Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #17361

    pettig
    (bn.)

    ondeugend, vurig, snedig maar tegelijk ook kribbig/prikkelbaar

    Dat is een pettige pony.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door THETOK en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 06:11)

    👍
    283

    #17362

    rangen, in de ~ van
    (uitdrukking)

    (verouderd in NL) in de gelederen van

    ook: in rangen van

    zie ook in eigen rangen

    Voormalig federaal procureur Johan Delmulle richt ook als Brussels procureur-generaal zijn vizier op de Belgen die naar Syrië vertrokken zijn om te strijden in de rangen van Islamitische Staat. (knack.be)

    De totale moedeloosheid slaat stilaan toe, niet alleen in rangen van politieke waarnemers in de pers maar ook binnen de partijen die deelnemen aan de gesprekken. (vlaamsbelang.org)

    In rangen van de grote apotheekketens vond een heuse « sell off » plaats op de beurs, zeg maar een bloedbad. (oblis.be)

    Chirokameraden de Koning ons wacht:
    Hoort nu dringend Zijn roep en Zijn stem.
    Zijn wil in ons hart wordt een stormende kracht :
    In ‘t gelid, in de rangen voor Hem ! (Chiro Leefdaal)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 00:52)

    👍
    236

    #17363

    escaleren
    (ww., escaleerde, geëscaleerd)

    bestuurlijke impasses of conflicten naar een hoger niveau in de organisatie brengen om daar tot een oplossing te komen, veelal bij bedrijfsleven en overheidsdiensten (Van Dale 2014 online)
    SN-betekenis: het verergeren van het conflict zelf (zie reactie)

    > Spaans escalar: bestormen, met geweld binnendringen

    Ik heb hem nu voor de vierde keer uitgelegd welke stappen hij moet volgen voor die procedure, maar ’t is geen avans (avance, geen ~ zijn), hij blijft dwarsliggen. Ik vrees dat ik de zaak moet escaleren naar zijn baas.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door helle en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 06:11)

    👍
    320

    #17364

    oorlogen, een man van vele ~
    (uitdrukking)

    (fig.) iemand met ervaring in strijd

    ‘Wij houden een man van vele oorlogen klaar sire, een ervaren politicus die weldra werkloos wordt en die veel ervaring heeft in het ruziestoken bij een eensgezinde partij: Karel De Gucht!’ (Louis van Dievel)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (29 Jul 2021 03:57)

    👍
    247

    #17365

    mercuriale
    (zn. de ~, v, ~n)

    Een mercuriale (<fr.) is een uiteenzetting over een juridisch onderwerp die wordt uitgesproken bij de opening van het gerechtelijk jaar. (Onze Taal)

    oorsprong:
    > Germanen: de dag van Wodan: woensdag
    > Lat: mercurialis, bv, dies Mercurii: woensdag; de dag van mercurius (13de E.)
    > Fr: ‘wekelijkse vergadering van een gerechtshof’, op woensdag > mercuriale (1493)

    VD 2014 online: mercuriaal, znw, het, mercurialen
    (vroeger) regelmatig verschijnend verslag van de prijzen van goederen, vooral van graangewassen, genoteerd op de markt

    Voormalig federaal procureur Johan Delmulle richt ook als Brussels procureur-generaal zijn vizier op de Belgen die naar Syrië vertrokken zijn om te strijden in de rangen van Islamitische Staat (IS). In zijn eerste mercuriale kondigt hij aan hun sociale uitkeringen te laten intrekken en zelfs te laten terugvorderen. Bron: deredactie.be

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (24 Jul 2021 02:59)

    👍
    230

    #17366

    trancheren
    (ww. trancheerde, getrancheerd)

    politiek: beslissingen nemen, knopen doorhakken

    vnw: beslissen

    Taalmail 101 – 7 oktober 2002
    “Alle grote dossiers moeten nog getrancheerd worden.
    ? Over alle grote dossiers moet nog een beslissing genomen worden.

