Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #721 01 July 2023: letter, op de ~ klappen

    letter, op de ~ klappen
    (uitdr.)

    ABN praten, “mooi nederlands”
    Het is al wel een oudere uitdrukking: toen ik klein was hoorde je het nog heel veel, nu is het meer van: ABN klappen

    zie ook letter, op de ~ spreken

    Als iedereen dialect praat, dan valt dat wel op als er eentje oep de letter klapt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 19:54)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Jul 2023

    👍
    243

    #722 30 June 2023: herstelpensioen

    herstelpensioen
    (zn. o.; ~en)

    pensioen voor bur­ger­slacht­of­fers van WO II en voor terreurslachtoffers

    Van Dale 2020 online: BE

    Je bent een rechtstreeks slachtoffer van een terreurdaad die erkend is door de federale regering? Dan heb je eventueel recht op een herstelpensioen indien je invaliditeitspercentage minstens 10 % bedraagt. (Belgium.be)

    Slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog krijgen vandaag de nodige ondersteuning van de staat. Die steun bestaat uit zowel een herstelpensioen, medische zorg en gratis openbaar vervoer. (openvld.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Jun 2021 13:22)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Jun 2023

    👍
    34

    #723 29 June 2023: toelaten

    toelaten
    (liet toe, toegelaten)

    toestaan

    vnw:
    •in staat stellen, mogelijk maken, in de gelegenheid stellen: dat laat ons toe om
    •toestaan

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2

    DS2015 standaardtaal

    Het is hem niet toegelaten zich verder met de kwestie te bemoeien.

    Gezien de wet toelaat dat de verzekerde elektronisch op de hoogte wordt gebracht, zou een e-mail kunnen volstaan. (vanbreda.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 May 2025 05:59)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Jun 2023

    👍
    279

    #724 28 June 2023: ineendraaien

    ineendraaien
    (ww. draaide ineen, ineengedraaid)

    1) in elkaar draaien
    2) snel, spontaan, geïmproviseerd, … in elkaar steken, ineenflansen
    3)kunstmatig opzetten, fingeren, …

    zie ook ineen~

    1) Handmatig spinnen – het ineendraaien van lange vezels tot een draad – wordt nog zelden gedaan. (jobat.be)

    2) Wolfgang Huybrecht, Vlaanderens meest verguisde chefkok, heeft een nieuwe uitdaging te pakken: vol-au-vents en stoverij ineendraaien onder de palmbomen van het Thaise Phuket.(gva.be)

    2) Een beetje grafisch ingestelde journalist kan nog tijdens het vijftien minuten durende gesprek een grafiekje ineendraaien (apache.be)

    2) Faut le faire, een jaarprogramma ineen draaien en uitvoeren waarbij een heleboel parameters onzeker zijn. (bruzz.be)

    3) Er bestaat in Libië “een heel pak” suggesties dat het nieuws over de dood van de zoon en drie kleinkinderen ineengedraaid kan zijn.(hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 21:28)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Jun 2023

    👍
    53

    #725 27 June 2023: tapissier

    tapissier
    (zn. m.;~s)

    vnw: behanger

    vgl. tapisseerder; tapisseren

    Benoni was beroepshalve behanger-garnierder (tapissier) en had een winkel op de hoek van de Gentsestraat en de Capucijnenlaan. (familiekunde-aalst.be)

    Een tapissier is een behanger. Een boekanier was een zeerover. Een juwelier verkoopt juwelen. Een cipier bewaakt gevangenen.
    (adoc.pub/kring-voor-geschiedenis-en-kunst-van-deinze-en-de-leiestreek)

    Zij werkt als tapissier en stoffeert de stoelen en zetels in de winkel; je ziet haar aan het werk in de etalage. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 May 2025 15:04)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Jun 2023

    👍
    7

    #726 26 June 2023: drinkbaar water

    drinkbaar water
    (begrip)

    water dat veilig is om te drinken

    SN-NL: drinkwater

    vnw

    Typisch Vlaams: drinkwater: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 3

    vgl. water, lopend ~

    Het belang van drinkbaar water wereldwijd. “We moeten water als grondstof beschermen”. (caritasinternational.be)

