Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4601

    kotenmelkerij
    (znw. de ~ (v.), ~en)

    het uitbaten van studentenkoten in erbarmelijke staat aan woekerprijzen
    = de activiteit van een kotenmelker

    zie ook erij

    Kotenmelkerij is aberratie van groei als studentenstad (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (10 Jul 2021 13:21)

    👍
    17

    #4602

    kotenmelker
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    huisjesmelker, in het bijzonder van studentenkoten

    zie ook verzamellemma koterij

    De beruchte kotenmelker A.A. verscheen al meermaals in Veto vanwege de dubieuze praktijken in zijn Leuvens kotenimperium. (wonenvlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Mar 2024 13:59)

    👍
    17

    #4603

    privékot
    (znw. het ~, ~en)

    door een privé-eigenaar uitgebaat studentenkot of gebouw met studentenkoten, die laatste meestal met bepaalde gedeelde ruimtes

    privétegenpool van de studentenhome

    zie ook verzamellemma koterij

    Met da kik maar bleef voortstuderen, mocht ek op ne gegeven moment ni meer op den home blijven, en moest ek op zoek naar e privékot. Zo veel kotenmelkers seg, ni te doen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (07 Jul 2021 08:29)

    👍
    19

    #4604

    studentenhome
    (znw. de ~ (m.), ~s)

    door een hogeronderwijsinstelling uitgebaat gebouw vol studentenkoten, meestal met gedeelde keukens, douches, badkamers en studie-/ontspanningsruimtes

    vnw: studentenhuis

    dikwijls afgekort tot ‘home

    op een studentenhome verblijven er homestudenten

    synoniem: peda

    As ge op kot wilt gaan, moete nog beslissen of da ge op e privékot wilt zitten, of in nen home.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Apr 2025 13:13)

    👍
    31

    #4605

    peda
    (znw. de ~ (v.), ~’s)

    studentenhome

    vnw: verkorting van pedagogie: tehuis voor meisjesstudenten, studentenhuis

    De peda’s waren vroeger gescheiden voor de jongens en de meiskes en met strikte bezoeksregels, maar den dag van vandaag is dat allemaal veel losser geworden en zijn der geen aparte jongens- en meiskespeda’s niet meer. Zou dat tot meer rondpoeperij geleid gehad hebben?

    Op zoek naar een kamer in de Mechelse regio? Dan is ons warm internaat (vanaf 15 jaar) en peda (voor studenten) de oplossing! (pedarooienberg.staging.kitosscholen.be)

    Enkele topics over onze peda. Voor secundaire studenten vanaf de derde graad, kan je in ons internaatsrestaurant kiezen voor vol pension, indien gewenst. (delasalle.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Oct 2024 07:45)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Nov 2024

    👍
    29

    #4606

    pedagogie
    (znw. de ~ (v.), ~ën/~s)

    volle vorm van peda, volledig in onbruik geraakt

    In den beginne waren de pedagogies gescheiden, met aparte jongens- en meiskespeda’s.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (15 Jun 2021 01:54)

    👍
    19

    #4607

    doelhout
    (zn. o.; geen mv.)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: uit twee palen en een lat bestaand frame van een doel dat gebruikt wordt bij het beoefenen van verschillende sporten, bv. voetbal, handbal of hockey; vaak ook meer bepaald: doellat

    “Gered door het doelhout” – Het Nieuwsblad Mobile

    Pechvogel Davy Brouwers (Patro Eisden) trof tweemaal het doelhout (hln.be)

    Doelhout en Wetteren-doelman Verhoeven houden Torhout KM van verdiend punt (0-1). (kw.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Jun 2021 23:34)

    👍
    35

    #4608

    spoetnik
    (zn. m.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: bord op een Brusselse taxi, waarop in het rood het woord taxi staat tegen een witte achtergrond met het logo van het Brusselse gewest en dat met een knipperlicht verlicht wordt

    zie ook andere betekenissen van spoetnik

    Nieuwe spoetniks voor Brusselse taxi’s zijn aerodynamischer (bruzz.be)

    ‘De auto’s zijn in het zwart geschilderd, met op de zijkant een oranje dambord-striping waarin het serienummer van de taxi is verwerkt. Op het dak is een grote spoetnik gemonteerd met de vermelding taxi. Zowel deze taxi’s als de ‘anonieme’ (limousine)taxi’s hebben een nummerplaat die begint met 1-TX.’ (standaard.be)

    Het voertuig is een zwarte MERCEDES 220 en is ontdaan van zijn kenmerken; de spoetnik “Taxi Brussel” is verwijderd en bevindt zich aan de voet van de achterbank.(killersbrabant.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (01 Jun 2021 02:09)

    👍
    26

    #4609

    dat … hier
    (vnw.)

