Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #12041

    ginnins, (gènnèns)
    (bijwoord)

    niet eens (geeneens wordt in NL als niet correct gezien)

    Kempen: ginnie(n)s, genne(n)s

    Zie houw ginnins eine BH onger der hummeke.
    Zij had niet eens een BH onder haar hempje.

    Hae sjtook ginnins ziene handj op wie er mich zoog.
    Hij stak niet eens zijn hand op toen hij mij zag.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 18:19)

    👍
    314

    #12042

    Bokrijk, het ~ van
    (uitdr.)

    letterlijk: een openluchtmuseum dat veel gelijkenis vertoont met dat van Bokrijk
    figuurlijk en pejoratief: een plaats waar alles bewaard wordt zoals in een museum, waar men niet bij de tijd is, waar men niet evolueert en geen vooruitgang maakt
    vergelijk Bokrijk, een ~, goed voor Bokrijk

    “Het Openluchtmuseum Bachten de Kupe in Izenberge, het Bokrijk van West-Vlaanderen, bestaat dertig jaar en viert dat dit weekend.”

    “De pastoor van Scherpenheuvel wil niet dat zijn bedevaartsoord het Bokrijk van de bedevaartsoorden wordt. “We hebben niet de ambitie om een museum te worden”, zegt hij in “Terzake”. Dus neemt hij een designbureau onder de arm voor een hedendaagser en aantrekkelijk bedevaartsoord." (deredactie.be)

    vremdemirror.com: Een laatste groot misverstand is dat Vremde het Bokrijk van den Aldi is.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 00:22)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jan 2020

    👍
    314

    #12043

    prijskamp
    (de ~ (m.), ~en)

    wedstrijd waarbij een prijs te winnen is

    vnw: wedstrijd, prijsvraag

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    zie samenstellingen: duivenprijskamp

    De vorige wielerprijskamp was een wedstrijd voor de jongelingen.

    Doet gij ook mee met de kaartprijskamp?

    > andere betekenis van prijskamp

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Dec 2024 12:12)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Dec 2020

    👍
    314

    #12044

    cités
    (zn. o.)

    Cités is een straattaal in Vlaanderen. De taal ontstond in de laatste helft van de twintigste eeuw in Belgisch Limburg, in steden als Genk, Beringen, Houthalen-Helchteren, Heusden-Zolder en Maasmechelen. De taalvariant ontstond uit de bastaardtaal die de mijnwerkers uit Italië, Turkije en Griekenland gebruikten om met elkaar in de mijnen te communiceren. Vandaag is het de taal van de jongeren uit de cités, de arbeiders- en migrantenwijken in de steden. (Wikipedia)

    zie ook citétaal

    Voorbeeld van Cités: informeren naar iemand na die een (lange) tijd niet meer gezien te hebben; “Hoe ist? Wa maken gij?”

    In de jaren 70 werden de sociale woonwijken of arbeiderswijken in de Kempen De Cité genoemd, maar wij spraken geen cités, denk ik.

    Het cités is rijk aan schuttingwoorden, met de grammatica van het Limburgs, de melodie van het Italiaans en de woordenschat van het Italiaans, het Grieks, het Spaans, het Frans,het Engels, en het Turks. (vrt.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 05:38)

    👍
    314

    #12045

    koekappel
    (de ~, (m.), ~s)

    Een lomperik of een simpele ziel

    < verbastering van koekkapper

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: koekkapper
    onhandig persoon, prutser
    < Koekkappen (Kuipers, Corn.-Vervliet, Joos (1900-1904), Teirl.)
    1°. volksvermaak waarbij een lange taaie koek, die op een blok wordt gelegd, met een daartoe ingericht bijltje volgens bepaalde regels moet worden doorgehakt.
    2°. Doordat koekkappen een vaardigheid vereischt die men pas na veel oefening verwerft, heeft het ook de fig. bet. gekregen van: op eigen gelegenheid experimenteeren, omknutselen, prutsen.

    Kunt ge niet zien wat ge doet, koekappel?

    “Andere vaak gebruikte ‘scheldwoorden’ zouden volgens De Lijn bloempot, grasgeit, platte pannenkoek en koekappel zijn.” (hbvl.be 15 okt. 2013)

    > zie andere betekenis van koekappel

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 01:02)

    👍
    314

    #12046

    djoel
    (de ~, ~ en, m znw)

    wortelgestel van een plant, vooral van een boom

    Die eik ligt af, maar we moeten den djoel nog uitgraven.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (10 Aug 2021 19:18)

    👍
    314

    #12047

    van Marseille zijn
    (uitdr.)

    lichtgeraakt, driftig

    zie ook choleriek, koleriek

    Die kerel windt zich op voor niets, hij is van Marseille zeker?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fvdpitte en laatst gewijzigd door fansy (30 Jul 2021 21:27)

    👍
    314

    #12048

    dankewel
    (tussenwerpsel)

    dankuwel, dankjewel, bedankt

    zie ook danke

    Wilt ge nog wat koffie? Nee, dankewel, ik moet direkt voortgaan.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 14:33)

    👍
    314

    #12049

    allerheiligenvest
    (een~(v),-en)

    overjas
    zo genoemd vanwege de vroegere gewoonte/traditie van de mensen om pas vanaf Allerheiligen hun overjas te dragen in afwachting van de winter

    vroeger ook wel spottend gebruikt als het ging over een ingekorte overjas die nog dienst deed als korte zomerjas.