    Vandaag hebben 785 miljoen mensen geen directe toegang tot drinkbaar water. (joinforwater.be)

    Kraantjeswater komt niet in gedrang door aanhoudende droogte, maar “stop met auto’s te wassen met drinkbaar water”. (hln.be)

    De fonteintjes met drinkbaar water in Brussel staan op een handige kaart. Het kaartje moet vooral mensen helpen die dringend water nodig hebben (brussel.be)

    Informatieborden – Drinkbaar water | Seton België

    In de getroffen zone zitten volgens de Waalse watermaatschappij SWDE momenteel nog 1.650 gezinnen zonder drinkbaar water. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 May 2022 12:18)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Jun 2023

    👍
    7

    #727 25 June 2023: tweepartite

    tweepartite
    (zn. v. -s)

    regering of gemeentebestuur gevormd door twee politieke partijen

    synoniem: bipartite

    zie ook tripartite

    “Een tweepartite. Mathematisch vormen de twee grootste partijen een comfortabele meerderheid.” (hln.be 16/10/2018)

    “Wetend dat de twee-partite van Verhofstadt al vechtend over straat rolde, en wetend dat Michel de macht liever niet deelt met de PS zit het er dik in dat je gelijk krijgt, …” (forum.politics.be 2/01/2018)

    “Een tweepartite vind ik het beste, maar je weet maar nooit. Maar makkelijk wordt het niet klaarblijkelijk.” (mechelenblogt.be)

    “ha een twee partite regering kan dus : 22,7+28,3 = 51%.” (tijd.be 24 mrt. 2017)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:48)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Jun 2023

    👍
    114

    #728 24 June 2023: kop, op de ~

    kop, op de ~

    juist geteld

    vnw: op de kop: precies, op de kop af

    Het was op de kop 25 euro.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2023 09:32)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jun 2023

    👍
    336

    #729 23 June 2023: uitsteken

    uitsteken
    (www. stak uit, uitgestoken)

    doen, uitvoeren, werk leveren, presteren

    andere betekenis van uitsteken

    “Voor de rest verveel ik me rot, kan door de pijn op mijn blaas ook nog maar heel weinig uitsteken, zelfs een wasmachine uitladen lukt me niet.” (9maand.be/forum 3 jul. 2010)

    “Ik had me voorgenomen om de etalage te veranderen, vandaag…heb nog niks uitgestoken…tja, kweetnie hoe lang staan babbelen met een …” (mamaforum.libelle.be 15 okt. 2007)

    “Nu, inderdaad denk dat ze daar bitter weinig uitsteken want enkele maanden geleden heb ik die mensen als eens aangeschreven, zit nog op antwoord te wachten.” (autoforum.be/forum/)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 12:56)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Jun 2023

    👍
    151

    #730 22 June 2023: moderne

    moderne
    (de ~ vr.zelfst. nw, geen mv)

    Moderne, verkorte vorm van moderne humaniora, of moderne wetenschappen is een onderwijskundige term in het secundair onderwijs in Vlaanderen. De term werd ingevoerd toen de klassieke humaniora, waar Latijn een hoofdvak was, werd opgesplitst met een variant zonder Latijn. Men wilde daardoor begaafde leerlingen die niet zo taalvaardig waren, toch de kans geven een diploma secundair onderwijs te behalen om zich voor te bereiden op het hoger onderwijs, bijvoorbeeld voor meer wetenschappelijke studierichtingen. Het was ook een reactie van het officiële onderwijsnet tegen het vrije (katholieke) onderwijs, dat zowat het monopolie had in colleges en kleinseminaries van de klassieke humaniora. Aanvankelijk was het ook bedoeld als een goede voorbereiding op bediendenfuncties bij banken, de post, gemeentebesturen, overheidsdiensten enz. (wikipedia)

    Geen Latijnse of moderne? Dan voelt een leerling zich mislukt (vrt.be)

    Of je nu Latijn of Moderne gedaan hebt, de richting in aso is niet volledig doorslaggevend van welke studie je in het hoger onderwijs wil aanvangen. (awel.be)

