Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
in orde, voor mekaar, voor de bakker (zijn, komen)
(nog schuchtere) variant van sjakosj, in de ~
Nee nee makker, da komt wel in de handtas! Zoals gij met u handen kunt werken moet da binnen de week weer in orde zijn.
seut, kwezel
zie ook: sebbetrees
ook in de Kempen
Woordenboek de Nederlandsche Taal: Zebedeüs, modern lemma zebedeus
Betekenis 1. naam van de vader van de apostelen Jacobus en Johannes
Betekenis 3. Onnoozel, sullig persoon; onnoozele hals; sul; sukkel; ook wel: bedeesd, schuchter persoon ( …) ook toegepast op een onnoozele, onbenullige vrouw, een sullig, truttig meisje.
Het gebruik is waarschijnlijk te verklaren uit de genoemde bijbelplaatsen waarin Jacobus en Johannes hun vader Zebedeüs tijdens het werk verlaten om Jezus te volgen, zonder dat melding wordt gemaakt van verzet of bezwaren van zijn kant.
Van Dale: zebedeus, de (m.); -sen
(1841) de Bijbelse naam Zebedeus, vergriekst
< Aramees zabdai (gift van de Heer)
1. weerloze tobber
2. gewestelijk sul
Hebt ge dat meisje gezien? Wat is me dat voor een zebedees.
Pijotte koek. Een rechthoekig grof broodje met rozijnen werd in de herfst verkocht samen met worstenbrood – ook soldaten koek genoemd.
Ik eet graag een pijotte koek.
te veel
veel te veel
Hij had teveel eten in huis gehaald.
Hij had “veuls te veul” eten in huis gold
(bouwterm) welfsel bestaand uit aan elkaar gemetste holle gebakken langwerpige blokken, verstevigd met betonijzers; zowel het procédé als het woord zijn verouderd maar dikwijls noemt men betonnen welfsels nog brikken
zie ook brik 2
Vroeger werd er nog gebouwd zonder kraan en moest men de brikken met man en macht op de dragende muren leggen.
dessert van rijstpap met fruit
ook in de Kempen?
“Welle smeken de moe elk jaar voor Fabiolaschotel.” (op een forum)
Een bontkraag, echt of nep, aan een jas.
Uitspraak: met lange /oe/
Mijn meter droeg in de winter altijd een jas met een kattepoestje. In de andere seizoenen een pellerine.
ontbijten
ook ’s namiddags boterhammen eten wordt koffiedrinken genoemd
Hedde gij al koffe gedronken? Anders eet ge hier maar mee.
Nee, danke, ik kom just van tafel, ik heb al koffiegedronken.
aandampen, beslaan
zie ook beslegen
zie andere definities van beslagen
De ruiten van de auto beslagen, zet de blazer van de chauffage maar op.
datgene wat verteerd, verbruikt wordt (i.h.b. op café, restaurant, …)
Er was wel veel belopenis op de kerstmarkt maar de verteer was eerder aan de magere kant. Dat is met dat weer: het is te warm voor wittekes en Glühwein.
ge zoudt u moeten schamen
ook in de vragende vorm: zijt ge niet verlegen?
zie ook: beschaamd, ge moest ~ zijn, verlegen, niet ~ zijn
U zo laten gaan, ge moest verlegen zijn!
U zo laten gaan. Zijt ge niet verlegen?
mij
Ich hem mich ne nieve jas gekocht. (Ik heb mij een nieuwe jas gekocht)
- uittreksel Vlaamse taaltelefoon: "Vrij recent duiken er in de berichtgeving samenstellingen op met steekvlam- als linkerdeel, zoals steekvlampolitiek, steekvlamwet en steekvlambeleid. Ze worden gebruikt wanneer de wetgever na onvoldoende analyse en reflectie reageert op een incident dat de publieke opinie flink heeft beroerd: op een moment dat het stof nog neerdwarrelt, ligt er al een wetsvoorstel op tafel. Steekvlamwetgeving vertoont niet zelden juridische hiaten, waardoor er achteraf reparatiewetgeving nodig is. (16 februari 2009’ einde citaat)
- Gaat volgens mij niet enkel over wetgeving, maar ook gewoon over standpunten.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook steekvlam~, gazettenpolitiek
Van Gelhuwe zijn pensioen willen afpakken zou een vorm van steekvlampolitiek zijn omdat ge dan de wet voor 1 persoon zou moeten aanpassen.
demorgen.be: Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) en zijn collega van Justitie Koen Geens (CD&V) hoeden zich dinsdag voor steekvlampolitiek.
Volgende maandag zetten we de grijze bak buiten. Dan komt de vuilkar die leegmaken.
caravan die op een vaste plaats blijft staan.
SN: stacaravan
zie ook verzamellemma wegcode
Bij kotjakkers is de staancaravan hun vaste woonverblijf.
Op campings vindt ge veel staancaravans.
een maat van een pak frieten, groter dan een grote friet, een extra groot pak friet
zie ook mini, kinderfriet, kleine, grote of medium, kleintje
Voor mijn gezin van 4, bestel ik altijd een familiepak, dat is goedkoper en iedereen heeft zijn frieten.
AN billenkoek
(Werd als lichte dreiging gebruikt om kleine kinderen aan te manen zich te gedragen.)
zie ook klets op de poep
Jongen wees nu maar wat braaf of seffens “kletsenbil” hè.
schuld hebben, schuldig zijn (i.h.b. i.v.m. een verkeersongeluk)
< Frans: être en faute
vnw: in fout zijn: schuld hebben, fout zijn
http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1042/: In België komt soms ook ‘in fout zijn’ voor. Deze wending wordt niet als standaardtaal beschouwd.
Van Dale 2012 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
ook: in de fout zijn, in `t fout zijn
zie fout
De Jean heeft een accident gedaan, gelukkig was er alleen blikschade en was em niet in fout.
Gisteren heeft de Jean weeral een accident gedaan en deze keer was em in ’t fout. Het gaat hem geld kosten.
Hij blies positief, was niet vergezeld van een begeleider en was in fout in verband met de toegelaten rijuren. (standaard.be)
De vrouw ligt in coma in het ziekenhuis, de discussie woedt intussen volop: wie was in fout? (standaard.be)
Ouders die hun kinderen van 14, 15 jaar alcohol laten drinken, zijn in fout. (standaard.be)
enz.
teelballen
zie ook sjokkedeizen, chokkedezen
Seffens schup (schuppen) ik u onder uw zjakkedijzen.
Dat weten mij zjakkedijzen ook.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
