Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
heel dringend
NL: spoedeisend
standaardtaal in België
Van Dale 2016 online: BE
zie ook hoogdringendheid
Hij had een attak gekregen en moest van de doktoor hoogdringend naar het gasthuis.
“Wie er iets meer van weet, moet mij dat hoogdringend meedelen. (taaladvies.net)
(verouderd) fietspad
zie ook velobaan; velopad
“De heer D’Huvettere doet opnieuw zijn beklag over den erbarmelijken toestand van den veloweg van Zillebeke-statie naar Zille- beke-derp die weg gelijkt ..”
(http://www.historischekranten.be/issue/NVY/1910-12-17/edition/null/page/2)
gemixte soep
zie doorsteken
Een niet-doorgestoken soep werkt eetlustremmend voor de maaltijd. Ideaal dus voor wie streeft naar een kilootje minder. (solo.be)
Pompoensoep is een andere doorgestoken soep die in de winter heerlijk smaakt. (nutralife.be)
Het wit van de prei wordt fijn gesneden. afzonderlijk in boter gestoofd en bij de doorgestoken soep gevoegd (Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 13 november 1948)
SN-NL: komen aanwandelen
bron: vnw
Als je van de Drachenfels komt afgewandeld zie je het kasteel prachtig verlicht al van verre liggen. (tripadvisor.be)
De oom en de tante van Luana stonden op het punt om met de wagen te vertrekken toen Emrah plots kwam afgewandeld samen met een vriendin. (nieuwsblad.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: houder voor bijvoorbeeld zeep, toiletpapier of handdoeken, waar op hygiënische wijze een beetje uitgehaald kan worden: dispenser, bijvoorbeeld voor zeep, toiletpapier of handdoeken
zie ook andere betekenissen van verdeler
Ons corona-rek: wc-papier, dettol (reiniger, spuitbus en doekjes, automatische zeepverdeler), rijst, bloem, pasta, cornflakes, donker brood (apart verpakt/2 sneetjes)…. (facebook.com/dagbladhandelverdijck)
Inbouw WC-papierverdeler met doseersysteem; de bovenste rol komt b? het verw? deren van de onderste automatisch naar beneden. (loggere.com)
Nog een handvol medewerkers was maandag in de late namiddag aanwezig toen vanuit de herentoiletten in jeugdcentrum de Bogaard op de Diestseweg in Geel een dichte rook opsteeg. Die kwam zowel uit een van de wc-hokjes als uit de handdoekenverdeler naast de wastafel. (gva.be)
(jur. neologisme): de machtiging van de politie om een woonst te betreden in het kader van het opsporen van personen die illegaal in het land verblijven
Van Dale 2018: woonstbetreding
voorlopig toegevoegd in april 2018
in BE machtiging van de politie om een woning te betreden in het kader van de opsporing van personen die illegaal in het land verblijven
google2018: .BE (>14.600) ; .NL (97 meestal mbt BE)
Tientallen gemeenten stemmen komende week tegen woonstbetredingen (vrt.be)
In de Commissie Binnenlandse Zaken werd dinsdag het wetsontwerp besproken voor woonstbetreding, met het oog op een gedwongen terugkeer van illegale vreemdelingen. (kerknet.be)
Premier Charles Michel (MR) wil de tijd nemen om te luisteren naar de opmerkingen over het wetsontwerp over de zogenaamde wet op woonstbetredingen. (demorgen.be)
palaveren, discussiëren
zie ook andere betekenis van parlesanten + etymologie
Zoals ze in Elsegem, mijn geboortedorp, zeggen: daar komt dan veel parlesanten bij. Veel praten en veel onderhandelen en een beetje de psycholoog spelen. (Willy Naessens in De Morgen)
In het stadhuis is er zich nu al maandenlang een “Team IT, Promotie en Data” intens aan het bezinnen (parlesanten) hoe men de Kortrijkse cadeaubon beter kan promoten, verkopen en beheren. (kortrijkwatcher.be)
