Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed 
heel vals zingen
vnw: zo vals als een kat zingen: vals zingen
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
NL: zo vals zingen als een kraai
Antwerpen: krab, zo vals als een ~
Amai, gaat die meedoen aan het Songfestival? Die zingt zo vals een kat.
inspanning leveren bij het fietsen of lopen
Van Dale: puggen
(gewestelijk)
1. met inspanning slaan
2. hard werken
Het was tegenwind en ik moest hard puggen om vooruit te geraken.
“Die student heeft deftig zijne preuve gestaan, maar ook had hij deftig genoeg op zijn examen gepugd” De Bo (1873).
(overdrachtelijk) een tegenslag krijgen
in niet-overdrachtelijke zin is het gewoon SN: een opdonder, dreun, vuistslag krijgen
zie ook: patat, een ~ krijgen
Herpakt Anderlecht zich tegen Kortrijk na opdoffer? (knack.be)
Op de beurs mogen geen dieren verkocht worden en exposanten uit Nederland zijn geweigerd. “Een grote opdoffer”, zegt de organisatie. (deredactie.be)
De populaire zakenman schonk onlangs een fles wijn ter waarde van 12.000 euro aan de vzw A Future For Togo, maar die blijkt nu slechts 300 euro waard te zijn. “Een grote opdoffer”, aldus de mensen van de vzw die bij de voorstelling van de veiling ook Johns verblijf en dineetjes betaalden. Bron: HLN
oordeel, vonnis
In NL in historisch verband gebruikt. (Verdict van Nantes)
“Vermogens ontspringen de dans, alweer”, luidt het verdict van het voormalige ACW over het akkoord. (deredactie.be)
Het verdict is gevallen, Antwerp FC kent haar toekomst. (Voetbalprimeur)
vergiet
< uitspraakvariant van zij
Ik heb boontjes gedopt en nu doe ik die in een zaj om onder de kraan af te spoelen.
De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.
Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
enz.
Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
flat: /fl?t/
caravan: /k?r??-v?n/
tram: /tr?m/
Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.
Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.
Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)
Ook talloze andere woorden die zowel in Nederland als in België (al dan niet in dezelfde betekenis) worden gebruikt, worden anders uitgesproken, zie daarvoor het lemma Vlaamse uitspraak.
(alfabetisch)
app (NL: ep) < applicatie
backhand (NL: beckhend)
bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
badge (NL: betsj)
badminton (NL: betminten)
big bang (NL: big beng)
black (NL: blek)
camping (NL: cemping)
camper (NL: cemper; VL: mobilhome)
caravan (NL: kerreven)
cash (NL: cesh)
clan (NL: clen)
comeback (NL: comebeck)
crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
crash (NL: kresh)
dancing (NL: dencing)
Danny (NL: Denny)
dashboard (NL: deshbord)
fan (NL: fen)
flat (NL: flet)
flatscreen (NL: fletscreen)
gangster (NL: gengster)
glamour (NL: glemmer)
grand slam (NL: grend slem)
hacken (NL: hecken)
impact (NL: impekt)
jackpot (NL: jeckpot)
Jack Nicholson (?)
jack russell (NL: jeck russell)
jam (NL: jem)
jazz (NL: jezz)
jerrycan (NL: dzjerriekèn)
handicap (NL: hendiekep)
Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
magazine (NL: meggezien)
match (NL: metch)
muziekband (NL: muziekbend)
partner (NL: poartner)
planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
plannen (NL: plennen)
plastic (NL: plestic) — eigenlijk plastiek
sandwich (NL: sendwitsj, doffe i) – Vlaamse uitspraak: santwisj, scherpe i
scanner (NL: skenner)
scrabble (NL: skrebbel)
stand (NL: stend) – zie ook standen
tank (NL: tenk) alle betekenissen
tanken (NL: tenken)
tennisracket (NL: tennisrecket)
tram (NL: trem)
wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)
krachtterm, vloek
Godverdommemiljaardenondedju! Ann De Craemer in de Morgen over vloeken en vloekverschilen in Noord en Zuid.
http://www.demorgen.be/opinie/vloeken-bij-de-lever-en-ingewanden-van-god-a2401846/
kuleuven.be: Dat vormt een definitief keerpunt, gemarkeerd door een rollend ‘godverdommemiljaardenondedju’.
Piet van Sterkenburg: “Vlamingen vloeken meer met fecaliën en genitaliën, terwijl Nederlanders verwijzen naar ziektes. In Vlaamse vloeken zijn uitwerpselen dominant aanwezig: kak, schijt, merde. Verwensingen als krijg het vliegend schijt en loop schijten met uw gat naar de wind komen in deze vorm niet voor in het noorden van het taalgebied. Vlamingen verwijzen bovendien naar genitaliën en erogene sectoren. Ge kunt mijn kloten kussen is de populairste verwensing in Vlaanderen. Bovendien zijn Vlamingen sterk in stapelvormen als godverdommemiljaardenondedju. Nederlanders gebruiken in hun vervloekingen allerlei ziekteverwensingen. Op dat gebied is Nederland uniek.”
http://taalschrift.org/reportage/001784.html
sport: het doen afwijken van de bal, de bal van richting doen veranderen
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
profbal.be: Een deviatie van de bal door Aerts belandt op de paal en in de rebound kan Pieter Vranckx ontzetten.
een strak zittend shirt om met te koersen
SN: wielershirt
niet in Van Dale 2015 online
krispeeters.be: Kris Peeters ontvangt ‘schone koerstrui’ van de Schone Kleren Campagne.
