Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
die personen zijn hetzelfde
in Nederland: één pot nat zijn, uit hetzelfde hout gesneden zijn
Van Dale 2013 online:(gewestelijk) het is al koek van één deeg
vnw: koek van één deeg zijn: één pot nat zijn
znwb: In versch. verb. die in de standaardt. niet (meer) voorkomen: koek(en) van één, hetzelfde deeg zijn e.d., in toep. op pers. van dezelfde soort, met dezelfde gebreken enz.: met hetzelfde sop overgoten zijn, één pot nat zijn, van één deeg zijn; soms bep.: dezelfde geschiedenis, weer hetzelfde (als uit het verband blijkt).
De politiekers zijn allemaal koek eenen deeg: wat hun echt interesseert zijn de volgende verkiezingen.
Ja, wij herhalen het : liberalen en socialisten zijn koek van één deeg, die gedurig hand in hand werken tôt bestrijding van Godsdienst, Vaderland en … (t Volk van Ronsse: Vlaamsch katholiek weekblad voor Ronse)
Rens gooide ze daar in het gezicht "dat behoudsgezinde liberalen en behouds- gezinde katholieken koek-één-deeg moesten worden genoemd’ (gerardimontium.be)
Knolselder is een variant van selderij die net boven de grond een knol vormt. De knol heeft een diameter van zo’n 10 cm. (vtm.be)
NL: knolselderie
Van Dale 2017 online: BE
zie verzamellijst bij selder
zie ook verzamellemma groenten en fruit
Knolselder lijkt me wat uit de gratie, spijtig.
Bekijk stap voor stap hoe je knolselder schoonmaakt en ontdek de verschillende bereidingswijzen. (colruyt.be)
voorbij zijn, afgedaan, in orde
zie ook voeten, uit de ~ doen
De echtscheiding is eindelijk uit de voeten. Het huis, het geld, het co-ouderschap: alles is goed geregeld.
“In de Belgische culturele wereld wordt onderscheid gemaakt tussen de ‘creatie’ en de ‘première’ van een stuk. Met de creatie wordt bedoeld: de allereerste uitvoering van een stuk dat nooit eerder uitgevoerd is.” (vrttaal.ne)
vnw: première, eerste voorstelling van een muziek- of toneelstuk
DS2015 geen standaardtaal
zie ook wereldcreatie
Na de creatie in het Lessingtheater in Berlijn werkte hij het stuk nog eens om tot Sladek, der Schwarze … (standaard.be)
Sinds de creatie op 8 januari 2010 kende deze voorstelling, gebaseerd op Euripides’ Bacchanten, een zeer succesvolle tournee in Vlaanderen en Nederland.(kaaitheater.be)
Charles Quint werd voor het eerst opgevoerd op 29 januari 1857 in de Gentse Opera. Die druk bijgewoonde wereldcreatie was tegelijkertijd een benefietconcert ten voordele van de Gentse bariton Wilhem die zelf de titelrol vertolkte.(svm.be)
afgeleid van zwans/zwaans , misschien via Limburgs uit Duits : Schwanz = staart = penis, vergel. Noordned., lullen, slap gelul
storing op het elektriciteitsnet
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
zie ook panne; stroompanne
Zowat 1.000 passagiers van twee Eurostartreinen liepen vertraging op door een elektriciteitspanne in Rijsel. (vrt.be)
In de Noordlaan werd gisterochtend rond half drie een elektriciteitspanne gemeld. (standaard.be)
In de nacht van zondag op maandag heeft een elektriciteitspanne het centrum en westelijke deel van Cuba, waaronder hoofdstad Havana, in het donker gezet. (demorgen.be)
kolenkachel
zie ook stoof; gasstoof; mazoutstoof
Samen gezellig rond de ‘kolenstoof’ kruipen is er niet meer bij op kille avonden. Naar schatting amper 80.000 Belgen verwarmen hun woning nog met antraciet. (gva.be)
Voor de brandweer is het nog niet zeker of de CO afkomstig is van de kolenstoof. (hln.be)
Vergelijk het maar met een kolenstoof, als je hier ineens een grote hoeveelheid kolen tegelijk opgooit, doof je het vuurtje.(cereal.be)
voorwaarden , praktische schikkingen
meervoud van modaliteit
taaladvies.net: Modaliteiten in de betekenis ‘bepalingen, voorwaarden’ is alleen standaardtaal in België.