Het Brabantse en Vlaamse werkwoord parlesanten betekent ‘redetwisten, hevig discussiëren’, ook ‘zwetsen, oeverloos praten’. Het werkwoord was ook in het Hollands bekend. (pure.knaw.nl)
En maar uithalen, en maar parlesanten in het Frans, en maar wapperen met de waaier. (knack.be)
“Hij heeft wel tijd om met u te komen parlesanten, maar blijkbaar niet met mij.” (hln.be: Daan Hugaert over het sappige taaltje van Eddy in ‘Thuis’)
verlengd weekend doordat ofwel de voorgaande vrijdag ofwel de volgende maandag een brugdag is
Je leest het goed: élke tweede vrijdag van de maand, steevast, vakantie of geen vakantie, brugweekend of niet, ze zijn op post. (managermagazines.be)
Openingsuren – Intermedi: 1 en 2 januari 2018 – brugweekend Nieuwjaar
Op vrijdag en zaterdag 12 en 13 november 2010 is er een brugweekend. Er worden voorstellen gegeven om de logopedie op een ander moment te laten doorgaan. (delogopediepraktijk.be)
1 mei, gegroeid uit de eis voor de achturige werkdag, kent een eeuwenlange proloog vooraleer het een wettelijk betaalde feestdag werd die vandaag door Jan-met-de-pet enkel nog ervaren wordt als inloopdag voor een brugweekend, voor een dagje pretpark en godbetert het voor een dagje shoppen, waarmee met dit laatste alle zingeving van 1 mei verloren is. (aalstnieuws.be)
délégué: Kameraden, 1 mei valt van het jaar op een dinsdag, Dat betekent dus een brugweekend!
Jean: Ha dat is goed, dan hebben we woensdag, donderdag en vrijdag extra verlof!
délégué: Hela, slimmeke, maandag verlof, hé!
Jean: Maandag ook al? Dat is dan een heel week verlof, nog beter!
(spottend) een wijk of straat waar veel dure nieuwe huizen staan waarvoor de eigenaars zich moeten tekort doen
zie ook geleiwijk, confituurwijk, bokes met confituur eten
Ja, het Broekveld dat is nu “rue confituur” he. Ze hebben daar van die paleizen gebouwd waarbij ge u afvraagt hoe ze die ooit gaan afbetaald krijgen.
uren waarop een winkel, instelling, kantoor, … open is, openingstijden
Taaladvies.net: “Zowel openingstijden als openingsuren is correct.
Vooral in België wordt openingsuren frequent gebruikt. In Nederland is die samenstelling minder gangbaar.”
opm.: het enkelvoud openingsuur is het tijdstip waarop de winkel e.d. effectief de deuren opent. Openingsuur en sluitingsuur.
Kent gij de openingsuren van de bibliotheek? Ik moet nog dringend een paar boeken terugbrengen.
(plechtige) ingebruikname, inwijding v.e. gebouw, complex enz.
vnw: inwijding, plechtige opening, onthulling, plechtige overhandiging
vgl. inhuldigen
Het Agentschap voor Natuur en Bos nodigt u uit op de officiële inhuldiging van de nieuwe paden in het Vlaams Natuurreservaat de Zwinduinen en -polders.
Nu eens krijgen ze als label alg.Belg.N., dan weer Belg.N., niet alg. Maar studio ‘lerarenkamer’, inhuldiging ‘inwijding, onthulling’, openingsuren ‘openingstijden’, zich interesseren aan ‘zich interesseren voor’, allergisch aan ‘allergisch voor’, zie hoger ‘zie boven’ hebben in VD nog steeds geen plaatsje gekregen. (dbnl.org)
In Niel stond zaterdagmiddag ook een inhuldiging op het programma. In de voormiddag werd een gloednieuwe brug over de Tunnelweg geplaatst. (standaard.be)
benaming voor JEP of Jury voor Ethische Praktijken inzake Reclame, die onderzoekt of reclameboodschappen die verspreid worden via de media in overeenstemming zijn met de regels inzake reclame-ethiek.
