Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #13881

    treiteren
    (ww., treiterde, getreiterd)

    ambeteren, plagen, pesten

    zie ook: kreiten, koejonneren, kremeren

    vgl z.nw.: m.: treiteraar, vr.: treiter, treiterzjat

    Van Dale 2014 online: treiteren: 1733, van trei­ter (plaag­geest)
    < Frans traître (ver­ra­der): op gemene wijze voortdurend plagen, kwellen uit zucht om te kwellen; geniepig plagen
    synoniem: sarren, tergen
    die jongen doet niets dan zijn kleine broertje treiteren

    Stopt najis me die mensen te ‘treiteren’. (Stop nu eens om die mensen te pesten.)

    Die kleine is nen echten treiter.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gargamelius en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 19:43)

    👍
    303

    #13882

    sociale dumping
    (begrip)

    systeem waarbij sociaal zwakkeren, immigranten, illegalen, … misbruikt worden om economisch frauduleuze constructies op te zetten

    niet in Van Dale 2013
    google 2013: .BE >14.000; .NL >3.000

    Van Dale 2018: so­ci­a­le dum­ping
    voor­deel ha­len uit het feit dat de lo­nen in be­paal­de lan­den la­ger zijn dank­zij de la­ge­re so­ci­a­le las­ten al­daar, waar­door eer­lij­ke con­cur­ren­tie niet mo­ge­lijk is

    Google 2018: .BE: 21.800; .NL: 25.100

    demorgen.be: Europa zorgt er actief voor dat het probleem van sociale dumping groter wordt.

    deredactie.be: Volgens Europa zijn de Belgische maatregelen tegen sociale dumping in strijd met het vrij verkeer van personen.

    radio1: Bonden slaan alarm over sociale dumping in de bouw

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 12:26)

    👍
    303

    #13883

    kitzak

    rugzak, knapzak, klein model kopzak

    vnw: plunjezak, oorspronkelijk van soldaten

    ANW 2018: (vooral) in België

    Morgen ga jij op schoolreis, ik maak je kitzak klaar.

    Kitzak voorzien van draagriem en zes ringen. Vervaardigd uit 100% ribstop. Afmeting: 35 × 35 × 90cm. (lasaulec.be)

    Ik had een kitzak over één schouder in plaats van een rugzak, geen echte stapschoenen. Geen gps, geen telefoon, geen pelgrimspaspoort. (hln.be)

    Mijn kamer in de kazerne in Laken heb ik maar één keer gezien, toen ik mijn kitzak daar in de kast ging zetten (mmzkiosk.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Apr 2023 07:48)

    👍
    303

    #13884

    rèns
    (het ~ geen mv.)

    uitspraakvariant van “runds” = rundsvlees

    zie ook: kaas, verkes

    Ich héb liever verkes as rèns. (liever varkens- dan rundvlees)
    Rènsgemaole (rundergehakt).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Marcus (07 Aug 2021 18:29)

    👍
    303

    #13885

    Slivenheer(ke)
    (de ~ (m.), -kes/-heren)

    volkse benaming voor O.L. Heer; (met kleine letter) lieveheer(sbeeld), kruisbeeld

    Slivenheerke moge het mij vergeven – het is zijne stiel. (naar H. Heine)
    Het is allemaal eenen duivel, zei de man, en hij verkocht slivenheren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door petrik (25 Jul 2021 03:10)

    👍
    303

    #13886

    slissen
    (ww., sliste, geslist)

    tussen twee lagen in, het hout opschuren met versleten schuurpapier om het oppervlak glad te maken

    zie ook slispapier

    Vergeet niet te slissen vooraleer je een tweede laag geeft, anders blijven de vezeltjes rechtop staan en krijgt ge geen glad oppervlak.

    > andere betekenis van slissen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 10:59)

    👍
    303

    #13887

    moenken

    mokken

    Die kan ook een stukske moenken als ze haar zin niet krijgt.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door jiet (20 Jul 2021 08:28)

    👍
    303

    #13888

    paramotorvliegen
    (ww.)

    vliegen met een paramotor, hangend aan een matrasvalscherm en aangedreven door een uit de kluiten gewassen ventilator

    NL: snorvliegen

    De paramotor: een parachute met een motor, ’t is toch duidelijk. Snorvliegen? Dat kunt ge alleen met een moustache zoals die van professor Gobelijn.

    6 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 01:16)

    👍
    303

    #13889

    roeren
    (roerde, geroerd onoverg. zw. ww. )

    zich bewegen (verouderd)

    vnw: in België ook: zich bewegen, in beweging komen

    zie ook: roer niet, moeven

    “Niemand roerde in de rangen, niemand meldde zich.” (Louis Bamps – getuigen)

    “Daar roert er wat, daar loert er wat:
    ’t docht Naasken dat ’t verzonk!”
    (uit: Boerke Naas, G. Gezelle)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Feb 2025 15:48)

    👍
    303

    #13890

    stekelbak
    (de ~ (m.), -ken)

    stekelbaars

    zie ook kraaistekker

    ook in de prov. Antw.

