Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
vertrekken bij iemand, iemand niet langer ophouden
vnw: ik laat u, ik moet u laten: ik ga weg, ik stoor u niet langer, ik houd u niet langer op
Typisch Vlaams: ik laat u: Geen Algemeen Nederlands
ook: ik ga u/jullie/je laten
< Frans: je vous laisse
Maar nu moet ik alles uitpakken ik laat jullie en tot snel mijn nieuw adres is; Laura Mc Elroy 147 Bryant Street, Buffalo, NY, 14222. Bye bye, xxx (bloggen.be)
Goed, ik laat je en schrijf je later nog wel. (jurgenholvoet.be)
Alé, ik ga u laten en tot morgen. Daaag. (telenet.users.be)
allez ik ga jullie laten en weet dat je altijd iets in men gastenboek moogt schrijven dikke kusjes en knuffels vanwege mij …(bloggen.be)
uitdrukkelijk laten weten, te kennen geven, laten begrijpen
vnw: te verstaan geven, te kennen geven
DS2015 standaardtaal
zie ook verstaan
Vlak nadat Vertenten vrijgelaten werd onder voorwaarden had zijn advocaat al laten verstaan dat hij zijn ontslag wilde aanvechten. (vrt.be)
De Amerikaanse president Donald Trump heeft laten verstaan dat hij de Turkse inval in Syrië een slecht idee vindt.(radio1.be)
De jacht op de Waalse kabelmaatschappij VOO is duidelijk geopend, ook al heeft dat bedrijf al laten verstaan dat het momenteel niet te koop staat.(tijd.be)
aan iedereen worden dezelfde eisen gesteld
iedereen gelijk voor de wet
vnw: niet discrimineren, iedereen gelijk behandelen
standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Het wordt tijd dat men de lat gelijklegt tussen de verschillende onderwijsnetten. (taaladvies.net)
aan iedereen worden dezelfde eisen gesteld
iedereen gelijk voor de wet
vnw: niet discrimineren, iedereen gelijk behandelen
standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Het wordt tijd dat men de lat gelijklegt tussen de verschillende onderwijsnetten. (taaladvies.net)
gerief om mee te naaien
SN-NL: Naaigerei, naaigereedschap, naaispullen
WNT: Naaigerief, in Z.-N.: hetzelfde als naaiengerei.
Stof en naaigerief vind je bij je Wolwinkel Filomena. (filomena.be)
Ooit was Veritas een familiebedrijf, een ‘gesloten coöperatieve’ die naaigerief en breigoed verkocht.(standaard.be)
Patricia Routledge wordt op 17 februari 1929 in het Engelse graafschap Cheshire geboren als dochter van een winkelier in naaigerief. (vrt.be)
een maat van een pak frieten, groter dan een grote friet, een extra groot pak friet
zie ook mini, kinderfriet, kleine, grote of medium, kleintje
Voor mijn gezin van 4, bestel ik altijd een familiepak, dat is goedkoper en iedereen heeft zijn frieten.
variant van raar of zelden
SN/NL: zelden tot nooit
Wij gaan raar tot zelden naar de dierenarts. (pipa.be)
Het is ook zo dat één van deze twee werken raar tot zelden wordt uitgevoerd. (yvesgoesclassic.blogspot.com)
gesatineerd, glad en glanzend zoals satijn
< FR satin, satiner
BLAUWE STEEN UIT HENEGOUWEN – mat satiné. BELGISCHE BLAUWE HARDSTEEN – Mat satiné. (www.hullebusch.be)
BLOES SATINÉ BLOEMEN
Artikelnummer: 034870
Kort satijnen bloesje met zwart-rode bloemenprint, 3/4 pofmouwen
(http://www.close-up.be)
Hoe gaan we de binnendeuren schilderen? Mat, satiné of hoogglans?
