Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
motorfiets, (ook) brommertje, tuffer
Mijn broer heeft zich een nieuwe tuf gekocht.
Wat ik ook probeerde, mijn tuf kreeg ik niet aan de praat.
> andere betekenis van tuf
belachelijk gemaakt worden, vernederd worden, geaffronteerd worden,…
Van Dale:
uitdrukking; BE; spreektaal in affronten vallen
zich belachelijk maken, geaffronteerd worden
zie ook affronteren, affrontelijk, affront, affront, een ~ voor een compliment nemen
Ik zal mijn schoon kostuum maar aandoen, anders val ik daar nog in affronten in dat chique restaurant.
Ge gaat me toch niet in affronten laten vallen door te gaan reclameren over die 10 eurocent.
overeten, zich een indigestie gegeten hebben
voltooid deelwoord van overboefen
< ook in Antwerpen
Nu heb ik mij echt overboeft door zoveel oesters te eten.
monteur, mekanieker, mechanieker
ook i.h.b. een fietsenmechanieker
vnw: in België vaak voor: monteur
Van Dale 2005: 2.(algemeen Belgisch-Nederlands) monteur
Van Dale 2017 online: BE
Frans mécanicien
vgl. automecanicien; electromecanicien; onderhoudsmecanicien
Die machine kunnen we zelf niet herstellen, roep de mecaniciens maar.
Een mecanicien die tijdens het wielervoorjaar van 2010 aan de fiets werkte van Fabian Cancellara verdedigt de Zwitser. “Ik zou dat motortje meteen ontdekt hebben”, zegt Rune Kristensen, destijds mecanicien bij Saxo Bank. (sporza.be)
een gesprek in een ontspannen, vertrouwelijke, informele sfeer; een gesprek op café
vnw: tussen pot en pint: bij een biertje of gemoedelijk, losjesweg
Typisch Vlaams: terloops (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
We zullen dat tussen een pot en een pint bespreken.
Want de ervaring leert dat goeie ideeën vaak tussen pot en pint ontstaan. (vrt.be)
Volgens getuigen zorgde ook Samuel tussen pot en pint mee voor de organisatie van de moordpartijen en was hij bij verschillende ervan aanwezig.(demorgen.be)
Het idee om het Belgisch record toogzitten te verbreken ontstond, hoe kan het ook anders, tussen pot en pint aan de toog. (vrt.be)
Vroeger werden veel zaken afgehandeld tijdens een vergadering tussen pot en pint. Nu moeten de dossiers op de voet worden gevolgd, de wetgeving is … (standaard.be)
“Vorig jaar hadden we een wedstrijd met oud-spelers tegen de Mechelse daklozen. Tussen pot en pint lanceerde ik het idee”, zegt de voorzitter
Er kan over van alles gepraat worden en hier aan de toog zijn tussen pot en pint al veel zotte ideetjes ontstaan. (hln.be)
fluitketel
zie ook: moor
ook in de Kempen naast moeër, moereke
Zet ge eens een moerke op, dan zal ik thee maken.
> andere betekenis van moer
vlinder
overzicht bij vijffouter
Die rups is ne schone (schoon) flikketeer geworden.
diarree hebben, grote boodschap doen
Van Dale online: niet algemeen: stoelgang, ontlasting hebben
vergelijk: afgaan, hij is steeg van ~
ook in de Kempen
Ik moet al de vijfde keer afgaan vandaag.
> zie andere definities van afgaan
afhankelijk van, rekening houdend met, op grond van
vnw
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Frans: en fonction de
De verkopers worden verloond in functie van hun verdiensten.
aankomen, binnenkomen, arriveren
vnw: in België ook: aankomen, arriveren
Vroegmiddelnederlands Woordenboek: toecomen:
1) komst: oudste attestatie: Brugge, West-Vlaanderen, 1295
2) van personen: aankomen, naderen, overkomen: oudste attestatie: Limburg, 1240
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
Hij kwam toe met de trein en is dan te voet verder gegaan.
Ze waren veilig op hun vakantiebestemming toegekomen.
Ze kwam voor dag en dauw op de afspraak toe.
Wanneer komt die trein nu eindelijk toe? (laatste 3 voorbeelden uit Taallink 25.1.10)
Ketnet.be: Sinterklaas is toegekomen in onze studio!!!
nieuwsblad.be: Een week nadat Sinterklaas in Antwerpen is toegekomen, was hij zaterdagmiddag al te gast in Kapellen.
lerarenforum.be: Zo is de sint reeds toegekomen met een helikopter,…
standaard.be: Susan Halliburton is toegekomen in de Tour.
deredactie.be: et geneesmiddel is toegekomen in het ziekenhuis waar de patiënt verblijft, …
gva.be: Julie Colpaert is aanwezig op het overwinningsfeest met N-VA in Hoboken, waar Bart De Wever intussen is toegekomen.
de slip van een hemd, vlag,
AN vaandel, vlag
vnw: vaandel, vlag
zegsw. “Het vaantje hangt uit, ’t is kermis.” Wordt gezegd als de slip van het hemd nog uit de broek hangt.
zie ook vaantje, naar de ~s zijn en vaantje, op zijn ~ zitten; vliegende vaan
Zijn vaantje steekt uit zijn broek.