    As we klaan woaren, geengen wij in de sluet stekelbakskes vangen. (Toen we nog klein waren gingen we in de sloot stekelbaarsjes vangen)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door pietvis en laatst gewijzigd door fansy (04 Aug 2021 04:48)

    👍
    303

    #13891

    haard, moeder aan de ~
    (vaste woordgroep)

    zie moeder aan de haard

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (19 Jul 2021 13:08)

    👍
    303

    #13892

    beteugeling van de openbare dronkenschap
    (vaste woordgroep)

    voluit: de Besluitwet van 14 november 1939 inzake de beteugeling van de openbare dronkenschap
    in het kort komt het erop neer dat men niet dronken mag zijn op een openbare plaats

    standaardtaal in België

    zie ook beteugelen

    ‘Er was een tijd dat elk café hem in de voornaamste zaal moest uithangen: de besluitwet van 14november 1939 op de beteugeling van de openbare dronkenschap. (…) De wet kwam in 1939 –net voor het uitbreken van de oorlog– tot stand en wilde het toenemende en problematische alcoholgebruik in deze depressieperiode aan banden leggen.’ (HNB 300410)
    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (08 Aug 2021 03:46)

    👍
    303

    #13893

    cameraschild
    (het ~, ~en)

    Het is een netwerk van slimme camera’s die nummerplaten herkennen en alarm slaan als er een verdacht voertuig gesignaleerd wordt. De camera’s worden geïnstalleerd aan grensovergangen, aan op- en afritten van snelwegen en op andere strategische punten.

    In Zuid-West-Vlaanderen heeft een cameraschild, samen met andere maatregelen, ervoor gezorgd dat de grenscriminaliteit aanzienlijk is gedaald. (taaltelefoon Vlaanderen)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (02 Aug 2021 15:03)

    👍
    303

    #13894

    zusterke, als ik zo’n ~ had, dan maakte ik m'n broertjes zelf
    (uitdr.)

    als ik zo’n zusje had, dan maakte ik m’n broertjes zelf.
    Wordt dus gezegd (door mannnen) over een knappe vrouw of meisje.
    Uitgesproken als: as ich zoeën zusterke had, dan miek ich m’n brurkes zelf.

    Amaai, ziet daar, da’s è schoeën dink (knap ding), als ik zo’n zusje had, dan maakte ik m’n broertjes zelf.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:04)

    👍
    303

    #13895

    geweld, met hels ~
    (vaste woordgroep)

    hevig, met grote nadruk (maar niet gewelddadig in de lichamelijke zin, het gaat over argumenten)

    Onzen Tony wilde toch persé nen boot kopen zeker, maar daar zijn we allemaal met hels geweld tegen ingekomen want zoveel geld, dat kon hij immers niet bolwerken! (zie onze, onzen, ons, tegenin, er ~ komen)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (31 Jul 2021 04:47)

    👍
    303

    #13896

    boever
    (zn. m. -s)

    -die de paarden leidt, ment
    -boerenterm
    -voerman, menner,

    De kinderen mochten op het bankje naast de boever zitten, en leuk dat ze het vonden (in de koets).

    De boever die een groot veld om te ploegen had zit de godganse dag op het achterste van zijn paarden te kijken.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jun 2021 05:45)

    👍
    303

    #13897

    komen halen
    (uitdr.)

    weghalen, uit het leven weghalen, sterven

    Mijn buurvrouw hebben ze vorige week komen halen. Dinsdag is ze gecremeerd.

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (28 Jul 2021 07:02)

    👍
    303

    #13898

    swiessel

    iemand die mager is en groot van gestalte

    zij is 1m65 maar hij is ne lange swiessel

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door tielts dialect (23 Jun 2021 10:45)

    👍
    303

    #13899

    als ik u ni had, geen ogen en ik zag gene steek
    (gezegde)

    Op een grappige manier laten weten dat je content bent.

    Bedankt voor de hulp, als ik u ni had, geen ogen en ik zag gene steek.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (04 Aug 2021 17:19)

    👍
    303

    #13900

    paardetanden

    Grote vooruitstekende tanden

    Hey, met je paardetanden (peirdetanden) was het verwijt dat een vriendinnetje te horen kreeg; haar ouders hadden jammer genoeg geen geld om een tandarts te betalen.

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Kastanjeoog (27 Jul 2021 10:26)

    👍
    303

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.