    Trancheren betekent: vlees in stukken of plakken snijden. In de zin hierboven is het letterlijk vertaald Frans en onbegrijpelijk politiek jargon."

    WNT:
    (Een probleem) oplossen; een krachtig besluit nemen of zich beslissend uitlaten (ten aanzien van —).

    nieuwsblad.be: Of er ook hoge buitenlandse gasten zullen worden uitgenodigd, is nog niet getrancheerd, al preciseerde de premier dat dit geen traditie is

    vlaamsparlement.be: “Ik ga er evenwel van uit dat het dossier politiek is getrancheerd.”

    knack.be: Onderhandelaars ronden luik pensioenen af zonder te trancheren.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Jun 2025 17:40)

    👍
    184

    #17367

    wepe lopen
    (uitdr.)

    Gezegd van een vrouw of meisje dat op zoek is naar avontuur met een andere partner.

    In de tijd dat ze wepe liep heb ik er ook nog keure van gehad maar ’k moest ze niet hebben.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 01:36)

    👍
    262

    #17368

    huh naar boven of huh naar beneden
    (uitdrukking)

    h of g

    Basisschoolkinderen in West-Vlaanderen, en hier en daar in Oost-Vlaanderen, hebben niet zelden moeite bij het aanleren of een woord met een g of een h geschreven wordt. De traditionele vraag luidt dan: „Is da nu met een huh naar boven of een huh naar beneden?”

    Juffrouw, ‘heheven’: is da met een huh naar boven of met een huh naar beneden?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Rodomontade en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 06:11)

    👍
    225

    #17369

    concessie
    (de ~ (v.), ~s)

    vestiging van een grote keten, verdeelcentrum van een firma

    vnw: in België ook:
    •recht om als enige in een bepaald gebied een winkel te beginnen of een product of dienst aan te bieden

    vgl. concessiehouder; familieconcessie

    Tupperware België heeft in Vlaanderen 20 concessies.
    1 dag in de week gaat de vergadering in de concessie door, worden er opleidingen gegeven, genodigden worden in de watten gelegd en er kunnen de alom bekende ‘potjes’ worden afgehaald.

    Starbucks heeft verschillende concessies in binnen- en buitenland.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2022 08:51)

    👍
    289

    #17370

    comptabel
    (de ~ (m.), ~s, ~en)

    boekhouder

    > Fr.: Frans comptable

    VD2014 online: gewestelijk

    zie ook comptabiliteit

    - Jobadvertentie: Comptabel gezocht, vereisten: Boekhouding, opstellen van jaarlijkse interne rekeningen, voorbereiding van Algemene Vergadering, opstellen van de jaarrekeningen. Vervullen van fiscale en administrative formaliteiten,…

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Feb 2022 07:42)

    👍
    284

    #17371

    ledematen, mijn jong hart en mijn stijve ~
    (uitdr.)

    zie mijn jong hart en mijn stijve ledematen

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 00:32)

    👍
    298

    #17372

    hart, mijn jong ~ en mijn stijve ledematen
    (uitdr.)

    zie mijn jong hart en mijn stijve ledematen

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 00:49)

    👍
    260

    #17373

    moulure
    (de ~ (v.), ~s, ~n)

    sierlijst, sierband, plafond- of kooflijst, wandlijstin hout, gips of isomo.
    zie ook moluur

    vnw: rand, lijst, sierlijst, lijstwerk

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Corniche entre plafond et mur

    De overgang tussen de muren en het plafond is versierd met plaasteren moulures.

    De marmerschildering op de muur in de gang is omkaderd door mouluren met uitgesneden bloemornamenten.