toepassingen in samenstellingen zoals: deelnemingsmodaliteietn, inschrijvingsmodaliteiten, lidmaatschapsmodaliteiten, toetredingsmodaliteiten, …
Protocol tot vaststelling van de modaliteiten voor de samenwerking en de informatieuitwisseling tussen de Nationale Bank van België en de … (nbb.be)
Koninklijk besluit tot vaststelling van de modaliteiten voor de werking van het Fonds voor de Analyse van Aardolieprodukten. (ejustice.just.fgov.be)
De vakbonden en de directie hebben vanmorgen onderhandeld over de modaliteiten voor de herstart van de fabriek in Genk. (vrt.be)
De modaliteiten voor die dienstvrijstelling staan in een ontwerp van omzendbrief van minister van Ambtenarenzaken Petra De Sutter (Groen), (demorgen.be)
student die niet op kot zit, maar elke dag over en weer pendelt (pendelen)
Van Dale 2020 online: BE
Ben jij een kotstudent of een pendelstudent? Gaan studeren betekent veel vragen oplossen, wat studeren… aan welke universiteit… en ook: waar ga je wonen? (vub.be)
Zoveel bespaar je als pendelstudent | Metro
Een gemiddeld treinabonnement voor pendelstudenten kost jaarlijks rond de 194 euro. (Rabobank.be)
stinkerke (Tagetes)
Vlaamse uitspraak: ta·zjèt
“In enkele plaatsen ten westen van Antwerpen komen voor tagettekes, dagtettekes, dagèssen en tajetten, die teruggaan op de officiële botanische nomenclatuur, te weten Tagetes.”
Onze Taal. Jaargang 49(1980) dbnl.org
“Beste klanten, Er zijn weer nieuwe bloemen en planten binnengekomen. Nu zijn er ook gewone éénjarige begonia’s, tagetten, knolbegonia, Oleander, Lantana, Palmbomen, olijfbomen en zoveel meer!!!” (facebook)
(typografie, geschreven pers) onderdeel van een groter artikel dat een thema wat nader toelicht en in een kader gezet wordt, dikwijls ook met een steunkleur
Bij een interview wordt dikwijls een korte biografie van de persoon in kwestie in een kaderstuk weergegeven.
vilt.be: Maar de uitvoerige aandacht die agro-ecologie in een kaderstuk krijgt, is voor de landbouwadviesraad wat te veel van het goede.
domusmedica.be: In een extra kaderstuk vat u in maximum drie zinnen samen wat gekend was voor het
onderzoek en wat nieuw is na het onderzoek.
sport: de A-ploeg, de basisploeg
Van Dale 2015 online: BE
NL: A-selectie
clubbrugge.be: Ontdek alle spelers uit de A-kern en leer ze beter kennen. Bekijk hun foto’s, videos, biografie en volg ze op Twitter en Facebook.
hbvl.be: Jeugdvoorzitter Kesk trots met zege A-kern tegen Zwarte Leeuw.
SN-NL: glastuinder
Van Dale 2020 online: BE, niet algemeen
Mijn vader was druiventeler, serrist, landbouwer dus, net zoals zijn voorouders tot twaalf generaties terug. (demorgen.be)
De gemeente wilde een serrist aanstellen om de serres te bewerken, maar er staan geen kandidaten te drummen voor deze job. (standaard.be)
Decoster, zelf dochter van een serrist, zag haar droom in vervulling gaan toen de serristenwoning naast het ouderlijke huis te koop stond. (nieuwsblad.be)
Het kunstwerk is een eerbetoon aan de druiventelers in de streek van Overijse en Hoeilaart. Ook de ouders van Gal waren serristen. (vrt.be)
volwassen, volgroeid
ook fig.
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
“Match op een mature wijze uitgespeeld” (nieuwsblad.be)
Zo werken we verder aan een mature en klantgerichte organisatie. (vlaanderen.be)
UAntwerpen geeft volgens de commissie blijk van ‘een mature bestuurscultuur’. (uantwerpen.be)
Voor jongeren vanaf 16 jaar: we gaan ervan uit dat deze leeftijdsgroep een voldoende mature houding kan aannemen om samen onderweg te zijn (pimento.be)
Als werkgevers en werknemers op een mature manier omgaan met verwachtingen en ambities, is er veel mogelijk in een bedrijf. (beci.be)
achterhaald, uit de tijd
vnw: achterhaald, uit de tijd, verouderd
Van Dale 2017 online: BE
DS2015 standaardtaal
Als synoniem van ‘achterhaald’ is ‘voorbijgestreefd’ standaardtaal in België. (taalbeheersingswebsite)
Een mobo met 850i chipset zou ik niet meer kopen, die zijn voorbijgestreefd. (van een forum geplukt)
Vrouwendag: 11 voorbijgestreefde stereotypen over vrouwen (knack.be)
verdeling van drukwerk of andere goederen huis aan huis
NL: huis aan huis verspreiding
zie ook huis aan huis bedeling
demorgen.be: De jodiumpillen zouden huis aan huis verdeeld worden.
hamme.be: De huis-aan-huis verdeling van de bonnen op naam voor de gratis restafvalzakken (huisvuil) gebeurt tegelijk met de aanslagbiljetten van de gezinsbelasting.
