Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
pas ingesluimerd, een hazenslaapje.
Z’is in dummelienge.
Ze is juist ingedommeld.
opgetooid, sierlijk gekleed zijn
vergelijk tuttematoaien
zie varianten bij opgepatuut
Je moed é kè kyk’n, z’is nogol up e tuutte matooit e nè.
Je moet een keer kijken hoe mooi ze uitgedost is. (klaproos.be)
wordt tegen een onvolwassene gezegd die rond ouderen blijft hangen om op te vangen wat door kinderoren niet mag gehoord worden. (klaproos.be)
zie ook viskes, moeder heeft ~ gebakken
Stientje, kom, lop zère nar uus, je moeder bakt visjes.
wat zegt u, wat zeg je
Als iemand van Poelkapelle iets niet goed begrepen heeft, vraagt hij: “Wuk zeg je?” (klaproos.be)
over heel het einde, heel de afstand
De stroate ligt van ens tens oop’n. De straat ligt over heel haar lengte opgebroken. (klaproos.be)
klaplopen, profiteren
< studententaal
club.studiant.be: Iemand die continu kameraden om een pint of een sigaret vraagt en zelf nooit trakteert, is een peezuiger. Peezuigen of peezuigerij is op kosten van medestudenten leven en is niet populair.
“Peezuigen is zo’n studentikoos woord waarmee bedoeld wordt dat studenten gaan drinken en eten en profiteren van een andere student, vaak schachten (die laten trakteren en zo, zonder zelf terug te trakteren).” (forum)
wijting, soort schelvis uit de Noordzee
< Mnl.: witinc en wittinc
WNT: witting: Witvisch: Witting. j. wit-vischken. Apua, (kil. 1599).
ook in Gent
Lang geleden gingen de visventers rond, die riepen dat ze verse witting meehadden.
Inschrijvingsnummer Sociale Zekerheid, ook rijksregisternummer
VD2015 online: in België
famipedia.be: Het Rijksregisternummer of INSZ-Nummer is een uniek identificatienummer toegekend aan alle natuurlijke personen ingeschreven in de bevolkings- en vreemdelingenregisters van de gemeenten, de registers van de diplomatieke afvaardigingen en de consulaten in het buitenland en de wachtregisters van de gemeenten waar de vreemdelingen worden ingeschreven die verklaren vluchteling te zijn of die vragen erkend te worden als vluchteling.
Dit nummer wordt officieel het identificatienummer van het Rijksregister van de natuurlijke personen genoemd of ook het nationale nummer voor de sociale zekerheid.
Men vindt het terug op de SIS-kaart en de (elektronische) identiteitskaart of men kan het persoonlijk opvragen aan het loket van de dienst Bevolking.
uniek identificatienummer waarmee elke Belg in het Rijksregister vermeld staat
vnw: (bnl.) persoonlijk identificatienummer in het rijksregister
ook INSZ; insz
kortrijk.be: Je vindt jouw rijksregisternummer achteraan jouw identiteitskaart of op de voorzijde van jouw SIS-kaart, zoals getoond in de voorbeelden hieronder.
dienstencheques-rva.be: Hoe moeten personen die geen INSZ hebben, zich inschrijven in het systeem van de dienstencheques?
register waarin alle inwoners van het land geregistreerd worden
vnw: (bnl.) officieel register van alle personen, ook die uit de vreemdelingenregisters, met enige informatie en met een identificatienummer
Van Dale 2015 online: in België
zie ook rijksregisternummer
hln.be: Bestuur Geert Bourgeois een brief gestuurd aan zijn federale ambtgenoot met de vraag om de taalcode uit het rijksregister te verwijderen.
Nu dat ik mijn belastingsbrief weer moet invullen denk ik er toch serieus aan mij uit het Rijksregister te laten schrappen.
van een taak of opdracht ontheffen
VD2015 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
sergedefraene.com: Deze twee leden, samen met de voorzitter, ontlasten de penningmeester van zijn verantwoordelijkheden.
vilvoorde-handelaars.be: Na de bespreking van het voorbije jaar (Activiteiten en financiën). wordt het bestuur ontlast en het nieuwe bestuur voor het volgende jaar aangesteld.
voordracht die al wandelend gedaan wordt, bv. in een museum
VD2015 online: Belgisch-Nederlands
uitinvlaanderen.be: Welke grote ramp beleefden ze en hoe zag hun leven er nadien uit? Je komt het te weten tijdens een wandelvoordracht in Museum De Kolonie.