Was de “Rooi Vaan” (=Rode vaan) de gazet niet van de Communisten?
pezeweven is zich met kleinigheden bezighouden en erover kibbelen. (algemeen Vlaams); muggeziften
NL: mierenneuken
vnw:
•muggenziften
•zeuren, zaniken, teuten
< wnt: Modern lemma: pezeweven
onz. zw. ww. Uit Pees en Weven.
Een in Zuid-Nederland gebruikelijk woord voor: zich met kleinigheden bezighouden, beuzelen; inzonderheid in toepassing op iemand die zich met beuzelarijen ophoudt en het gewichtige verwaarloost. De oorspronkelijke opvatting is onzeker; ook kan het znw. pezewever ouder zijn dan het ww. Misschien was het woord aanvankelijk een technische term bij de weverij. In de ME. werd laken dat ”peesde” als ondeugdelijk beschouwd. Pezewever kan dus iemand genoemd zijn die ondeugdelijk werk leverde. Maar het is ook mogelijk dat het woord schertsend gevormd is en het weven van pezen in plaats van draden als een werk zonder nut wordt aangeduid.
Vergelijk het synon. zemelknoopen.
zie: pezewever
Hun onbegrepen poëtisch oeuvre wordt zelfs ironisch benaderd, zoals o.m. ‘dié dichters zijn niet meer taal, die zijn boodschap’. Taal? Boodschap? Jawel, in stenen tafelen gebeitelde runetekens. Laat de betweters maar pezeweven, ze vormen de meerderheid. (Iris Van de Casteele – september 2009)
Om maar te zeggen dat we niet moesten pezeweven over één eurocentje verschil om ze maar te kunnen betrappen. (gva.be)
uitspraakvariant van aker (emmer)
Vult dienen auker eens met water.
meerkosten, is iets wat men extra moet betalen
vnw: extra kosten, meerkosten
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
vgl. kost; minderkost
Een mp3-speler in je wagen is een optie, dus dat wordt een meerkost indien je die wenst te nemen.
bloemlezing De Standaard:
Tot 12 procent meerkost – De Standaard
Meerkost van honderden miljoenen door hogere rente (Brussel) – De Standaard
Dat Joëlle Milquet vervangen wordt door twee in plaats van één minister zal een meerkost hebben van 602.000 euro. (standaard.be)
Concreet komt dat neer op een meerkost van zowat 10.500 euro. (standaard.be)
De Boerenbond (BB) vindt dat Europa de meerkost moet betalen die verbonden is aan de BSE-bestrijding (standaard.be)
enz.
met iemand arm in arm lopen, kabassen
Geeft mij is ne kabas!
pion in spel, poppetje
zie andere definities van manneke
Als uw manneke via start passeert krijgt ge geld.
- diamant
- verzamelnaam van de diamantwereld: slijpers, klievers en snijders,…
Het slijpen van het steentje is meer en meer tot de tijd van toen gaan behoren.
Als het slecht gaat in ’t steentje, gaat het niet goed met de economie. De mensen voelen dat in hunne portemonnee.
In 1876 bracht Jan Claes ‘het steentje’ naar Nijlen en bouwde daar de eerste diamantslijperij met meer dan 1 molen.
verkeerd inschatten, zich verkijken op, zich verslikken in, het onderschatten, …
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook mispakken
Ik heb me toch wat mispakt aan deze hobby eerlijk gezegd, nooit gedacht dat het zo ingewikkeld was allemaal.
gva: Zwak Anderlecht mispakt zich aan Limassol.
deredactie.be: Rick Perry mispakt zich aan naam van Kim Jong-il.
tijd.be: Oliemiljardair T. Boone Pickens mispakt zich aan megawindpark
honing
(1201-1250 ‘ongepijnde honing’) verwant met Grieks haima (bloed), en dan met de betekenis ‘dikkige vloeistof’, volgens anderen verwant met zeel en dan met de betekenis ‘weefsel’
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Honig: inz. ter aanduiding van den z.g. maagdenhonig, den honig die reeds vóór het pijnen uit de raten druipt en die als de allerfijnste wordt beschouwd, maar ook gebruikt voor honig in het alg.; beide toep. zijn overigens vaak moeilijk te scheiden; waar honig en zeem samen worden genoemd, duidt dat laatste woord den maagdenhonig aan.
Vooral gewestelijk in Vlaams-België nog bewaard.
zie ook de uitdr.: zeem aan zijn baard strijken
Meetjesland: ziëm
Warme melk met zeem is goed voor je verkoudheid.
carnavalvierder
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6
Ik hou niet van carnavalisten, ze kunnen zo’n drukte maken.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.