Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4581

    enigste
    (bw.)

    enige

    vgl. enigte

    taaladvies:
    Enig of enige is de aan te bevelen vorm als we de betekenis ‘uniek, waarvan er geen tweede is’ willen uitdrukken. De vorm enigst(e) is in die betekenis geen standaardtaal.
    •Wachten was het enige wat we konden doen.
    •Elisa is de enige die niet mee kon gaan.
    Enigst(e) is wel correct als overtreffende trap van het bijvoeglijk naamwoord enig, dat ‘fijn’, ‘heel leuk’, ‘heel mooi’ betekent. Het bijvoeglijk naamwoord enig komt vooral in Nederland in die betekenis voor.
    •Romeo vindt Julia het enigste meisje van zijn klas. (= het leukste meisje)

    Hij brengt met zijn enigste vriend Earl het grootste deel van zijn tijd door met het maken van parodieën op klassieke films. (tvvisie.be)

    Wss is dit niet je enigste vriendin en heb je nog andere mensen die er voor jou zullen zijn. (forum.awel.be)

    Onze enigste bondgenoot is het gezond verstand (golfbrekers.be)

    Maar toch maakt hij soms eens een serieuze misser (leverde Gent hun enigste kans op). (esseveeformum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Jun 2021 08:46)

    👍
    11

    #4582

    voedselbedeling
    (zn. v.; ~en)

    bedeling van voedsel voor hulpbehoevenden

    opm: maaltijdbedeling zal minder gebruikt worden in de context van hulpverlening. Maaltijdbedeling zal dikwijls een betalende service zijn.

    EVA-Centrum zoekt vrijwilligers voor voedselbedeling (gva.be)

    Lokale besturen zijn ook vaak partner met de organisaties die voedselbedeling organiseren. (vvsg.be)

    Het OCMW organiseert maandelijks een voedselbedeling voor personen, gezinnen die het financieel moeilijk hebben. (dilbeek.be)

    Antwerpse voedselbedelingen evolueren tot ontmoetingsplekken (standaard.be)

    Organisatie heeft plaats tekort voor voedselbedelingen “al verschillende privévertrekken opgeofferd” (atv.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (05 Jun 2021 00:34)

    👍
    11

    #4583

    reclamebedeling
    (zn. v.; ~en)

    bedeling van reclamedrukwerk

    Desalniettemin is de kostprijs per nummer bijna 750 Euro, voor de 4200 exemplaren die de Oud-Heverleeërs via de reclamebedeling in hun bus krijgen. (achterdoechelen.be)

    Reclamebedeling ontloopt zware taks – Het Nieuwsblad Mobile

    Onderzoek van De Post sluit fouten reclamebedeling uit (standaard.be)

    Naast reclamebedeling biedt het bedrijf ook diensten aan voor bedrukking van t-shirts, auto- belettering en webdesign (pzcwesthoek.be)

    Huis – aan – huis reclamebedeling. Artikel 63. Het is verboden ongewenste reclame te bedelen. (zonhoven.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Jul 2021 16:42)

    👍
    10

    #4584

    afwijking, een ~ voorzien
    (idioom)

    een uitzondering maken

    Volgens het Burgerlijk Wetboek vindt een huwelijk in principe plaats in het gemeente- of stadhuis. Maar de gemeenteraad kan een afwijking voorzien en andere trouwlocaties aanduiden. (Gemeente Scherpenheuvel)

    Daarom is in de AVG op dit recht een afwijking voorzien voor de verwerking “met het oog op archivering in het algemeen belang”. (arch.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (08 Aug 2021 06:36)

    👍
    17

    #4585

    knutselkot
    (zn. o.; ~en)

    1) ruimte waar geknutseld wordt
    2) opslagruimte voor het knutselmateriaal, materiaalkot voor knutselgerief

    zie ook verzamellijst koterij

    1) Een signaal wanneer je rits openstaat en een zelfgemaakte robotzaag: Henk Rijckaert laat ons rond snuffelen in zijn knutselkot. (nieuwsblad.be)

    1) hij steekt geen vinger uit in het huishouden en brengt zijn vrije tijd grotendeels door in café De Vuilen Hoek of in zijn “knutselkot”. (wikipedia.org/wiki/Familie_Backeljau)