    SN/NL: dit

    zie dat

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (26 Mar 2023 10:25)

    👍
    28

    #4610

    dat
    (vnw.)

    SN/NL: dit

    dikwijls, maar niet noodzakelijk, wordt het door ‘dat’ bepaald zelfstandig naamwoord gevolgd door ‘hier’

    zie ook dees, tees

    Ik heb da (hier) getekend. (NL: Ik heb dit getekend.)

    Da is (hier) dikke zever. (NL: Dit is je reinste onzin.)

    Da huis (hier) is (hier) nu van ons. (NL: Dit huis is nu van ons.)

    > andere betekenis van dat

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (26 Jun 2021 15:26)

    👍
    31

    #4611

    gaan
    (hulpww.)

    wordt gebruikt bij imperatieven als hulpwerkwoord, uitsluitend in infinitiefvorm

    ook in West-Vlaanderen

    mogelijke oorsprong: ‘ga en …’ → ‘gaen …’ → ‘gaan …’
    → bv. ‘ga en vermenigvuldigt u’ → ‘gaen vermenigvuldigt u’ → ‘gaan vermenigvuldigt u’

    vgl. Engels ‘go …’, Frans ‘va …’

    op wa wachtte gij nog, gaan haalt u rap een e46 m3 in duitsland :D (9lives.be)

    Onze groene sukkel gaat het es uitleggen ze. Gaan eet nog wa gras jongen. (9lives.be)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (22 Jun 2021 16:44)

    👍
    24

    #4612

    naareen
    (bw.)

    naar elkaar

    de ‘aa’ wordt doorgaans verkort uitgesproken en de ‘ee’ is scherplang, dus klinkt dikwijls als ‘noriën’

    voornamelijk ten oosten van de Schelde

    zie ook tegeneen

    Als ik vroeg wie da der de vaas had omgesmeten, keken ze ne keer naareen en zeeden ze tesamen: “ikke nie”!

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (11 Jul 2021 04:05)

    👍
    22

    #4613

    embetanterik
    (zn. m.; ~en)

    syn. ambetanterik; ambetant persoon

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Ik mis toch een beetje den embetanterik Mario De Clercq… (4bikers.be)

    Want de heilige Geest is een ‘embetanterik’. (preken.be)

    Je kunt ook stoppen met liegen, en de zaak niet laten escaleren, je hebt bereikt wat je wou : een embetanterik die je door heeft is weg. (happymama.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jul 2021 18:28)

    👍
    22

    #4614

    eerstdaags
    (bw.)

    1) toekomst: binnenkort, weldra
    vnw
    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: binnen afzienbare tijd; weldra
    Opm: In NL is er een voorkeur voor ‘eerdaags’

    2) verleden: kortelings, sedert kort

    zie ook reacties

    1) ‘Alderweireld zet eerstdaags z’n kribbel’ | Voetbal24

    2) Eerstdaags liep hij nog met krukken, maar intussen stapt hij al. (kvk.be)

    1) 2)Na 10 dagen pas een melding dat de fiets niet meer beschikbaar is, nadat eerstdaags werd meegedeeeld dat eerstdaags beschikbaar zou zijn. (nl-be.trustpilot.com)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jun 2022 10:38)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jul 2022

    👍
    22

    #4615

    Jean Hesp
    (bijnaam)

    bijnaam voor Jan Jambon

    zie ook Sterke Jan, Belgische bijnamen; hesp

    … meer gebruikelijk maar het kan nog altijd om veiligheidsredenen zo decreteerde Minister van Binnenlandse Zaken Jean Hesp – Jan Jambon … (dewereldmorgen.be)

