Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
vuurtoren
’k Woaren verloren gelopen mo ’k zagen de fare van Zeebrugge en a zo zie kik thuus gerakt.
(Ik was verloren gelopen maar ik zag de vuurtoren van Zeebrugge en zo ben ik thuis geraakt.)
> andere betekenis van faar
tijdelijk
werd/wordt waarschijnlijk meer gebruikt in Vl. dan in Ned.
in Nederland: provisorisch
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Modern lemma: provisoir
bnw.
Klemtoon op oir (uitspr. oor of op zijn fransch). Uit frans provisoir. Voorloopig. Slechts zelden gebezigd.
© 2007 INL. Artikel gepubliceerd in 1943.
Hij heeft zijn dak na de storm provisoir gedicht.
De Kempen is een geografische streek in het noordoosten van België en het zuidoosten van Nederland. Toxandrië is de oude naam voor de Kempen.
zie ook Kempenland, Kempens, Kempisch, Algemeen Kempens
In de stille Kempen, op de purp’ren hei,
staat een eenzaam huisje, met een berk erbij…
Sportievelingen kunnen in de Kempen de Toxandrië-fietsroute volgen. Deze leidt langs ongeziene mooie natuur met her en der een drink- en rustgelegenheden.
1) iemand berispen
2) iemand slaag geven
1) De baas zal hem nu wel eens goed aanpakken na die grote klacht.
2) Ze hebben mekaar goed aangepakt zo te zien. Den ene een blauw oog en den andere een dikke lip.
ook schattenbol
koosnaam voor een geliefde, een kind, een dier;
schattebout, schat
Van Dale online 2018:schattebol
toegevoegd in februari 2015
liefkozend woord schat
Awel, schattebolleke, gij krijgt percies vaak? Dan gaan we seffens dokes doen.
woord om enige aarzeling uit te drukken
woord om een denkpauze in te lassen
ook: stopwoordje
NL: eh
Ik herinner me dat Jerommeke altijd euh… zei (met toegeknepen ogen)
hard, maar toch onderdrukt lachen
Van Dale 2014 online: gewestelijk, onderdrukt lachen, proesten
Woordenboek der Nederlandsche Taal: poefen, onderdrukt lachen, proesten van het lachen. Alleen in Vlaams België en stellig niet zonder invloed van Frans pouffer de rire.
“Me kosten onze lach nie meer inhouwen, en den eene begost veur, en den andere naar, te poefen”.
Kempen: ook proesen
Ze stonden achter mijne rug te poefen van ’t lachen.
activiteit in de marge van een evenement
zie ook rand~
zandhoven.be: Geeft u een feestje voor vrienden of organiseert uw club een ledenbijeenkomst… en bent u nog op zoek naar een gezellige randactiviteit? Aarzel dan niet en huur de volkssportkoffer.
1) gemeen, stout, venijnig
2) marginaal, basse-classe
3) van slechte kwaliteit
4) schunnig
een uitspraakvariant van “gemeen”, heeft in de Antwerpse Kempen een zeer sterk emotioneel afkeurende bijklank. De AN betekenis “gemeenschappelijk” bestaat in die streek niet meer.
1) Gij se gemane tik; dat is gemaan die kinderen zo pesten.
2) De familie Flodder uit de film, hoe gemaan zen die nei! Ja, ’t is echt gemaan soort!
3) Die jenever die ze daar schenken is zo maar gemanen boecht.
4) Scheid nu toch eens uit met die gemane klap!
> andere betekenis van gemaan
van zodra, vanaf dat
Vanaf ik tijd heb zal ik dat wel maken.
Vanaf ik hier gedaan heb, kom ik u helpen.
hakselaar, hakselmachine, machine om takken, twijgen en snoeisel te vermalen
Gisteren een haag uitgedaan (uitdoen) en door de verhakselaar gedraaid. Op drie uur tijd was de job gedaan.
verbreding aan het eind van een doodlopende straat
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook verzamellemma wegcode
Een doodlopende straat heeft bij voorkeur een pijpenkop. Zo kunnen de auto’s op een veilige manier rechtsomkeer maken.
Daar is niets aan te doen, daar helpt niets tegen
NL: daar helpt geen moedertje lief aan
Ik heb het opgegeven nog langer moreel bezwaar aan te tekenen tegen de mensenhandel in de voetballerij. Er is geen lievemoederen aan (Hugo Camps in de Morgen)
asfalt dakbedekking op platte daken
is standaardtaal in België
In Nederland: asfaltpapier, dakleer (rubberoid)
vnw: waterdichte kunststof als dakbedekking voor platte daken
< Belgisch-Frans: roofing < Engels: roofing, dakbedekking
Van Dale:
(algemeen Belgisch-Nederlands) waterdichte kunststof op basis van asfalt of rubber, m.n. gebruikt als dakbedekking
zie ook roofingdak; dakroofing
De roofing is de opperhuid van een plat dak. Een mankement in die beschermende laag heeft al vlug gevolgen voor de rest van het dak.
Het vuur ontstond tijdens het heraanleggen van de roofing op het dak van een winkel in babyartikelen. (vrt.be)
Maak je dak voldoende solide als je er ooit een dakterras op wil leggen of kies voor wortelwerende roofing als je een groendak wil plaatsen. (demorgen.be)
armoedig
zie ook krot, Krottegem, van ~ zijn
Hij is zeker van van krottegem, – hij ziet er armoedig uit. (figuurlijk).
Ze woonden vroeger op Krottegem, – een stadsgedeelte in Roeselare waar vroeger veel arbeiders woonden en dat door de spoorweg van de stad afgesneden was en waar veel armoede heerste.(letterlijk)
dakkamertje, boven op het plat dak, aangebouwd tegen de gevel op balken die door de muur staken.
zie ook peulder
Het polderke was te bereiken vanuit het ketelhuis. Met een hoge ladder naar een deur in de muur. Den bompa had er nen tijd een duivenkot. Het was daar warm en droog.
(def. Van Dale) deel van het bedrag voor geneeskundige hulp en geneesmiddelen dat, in het Belgische systeem van gezondheidszorg, niet door de verzekering wordt terugbetaald
vnw: (bnl.) eigen bijdrage voor geneeskundige verzorging, deel van het bedrag dat niet door de ziekteverzekering wordt terugbetaald
zie ook verzamellemma geneeskunde
De patiënt betaalt dus enkel nog het zogenaamde remgeld.
Alle artsen, van tandarts tot specialist, zullen straks zelf kunnen beslissen om alleen nog het remgeld te vragen aan al hun patiënten. (demorgen.be)
opjagen, afjakkeren
zie ook afjager
Zeg manneke, ge moet me niet afjagen he. We moeten pas om 8 uur op de receptie zijn, we hebben tijd genoeg.
joint
“Gon wij hier achter den hoek een teuteke blouzen?”
“Gaan wij hier achter de hoek een jointje roken?”
het uitproberen van iets
Deze uitprobatie is een poging om het trefwoord niet te opvallend onder de aandacht te brengen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
