Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
het hard te verduren krijgen, miserie kennen, (in de sport) afzien
vnw:
-zwarte sneeuw: armoede
-veel zwarte sneeuw gezien hebben: veel armoede gekend hebben
“Onze Taal” zegt dat deze oorspronkelijk Belgische uitdrukking ook tot in Nederland is doorgedrongen.
(https://onzetaal.nl/taaladvies/zwarte-sneeuw-zien)
Mijn zus en ik hebben zwarte sneeuw gezien maar ons doorzettingsvermogen heeft het gehaald. (Het Nieuwsblad, Bakkers hebben nog een toekomst)
de doctorstitel halen
NL: promoveren
Van Dale 2018 online: BE
vgl. doctoraat; doctoraatsstudent
Doctoreren is dus in veel gevallen een beslissende stap in je carrière, en kan niet alleen academisch, maar ook maatschappelijk een trapje hogerop betekenen. (KU Leuven)
gelijkmatig
< Frans égal
Ge moet dat koerske verf er schoon eengalig opzetten en zeker geen snotneuzen (snotneus) maken. (koerske, een ~ verf)
bretels
De boks is mich te wied, ich mot helpe höbbe.
De broek is me te wijd, ik heb bretels nodig.
iemand die voor problemen zorgt
ruziemaker
AN lastpak, lastpost
zie ook last verkopen, ambrasmaker
Lastverkopers die alleen maar uit zijn op boel maken kunnen we hier missen als tandpijn (kunnen missen als tandpijn).
“Ik zie ‘’t Stad is van iedereen’ perfect bekken in de mond van elke zatte lastverkoper, als repliek op iemand die hem interpelleert over zijn gedrag.”(DM 201112)
“Zijn vriendin werd uitgescholden voor ‘trut’ en ‘vuil hoer’. Ik keur het niet goed maar ik begrijp wel dat Yoël D. op dat moment die lastverkoper een boks heeft gegeven.” (HLN 081117)
opschepper, een dikke nek, een grootdoener
Van Dale online: niet algemeen druktemaker, branie
Da fintje mé ze koersvillo peist(zie peinzen) ook da tie Boonen is wi. Ei go gin bitje ut de kant, de beslagmaker!
Die man met z’n koersfiets denk dat hij Boonen is. Hij maakt geen beetje plaats voor een ander, de opschepper!
m.n. bij verzekeringen:
verzekering kleine risico’s (dekt geneesmiddelen, beperkte medische verzorging e.d.)
verzekering grote risico’s (dekt bv. hospitalisatie)
verzekering alle risico’s (dekt alle kosten)
vwn:
-grote risico’s, hoge zorgkosten van ziekenhuisopname, operatie, revalidatie enz.
-kleine risico’s, gewone zorgkosten van dokter, apotheek of tandarts
< Frans: assurance petits risques/grands risques/tous risques
Bij zelfstandigen spreekt men dikwijls over “grote risico’s” en “kleine risico’s”. Bij grote risico’s krijg je enkel een terugbetaling tijdens hospitalisaties; bij kleine risico’s ook van de raadplegingen bij arts en tandarts, van ambulante technische onderzoeken en van medicijnen. (medische website)
De akte van beschuldiging is een schriftelijk document met de samenvatting van een zaak behandeld voor een hof van assisen, ter informatie van de beschuldigde en ter inleiding van de debatten voor het hof van assisen. De akte van beschuldiging wordt opgesteld door de procureur-generaal. De identiteit van de beschuldigde, een omschrijving van de aard van het misdrijf en de feiten alsook alle omstandigheden die de straf kunnen verzwaren of verlichten worden erin vermeld.(http://elfri.be/)
VD: BE: rechtspraak; in Nederland verouderd
“In het Tongerse hof van assisen had federaal magistraat Ester Natus dinsdag maar liefst zes uren nodig om de negentig bladzijden tellende akte van beschuldiging voor te lezen over Hells Angel Ali Ipekci, die in Tongeren terechtstaat voor de drievoudige moord op twee leden van de rivaliserende Outlaws en een sympathisant.” (HBVL 130115)
onvoldoende inspanning doen, niet op zijn zaak letten zodat het verkeerd gaat
De uitdrukking komt uit de bouwwereld. De taak van de diender bestaat erin het gerief af te wassen zodat er geen mortel blijft aanplakken, want dan kan men er niet goed meer mee werken.
Mijne jongste heeft het er aan de unief ferm laten aanplakken en nu is hij natuurlijk gebuisd, de labbekak.
hij verlangt tot hij weg kan
zien gat schufelt nu hij weet dat hij met zijn vriend mag gaan kamperen
heel erg
’t is ne wroete lelijkaard
> andere betekenis van wroet
van op afstand
zie ook vaar, van ~, van wijd
Als ik dat van vaas bekijk lijkt het op een omgekeerde driepikkel.
wordt gezegd wanneer Vlamingen naar het buitenland vertrekken om er een taak te volbrengen, te werken, een rol te spelen
De oorsprong is de titel van een boek van F. Olbrechts: “Vlaanderen zendt zijn zonen uit!” (1942), waarin hij de reizen van Vlamingen beschrijft in verschillende eeuwen.
Het boek laat zien “hoe grote Vlaamse figuren zich in den vreemde onder zware omstandigheden moedig hebben gedragen”.
“Vlaanderen zendt zijn zonen en dochters uit.
Hoeveel Vlamingen er wonen en werken in de Europese Unie is nauwelijks te achterhalen. Maar het zijn er veel.” (De Standaard)
de oudste (van een groep of gezelschap), nestor
letterlijke vertaling van Frans “doyen d’âge”
vnw: nestor, de oudste van een gezelschap
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Nico is de ‘ouderdomsdeken’ van het team, maar nog steeds bruisend van energie!
62 is Neil Young ondertussen, maar de ouderdomsdeken van Rock Werchter 2008 verraadt zijn leeftijd allesbehalve tijdens zijn gitaarspel.
In de jaren 60 werd een radio- of televisietoestel ook een ‘post’ genoemd.
Die radio van hem is wel al wa d’auwer maar het is toch altijd ne goeie post gewest.
overheidspersoon die de zoutvoorraad beheert en gemeenten en steden ondersteunt bij de bestrijding van gladde wegen
Door het aanhoudende winterweer dreigt er een acuut tekort aan strooizout te komen en heeft de Vlaamse overheid een zoutcommissaris aangesteld.
slap geworden
zie ook verschralen, verslensen
> zie andere definitie van verlebberen
Bier, limonade, cola enzo, als dat te lang staat wordt dat warm en verlebberd dat.
Peterselie dat niet in water wordt gezet of in de ijskast, verlebberd al na een paar uur. Dan ziet dat er maar schraal uit.
brief waarmee men opgeroepen wordt om te komen stemmen
NL: verkiezingsoproep, oproepingskaart
zie: kiesbrief
Anarchisten die liever niet stemmen, houden hun oproepingsbrief beter bij (deredactie.be)
demorgen.be: Bourgeois vernietigt beslissing Linkebeek over oproepingsbrieven
prutser, bricoleur (in negatieve dan wel positieve zin)
zie ook: knoemele
Es kleen menneke woarste al zon knoemelaerke, zag de mam.
in de uitdr. “hemelen (gaan)”: gestorven zijn, zijn/haar laatste adem hebben uitgeblazen
Grampeir ès hiemele, hèè ès nau bij Zjeezeke èn de kos (zie Jezeke, bij ~ in de kost)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
