Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
ergens starten met opgeheven hoofd, met egards ontvangen worden
< Frans: entrer par la grande porte
andere betekenis van binnenkomen langs de grote poort
vergelijk: door de grote poort vertrekken
De sportief directeur zag maandag Dennis Van Wijk vertrekken langs een achterdeurtje en woensdag Enzo Scifo binnenkomen langs de grote poort. (voetbalkrant.com)
Het kan altijd zijn dat DD zelf op enkele maanden van de verkiezingen er alsnog mee zou instemmen met een bescheiden plaats op een n-va lijst, maar ik zie hem niet langs de grote poort binnenkomen. (forum.politics.be)
krachtterm (eigenlijk: godsgenade)
Godsgenoje nog nie! Es dat nau bekans gedond mèt oer gestechel! (verdomd nog an toe, hou eens eindelijk op met dat geruzie!)
De huisartsenwachtpost is er voor dringende medische problemen wanneer uw eigen huisarts afwezig is. Het is een samenwerkingsverband tussen huisartsen van verschillende gemeentes en ze werkt ook nauw samen met de spoeddiensten van de lokale ziekenhuizen, zodat deze, indien nodig, snel kunnen ingrijpen. Van elke raadpleging of huisbezoek krijgt uw huisarts een verslag.
zie ook verzamellemma geneeskunde
Als men in het weekend ziek wordt, dan kan men, naargelang de ernst van de ziekte, een bezoek brengen aan de huisartsenwachtpost of thuis een bezoek van de dokter van wacht ontvangen.
een schijnheilig persoon
In uw gezicht doet hij zich als een vriendelijk persoon voor, maar achter uwe rug….dan laat diejen kalkerneilige z’n ware gezicht zien.
’t is: het is, het is zo, het is waar
zie ook is’t?, tis!, daddis, jom
zie dat is. Da is, jom!
zoon van een kozijn of nicht; achterneef
witteduivels.be: Zotte Rik, mijn achterkozijn dus, had verschillende zonen. Een ervan had zich geworpen op het autoracen, samen met wereldkampioen Olieslagers
onvruchtbare haan
Archaïsche term, tegenwoordig zelden gebruikt. Voorvoegsel poep- betekent onvruchtbaar.
< Poephaan: hen die geen eieren legt en kraait als een haan (Cornelissen-Vervliet) Woordenboek der Nederlandsche Taal
Boer Charel zit met ne poephaan, da worden geen kiekskes van te jaar.
> zie andere betekenis van poephaan
geen of weinig manieren
Aan tafel zijt ge een onbesnutst varken.
een nachtmerrie hebben
vnw: van de maar/mare bereden worden: een nachtmerrie hebben
in West-Vlaanderen: mare, van de ~ bereën zijn; zie daar de etymologie
zie ook: mare, van de ~ bereden
Ik heb altijd van die verschrikkelijke nachtmerries, ons moemoe zou gezegd hebben: “Ge zijt van de maar bereden! Dat komt ervan als ge ’s avonds appelsienen eet!”
merkwaardige 3de pers. enkelv. van liggen
contaminatie tussen liggen en leggen?
ik lig
gij ligt
hij lee (naast hij ligt; spreek uit in de trant van lei)
wij liggen
golle ligt
zij liggen
Dat lee daar maar te liggen. (ongeveer uit te spreken als: da lei der mor te ligge)
Waar is de stoppentrekker? Die lee op tafel.
Nadal heeft verloren, hij lee t’er uit.
- Wa zee t’em?
- Als em ligt, dan lee t’em…
> andere betekenis van lee
(in België gebruikelijke afkorting voor) Operatiekwartier
zie operatiekwartier
zie ook verzamellemma geneeskunde
Als patiënten een operatie in het ziekenhuis moeten ondergaan, worden zij in het OK-centrum geopereerd.
Staan zien als een keuj op nen trein.
zie ook ziel, staan zien alsof zijn ~ uit zijn gat komt
Iets of iemand loos staan te bekijken zonder iets te zeggen of te bewegen.
Er verstomd bij staan.
Ik heb hem iets gevraagd en hij staat daar te kijken gelak een keuj op nen trein.