vgl. kernwaakhond, energiewaakhond; transparantiewaakhond
zie ook waakhond
Reclamewaakhond JEP wil dat Calvin Klein zijn jongste reclamecampagne stopzet omdat de jonge vrouw die wordt afgebeeld op de affiches teveel als lustobject wordt voorgesteld. (DS 161116)
op tijd
znwb: Tijdig
Gaat die steun wel intijds komen en iets veranderen?’ Dat soort dingen.” (AVBS)
Zowel alcoholische dranken als frisdranken kunnen naar huis gebracht worden (mits in tijds te bestellen). (Bierhandel Vandenberghe)
in elkaar flansen, op geïmproviseerde manier maken
iemand heel hard stampen
zie ook ineenslagen, ineenboksen
volgens VD is “ineenstampen” ook AN in de zin van:
door “stampen dichter in elkaar doen sluiten” en “stampend stukmaken”
Wat is eigenlijk de bedoeling? Hebben jullie een kamp daar of een illegaal feestje ineengestampt? (forum.mountainbike.be/10.07.08)
“Ineengestampt worden doorhoogblonde (zeg maar rosse, oppassen voor rossofobie) jongeren komt even hard aan als door donkerkroesharigen.” (forum.politics.be/24.09.06)
naar de titel van het gedicht van Paul van Ostaijen: Om iets te benadrukken dat plots, ineens, bij verrassing gebeurt
‘Volgens Michel zijn Belgen bij meest ambitieuze landen op vlak van klimaat. Boem. Paukeslag.’ (knack.be)
‘Borstkanker uitgezaaid naar lever en botten’ kreeg ze te horen. Boem. Paukeslag. (allesoverkanker.be)
Boem, paukeslag. De eerste de beste kans voor de bezoekers en het is meteen raak! (belgiumsoccer.be)
Boem paukeslag … daar was hij dan: mijn invalshoek! (brownpaperblog.be )
Een portier van een auto ging open en BOEM – PAUKESLAG – ik lag op de kasseien. (genesisrevelation.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België, neologisme:
vrouw die binnen een relatie de zorg voor een of meer kinderen van haar partner mede op zich neemt; vrouw die mede voor de kinderen van haar nieuwe partner zorgt; stiefmoeder
zie ook verzamellemma mensen
“Stiefouders worden plusmama en pluspapa”
(nieuwsblad.be 29 jun. 2008)
van het begin af aan
Lang voor ik het kon verzinnen bedacht hij het motto waarmee we allebei ons werk hebben gekaderd, van eerst af. (Tom Lanoye in NRC-Handelsblad)
Het is van eerst af een geweldige hinderpaal geweest om den Antwerpsche steenweg een minder gevaarlijke baan te maken. (Heemkunde Waelem)
lift (hijstoestel om personen en goederen naar verschillende verdiepingen te brengen)
vroeger werd in België – en ook in Nederland – het Franse woord “ascenseur” gebruikt voor het hedendaagse “lift”, er bestonden zeer veel uitspraakvarianten
“Den morgen van Woensdag 12 September vereenigde men zich aan den voet van den Eiffeltoren, die door den Zuid-pijler met den ascenseur Edoux werd bestegen.” (Jan Tideman 1836 https://books.google.be/books?id=bduBQ9nnaAwC)
“Met de “Ascenseur” bereik je nu de Thermen die op een heuvel liggen." (Dagje Wallonië met TomT (part 1), 6 maart | ils)
Ja, maar enkel nog eens “van grond te gaan” en niet met een ascenseur of een helikopter, dat kan men ook alleen en met de kleren nog aan. (hln.be)
iemand die graag soep eet
zie andere definitie van soepboer
zangtalent.be: Ik ben een echte soepboer. Wat ik echt niet graag eet zijn erwten en wortelen. Ik heb een pekessyndroom
bloggen.be: Soep. Ik eet soep. Ik mors. Ik heb de kleur van de soep. Ik heb de geur van de soep. Ik ben een soepboer.
joggingpak
Van Dale:
(algemeen Belgisch-Nederlands) joggingpak
vnw: trainingspak, meer bepaald om in te joggen
Zij was haar eigen al helegans aan het oeptalloren voor naar de babyborrel te gaan, maar hij lag nog in zijne jogging in de zetel.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.