.landelijkegilden.be: Wandelvoordracht ‘De biologische kruidentuin’
standaard.be: In de galerietuin van Lieve Lambrecht is er op zondag 5augustus om 16uur een wandelvoordracht.
stress veroorzakend, enerverend
ongemarkeerd in Van Dale 2015
DS2015 standaardtaal
google2015: .BE (>16.000) ; .NL (>4.000)
jobat.be: Werk en studie stresserend? Schoonmoeder is erger
eurosong.be: ’Zo’n tweede songfestivaldeelname is stresserend. Maar hoe meer de repetities vorderen, hoe meer ik me op mijn gemak voel’, zegt Elnur.
een afspraak of regeling die niet zomaar genegeerd of met de voeten getreden kan worden
Van Dale 2015 online: ‘vodje papier’: stukje papier zonder enige waarde, maar volgens google wordt dit nauwelijks gebruikt in Nederland
google2015: ‘geen vodje papier’: .BE (>2.000) ; .NL (45) meestal mbt BE
Tindemans kondigde daarop op 11 oktober 1978 in de Kamer onverwacht en met gevoel voor dramatiek het ontslag van de regering aan met de legendarische woorden: “Voor mij is de grondwet geen vodje papier. (…) Ik ga van deze tribune weg, ik ga naar de koning en ik bied het ontslag van de regering aan.”
demorgen.be: Kamervoorzitter Bracke wil niet op de zaken vooruitlopen, maar benadrukt dat het reglement geen vodje papier is.
deredactie.be: “De VRT-beheersovereenkomst is geen vodje papier”
Premier Michel: ‘Grondwet is geen vodje papier’ | De Tijd
niet-gedoopte eerstejaarsstudent
In Diepenbeek noemt men degenen die geen schachtendoop hebben gehad, stronten.
site met muren waarop zeldzame en/of beschermde korstmossen groeien
Op de muren van de abdij van Park in Heverlee werden (sic!) een aantal bijzondere korstmossen gevonden voor Vlaanderen. Om deze zeldzaamheden te beschermen zal de abdij worden uitgeroepen tot eerste beschermde korstmossenhotspot van België en wordt bij restauratie rekening gehouden met deze steenbewoners.
roodvonk, of een andere (kinder)ziekte met rode uitslag en koorts
etymologie: De ziekten roodvonk en rodehond worden beide gekenmerkt door rode vlekken; vandaar het rood als eerste deel van de benamingen. De naam roodvonk is voor het eerst in 1672 genoteerd. Het lijkt een samenstelling van rood en vonk: de naam zou dan iets betekenen als ‘ziekte die wordt gekenmerkt door rode, vurige vlekjes’. Maar deze herkomst is schijn: in werkelijkheid is roodvonk een verbastering van ‘roodhond’, de oorspronkelijke vorm van rodehond. Roodhond is al in 1567 aangetroffen, en roodvont, een tussenvorm tussen roodhond en roodvonk, werd in 1694 opgeschreven. In dialecten duiden roodvonk en rodehond nog steeds dezelfde ziekten aan.
Maar waar komt nu de benaming roodhond/rodehond vandaan? Wat heeft de ziekte met een hond te maken? Helemaal niets: het tweede deel van de naam is een verbastering van Middelnederlands ‘hune’ en zestiende-eeuws Nederlands ‘huin’, onzuiverheid, drek, verwant met Oudengels hún onzuiverheid en Middelnederfrankisch hunen ‘puist’. Omdat hune/huin in de zeventiende eeuw een verouderd woord was dat niet meer werd begrepen, verving men het door allerlei gelijkluidende woorden die wél bekend waren. De twee varianten roodvonk en rodehond hebben de tand des tijds overleefd. Andere varianten zijn verdwenen, namelijk roodgrond, roodhout, roodjonk, rookjook (van jeuken) en rodekoorts. (Nicoline van der Sijs)
Van Dale online: rodehond:
1. een op mazelen lijkende maar lichtere besmettelijke ziekte;
= rubeola, rubella
2. in de tropen een huidziekte
3. niet algemeen: roodvonk
zie ook verzamellemma geneeskunde
Paulientje kan niet naar de crèche want ze heeft de rodehond.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