-wat dronkenschap tot gevolg heeft
-het zich bedrinken, zuippartij, zatlapperij, zuipfeestje
-hoeveelheid drank waarmee men zich bezat.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
“Waar hebt ge dat zatsel gekocht?” Rutten (1890).
“Hij heeft den eersten prijs behaald: er is een zatsel aan vast.” Verz. Gezelle (voor 1899).
ook in Noord-Brabant , vroeger waarschijnlijk in heel NL
Die man stond vooral bekend om zijn voorliefde voor wijnen en andere zatsels.
“Daar zulde ook geen zatsel mee oplopen” wordt gezegd wanneer alcohol in een opvallend kleine hoeveelheid wordt gepresenteerd (…)
http://www.cubra.nl/tilburgsdialect)
Een zatsel met een grote hoop is plezanter.
“Voor een „zatsel” bier- — een door hem zelf uitgevonden maat die, den uitvinder toegemeten, ongelooflijk veel kannen blijkt te bevatten houdt hij een gezelschap een heele avond aangenaam bezig" (Etsen naar het leven, door A.C. Loffelt Google books)
Seksuele gemeenschap bij honden
Zie die twee weeral aan ’t pasjoefelen, ’t kan weer nie op.
veelbelovend
Niets dat zo beloftevol ruikt als maagdelijke schriften, niets zo uitnodigend als een onbeschreven blad papier. (Cathérine Ongenae)
hyperactief, scherp reagerend
Maar die flashraming hoeft geen aanleiding te zijn tot hyperkinetisch gedrag, zei de minister. (deredactie.be)
Hoe Willem I in 1815 aan Hollandse rekenkunde doet: “De Grondwetsherziening komt er alleen door, omdat bij de volksstemming in België de thuisblijvers bij de voorstanders zijn opgeteld. Ook Belgen die alleen vanwege de bepalingen over de godsdienst tegen waren, worden bij de voorstanders gerekend. ‘Hollandse rekenkunde’ wordt dit genoemd.” (www.heeleuropa.nl)
Daarom is Hollandse rekenkunde of “Arithmétique hollandaise”: iets onorthodox bepalen, uitrekenen, naar je toe rekenen.
NL: creatief boekhouden
Niet in Van Dale 2014
google2014: .BE10 keer meer dan in .NL
demorgen.be: “Klopt niet”, reageert N-VA. “Dat is Hollandse rekenkunde. Misschien moeten ze bij sp.a de batterij van hun rekenmachine eens vervangen. Zij schrijven 3 miljard in voor fraudebestrijding om hun rekening te doen kloppen.”
standaard.be: Dat de Nederlandse financiële gigant ING in een moeilijk economisch jaar goed geboerd heeft, is maar schijn, en het resultaat van Hollandse rekenkunde.
tijd.be: Pinxten verwijt de VLD Hollandse rekenkunde en electorale demagogie.
demorgen.be: “Op basis van Hollandse rekenkunde spelen jullie met de toekomst van de Vlamingen”, vulde Hermes Sanctorum (Groen) aan.
Hij tovert de armoede gewoon weg met een staaltje Hollandse rekenkunde. (vrt.be)
Van Dale past nog altijd Hollandse rekenkunde toe om een woord of uitdrukking tot algemeen of standaard Nederlands te verheffen: De zwijgende Vlaming wordt automatisch bij de voorstemmers gerekend, ook al gebruikt of kent hij het taalgebruik niet.
meikever met witte ‘bloem’ op zijn dekschilden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: De naam van predikheer is ontleend om de eenigszins gelijkenis van kleuren… bij den kever, aan ’t witte en zwarte kleedsel van een dominikaan of predikheer, Schuermans (1865-1870).
.jpg)
Het is lang geleden dat we nog ne preekheer in de beukehaag zagen.
fig. draaiende houden, NL: overeind houden
vgl. ook letterlijke betekenis
Nog jaren na het overlijden van haar man heeft de weduwe het bedrijf rechtgehouden.
heel klein
in samenstellingen zoals:
pietenol, pietegaatje, pietevogeltje, pietepollekes, pietevoetjes pietemondje, pietelichtjes
Kom Liesje, ik zal uw pietepollekes wat verwarmen, ze zijn ijskoud.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
