Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
spoel voor garen, garenklos, spoelklos, klos
Van Dale online: Belgisch-Nederlands
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Bobijn:
- garenklosje, al of niet met garen omwonden. Thans alleen in Zuid-Nederland.
< Het woord is vroeg ontleend aan Frans bobine ‘spoel’ (1544); het heeft de diftongering van – ? – naar – ij – meegemaakt.
Zet het bobijntje bovenop het naaimachien voor ge begint.
rolluik, of luik dat voor de venster kan worden gedraaid, vensterluik
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Waarschijnlijk van Romaanschen oorsprong
Thans nog in Oost- en West-Vlaanderen: een vensterblind dat naar binnen opengaat. De Bo (1873)
ook in Brabant is het een vensterluik, vensterblind (Corn.-Vervl.)
Etymologie van dit woord: “blaf” kan verwijzen naar het (oud)duits “bleek” (blaß)- , “tur” is een deur. In vroegere tijden werden perkamenten luikjes aangebracht voor de vensters om het zonlicht of de tocht tegen te houden. Het perkament had een bleke, vale kleur. Vandaar de combinatie blaf-tuur, nl. oorspr. een bleek deurtje. Nu verwijst het naar de luiken voor een venster. Deze hebben eveneens de vorm van een deur. In Nederland noemt men dit “shutters”.
zie ook persienne
En vergeet de blaffeturen niet dicht te doen als het donker wordt.
De blaffetuurs zijn open, de zon knuffelt mij met haar warme stralen.
Doet die blaffetuur eens dicht, anders word ik morgen te vroeg wakker door het licht.
In de zomer sluit ik meestal mijn blaffeturen.
schort
zie ook voorschoot, een ~ groot
Antwerps: verschoet en verschoei (meerv. verschoeien)
Kempen: veuschoot, veuschoet, veschoot; mv.: veuschoeës, veuschoeën, veuschoeien
Woordenboek der Nederlandsche Taal: voorschoot: vrouwenschort: kleedingstuk dat de vrouw bij het werk draagt om haar kleeren tegen vuil te beschermen, bep. bestaande uit een stuk (katoenen, linnen, wollen e.d.) stof dat met banden om het middel wordt bevestigd en vandaar van voren over den rok neerhangt. In burgerdrachten van vroeger en in regionale drachten ook algemeen als onderdeel van de alledaagsche dracht beschouwd; schort; boezelaar. Nog een gangbare dialectterm in Vl.-Brab., Antw., N.-Brab. en O.-Vl. (daan en winnen). In meerdere dial. is de r aan den volgenden sch geassimileerd en ontmoet men vormen als vooschoot, veuschoot, vusschoot.
Meervouden:
Aarschot: voschoeden (verzwakking t > d), voschoeren, voschoejen, voschoes (Pauwels)
Antw.: veurschooën naast veurschooten, verkl. veurschooken (Corn.)
Het woord heeft in de alg. taal (voor 1921) een dubbel genus, zij het in tegenst. tot dat woord: m. en onz. Het oudst aangegeven genus is in ieder geval het m. Vanaf (1691) duikt dan het onz. op. In dialecten in het Z. is het m. geslacht het gangbare.
Vroeger moesten meisjes op school altijd een geruiten voorschoot aan.
Eenen blauwen oft witten lynen voorschoot, Gesch. v. Antw. 2, 647, Brabant, 1300-1450 (uit een inventaris der 16de eeuw). (MNW)
1. losbol, lichtjes op zijn kop gevallen niet ernstig te nemen persoon
2. kwibus, kwiet, kwiebel, kwieten
soms ook bistenkwiebel
Woordenboek der Nederlandsche Taal: kwistenbijbel
Uit wvl. kwiste `ruzie’ en bijbel (?): (W.-Vl.) Ruziezoeker.
Van de Vyvere bekeek hem eens, als wou hij zeggen: ”Hela, kwistenbiebel, braaf zijn, hein! Of anders …” En De Jaegere was braaf, en bij de naamafroeping stemde hij, de eerste van de heele kamer: Jaaa! De West-Vlaming 6 Dec. 1930, 10 c.
1. Zie die kwistenbiebel daar nu eens bezig! Hij is bezig de straat proper te maken met handborstel en vuilblik.
2. Hela kwistenbiebel, ge houdt het schilderij op zijne kop!
tang van een vrouw
zie ook: pieketijn
ook in Antw. & de Kempen
Van Dale 2012 online:
(niet algemeen, scheldwoord) gierige vrouw
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Pekelheks, Pekeltang, Pekelteef, gierig, vrekkig wijf (Cornelissen-Vervliet (1899))
Hij ligt danig onder de sloef, zijn vrouw is een echte pekelteef.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
