Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
u laten schuren, u laten doen
NL: de kaas van je brood laten eten
Als kind van 6 liet ik wel eens de kaas van tussen mijn brood halen. Zeker in de winkel, als ik voor mijn moeke bijval moest gaan halen, dan drongen die ouwer wijven altijd voor.
slachtoffer van een aanval met gifgas
zie: in plaats van: door
< andere definitie van gas, van de ~ gepakt
Wij hadden een gebuur die onder de eerste oorlog van de gas gepakt was en als die door ’t (de, ’t) straat gegaan kwam, hoorden we hem piepen en hoesten op honderd meter afstand. Lang heeft de sukkelaar niet geleefd.
Veel anderen bleven voor de rest van hun leven ‘gepakt van de gas’ maar hun aantallen zijn niet te tellen. (wo1.be)
In onze familie wordt verteld dat hij tijdens de bombardementen op Ieper tijdens WOI “van de gas gepakt” werd. (ablhistoryforum.be)
aftellen (door kinderen), m.n. het opzeggen van een aftelrijmpje om te bepalen wie begint, wie een taak moet uitvoeren, wie ‘eraan’ is
Bij het dringelen zong men vroeger: “Ingele dringele kattele fingele fangele fooz, aapen daapen duis, kwiek stetsje trien, oef aof traon!” De persoon op wie “traon!” viel, die was ’m.
soortgenoten, vrienden (soms in negatieve zin)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
NL-SN: en consorten
ook de spelling consoorten
vgl. konsoorten
Bruno en konsoorten willen erbij zijn! Dat ze dan maar oppassen voor de Bermudadriehoek, ze zouden er wel eens in kunnen verdwijnen! (forum)
uitinvlaanderen.be: Vitali en consoorten: Italiaanse en Spaanse barok uit de 17de eeuw.
De rugzak is de meeneembaarheid van de registratierechten die men heeft betaald bij de aankoop van een eerste gezinswoning of bouwgrond. Indien men die woning verkoopt en een andere woning koopt, mag men, onder bepaalde voorwaarden, de registratierechten die in de rugzak zitten in mindering brengen op de registratierechten van de nieuwe woning.
Door het systeem van het rugzakje heeft Paul 10.000 euro uitgespaard op de registratierechten van zijn huis.
iemand die altijd zijn zin doet
zie ook goestendoender
Walter De Buck, het laatste Knack-interview: ‘Ik ben een goestingdoener, ik heb van niets spijt’(Knack 21/12/14)
(Dit is de titel van het artikel. In de tekst staat: “Het schrikt me niet af om tegen de stroom op te roeien. Al heeft dat misschien niet veel met moed te maken: ik ben gewoon een goestendoender.”)
lett. schijterij, diaree
vergelijk: scheisserei
Ich krieg sjieterie van broene bone.
Ik krijg diaree van bruine bonen.
Een groot en lomp voorwerp. Meestal een huis, een vrachtwagen, een kraan of een schip.
Met zo’n gedoefte achter op straat rijden is ook niet gemakkelijk zeker?
tegenslag hebben, geen geluk hebben
Het geluk hangt niet aan mijn gat wat mijn gezondheid betreft.
hinniken van een dartel veulen
→ rochelen, ruggelen
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Ruggelen is in de Kempen: het geluid dat de peerden laten hooren als men hun eten aanbrengt, hunkeren, hinniken, stil brieschen, Schuermans. (1865-1870).
’t Veulentje huppelde al ruchelend rond in de wei.
(kaartspel) net voldoende slagen halen om te winnen
We spelen hier voor ne frank de juste en een kwartje den overslag
om de twee dagen
SN: om de andere dag
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederland nog bekend (De Bo 1873; Rutten 1890; Cornelissen-Vervliet 1899).
“Je neemt toch wel over anderen dag je bloeddrukverlager?” vroeg de dokter me?
“onze huisarts heeft ons de raad gegeven om niet elke dag te vrijen maar over andere dag,volgens hem vergroot dat ook de kans op slagen …” (9maand.be/forum)
De Diabolo verwijst naar de nieuwe ondergrondse spoorverbinding tussen het vernieuwde station Brussel-Nationaal-Luchthaven en de nieuwe dubbelsporige lijn Schaarbeek-Mechelen (lijn 25N genaamd) op de middenberm van de E19 snelweg.(http://www.infrabel.be/)
diabolo wordt in heel wat samenstellingen gebruikt: diabolo-project, diabolo-tunnels… Niet iedereen schrijft het woord met een hoofdletter.
< de verbinding heeft min of meer de vorm van een diabolo
Klik op de afbeelding
Plan
zie ook Diabolotoeslag
“Eerste rechtstreekse trein van Mechelen naar luchthaven op 10 juni 2012 (TITEL)
De werkzaamheden aan de noordelijke spoorontsluiting van Brussels Airport, in het kader van het Diabolo-project, belanden stilaan in een laatste fase. Begin volgend jaar is de verbinding van Mechelen naar de luchthaven af, op 10 juni 2012 vindt de eerste treinrit plaats. Zo’n rit duurt dan 8 in plaats van ongeveer 40 minuten."(DS 140611)
oogglas, brillenglas dat voor het oog geklemd wordt, halve bril
< Frans: monocle
Mijne vroegere buur droeg een monokkel om te lezen.
een safflet, een klap, een mep
Ik zal u seffens eens een savooi geven als ge zo ambetant blijft doen.
zie met één
.
niet opzettelijk, niet intentioneel
vn<: in België ook: onopzettelijk, onwillekeurig
Van Dale 1995: 1. niet vrijwillig, gedwongen 2. (Belg. gallicisme) onwillekeurig
Van Dale 2018 online: BE
De Jean sloeg ne plateau uit de garçon zijn handen. ’t Was wel onvrijwillig: Hij strekte zijn arm achteruit en had die garçon niet zien aankomen. Zeven pinten tegen de korst.
Knack.be: Dokter Conrad Murray, de lijfarts van Michael Jackson, is schuldig bevonden aan onvrijwillige doodslag op de Amerikaanse popster.
rondslingeren
zie ook rijden + taalbronnen
zie ook rondrijden, rondliggen, rijden, rondrijen
Van Dale 2016: niet algemeen, rondslingeren
hij heeft zijn boeken de hele week op de kast laten rijen
Uw boeken liggen hier altijd op de salontafel te rijen, ruim dat eens op.
Sloddervos, gij laat altijd alles rijen!
Mama spreekt de kinderen toe:
Alles staat hier te “rijen” ruim dat hier onmiddellijk op!
Tegen de vriendinnen een dag later:
“kom ik thuis en wat denk je; mijn heel kot stond te “rijen”.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