    2) Herstelling deur knutselkot | JC Vizit

    Deze wordt vervangen door een grote leefkeuken met aansluitend een apart toilet, vestiaire, een handige berging en knutselkot. (tomroovers.be)

    Ze hebben nu de beschikking over 7 lokalen, waaronder een knutselkot, ruimtes voor de vijf geledingen en de leiding. (hbvl.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Jun 2021 02:15)

    👍
    13

    #4586

    oefenkot
    (zn. o.; ~en)

    repetitiekot, lokaal waar bv. door muzikanten geoefend wordt

    zie ook verzamellijst koterij

    Kaiser Chiefs werkte de afgelopen maanden aan zijn nieuwe plaat en heeft zin om even het muffe oefenkot te verruilen voor een klein zaaltje vol springende mensen. (kindamuzik.net)

    Het oefenkot van The Scene werd tijdelijk omgebouwd tot studio. (nieuwsblad.be)

    Er wordt gerepeteerd in Dominiques uitstekend uitgeruste oefenkot in de Koolskampstraat. (kw.be)

    De auto is mijn presentatie-oefenkot. (dailybits.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 14:17)

    👍
    15

    #4587

    spreidstand, de ~ van Kim Clijsters
    (uitdr.)

    fig.: zoals de legendarische spreidstand van tennister en tennisster Kim Clijsters

    Neem nu ‘flexibel’. Wat betekent dat? Moet de kandidaat de spreidstand van Kim Clijsters evenaren? (pret-a-ecrire.be)

    Met een Europese Centrale Bank die als koppelteken tussen beide een aartsmoeilijke spreidstand van Kim Clijsters-proporties zal moeten uitvoeren, en ‘en cours de route’ ook nog eens naadloos een opvolger voor de gerespecteerde roerganger Jean-Claude Trichet moet zien te vinden. (tijd.be)

    De wijzers van de wekker staan even ver uit elkaar als de fameuze spreidstand van Kim Clijsters. Twintig voor vier. (Dromen zijn bedrog – Stan Lauryssens)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (03 Jul 2021 10:14)

    👍
    17

    #4588

    spreidstand, in de ~ staan
    (begrip)

    politiek: zich bevinden tussen tegengestelde belangen
    NL: in een spagaat verkeren

    Het land staat in spreidstand, Vlaanderen, Brussel en Wallonië geven verschillende politiek signalen waardoor federale regeringsvorming geen evidentie is. (ACLVB)

    Of zoals De Wever het omschrijft. ‘We zitten met N-VA in de piepzak.’ Voor de partij dreigt een erg moeilijke spreidstand. (DS)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (02 Aug 2021 17:30)

    👍
    15

    #4589

    contraure

    verkeerd
    Maar meer in de betekenis van de 2 voorbeeldzinnen die ik hieronder geef.

    -Pas maar op dat ge niet contraure valt of ge zijt nog de been over!
    -Die mens heeft nogal een nors uiterlijk, maar da’s gene contraure.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door jiet (07 Aug 2021 17:39)

    👍
    21

    #4590

    eenheidsloket
    (zn. o.; ~ten)

    een centraal loket (kan ook een online portaal zijn) waar men met al zijn vragen of problemen terecht kan. Oorspronkelijk voor juridische kwesties, maar ondertussen ook voor andere sectoren

    Een Justitieel eenheidsloket bij elke rechtbank (justitie.belgium.be)

    Met een ‘eenheidsloket’ bij elke centrale rechtbank zou een einde komen aan tijdrovende bevoegdheidsbetwistingen. (standaard.be)

    Met Maritime Single Window, of het maritiem eenheidsloket, wordt het mogelijk om meldingen/aangiftes slechts één keer op elektronische wijze in te sturen die vervolgens door de verschillende bevoegde overheidsinstanties gedeeld wordt. (kbrv.be)

    Gemeenschapscommissie betreffende het eenheidsloket voor de mobiliteitshulpmiddelen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ejustice.just.fgov.be)

    Met het eenheidsloket willen stad en OCMW de dienstverlening nog verbeteren. (hbvl.be)

