Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
gekookt, zieden betekent koken
zie ook: zojjen, zooien
in Antw.stad enkel in ‘gezoije worst’ en gezoden en gebraden
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
In st. vormen van het verl. deelw. als gezoden, gezooien loopen zieden en zooien (I), dat een gemengde vervoeging kent, dooreen, zoodat m.n. bij beteekenisgelijkheid niet met zekerheid is uit te maken om welk ww. het gaat.
In het oudste café in Antwerpen is een specialiteit van het huis de befaamde “gezoden worst” te bestellen.
De patatten hemmen te lang gezeujen (Kempen).
heel hard schreeuwen op iemand
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Een woord met eenigszins zwevende beteekenis, dat eerst na de 16de eeuw in onze taal kan worden aangewezen, met beteekenissen als: luid en druk praten, schreeuwen, kijven, rumoer of ophef maken.
In onze taal daarentegen schijnt voorheen de (elders niet voorkomende) beteekenis: prijken, pralen op den voorgrond gestaan te hebben.
Het woord is, althans in later tijd, misschien onder bijgedachte aan brullen, min of meer bewust als eene ”verklanking” opgevat.
Over de ”echtheid” en de afleiding van dit woord is in de vorige eeuw een merkwaardige strijd gevoerd.
Van Dale 2013 online: (1613) ontstaan naast het oudere brullen, wellicht o.i.v. pralen
1. (verouderd) luisterrijk stralen (ook van edelstenen en metalen; van roem, eer enz.)synoniem: schitteren
•de zon, in ’t heetste van het brallen
2. (verouderd) pralen, pronken
•met de lauwer brallen
•op zijn afkomst, op schoonheid brallenbogen, trots zijn
3. luid snoevensynoniem: opscheppen
•brallende corpsballen
Je moet zo niet brallen … ik ga dit wel repareren.
banden repareren of nieuwe banden plaatsen
zie ook: banden leggen
De voorste banden van mijnen auto zijn verduurd en bekan kletskop. De garagist gaat volgende week nieuw banden steken.
Ik moet nieuw banden laten steken of mijn bakske geraakt niet door de keuring.
tafellaken
Mè kesmis en mè nievejaar wier ’t schunste ammelake oep tafel gelei en de talloere van het traaservies moechte dan oep tafel gezet weurre.
(Met kerstmis en nieuwjaar werd het mooiste tafellaken op tafel gelegd en de borden van het trouwservies mochten dan op tafel gezet worden.)
er een erreke van aan hebben
de gewoonte hebben om iets al of niet te doen, wordt dikwijls in de negatieve zin gezegd
Zie ook: handje, een ~ weg hebben van
Hij heeft er een erreke van aan om altijd te laat te komen.
kermismolen, draaimolen, paardenmolen, rosmolen
< Frans le manège
uitspraak varieert: /maneize/; /maneizje/
Van Dale 2016 “instelling waar men kan (leren) paardrijden, = rijschool”
Tijdens de kermisdagen was een ritje op het maneizeke een klassieker.
Bij mijn tante Wis hadden ze een manège om bieten te vermalen.
lol, plezier
SN/NL: leut
oorspronkelijk voornamelijk regio West- en Oost-Vlaanderen maar ondertussen veralgemeend
zie ook leute en plezier
De kinderen hadden veel leute op het paasfeestje.
Veel leute op verbroederingsfeest met Ober-Mockstadt. (nieuwsblad.be over Opwijk)
Veel leute en plezier tijdens de ‘Kermis oep ’t Heike’ (gva.be)
Het trio maakt veel leute en beslist hun kroegentocht verder te zetten in Geel. (gva.be)
Het Alkense kampioenschap sacoche werpen voor dames en heren, een activiteit die altijd voor veel leute en plezier zorgt, sloot deze editie … (hbvl.be)
aansteller, faker, iemand die zich anders voordoet dan dat hij/zij is,
komediant(e)
De spits van de ploeg is ne grote comediant, er komt nog maar een tegenstander in de buurt of hij ligt al te kermen.
ABN
uitgesproken als: schoeën nederlands
Seg, klapt es schoeën nederlands want van u dialect verston ich niks.
