Reacties van nthn

“Op deze manier is het enkel wat folklore, die door de presentatie ook nog eens geridiculiseerd wordt.”
Ik vrees eerlijk gezegd dat dat nog altijd de bedoeling is: ‘koddig dialect’ vs. ‘beschaafde standaardtaal’.

Die ‘geleerd is geworden’/‘geworden zijn’ verdient trouwens ook nog een lemma, dan is met ‘geweest zijn’ en ‘gehad hebben’ denk ik het trio voltooid.

Zojuist op tv, neergeschreven:

“Hij moet zijn zoon ook nog een schadevergoeding van 3500 euro.”

Goh ja, ge kunt het die mensen moeilijk kwalijk nemen dat ze niet volledig op de hoogte (en) zijn van de algemene regionale uitspraakregels, en dat ze dus denken dat ‘rongdlopen’ een ander woord is omdat ze niet weten dat álle woorden die op -ond eindigen daar worden uitgesproken als -ongd. Idem voor ‘gô’, dat, als ik het goed verstaan, ‘goa(n)’ moet voorstellen, waarbij dat de ‘oa’ niet minder dan de algemeen Vlaamse uitspraak voor de lange ‘aa’ is, en de (n) eveneens een vrij algemene nasalisering is voor een betere uitspraak (ge moet al praktisch een seconde pauzeren voor van een n naar een r over te schakelen). Door de taalzuivering zijn mensen vele minder vertrouwd met de dialecten van 20km verder, en krijgen ze vele gemakkelijker het idee dat hun dialect uniek is en niks van zien heeft met enig ander dialect – ze kunnen het dan ook alleen nog maar vergelijken met de ABN-kinder-en-huisdierentaal.
Misschien zijn ze wel op de hoogte en willen ze gewoon hun dialect benadrukken, maar waarom dat ze dan wel ‘lopen’ schrijven en niet ‘loopn’ of zelfs ‘luuëpm’ is dan weer een geraadsel.

Een echte uitdrukking is het eigenlijk ook niet echt, maar een enkel woord dat niet gekend is boven de Moerdijk. Bon ja.

En dan nu de relevante lemma’s in/uit het Waasch Idioticon:

“TSJOEP, z. nw. m.. — Z. Sjoep, top. K. tsop. j. sop, top = cacumen.”

“SJOEP, z. nw. m.. == Top. De vogel zit op den sjoep van den boom. ’t Was vlak op ’t sjoepken van mijnen neus.
Ook soep, sop, tjoep, tjop.
Bij T. en R. sjop.”

“TJOEP, z. nw. m.. == Top, kop van den boom. S. De lijster zingt veel op den tjoep van dien populier.
— == Kwispel, tros. Aan de vier hoeken van het kussen hangt een tjoepken.”

“TOEP, z. nw. m.. == Toppunt van iets. Er zit een splinter in den toep van mijnen kleinen vinger. Hij kroop tot in den toep van den boom.
- == Kwispel. Aan de vier hoeken van sommige kussens is een saaien toep.
- == Bolvormig, uitstekend deel van iets. Aan sommige schelen is er een toep, om ze gemakkelijker te vatten.
- == Lichtzinning vrouwmensch. Zotte toep, wilde toep.
- Z. Neus.
— == Kuif van vogels.
Bij C. top.”

C. → Idioticon van het Antwerpsch Dialect (Cornelissen/Vervliet)
K. → Etymologicum Teutonicae Linguae (Kiliaan)
R. → Haspengouwsch Idioticon (Rutten)
S. → Algemeen Vlaamsch Idioticon (Schuermans)
T. → Hagelandsch Idioticon (Tuerlinckx)

Regio is garanti groter dan ‘t land van Waas, maar ik denk niet algemeen Vlaams. Komt trouwens ook hier en daar in Holland (zowel in ruime als enge zin) voor. Volgens De Taalgids. Jaargang 4 op dbnl.org (linken werken niet, ge moet het zelf zoeken) zou ’gevroegen’ in Noord-Holland in gebruik zijn (geweest) – het geschrift dateert van 1862. De huidige zoekresultaten voor ‘gevrogen’ van .NL zijn ofwel over stokoude teksten ofwel van de hand van Vlamingen.