    Open Vld wil eenheidsloket voor zelfstandigen | Foto | hln.be

    De commissie betreurt dat het interfederale centrum niet bevoegd zal zijn voor discriminatie op basis van gender en dringt erop aan om minstens het principe van een eenheidsloket toe te passen. (vlaanderen.be)

    CM heeft met haar infopunt voor chronisch zieken als eerste het initiatief genomen om zo een eenheidsloket te creëren om makkelijk toegang te krijgen tot alle informatie met betrekking tot chronische ziekten. (gezondheid.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Jul 2021 23:32)

    👍
    18

    #4591

    garde, de ~ van
    (uitdr.)

    de (politie)brigade van
    soms ook pejoratief gebruikt, zodat de betekenis ook kan overgaan in ‘de bende van’ (zie voorbeeld De garde van Gert (een kookprogramma), waarbij garde zowel naar roerstok als naar bende verwijst)

    vgl. garde

    Snippe en de garde van Lampernisse (ekroniekenvandewesthoek.be)

    ‘De Garde van Gert’ op njam!

    Zij waren de nazaten van de “garde van Molenbeek-Wersbeek” en hetonderzoek liep tot een voorouder Philip-Louis Lauwens, geboren te Herseltin 1865. (laurentii.be)

    “De garde van de wachters van de islamitische revolutie” bewaakt en berschermt onder andere de nucleaire installaties. (hbvl.be)

    De garde van Dedecker | De Morgen

    Enkele Vlamingen vertrouwen hun spaargeld toe aan de garde van Dina Tersago, die voor hen een krot op de kop tikt. (humo.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Aug 2021 05:21)

    👍
    11

    #4592

    eendagsuitstap
    (zn. m.; ~pen)

    daguitstap

    vgl. eendagstoerisme

    Eendagsuitstap gewest Lier | OKRA

    Af en toe eens weg.. . de gedachten eens verzetten..mag ook een wandeling, citytrip of eendagsuitstap zijn (wegwijzer.be)

    Verschillende malen maakten we reeds een eendagsuitstap naar een bedevaartplaats in de omgeving, gekoppeld eventueel aan een culturele activiteit. (wordpress.dba-lourdes.org)

    Op 1mei ga ik ook mee met Grusonia op de eendagsuitstap richting Duitsland. (hettuinforum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Jul 2021 01:26)

    👍
    13

    #4593

    weg zijn
    (ww.)

    weggaan, vertrekken

    vnw: we zijn (ermee) weg: we gaan ervandoor, we stappen maar eens op, we gaan weg

    ook ermee weg zijn

    Zijde (gij) bekan weg?

    Zijde (gij) nu al weg? ‘t Is nog ma just acht uur!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door StienM en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Oct 2025 07:13)

    👍
    20

    #4594

    belastingsgewijs
    (bijwoord )

    qua belasting, belastingtechnisch
    ook gespeld als belastinggewijs (zie reacties)

    Wat het belastingsgewijs ongewoon maakt, is de bedrijfsvoorheffing op de uitkering die dat leger aan tijdelijk werklozen kreeg, het voorschot op je jaarlijkse belastingen. (VRTNWS)

    U dacht dat u het in Nederland slecht had, belastingsgwijs? Duitsland scherpt de regels aan: vanaf nu betaalt iedereen kijk- en luistergeld. Ook doven, blinden en zwaar dementerende mensen. (kimbols.be)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door koarebleumke (04 Aug 2021 04:24)

    👍
    14

    #4595

    opgekleed
    (bn. bw.)

    netjes aangekleed, feestelijk aangekleed
    NL: op zijn paasbest, op zijn zondags

    zie ook: eik, in de stijven ~ staan en fachet, in ~

    De Academy verwacht van de genomineerden dat ze fysiek aanwezig zijn én opgekleed arriveren. (VRTNWS)

    Shop vanuit je zetel een nieuwe outfit bij elkaar om niet steeds in jogging of pyjama, maar dus ook eens opgekleed thuis te zitten. (Nieuwsblad)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door de Bon (05 Aug 2021 08:07)

    👍
    14

    #4596

    werk, vergeten ~

    wordt gezegd van iets wat onopzettelijk niet is volbracht

    De Paul ging mijn leer direct terugbrengen, maar ik heb hem nog niet gezien. Dat zal vergeten werk zijn.

