Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
het is me een raadsel, wie weet dat…
ook in de Antwerpse Kempen, “den duvel mag het weten”
Waar dat die overal uithangt in ’t weekend, den duvel wèt het.
zeer kwaad
Ze was hemelstevroed toen haar ex met zijn nieuw lief voorbij haar deur kwam paraderen.
1) zot, een halve, een ~ gedraaide, iemand die niet bij zijne juste is (juste, niet bij zijne ~ zijn)
2) dom persoon
3) licht mentaal achterlijk
Van Dale: halvegare; de (m.); -n: gek, dwaas
Sage:
Er bestaat een volksboek ‘De Vermaekelijke klugt’ uit 1750. Daarin staat het verhaal van een vader die zijn domme zoon overal mee naartoe nam. Van Zottegem tot het Minnewater in Brugge. Maar nergens kon iemand hem helpen. Ze kregen uiteindelijk de raad om naar Eeklo te gaan want daar worden hoofden gebakken met gekrulde en platte haren, met schele, loense, lodderige en lepe ogen, zwarte en andere kunt ge er ook krijgen volgens uw goesting en smaak. Als het hoofd te lang in de oven was blijven zitten, was je een heethoofd, had men je niet lang genoeg laten zitten, dan was je een halve gare, en een mislukt hoofd was natuurlijk een misbaksel. Later heeft deze jongen in Parijs gestudeerd en heeft hij er succes geboekt!
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bakker_van_Eeklo
zie ook geweijde, wiewa, wiewaai, waai
vgl. halve zot
1) Aan het rood licht kwamen 2 halve gares in een auto, megasnel aangereden. Ze moesten alles dichtsmijten of ze hadden vanachter in mijne auto gezeten. Ik was bekan gejost (gejost zijn).
2) De Leo is toch nen halvegare se. 3 x de maat opmeten en toch nog het hout verkeerd afzagen.
3) De dagploeg die in het fabriek inpakwerk aan de band doet, bestaat uit 15 halve gares.
kleine verandering aan kleding om ze goed passend te maken, bv. een broek inkorten.
Het meervoud wordt retouches geschreven, maar in spreektaal is het retouchen.
vnw: verandering om kleren passend te maken, pomp(werk)
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 2
Persoon die retouchen doet: retoucheuse/retoucheur.
Nederland: pomp
Retoucheren:
In Nederland: Het (minutieus) bijwerken van een foto of kunstwerk. In Vlaanderen ook gebruikt voor grotere werzaamheden, zie reactie.
De retouche is gratis.
Het kleed paste perfect, er moest just een retoucheke gebeuren aan de lee.
Heb vroeger voor winkels gewerkt retouche van kleding zoals verkorten van broek rok kleed taille innemen , ook verwijden taille, mouwen inkorten , herstelling van kleding scheuren , ook gordijnen enz (ringtwice.be)
je moest je schamen zie ook: beschaamd
Met uw vuile botten binnenkomen, ge moest beschaamd zijn.
hervatting, verbetering, heropvoering
Van Dale 2018 online: BE, i.v.m. de economie
Wij zien voorlopig ook geen herneming voor de vraag naar staalproducten.
Morgen is er een herneming van de opera van Verdi op Klara.
zijn goesting doen, met niets of niemand rekening houden,
het kan niet op
Doet alop vent, naar mij moet ge ni zien.
Die jong doen alop. Nadenken, heu! Doet dat zeer?
Moedige man, een durver.
Die zich ‘door alles’ heen slaat.
Tegen die kerel moet je niet opgaan, het is een echte deural.
eetbare paddestoel
vnw: kampernoelie, kampernoelje: champignon, eetbare paddestoel
Van Dale 2017: BE
SN-NL: kampernoelie = champignon
We maken bij onze biefstuk-friet een saus met kampernoelies.
