Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #11061

    orgel, kust allemaal mijn ~
    (uitdr.)

    drukt uit dat de spreker het zich niet meer aantrekt

    zie ook zjatten en talloren

    Seg mannekes, het is genoeg gewest vandaag met die zever, kust allemaal mijn orgel, ik gaan op een ander (ander, op een ~ gaan) iet drinken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Marcus (11 Aug 2021 13:41)

    👍
    321

    #11062

    vaandrig
    (zn.)

    vaandeldrager, militair

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, militair

    De vaandrig-ter-zee droeg de vod voor het vaderland.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jul 2021 16:46)

    👍
    321

    #11063

    grond, de ~ in boren
    (uitdr.)

    iets of iemand totaal afkraken

    De Standaard: “Een schip zodanig beschieten dat het zinkt, was het ‘in de grond boren’. Vandaar de uitdrukking die we vandaag nog kennen. Iemand in de grond boren, of (in Vlaanderen) de grond in boren, wordt vooral gebruikt in de betekenis ‘meedogenloos bekritiseren’.”

    m.a.w. in de grond boren (SN); de grond in boren (VL)

    De Jean kwam nochtans met een schoon voorstel, maar de directie heeft het totaal de grond in geboord.

    Als ge hem eerst de grond in boort, wat zoudt ge dan verwachten dat die u daarna dan nog gaat helpen?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 05:57)

    👍
    321

    #11064

    sjaafelaar
    (de ~ (m.), ~s)

    mannelijk persoon die sjaafelt
    zie sjaafelzjat en sjaafelen

    De sjaafelaar sjaafelde zo lang aan dat speelgoedautoke tot dat het uiteen lag.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Andebijk (11 Aug 2021 00:27)

    👍
    321

    #11065

    stoefpoker spelen
    (uitdr.)

    blufpoker spelen

    Hij wou opslag en zette zijn baas onder druk door hem te vertellen dat hij op een ander meer kon verdienen. Opslag en buiten. Dat krijgt ge nu met (door) stoefpoker te spelen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (23 Jul 2021 04:32)

    👍
    321

    #11066

    armoe, van ~
    (uitdr.)

    uit armoede (meestal fig.), van ellende, van miserie
    ook wel: bij gebrek aan beters

    Hij stond daar een uur op haar te wachten, van armoe is em het maar afgestapt.

    De Jean zijn stamcafe was toe. Van armoe is em dan maar in ’t frituur een pint gaan drinken.

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 13:47)

    👍
    321

    #11067

    klop
    (zn. m., ~pen)

    tegenslag, morele slag, morele of fysieke inzinking

    Amai, via via te horen krijgen dat uw vrouw met een ander aanhoudt, dat kan ik geloven, dat zijn kloppen.

    Hij was al vanaf ’s morgens vroeg in de weer, maar tegen een uur of drie kreeg em toch zijn klopke en viel op zijne stoel in slaap.

    Toen zijn vrouw stierf heeft em zijn eigen de hele tijd sterk gehouden. Pas na de begrafenis kreeg em zijne klop.

    > andere betekenis van klop

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 12:08)

    👍
    321

    #11068

    wijsvrouw
    (de ~ (v.), ~en)

    vroedvrouw, baker

    Uitspr.: nadruk op eerste lettergreep (stoottonig, met ontronding: waajsvroo)

    Vrigger wos ‘t de gewènte dat de waajsvroo bij kènder wo ze op de wêrd braach den hélligennaom Ghislenus of Ghislain(e) mètgoêf, petraun tiëge de steipkes. (vroeger was het gebruikelijk dat de vroedvrouw aan kinderen die zij hielp geboren worden de toenaam ’Ghislenus’ of "Ghislain(e)’ meegaf, patroonheilige tegen de stuipkes, om het kind voor deze ziekte te behoeden)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (06 Jul 2025 16:38)

    👍
    321

    #11069

    poederdroog
    (bn.)

    kurkdroog

    vnw: poeierdroog (bn.): kurkdroog

    Antwerpen: poeierdroeg
    Antw. Kempen: peujeurdroeeug
    Hageland: poeierdruëg
    Leiestreek: poerdroge

    Van Dale 2005:
    poederdroog
    bijv. naamw.
    (algemeen Belgisch-Nederlands geheel en al, door en door droog
    vormvariant: poerdroog

    Het moet meerdere dagen regenen, willen we alle planten kunnen behouden in de tuin. De grond is poerdroge. (Leiestreek)

    Eventueel bouwvocht of vocht uit de constructie (denk aan hout, da’s nie poeierdroog he), kan perfect naar buiten diffuseren. (bouwinfo.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Dec 2024 11:38)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Jan 2025

    👍
    321

    #11070

    dag, in zijn goede of slechte ~ zijn
    (uitdr.)

    goed- of slechtgezind zijn

    ook: in zijne goeie of in zijne slechte zijn, waarbij dag wordt weggelaten

    vnw

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel

    vgl. dag, in zijn ~ zijn

    Hij is in zijne goede dag vandaag. Wat complimentjes dat hij al gegeven heeft. Of anders heeft hij iets nodig…

    Wat is zij in hare slechte dag vandaag. Ze heeft maar amper 1 vriendelijk woord gezegd.

