Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
nijptang om nagels uit te trekken
< Middelnederlands trectange
Middelnederlandsch Woordenboek: Een smet die met zijne hamers, beertels (beitels) ende trectanghen foortselinghe die sloten van der poorte open brack, Despars Vlaanderen/Brabant, (1562-1592).
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Thans nog in Zuid-Nederland voor: nijptang, als gereedschap voor het uittrekken van nagels en spijkers.
Van Dale 2017 online: BE
vnw: tang om iets mee uit te trekken, nijptang
Pak de trektang en trek die nagel uit de plank.
> andere betekenis van trektang
stelen
opmerking: Ook in Antwerpen, maar het is wat specifieker dan stelen. Scheefslaan is eerder iets achterhouden, iets onrechtmatig toe-eigenen, … (Aan de dokken zeggen ze ook wel eens: het is van de boot gevallen.)
Een ordinaire inbreker slaagt niet scheef, die steelt.
Een bouwvakker die een paar zakken cement in zijn eigen autokoffer legt, slaagt wel scheef.
Hier een pak papier voor de printer, ik heb dat op den bureau scheefgeslagen. (Alhoewel het eigenlijk diefstal is, zal de dader dat zo niet noemen. Soms wordt scheefslagen ook vergoeilijkt met: het was toch overschot, het lag daar toch al lang te liggen liggen, …)
vnw: achteroverdrukken, verduisteren, verdonkeremanen
Van Dale: Belgisch-Nederlands, informeel
ook van den boot gevallen, camion, van de ~ gevallen
Tegenwoordig wordt er nogal veel koper scheefgeslagen op bouwwerven en spoorwegen en zo.
I ait un bro scheef gesleegen. Hij heeft een brood gestolen.
- Hedde gij die bananen scheefgeslagen?
- Nee, die waren zo.
een weekend weg zijn van thuis, voor het plezier, als ontspanning
Op weekend met je viervoeter: vrolijke vakantiehuisjes waar honden welkom zijn (demorgen.be 4 mei 2024)
Op weekend in het oosten van het land? Limburg verbergt heel wat verrassingen, zo kan je er fietsen door het water. (hln.be 13-09-2024)
Ismaël gaat elk jaar op weekend met Nim, vaak is dat een citytrip. En ik doe hetzelfde met mijn kinderen. (standaard.be 25 jan 2025)
De Gezinsbond van Beert trok met 44 enthousiaste leden op weekend naar De Bosberg in Houthalen-Helchteren in Limburg. (nieuwsblad.be 21 april 2025)
dom, onhandig iemand
ook in Hageland, Vlaams Brabant
Antwerpen: scheldwoord voor onnozelaar (uitspraak mèttekoo)
Kempen: scheldwoord voor achterlijke aap, onnozelaar
Leuven: matteko
Halle: mettekou
Vlaamse Ardennen: martiko
Mechelen: onnozele, onnozelaar, onhandig iemand
Niel: mettekoo: rug
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): modern lemma: marteko, ook wel martiko
In Zuid-Nederland een naam voor den aap, en zooals De Bo (1873) opmerkt, bepaaldelijk voor het jong van den aap. Mocht men dus denken aan een diminutief, dan moet men wel vragen of Marteko een verkleining zou kunnen zijn van Martijn (bij Kiliaan (1588) ook Marte), vanouds een naam van den aap (…) maar een vorm martico is in het Fransch niet aangewezen."
Marticot bestaat niet in het Frans, maar wel in het Waals waar het makaak (Macaca) betekent (Waalse wikipedia).
Als ge drie keer zout op de patatten doet, zijt ge toch wel nen echten metteko!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