    Soms komen we in renovatieprojecten het volgende tegen: een oude woning met mouluren waar de bepleistering van de muren in slechte staat is en waar de mouluren nog in goede staat zijn. De bepleistering wordt afgekapt en de mouluren gerecupereerd. (albarius.be)

    Je ziet onderaan nog de moulure van het plafond van de verdieping eronder. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:58)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Feb 2024

    👍
    342

    #17374

    plafonneerder
    (de ~ (m.), ~s)

    iemand die plafonneert, stukadoor

    vnw: stukadoor

    verbasterd tot blafonneerder

    zie ook plafonneur; bezetter; plekker & plakker; plafonneren

    De plafonneerder heeft de mouluren voor de lusters krak in het midden van den blafon gehangen.

    De bedoeling is om de onderzijde een pleisterlaag te geven. Kan iemand me een plafoneerder/stucadoor aanbevelen? (bouwinfo.be)

    Zijn vader, Hubert Servais, die sinds. 1803 te Antwerpen woonde maar afkomstig was uit het Luikse, was plafoneerder (onroerendgoed.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Nov 2024 07:25)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Dec 2024

    👍
    273

    #17375

    plafonneur
    (de ~ (m.), ~s)

    iemand die plafonneert, stukadoor, plekker voor de blafon;
    verbasterd tot blafonneur

    vnw: stukadoor

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    zie ook plafonneerder, bezetter, plakker

    Plasterer at work on a wall arp

    De plafonneur heeft schoon werk afgeleverd. Hij had een leerling-blafonneur bij.

    De plafonneur zorgt voor een optimale verdeling van het pleisterwerk. (bouwadviseur.be)

    Wij zijn op zoek naar een plafonneur die mouluren en plafonds van een oud huis kan renoveren. (bouwinfo.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Nov 2024 07:25)

    👍
    230

    #17376

    portebrisée
    (de ~ (m.), ~s)

    2 openslaande of uiteen te schuiven deuren zonder middenstijl, die 2 vertrekken verbinden.
    1 enkele deur op zich is ook een portebrisée, soms ook wel portebriséedeur genoemd.
    syn. vleugeldeur, vouwdeur

    uitspraak: portbrizee, porbrizee

    < Frans porte-brisée: lett. gebroken deur

    De saloondeurtjes uit de comboytijd zijn portbrizeedeurtjes.

    In sommige gebouwen gaat een glazen portebrisée automatisch open vanaf het moment dat iemand in de reikwijdte van een bewegingdetecterende camera komt.

    In de horeca vindt men portebriséedeuren tussen de zaal en de keuken.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (15 Jul 2021 06:18)

    👍
    257

    #17377

    mijn jong hart en mijn stijve ledematen
    (uitdr.)

    mien jonk herte en mien stieve lêên

    oudere mensen willen soms inspanningen doen die ze niet meer aankunnen, ze voelen zich nog jong maar hun lichaam wil niet meer mee

    ‘oeioeioei’ zei Opa nadat hij de haag geschoren had, mien joenk herte en mien stieve lêên

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 00:48)

    👍
    277

    #17378

    veus
    (de ~ (m.), ~sen)

    kikker, vors, kikvors, puit, kikveus

    Noto Emoji KitKat 1f438

    Aan de tuinvijver, weggekropen veussen kwaakblazen in koor.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door sir (07 May 2025 17:04)

    👍
    214

    #17379

    kikvors
    (de ~ (m.), ~en)

    kikker

    Noto Emoji KitKat 1f438

    Van Dale 2005: kikker

    zie ook veus, vors, puit, peut, kikveus
    vgl vorsenslidder, kikkerdril, veusseslidder

    De kikvors sprong uit het water op de oever dicht tegen mijn voeten. Waarschijnlijk om te kijken of ik zijn prinses was, maar hij was rapper vroem het water in, dan hij eruit kwam.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (20 May 2025 21:27)

    👍
    253

    #17380

    walère
    (tussenwerpsel)

    ocharme:
    1) ach, och
    2) uiting van deernis
    3) uitroep van medelijden

    zie varianten bij welhere

    Walère die kientjes! Ocharme die kindjes!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bart en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:23)

    👍
    305

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.