    De winter is op komst, ze hebben allemaal hun allerheiligenvest aan.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door moomer (10 Aug 2021 03:07)

    👍
    314

    #12050

    aflakken
    (ww., lakte af, afgelakt)

    1) afkussen

    2) aflekken
    zie ook uitlakken, oplakken, lakken

    Vroeger, in de cinema op de achterste rij, werd er heel wat afgelakt door verliefde koppeltjes.

    Lakt dat hoorntje af want uwe kreim is aan ’t smelten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (12 Aug 2021 16:22)

    👍
    314

    #12051

    trek, in de ~ staan
    (uitdr.)

    in de wind staan, in de tocht staan

    Van Dale 2014 online: op de trek staan

    Nu met dees warm weer moet ge zorgen dat ge niet in de trek staat als 2 vensters tegen 1 openstaan, want dan kunt ge wel eens een kopvalling opscharen.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 20:08)

    👍
    314

    #12052

    kwazje

    idioot

    dad es toch een kwazje
    dat is toch een idioot

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door novo (09 Aug 2021 13:19)

    👍
    314

    #12053

    gebaring
    (zn.)

    veinzerij, doen alsof

    < gebaren
    zie ook begaringe

    Ge moet er al niet vele van geloven, als ie bezig is, het is toch allemaal gebaring.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door Marcus (05 Aug 2021 11:38)

    👍
    314

    #12054

    zwalpei
    (het ~ (o.))

    Persoon die de reputatie heeft zich vaak (quasi) doelloos en/of in beschonken toestand van hier naar daar te begeven.
    Kan ‘van café naar café’ zijn, maar wordt ook uit de oorspronkelijke context getrokken in de betekenis ‘van partner naar partner’, ‘niet stabiel op relationeel vlak’.
    In beide aanduidingen is het pejoratief. De persoon wordt sowieso afgebeeld als nietsnut.
    Ondanks het woord onzijdig is (‘het ei’ en daarom ook ‘het zwalp-ei’), heb ik het enkel nog maar over mannen horen zeggen.

    ook in West-Vlaanderen

    < zwalpei: letterlijk een bedorven of onbebroed ei

    vgl. ook zwalpen

    Op hem ga je toch niet rekenen? Zo’n zwalp-ei!

    “Al die Pennelekkers zyn ‘t meeste deel maer nên hoop zwalpeyërs en quasten, die van geen spaeren en weten, en meer verkwisten aes danze keunen winnen of verleesten, " – uit ’De Sysse-Pannen’, 1797

    Mijn moeder leerde me Della Bosiers kennen, mijn vader gaf me het woord ‘zwalpei’ mee – een woord dat Anthierens zelf ook bezigde, zo leerde ik uit een van zijn brieven. Een woord dat overigens niet rijmt op harpij, zoals de verteller in de documentaire denkt. De klemtoon ligt vooraan, niet achteraan. Een zwalp-ei is een bedorven ei, een lege zak, een stommeling. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dP-spot en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 10:14)

    👍
    314

    #12055

    hamfel
    (een ~ (v.))

    handvol

    Maasland: hampel
    Oost-Vl.: affel
    Waasland: hafeltje

    Ik zal de schapen maar rap een hamfel hooi geven, want ze zijn aan’t mekkeren.
    Geeft mij eens een hamfel beullekes (snoepjes)

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 21:46)

    👍
    314

    #12056

    sjpreuie
    (ww. sjpreuide, gesjpreuid)

    sproeien

    es ’t lank neet geraegent houw moogde veer neet miea sjpreuie in der gaard / als het lang niet geregend had mochten wij niet meer sproeien in de tuin

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (02 Aug 2021 10:45)

    👍
    314

    #12057

    protstok
    (de ~, (m.), ~ken)

    schorseneer

    zie ook scheusseneere

    typisch voor Lier

    Van protstokken te kuisen, krijgt ge bruine vingers.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (23 Jul 2021 19:57)

    👍
    314

    #12058

    geen sjense hebben
    (uitdrukking)

    geen lust hebben, geen zin hebben; uitdrukking alleen in negatieve vorm; wschlk afgeleid van het Franse: sens = zin, lust

    Gisterenavond was hij zo moe gewrocht, dat hij geen sjense (sensie) meer had om nog iets te doen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door de Bon (29 May 2025 16:09)

    👍
    314

    #12059

    tsjoezeplekke
    (de ~ (v.), ~n)

    zuigplek, liefdesbeet

    Haar vrijer moet nogal een minnaar zijn, vandaag had ze twee tsjoezeplekken in haar nek!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door quincunx74 en laatst gewijzigd door Marcus (31 Jul 2021 08:46)

    👍
    314

    #12060

    wietlewaai
    (de ~ (m.), ~s)

    onnozelaar
    zie ook: wieten, wiewa

    Gebruik j’n gezond verstand, en laat die wietlewaai maar gerust.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door De Bouck en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:58)

    👍
    314

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.