Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
’s middags
zie ook ’s noens, noen
(wordt niet meer gebruikt in Antwerpen)
’s Noenes eten we altijd in de refter op school.
Snoenes eten we gewoonlijk ons middagmaal.
beledigend
Van Dale 2015 online: BE, spreektaal
Woordenboek der Nederlandsche Taal: affront: Affrontelijk (in het Zuiden).
1. Beleedigend (Cornelissen-Vervliet; Teirlinck).
2. Beschamend, vernederend (Joos 1900-1904; Teirlinck).
zie ook affronteren, affronten, in ~ vallen, affront, affront, een ~ voor een compliment nemen
ook: affronteus
Dat hij een uur te laat kwam op onze eerste afspraak vond ik al affrontelijk. Dat hij poepeloere was, deed de deur toe.
enorm groot exemplaar
zie ook kastaar, kaljaster, galjaar
Ge moest eens zien wa ne gust ik heb gevangen op de vijver, die karper woog tien kilo dreug aan den haak.
Jeroen Mues in zijn kookprogramma 22/11/10 over gamba’s: “Zo’n gusten!”
- eten, boterhammen, knapzak
- de inhoud zowel als de zak of doos
Oorsprong: een worstvormige kitzak die met ogen over een katoenen touw dichtschoof en aan de bodem vastzat en kon over de schouder gedragen worden.
Hebt ge uwe schoofzak bij, want het zal een lange dag worden.
trekharmonica, trekzak
vnw: trekharmonica
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
Vroeger zag men dikwijls een muzikant met zijn trekorgel een deuntje spelen op het terras van een café, om dan met zijn klak rond te gaan voor wat drinkgeld.
zich zonder enige zelfbeheersing gedragen
te veel drinken
Van Dale: uitdrukking de beest uithangen
zich liederlijk gedragen
Zet u deftig aan tafel. Straks moogt ge naar de scouts, ga daar maar de beest uithangen.
“Zo’n 300 Anderlecht-supporters, van wie de helft in België een stadionverbod opliep, hebben gisteren het beest uitgehangen in Malaga. Volgens een ooggetuige klopten ze elke aanhanger van Malaga die ze buiten het stadion tegenkwamen in elkaar.” (purplespirit.be)
We hebben gisteren een beetje teveel de beest uitgehangen op café en nu zitten we met ne ferme kater natuurlijk.
1) benoemen, aanstellen
2) opgeven, vermelden
< Frans: désigner
1) standaardtaal in België
1) Van Dale 2017 online: BE
1) DS2015 standaardtaal; DS2010 afgewezen
1) 2) vnw
vgl. aanduiding
1) Heel het kabinet zit vol mensen die politiek zijn aangeduid.
2) Gelieve aan te duiden met hoeveel personen gij aanwezig denkt te zijn.
2) Duidt eens aan waar dat dat is op de kaart?
iemand beetnemen, om de tuin leiden, het nakijken geven, een wassen neus aandraaien
vnw: iemand een neus zetten: voor schut zetten, bespottelijk, belachelijk maken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
SN: een lange neus tegen iemand maken
Stijn Devolder zet sprinters een neus.
alcohol drinken
ww. ontleend aan het Engelse zn. booze: alcoholhoudende drank
oo wordt uitgesproken als oe, zoals in het Engels
etymologisch is het Engels to booze afgeleid van het Middelnedelands busen (onmatig drinken), de spelling booze dateert pas uit de 18de eeuw (Oxford English Dictionary)
zie ook: boes, buizen, preboozen
Als ik vrijdagavond uitga, ga ik nog eens goed boozen!
toewijzen aan een (onderwijs)instelling, benoemen, aanstellen; een bestemming geven
zie ook: affectatie, reaffecteren
De Vlaamse Executieve heeft de personeelsleden geaffecteerd op de nieuwe personeelsformatie.
Een gedetacheerd personeelslid is geaffecteerd. Dit personeelslid is dus nog tewerkgesteld in de school. Een gedetacheerd personeelslid kan bijgevolg stemgerechtigd lid van de schoolraad blijven of worden.
(…) vraagt waarom deze buurtweg(en) geaffecteerd worden als polderwegen.
deukisch wordt gebruikt op ogenblikken waarbij alles perfect verloopt, nog beter dan verwacht. Engelse synoniemen zijn: Epic, Awesome,..
Wat was dat een deukisch feestje. Het beste feestje in eeuwen.
een paar sokken
Met kerst wil ik zo graag nieuwe voetlingen.
ophelderen, duidelijk(er) maken, duidelijk(er) worden, oplossen
vnw: iets uitklaren: iets ophelderen, verhelderen
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaalHet gerechtelijk onderzoek heeft die zaak na vele jaren gelukkig kunnen uitklaren.
“Het nieuwe plan is een stap in de goede richting, maar er moeten nog enkele zaken uitgeklaard worden. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
Het secundair onderwijstype dat de leerlingen onderwijst om door te stromen naar het hnuo of naar de universiteit.
Leerlingen van het aso en het tso zitten in de doorstroming. Ze worden klaargestoomd voor het hoger onderwijs, al of niet universitair, en mits de voorlegging van het nodige maturiteitsdiploma.
India
zie ook Indiër, Indische, Indisch
De goedkoopste auto ter wereld, de Tata Nano, werd vandaag in Indië voorgesteld.
bij
< uitdr.: “ergens aan kunnen, aan komen”: bij kunnen, bij komen, kunnen bereiken
< fig.: niet kunnen evenaren of overtreffen
Aan die tak kan ik niet aan, ik ben te klein.
Zet de koekjesdoos maar boven op de kast, dan komen de kinderen er niet meer aan.
Mijn score met pacman is 23638 punten, daar kunde gij niet aan, he?
iets verkeerd doen, een stommiteit begaan, dit kan een futiliteit zijn of een ernstig feit.
Gisteren was ik de petatten vergeten op het vuur…; alles was overgekookt en aangebrand. Ik kan toch nogal wat aanvangen!
Die gast heeft weer iets aangevangen, die geraakt (geraken) nog in den bak.
een maximum, een plafond (bv. bedrag, loon, aantal, …) vastleggen
vnw: een maximumbedrag vaststellen, aan een maximum koppelen
Van Dale 2018:plafonneren
mbt. bedragen, belastingen, uitkeringen e.d. aan een maximumhoogte binden, het maximum ervan bepalen (dat aan bep. heffingen onderworpen is)
zie ook plafonnering
Subsidies worden meestal geplafonneerd.
DeMorgen.be: ‘Het loon van de CEO’s zou kunnen worden geplafonneerd op bijvoorbeeld 20 keer het mediaanloon bij het bedrijf’
demorgen.be: Berlijn plafonneert huurprijzen: “We willen geen toestanden zoals in Londen of Parijs”
iemand die zich traag voortbeweegt met een voertuig of te voet
Rij door zeikbujel ’t is groen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.