    In 6e lj wilde het pms me naar de Handel sturen, maar mocht gelukkig van thuis Moderne doen. (forum.zappy.be)

    ’t College in Oostende, de 4de moderne in 1963-64. (blogspot.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Marcus (02 Aug 2021 20:25)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Jun 2023

    👍
    217

    #731 21 June 2023: bijgevolg

    bijgevolg
    (bijw.)

    dus

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal, Gangbaarheid: 7, Vlaamsheid: 5

    Van Dale online2020: (formeel) ten gevolge daarvan; = derhalve: we hebben pech gehad en arriveren bijgevolg later

    Op dit ogenblik ligt onze samenleving en bijgevolg ook de sportwereld helemaal stil. (ieper.be)

    Over deze periode zijn productietechnieken uiteraard sterk geëvolueerd en bijgevolg hebben hebben een rijke collectie aan bakkerij materialen verzameld. (degrotenapoleon.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 23:57)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jun 2023

    👍
    32

    #732 20 June 2023: kust mijn ~

    kust mijn ~
    (uitdr.)

    foert

    varianten:
    kust mijn botten
    kust mijn gat
    kust mijn kloten

    Ge kunt mijn botten kussen” en Satan trok er uit (Volksliedjes en gezegdes opgetekend door Hugo Resseler)

    “Ge kunt allemaal mijn kloten kussen!” | De Morgen

    “Bart is toen vertrokken: ‘Kust mijn gat, ik ben hier weg.’” (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (18 Nov 2021 06:20)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jun 2023

    👍
    5

    #733 19 June 2023: koord, aan één ~ trekken

    koord, aan één ~ trekken
    (uitdr.)

    de krachten bundelen, (zeel, aan hetzelfde ~ trekken)

    vnw: aan één/dezelfde koord trekken: samenspannen, in dezelfde zin handelen, één lijn trekken

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    ook: aan dezelfde koord trekken

    hln.be: We moeten aan één koord trekken om belangrijke projecten te realiseren, zoals de Spartacuslijnen en de Noord-Zuidverbinding.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 May 2023 06:52)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jun 2023

    👍
    213

    #734 18 June 2023: verloren hebben

    verloren hebben
    (uitdr.)

    te zoeken hebben

    variant: verloren zijn

    Typisch Vlaams: niets verloren hebben: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    “Die buurtbewoners hebben hier niets verloren”, zegt Blommen. (hbvl.be)

    Het viel op, in zoverre dat M. de zus van A. ons toeriep: “Wat hebben jullie hier verloren?”, waarna wij snel doorbeenden (blog.sadeler.be)

    ‘Heb jij hier iets verloren?’ vroeg Boyke terwijl hij zijn vuist opstak. (www.eygen-boeken.be)

    Toen ik zei dat ik naar Iran ging waren de eerste en meeste reactie, WAT? Naar waar ga je?? Wat heb je daar verloren? (koningaap.be)

    Ze zijn hier illegaal ze zijn hier niets verloren en in overtreding (facebook)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jul 2021 03:39)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jun 2023

    👍
    26

    #735 17 June 2023: koleirig

    koleirig
    (bn.)

    razend kwaad, woedend, driftig

    vnw

    zie ook koleire, koleire, in een Franse ~ schieten, koleriek, kolerig

    uitspraak: eir wordt uitgesproken als in -ère

    spellingvariant: colèrig

    Intussen maakt Imelda Marcos zich koleirig omdat ze haar juwelen moet afgeven aan de Filipijnse overheid.

    Ne koleirigen typ is dat, dat zeg ik u! Zo kwaad heb ik nog nooit iemand gezien!

    Ik ben – alweer – “koleirig” op mijn burgemeester in Brussel (Luckas Vander Taelen – demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 May 2023 09:14)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jun 2023

    👍
    333

    #736 16 June 2023: koer

    koer
    (de ~ (v.), ~en)

    speelplaats

    vnw

    zie ook speelkoer

    < Frans: la cour

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal

    Lapangan smansa

    De kinderen mogen tijdens de speeltijd voetballen op de koer.