De gele trui, de groene trui, de witte trui en zelfs de bolletjestrui staan allemaal in Van Dale. Maar een koerstrui niet. Een koersbroek dan weer wel. Raar jongens bij Van Dale.
tegelijkertijd, gelijktijdig
Hij was aan ’t eten en gelijkertijd een sigaret aan ’t smoren. Lekker moet dat geweest zijn.
books.goosle.be: Evenals in het voorgaande geval zullen de niet door het licht ontleede gedeelten opgelost worden, en gelijkertijd het koolzwart, dat hen bedekte, medenemen
We zijn daar gelijkertijd aangekomen.
een klakske van een coureur met reclame en een klep die omhoog en beneden gaat
zie ook coureursklakske; koerspet
Tom Boonen met koersklakske in 2005
nieuwsblad.be: Seeldraeyers: ‘Kakken in een koersklakske’
mountainbike.be: Daar doe ik mijn koersklakske voor af. =D
Wie kent er Thomas Pips nog met zijn koersklakske?
de vroegere Belgische Bewakings- OpsporingsBrigade (verouderd)
uitspraak: bee-oo-bee
Als ge in de jaren zeventig ene met een deukhoed en een pardessus zag lopen, zijt maar zeker dat het ne stille van de BOB was.
bendevannijvel.com: Het Brusselse parket is van oordeel dat voormalig journalist Guy Bouten wel degelijk over de schreef ging toen hij oud-BOB’er en -crimineel Robert Beijer er in het openbaar van beschuldigde deel uit te maken van de Bende Van Nijvel.
> andere betekenis van bob
Ook wel als BOBchauffeur en bobchauffeur geschreven. Een professioneel die gasten die gedronken hebben na een feestje of diner ophaalt. Van oorsprong: degene die zich opofferde om niet te drinken en te rijden.
zie ook: amusefiets
zie ook bob
BOB-chauffeur (Bewust Onbeschonken Bestuurder) is precies wat wij leveren en staat voor u klaar wanneer u zelf niet kunt rijden na een feestje. Onze chauffeur komt naar het afgesproken feestje restaurant of feestzaal en belt u vervolgens op dat hij aanwezig is. Wanneer u naar buiten komt, staat de chauffeur met de auto al voor de deur te wachten. Eventueel haalt onze chauffeur u reeds op bij vertrek zodat u zich geen zorgen moet maken om het achterblijven van uw wagen. (Oostvogels)
typisch stoffen klakske met reclame op voor de coureurs destijds voordat ze een valhelm moesten dragen. De klep kan omhoog en omlaag gezet worden
zie ook koersklakske
Eddy Merckx met coureursklakske in 1967
books.google.be: Voor mij had ik een coureursklakske gelegd. ‘Landbouwkrediet’ stond er op, op dat coureursklakske. Enik had er een briefkevan vijf euro in gelegd.
zandinjehand.blogspot.be: Dat Tourkrantje werd stante pede over heel Vlaanderen verdeeld. Daarvoor werden onder andere sportvliegtuigjes ingeschakeld: veelal – zo ook in mijn woonplaats Boortmeerbeek – was het boven het plaatselijke voetbalveld dat zij een aantal exemplaren dropten. De gazettekes werden opgevangen door jonge verkopers – niet zelden leden van plaatselijke katholieke jeugdverenigingen, met name de chiro – die ze, uitgerust met een coureursklakske (een petje) en een scheidsrechtersfluitje, nog dezelfde avond per fiets in de straten van hun dorp aan de man brachten. Het Tour-gazetteke van Het Volk: het blijft een wonderlijk fenomeen en een unieke prestatie in de geschiedenis van het Vlaamse perswezen (het verscheen van 1947 tot en met 1982)!
Een coureur die veel in de gazet staat, maar niet omwille van zijn goede prestaties.
Ook: Een door de pers overgewaardeerde coureur.
standaard.be: ,,Eindelijk ben ik niet langer een gazettencoureur omdat mijn familienaam toevallig Planckaert is. Neen, ik was dit voorseizoen mijn naam waardig.’’
sport.be: De afgelopen jaren heb ik bakken kritiek over mij gehad. Ik was een ‘gazettencoureur’. Ik zou een ‘sleper’ zijn?"
wielrenner, koerser
dim.: coureurke < wordt ook gebruikt om het miniatuur speelgoed te benoemen
Thans SN, maar via Frans van Vlaamse oorsprong:
etymologiebank.nl: coureur (wiel-, motor-, autorenner): C.H. Peeters (1934) Nederlandsche Taalgids. Woordenboek van Belgicismen
zie ook gazettencoureur, koersman, koersvrouw
“Gust zaagt moeders ooren af tot hij een koersvelo krijgt; dan zit hij den heelen dag op dat wiel, begint in den zomer mee te doen aan wat kermiskoersen, is vooraan in de prijzen en wil koereur van beroep worden” – WALSCHAP, Volk (1941).
Coureur, wiel- of autorenner, Van Dale (1950)
Hoeveel klein mannen zijn er niet die in de zomer met hun coureurkes in het zand heel de Ronde van Frankrijk naspelen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