1) thuis, binnen blijven (maar eventueel ook minder strikt, in uw omgeving blijven)
2) zich gedeisd houden (antoniem: uit zijn kot komen (kot, uit z’n ~ komen)
vnw: in zijn kot blijven: thuisblijven of stil zijn
zie ook verzamellemma koterij; kot
zie ook blijf in uw kot
1) “Blijf in uw kot”, met die iconische uitspraak probeerde Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) de Vlaming te overtuigen om thuis te blijven. (hln.be)
1) ‘Vrouwen, blijf in uw kot op Internationale Vrouwendag!’ (demorgen.be)
1) Hoe doe ik dat, in mijn kot blijven? Ik ga een keer naar de supermarkt, te voet, in het daluur. Een mens moet eten en drinken. Ik ga een keer naar de apotheker, ik ga de krant kopen. (Louis van Dievel – vrt.be)
2) Maar zoals gezegd: blijf niet in uw kot zitten, ga rond, stuur zelf brieven en toon initiatief.
2) “Vrijdagmiddag zat u in het middagnieuws van VTM, om oppositie te voeren tegen de volgens u verwarrende communicatie van de federale overheid. Daarmee zwengelde u de verwarring nog wat aan. Ik zou u willen vragen: doe dat nu even niet. Blijf in uw kot.” (Joël De Ceulaer – De Morgen)
een grote leugenaar zijn
NL: liegen dat je barst
vergelijk: liegen dat hij het zelf gelooft
…jij bent echt wel een loser, je zit hier te liegen dat je zwart ziet! en wanneer iemand dan eens om voorbeelden vraagt draai je rond de pot… (voetbalbelgië.be)
Train uzelf in het solliciteren, oefen desnoods met iemand en fake gerust een beetje hier en daar (niet echt liegen dat je zwart ziet). (9lives.be)
Amaai wat een hoopje marginalen (marginaal) daar bij jullie of zit je hier te liegen dat je zwart ziet?
Als Belg ben ik natuurlijk vooral vertrouwd met Vlaamse combinaties. Zoals: iemand van haar noch pluim kennen (het is een volstrekte vreemde), liegen dat je zwart ziet (dat je barst, dus), als een hond in een kegelspel zijn (niet welkom zijn), iemand stokken in de wielen steken (tegenwerken) en andere katten te geselen hebben (andere prioriteiten hebben). (schrijf.be)
DS2015 standaardtaal: veel pennen in beweging brengen
zie ook inkt, er is al veel ~ gevloeid over
De problematiek van pesten heeft al veel inkt doen vloeien. (gezinsbond.be)
Het zomerakkoord heeft al veel inkt doen vloeien over de effectentaks van 0,15% en de hervorming van de vennootschapsbelasting. (tijd.be)
De afbraak heeft al veel inkt doen vloeien in Doornik. (vrt.be)
Drama krijgt hopen aandacht, doet veel inkt vloeien, krijgt veel antennetijd op radio en tv, en veel buzz op het internet. (vrt.be)
Chilla, reizende ster van de Franse rapscene, doet veel inkt vloeien. (uitinvlaanderen.be)
De introductie van de black box tegen ten laatste 1/1/2016 heeft al veel inkt doen vloeien! (belgianrestaurantsassociation.be)
industriële installatie voor grootschalige waterzuivering
![]()
Waterzuiveringsstation Antwerpen-Zuid
vnw: waterzuiveringsinstallatie
Van Dale 2016 online: BE
bruzz.be: Eind 2009 liet Aquiris, uitbater van waterzuiveringsstation Brussel-Noord, dagenlang ongezuiverd afvalwater de Zenne instromen.
ecohuis.antwerpen.be: De grote “paaseieren” van het waterzuiveringsstation op de Noordersingel zijn goed te zien vanop het dak van het MAS.
Opvallend veel coronadeeltjes in Antwerps rioolwater –
27 aug. 2021 — Het rioolwater in het waterzuiveringsstation Antwerpen-Zuid op het Antwerpse Kiel bevatte op 23 augustus 85,7 RNA-concentraties van het … (hln.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