    Onze baas is in zijne goeie; het nieuw contract met die grootste afnemer zal binnen zijn.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Mar 2022 05:57)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Mar 2022

    👍
    321

    #11071

    awel awel
    (tussenw.)

    dubbele awel om verbazing, verontwaardiging of andere emotie te versterken (bv. ook gebruikt om baby’s toe te spreken)

    uitspraak: awellewel

    in NL waarschijnlijk: nou nou (nauwnauw)

    Awellewel, wie dat we daar hebben? De Jean. Hoe lang is dat wel niet geleden? (verbazing)

    Awellewel, gaat dat daar een beetje? Ge maakt precies lawaai alsof dat er een vliegtuig neergestort is! (verontwaardiging)

    Awellewel, dat was ’t een en ’t ander! Ik ben blij dat we er vanaf zijn. (opluchting)

    Jommeke (De Chinese kast): De vlieger van Jommeke en Filiberke belandt in het huis van Mevrouw Awelawel…

    Awel… awelawel, … m’n klein totske… zijde gij wakker? …ja é… ja zenne …

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 18:57)

    👍
    321

    #11072

    fiscaal attest
    (het~, ~ale, ~en)

    zie attest, fiscaal ~

    zie aldaar

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (04 Aug 2021 19:12)

    👍
    321

    #11073

    geklonken
    (verl.deelw. van klinken)

    beklonken

    voila! Dat was rap geklonken!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 10:07)

    👍
    321

    #11074

    bezittelijke voornaamwoorden

    Bezittelijke voornaamwoorden in combinatie met een mannelijk zelfst.naamw. krijgen in de spreektaal een extra -e of wanneer het zelfst.naamw. met een klinker of met een b, d, t of h begint een -en. (Voor een juistere toedracht zie regel nen)

    Ook varianten en uitspraakvarianten volgen deze regel: olle(n), ullië()n

    mijne(n), menne(n), …
    uwe(n), awe(n), … (niet: jouwe(n))
    zijne(n), zenne(n), …
    hare(n), (h)oare(n), (h)eure(n), …
    onze(n)
    jullie maar niet jullieë(n), wel: olle(n), ullië(n), elle(n), …
    hunne(n)

    soms ook voorafgaand met het lidwoord ‘de’ (maar dan gaat het niet over bezitt. voornaamw.)

    De Jean heeft zijnen auto in de prak gereden.
    Het is de zijne maar, dus dat is niet zo erg.

    Zij heeft hare vent laten staan.
    Den haren is te voet naar huis moeten gaan.

    Onzen Hendrik is niet thuis.
    Den onzen is weer op pintenjacht.

    Ze zijn thuis, hunnen auto staat voor hun deur.
    Den hunne staat al een tijdje op den oprit.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 14:31)

    👍
    321

    #11075

    TSO
    (het ~ (o.), ~'s)

    Technisch Secundair Onderwijs
    = middelbaar onderwijs dat een technische opleiding aanbiedt

    vnw: (bnl.) afkorting van: technisch secundair onderwijs, middelbaar technisch onderwijs

    Mijn zoon heeft het TSO volledig uitgedaan. Hij is elektrieker van beroep nu.

    “In het tso gaat de aandacht vooral naar algemene en technisch-theoretische vakken. Na het tso kan je een beroep uitoefenen of verder studeren in het hoger onderwijs. Bij de opleiding horen ook praktijklessen.” (onderwijs.vlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jun 2025 07:38)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jul 2025

    👍
    321

    #11076

    skermik
    (zn.)

    een voorwerp of een persoon die niet als mooi wordt bevonden
    < scharminkel

    Toen we Caty de braderiekoningin zagen in het winkelcentrum, vonden we haar allebei een lelijk skermik.
    De schouwgarniture bij de buren vinden wij ook maar een lelijk skermik.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 00:40)

    👍
    321

    #11077

    onminnig
    (bn.)

    onmondig, minderjarig

    Onminnige kinder (minderjarige kinderen)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door petrik (05 Aug 2021 19:40)

    👍
    321

    #11078

    vaneges
    (bw.)

    uit zich zelf (dus niet zoals het Vlaamse vaneigens ‘vanzelfsprekend’)

    Vaneges is dae knoemel der weer mit oetgesjeeje/opgehouwe.
    Uit zich zelf is dat (rot)ding er weer mee opgehouden.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door FixerBot (05 May 2025 16:40)

    👍
    321

    #11079

    smaken, (niet) gesmaakt worden
    (uitdr.)

    (niet) geapprecieerd worden, (niet) op prijs gesteld worden

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, alg.
    DS2015: standaardtaal

    zie ook gesmaakt

    VTI Roeselare: Het Sint-Jozefsfeest werd erg gesmaakt door de leerlingen van de afdeling houtbewerking.

    Het Belang Van Limburg: De snor van Bent Van Looy wordt niet gesmaakt.

    De nieuwe keuken van Jeroen Meus werd ook niet gesmaakt bij de fans van Dagelijkse Kost. Zijn eten daarentegen…

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (27 Jul 2021 21:52)

    👍
    321

    #11080

    penspijn
    (zn. v.)

    buikpijn

    Miljaardeju, ik heb weer penspijn. Ik heb teveel gegeten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door karangiosis en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 00:34)

    👍
    321

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.