    De leerlingen van basisschool De Piramide uit de Brugse Poort spelen al jaren op een veel te kleine koer. (standaard.be)

    Spelen gebeurde op zondagnamiddag op de koer van de jongensschool, bij slecht weer in de patronagezaal in de Poststraat. (standaard.be)

    > andere betekenissen van koer

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 May 2023 08:06)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Jun 2023

    👍
    402

    #737 15 June 2023: koelen zonder blazen

    koelen zonder blazen
    (uitdrukking)

    iets dat zonder incidenten afloopt

    vnw: het zal wel koelen zonder blazen: vanzelf kalmeren

    VD2015: (weinig gebruikt)

    WNT: Het zal wel koelen zonder blazen (d. i. dat de zaak vanzelf terecht zou komen), segers, B. d. Kemp. 33 (1900).
    Het is van oorsprong een Kempische uitdrukking.

    In een reactie laat de politie weten dat er geen sprake is van een overtreding. “Meneer Jordan heeft geen enkele wet overtreden, daarom hebben wij besloten om de hele zaak te laten koelen zonder blazen.” (deredactie.be)

    Al die hetze rond … Het zal wel koelen zonder blazen zeker.

    Koelen zonder blazen? De internationale beurzen deden het vrijdag opnieuw een stuk beter. (standaard.be)

    Dit zal koelen zonder blazen, maar het moet aan de onderhandelingstafel worden besproken. (radio1.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 May 2023 07:59)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jun 2023

    👍
    220

    #738 14 June 2023: kletterend

    kletterend
    (bn.)

    heftig, fel, ophefmakend, …

    Van Dale 2015 online: gewestelijk

    zie ook kletterende ruzie; kletteren

    knack.be: Traxfestival in Roeselare eindigt met kletterend onweer

    motorum.be: …en tot slot ook nog eens regelmatig ’s nachts kletterende ambras maken met slaande deuren, roepen en tieren …

    hln.be: Kletterende ruzie tussen luchthavens

    nieuwsblad.be: Daar hoorde ook een kletterend optreden van Brassband Ghent in de kiosk op de Kouter bij.

    brouwselsopstraat.be:Deze ‘markt voor levensgenieters’ spreidt zich uit over gans het dorp en doet u even verpozen na een kletterend spektakel.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (16 Jul 2021 21:06)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jun 2023

    👍
    218

    #739 13 June 2023: mutualist

    mutualist
    (zn. m.; ~en)

    lid van een mutualiteit, voorvechter van het mutualiteitsprincipe

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    En dan kan je je nog de vraag stellen wat een mutualist daartussen komt doen. Nochtans horen economie, ethiek en ziekenfondsen onlosmakelijk samen wanneer we de bevolking toegang willen verschaffen tot een duurzame en kwalitatief hoogstaande gezondheidszorg. (Op uw gezondheid – Geert Messiaen)

    Een mutualist waarschuwt wanneer onderfinanciering in de ouderenzorg en gezondheidszorg ervoor zorgt dat dat de factuur en de verantwoordelijkheid voor zorg worden doorgeschoven naar onze kinderen en kleinkinderen. (spa-melle.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 14:51)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Jun 2023

    👍
    199

    #740 12 June 2023: zottigheid

    zottigheid
    (znw. de ~ (v.), -heden)

    het zot zijn; iet dat zot is

    De Wachter raadt iedereen tot slot aan om “verantwoord onnozel” te doen. “Humor, daarop moeten we blijven inzetten. Het is een ventiel om de spanning te lossen. Plezantigheid, zottigheid: daarin zijn wij Belgen goed. We zijn een volk van surrealisten, van dadaïsten, van stripverhalen.” (vrt.be)

    ‘Godgeklaagd’, noemt professor Blanpain de toestand. Hij eist een aanpassing van de wet. ‘Tegelijk kan men dan de zottigheden over de horeca in die wet rechttrekken’, vindt hij. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (30 Jul 2021 00:59)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jun 2023

    👍
    19

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.