkomend
zie ook: naarste, teneustejoar, neuste, noste
bij tijdsaanduidingen
vnw: naast: in België ook als bijvoeglijk naamwoord: volgend, eerstkomend
-naaste week, volgende week
-tot de naaste keer, tot de volgende keer
Van Dale 2016: niet algemeen
vgl. noste
zie ook: passeerde > passeerde jare
Jef zit in ’t zesde studiejaar. Hij mag ’t naaste jare naar ’t middelbaar.
Te naaste week is ’t vakantie.
De naaste keer moete beter uw best doen op d’school he manneken!
Het is dus te vreezen, dat ook in de naaste October-verkiezingen, progressisten en doctrinairen in de vier groote steden des lands elkander zullen bestrijden. (August Gittée, De nieuwe Kieswet en de naaste verkiezingen in België, dbnl.org)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