    …en als je per toeval Jan Jambon heet, mag je voortaan ook door het leven gaan als Jean Hesp. (twitter)

    Ten einde raad belt hij naar partijgenoot minister-president Jean Hesp, die op dat ogenblik gebogen zat over de Vlaamse inburgeringscursus. (.detijdhervonden.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Jul 2021 07:22)

    👍
    19

    #4616

    elektronische overlast
    (begrip)

    juridisch begrip: belaging/stalking met elektronische middelen zoals sms, mail, …

    google2020: .NL (enkel mbt tot BE)

    Tv-maker Bart De Pauw zal zich voor de rechter moeten verantwoorden voor stalking en elektronische overlast. (vrt.be)

    Jan Kooijman en SBS Belgium voor rechter wegens elektronische overlast, belaging en laster (hln.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 01:39)

    👍
    21

    #4617

    hespvraag
    (znw. de ~ (v.), ~en)

    nieuwvorming/vervlaamsing van het Nederlands ‘hamvraag’, waarbij de ‘ham’ in kwestie een stuk hesp was

    doorgaans ironisch gebruikt, aangezien het woord ‘hamvraag’ uit NL werd geïmporteerd zonder de etymologische context (een radioprogramma waarbij deelnemers een hesp kosten winnen door de vraag correct te beantwoorden), en de ‘ham’ in ‘hamvraag’ in VL betekenisloos is

    En of er hoe dan ook een Belgische literatuur bestaat, blijft ook na het lezen van dit boek de hespvraag. (demorgen.be)

    De hamvraag – de hespvraag dus – aan de Jan Breydels en Pieter De Conincks van deze tijd is daarmee gesteld: is de taal alleen het gansche volk, en is heel het volk alleen maar zijn taal? (demorgen.be)

    De hespvraag: waar gaat u het liefst eten met de kinderen? En waarom precies daar? (gentblogt-archief.stad.gent)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (17 Jul 2021 21:25)

    👍
    17

    #4618

    overheidsbedrijf, autonoom ~

    zie autonoom overheidsbedrijf

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Jun 2021 22:00)

    👍
    14

    #4619

    autonoom overheidsbedrijf
    (begrip)

    Een door de overheid opgericht bedrijf of instelling met semi-autonoom bestuur

    Sedert de staatshervorming en de toenemende liberalisering worden de parastatalen omgevormd tot “autonome overheidsbedrijven”. (Wikipedia)

    zie parastatale

    skeyes is een autonoom overheidsbedrijf met als missie de veiligheid van het luchtverkeer te verzekeren in het luchtruim waarvoor België verantwoordelijk is. (skeyes.be)

    De NMBS is een autonoom overheidsbedrijf. (vlaanderen.be)

    De Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn is het autonoom overheidsbedrijf dat stads- en streekvervoer verricht in opdracht van het Vlaams Gewest (mobielvlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2021 16:31)

    👍
    24

    #4620

    parastatale
    (zn. v.; ~n)

    een door de overheid opgericht semi-autonoom bedrijf of instelling

    vnw: (bnl.) semi-overheidsbedrijf of -instelling

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook bn. parastataal; autonoom overheidsbedrijf

    Bovendien wordt erop toegezien dat de meeste contacten met de RMT, die een parastatale is, gebeuren via de Nederlandstalige medewerkers. (senate.be)

    Mevrouw de minister, misschien zult u me zeggen dat dit geen overheidsopdracht is en dat het maar een parastatale is. (vlaamsparlement.be)

    Aangezien De Munt een parastatale is, moet er met de overheid onderhandeld worden. (demorgen.be)

    Sedert de staatshervorming en de toenemende liberalisering worden de parastatalen omgevormd tot “autonome overheidsbedrijven”. (Wikipedia)

    De maatregel geldt voor de federale parastatalen (RSZ, RIZIV, RVA…..),de federale overheidsbedrijven (NMBS, De Post, Belgacom……) en ook voor de Vlaamse Overheden.(kortessem.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Sep 2024 08:24)

    👍
    17

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.