In 1668 verscheen in Antwerpen het Traktaat van de kampernoeljes of duivelsbrood, geschreven door paddenstoelenliefhebber en -kenner pater Franciscus van Sterbeeck. (standaardboekhandel.be)
Recept van de week : Wijting met kampernoeljes. (deplate.be)
gebruikt in ‘geen sensie’, zie geen sjense hebben;
geen kracht of moed hebben, vooral bij ziekte
De Bo (woordenboek 1873) zegt: sensie, klemtoon op eerste lettergreep
Gisteravond heeft hij die zieke man bezocht, maar hij geen sensie om te antwoorden.
kasseien (kassei)
De buren hebben hun oprit in kassietsen laten leggen.
een smoes, een uitvlucht, een ongeloofwaardige toedracht
ook: een uitleg als een andere; uitleg zoals een ander
Door ne platten band te laat? Jaja, dat is nen uitleg gelijk nen andere. Overslapen zeker?
Dat ge van niks wist is nen uitleg gelijk nen andere. Ge hadt het kunnen weten en dan was er niks gebeurd.
Tja..’t is een uitleg zoals een ander, maar het lijkt er op dat haar hedendaagse acolieten uit politieke overweging dezelfde terughoudendheid hebben aangenomen. (pauwenogen.be)
vrouw die vis verkoopt, die leurt met vis
Vroeger kwam de vislutte wekelijks langs met haar triporteur.
tablet, pil
De nieuwe drug is eenvoudig te maken met enkele comprimé’s.
op handen en voeten voortbewegen
’t ventje kan nog niet lopen, alleen maar paddepoten
is dat zwemmen, wat paddepoten zeker!
1. beplaasteren
2. een maximum vaststellen
3. wielerterm
zie plafonneren
lichte brommer
Mobylette is een merk(type)naam, die in Vlaanderen geadopteerd is als soortnaam voor lichte brommers. Zoals bic, gilletteke, tippex, …
vaak diminutief: mobiletje
Onze Jeroen mag eindelijk met den brommer rijden. Hij zou liefst zo’n scooterke willen, maar hij moet eerst maar met een occasie mobiletje leren rijden. Daarna zien we wel.
“Via dit meldpunt kunt u knelpunten voor FIETSERS signaleren aan de bevoegde wegbeheerders in Vlaanderen. Het is vooral bedoeld om een abnormale toestand te melden, die een echt gevaar inhoudt voor de fietsers en die een dringende tussenkomst van de wegbeheerder vereist. Het meldpunt is NIET bedoeld om algemene klachten te formuleren (bv. ‘fietspaden ontbreken’ of ’auto’s rijden te snel’).” (Website Meldpunt Fietspaden)
zie ook Meldpunt Wegen
- “Overrompel het Meldpunt Fietspaden! Met niet minder dan 1.000 respondenten was onze enquête over het Meldpunt Fietspaden een overrompelend succes. De Fietsersbond bedankt alle deelnemers van harte!” (Website Fietsersbond december 2014)
- “In de eerste tien maanden van dit jaar zijn er via het meldpunt van de Vlaamse overheid 3.317 klachten binnengekomen over slecht onderhouden fietspaden. Dat is de helft meer dan in heel 2013. De fietsers klagen vooral over putten in het wegdek en de slechte verlichting.” (DS 31/12/14)
beeldhouwen
Van Dale 2018 online: BE
De kloosterkerk bevat enkele mooi gesculpteerde biechtstoelen.
De Valle de la Luna, de onwezenlijke Maanvallei waar de natuur de meest bizarre rotspartijen en golvende zandduinen heeft gesculpteerd.
Sculpteren met gerecycleerde petflessen.
- Iets dat de moeite waard is om later aan herinnerd te worden: een succes, een mooie verwezenlijking, een unieke gebeurtenis, …
- Ook ironisch gebruikt.
vgl. inkaderen
SN-NL: een om in te lijsten
Onze Joeri heeft de zondag een chique goal gemaakt van buiten de grote carré, dat was één om in te kaderen!
Deze 100ste Ronde van Vlaanderen was er eentje om in te kaderen.
Dat proefwerk trok op niet veel zenne. Dat was effenaf om in te kaderen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