    “Sorry, Naomi, vergeten werk. Wij komen die eerstdaags ophalen.” (facebook.com 19 maart 2019)

    “Normaal omcirkelt de examinator het nummer van het bord waarbij je in de fout ging. Zal vergeten werk zijn ofwel heeft hij in zijn uitleg gezegd bij welk bord het mis liep”. (gratisrijbewijsonline-forum.be 18 nov. 2008)

    “Om één of andere bizarre reden is dit nooit in de replica’s verwerkt. En daar is een reden voor: Intermechanica was de eerste kloon en had dit niet (vergeten werk ofzo).” (bouwinfo.be 29 apr. 2013)

    “Hij vermoedt dat dit vergeten werk is en vraagt of dit eens kan worden bekeken want hij denkt dat deze snelheid hier toch niet de bedoeling is.” (zoersel.be 20 mrt. 2018)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (14 Jul 2021 10:06)

    👍
    17

    #4597

    overbruggingsrecht
    (z.n. het ~ (o.) ~en)

    financiële steun die door de regering aan ondernemers geboden wordt om de inkomstenderving tijdens de coronacris te overbruggen

    “We kennen veel restaurateurs die bereid waren te heropenen. Maar je moet ook toegeven dat de regering het zwaar geschut heeft bovengehaald”, verwees ze naar mogelijke boetes en opschorting van het overbruggingsrecht. (VRTNWS)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (31 Jul 2021 21:28)

    👍
    25

    #4598

    haard- of standplaatstoelage
    (begrip)

    fedweb.belgium.be:
    “De haard- of standplaatstoelage is een jaarlijkse toelage die maandelijks wordt uitbetaald en die afhangt van je persoonlijke situatie. Je krijgt een haard-of standplaatsvergoeding als je jaarlijkse wedde lager of gelijk aan een bepaald bedrag is.
    Voorwaarden
    Je krijgt de haardtoelage:
    als je partner (de persoon waarmee je als koppel samenleeft) er nog geen krijgt of geen gelijkaardige vergoeding krijgt
    als je alleen woont en voor een of meerdere kinderen in je gezin kinderbijslag ontvangt.
    Om de haardtoelage te krijgen, moet je een verklaring op erewoord over je familiale situatie geven.
    Als je allebei recht hebt op een haardtoelage, dan duid je via een verklaring op erewoord aan welke partner de haardtoelage krijgt. De andere partner krijgt dan een standplaatstoelage.
    De standplaatsvergoeding wordt toegekend aan de personeelsleden die geen haardtoelage krijgen.”


    “De eigenlijke reden van de haard- en standplaatstoelage is wat verdwenen. Oorspronkelijk was het de bedoeling een looncomplement toe te kennen aan ambtenaren die bereid waren dichter bij hun werk (lees: in de stad) te komen wonen. De haard- of standplaatstoelage was dan ter compensatie van hogere (stads)huurkosten. Ook al is de oorspronkelijke reden verdwenen, de toelage is er nog steeds.” (jobat.be)


    ook haard- en standplaatstoelage, haard- en/of standplaatsvergoeding

    vgl. haardtoelage, standplaatstoelage

    Lonen en vergoedingen: verplaatsingsvergoedingen, haard- en standplaatsvergoeding, (acerta.be)

    Toekenning van een haard- of standplaatsvergoeding gelijk aan 40,70 % van de bedragen die werknemers krijgen in de kinderopvang met subsidietrap 2A. (groups.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Jul 2021 11:17)

    👍
    15

    #4599

    haardvergoeding

    zie haardtoelage

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (23 Jul 2021 16:27)

    👍
    15

    #4600

    haardtoelage
    (zn. v.; ~n of ~s)

    zie betekenis bij haard- of standplaatstoelage

    ook haardvergoeding, zie voorbeelden

    Als je als partners beiden recht hebt op een haardtoelage, dan duid je via een verklaring op erewoord aan welke partner de haardtoelage ontvangt. (jobat.be)

    Eigenlijk heb ik dus al drie jaar recht op een haardvergoeding omdat we al 3 jaar wettelijk samenwonen. (juridischforum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jul 2021 07:46)

    👍
    15

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.