Zeg, klapt eens schoeën nederlands want van uw dialect begrijp ik niks!
kruimel
ook grummeling, bremel, geen gremmeltje
Nadat hij gegeten had, kon z’n ma al de greumelen opvegen.
sportwedstrijd/evenement georganiseerd ter ere en nagedachtenis van een persoon uit de sportwereld
Van Dale 2018 online
memorial
voorlopig toegevoegd in april 2017
sportevenement, gehouden ter ere van of genoemd naar een overledene
De memorial Van Damme.
Klik op de afbeelding
uitspraak: klik op het pijltje
richtingaanwijzer
werkwoord: pinken; pinkers opzetten
zie ook plinker; pinkerlicht
Waarom staat uw pinker naar rechts aan als ge naar links wilt rijden?
verouderde benaming voor kleuterschool
Van Dale:
bewaarschool (de)
1.(archaïsch) kleuterschool
ook: Fröbelschool
Ik ging op mijn 3 jaar naar de bewaarschool.
In de “bewaarschool” (aka de “papschool”) in Bonheiden kwam ik in de benige handen van zuster Ursula terecht. (vrt.be – Louis van Dievel)
niet eens
’t Heeft van de winter allensj nie gesneeuwd.
peperkoek in de Scheldestreek rond Avelgem naar aanleiding van vroeger de jaarlijkse feesteworp,wordt daar tevens ook lekkerkoek genoemd
De mensen vochten bijna, om stukjes feeste te bemachtgen op de einde van de stoet
- hoge schoen, wandelschoen
(halve laars, rijglaars, knooplaars zijn niet gangbaar in Vlaanderen)
Algemeen Nederlands Woordenboek: bottine
((vooral) in België)
lage of halfhoge laars; hoogsluitende schoen
Van Dale: bottine (dev; bottines; bottientje, bottinetje): hoge schoen, halve laars
< Frans: la bottine
zie ook verzamellemma kledij
Voorbeeld van bottine.
Als ge goede bottinnen aandoet, zult ge minder blaren op uw voeten hebben.
Om blaren te voorkomen, draagt ge best een nylon sokje in de kousen in uwen bottin: dan is er wrijving tussen uwe voet en uw kous en niet tussen uwe voet en den bottine.
“Aan uw beenen zie ’k noch botten noch bottinen om te trotten over strate naar uw werk”, Gezelle (1884).
> andere definitie van bottine
te braden of gebraden snede, meestal een plak spek
ook in Vlaams brabant
Woordenboek der Nederlandsche Taal: brade: braai
Hier en daar in Zuid-Nederland (b.v. in het Haspengouw en in Limburg) kent men brade of braai (ook wel bree, voor brede) in den zin van: snede vleesch, inzonderheid snede spek of hesp (ham), gelijk men ze pleegt te snijden om ze in de pan of op den rooster te braden.
zie ook braaien
Ne goeie braai spek en daar een koppel eikes op … jong dat smaakt!
> andere betekenissen van braai
suikerspin
< Frans barbe à papa (baard van papa)
Klik op de afbeelding
.jpg)
De klein haar pollekes en haar gezichtje hingen vol barbe à papa.
Een stijltang is een instrument om de haren glad te stylen of te laten krullen. In de kapperswereld gebruikt men een stijltang om het haar te stylen. Hetzij gekruld, hetzij steil, hetzij glad of alle 3 om opsteekkapsels te maken, of gewoon simpel om enkel de puntjes een andere vorm te geven: stijlen dus.
Van Dale 2018: stijltang
toegevoegd in oktober 2013
elektrisch apparaat waarmee het haar gestyled kan worden
= hairstyler
vergelijk: steiltang
zie ook : gladijzer, haarstrijkijzer, ontkrultang, friseerijzer
Jolien heeft haar haren laten krullen met een stijltang.
Sommige stijltangen hebben verschillende inzetstukken om het haar te kunnen stijlen.
vanzelf, moeiteloos, zonder tussenkomst, uit zichzelf
zie ook ‘zijn eigen’ (eigen, zijn ~)
zie ook eigen, uit zijn ~
Ne velo rijdt niet van zijn eigen, zenne. Ge moet een beetje trappen!
Zij zal dat nooit van heur eigen doen, ge moet heur dat vragen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