SN/NL: historische vereniging
verkorte vorm van heemkundige kring
zie ook heem
Heemkring Wommelgem meet schade op: “Die dieven wisten wat ze moesten hebben” (gva.be)
In Vlaanderen komt de term historische vereniging vrijwel niet voor, namen met heem erin zijn zeer dominant, af en toe duikt geschiedkundig, oudheidkundig of erfgoed op in de naam. De situatie in Noord-Brabant en Nederlands Limburg lijkt hier erg op. In veel andere Nederlandse provincies zijn namen met heem erin in afwezig of uiterst zeldzaam, terwijl de term historische vereniging juist veel voorkomt, naast andere aanduidingen. (wikipedia.org)
hoegenaamd niet, op geen enkele manier
vnw: langs geen kanten: helemaal niet, volstrekt niet
Die nieuwe installatie heeft fabricagefouten, want ze marcheert langs geen kanten.
jaarlijkse prijs voor amateurtoneel
vnw: in België ook: wedstrijd voor amateurtoneelgezelschappen
VD2016 online: BE
Tijdens deze feesteditie (het Landjuweel wordt 80!) focussen we traditiegetrouw op ontmoeting tussen theaterliefhebbers, theatermakers en theaterhuizen. Er zal weer vol overgave gespeeld, gedanst, ontdekt en uitgewisseld worden. (landjuweelfestival.be)
Theatergroep Vooruit heeft met haar stuk ‘Den Trouw’ het Landjuweel gewonnen. Dat is de hoogste onderscheiding voor een theatergezelschap in Vlaanderen. (hln.be)
prijs van een nieuw product, die normaal gezien lager moet zijn dan de prijs die na de lancering zal worden toegepast
vnw: introductieprijs
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
Van Dale 2016 online: BE
zie ook lanceringsprijs
“Lanceerprijs. Profiteer van dit uniek aanbod tijdens de lanceerperiode van dit project.” (internet)
Zevenduizend euro is wel een scherpe lanceerprijs, maar Lada is zijn monopolie op prijsbrekers al lang kwijt. (demorgen.be)
staande lamp
vnw: staande lamp, schemerlamp
< Frans le lampadaire < Middeleeuws Latijn lampadarium
Vroeger hadden lampadaires een lampenkap die naar beneden gericht was, tegenwoordig schijnt een staande lamp naar boven.
Ne “lampadair” die da nor boven schent is ginnen echte, das wer iet van die nief ontwaarepers. (Een staande lamp die naar boven schijnt is geen echte, dat is weer iets van die nieuwe ontwerpers.)
daar zit het knelpunt
vnw: daar ligt het paard gebonden: daar zit de fou
Typisch Vlaams: Een variant is ‘daar ligt de hond geboden’. Soms ook: ‘daar ligt het kalf gebonden’ en zelfs ‘daar ligt de hond begraven’. Geen Algemeen Nederlands
zie ook: daar ligt het kalf gebonden, daar ligt de hond gebonden
Net daar ligt het paard nu gebonden in de onderhandelingen met de EU (demorgen.be)
Daar ligt het paard gebonden in onze sportwoestijn: zestien camera’s naar het voetbal, zestien naar de koers en die andere twee naar de rest van de sporten.(standaard.be)
Daar ligt het paard gebonden: we zijn ons geloof in de maakbaarheid van de toekomst verloren. (erikraspoet.be)
Doch en hier ligt het paard gebonden aan geen enkele zaak werd enig gevolg gegeven. (De Gazet van Aalst | 25 oktober 1956 )
geijkte uitdrukking op omslagen wanneer de inhoud niet geplooid mag worden
NL: “Niet vouwen s.v.p.”, “niet vouwen a.u.b.”
gwnt: (overg., Zuidn.) vouwen : niet plooien, als opschrift boven het adres van drukwerken
bron: DB & Co
zie ook plooien
NIET PLOOIEN a.u.b.. IN TE VULLEN DOOR DE ONDERZOEKENDE GENEESHEER. Ik ondergetekende ………. …………… doctor in de geneeskunde, bevestig dat … (ttkdam.be)
uitzendbureau, interimbureau
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Ik ga naar het interimkantoor om een vakantiejob te zoeken.
vnw: politiek die in geheim overleg, in onderonsjes gevoerd wordt, vermenging van politiek met privé-aangelegenheden
Woordenboek van Neologismen – Marc De Coster: Canapépolitiek – in Vlaanderen: politiek van heimelijk overleg, tête-à-tête, met veel loven en bieden. Deze pejoratieve term werd in het midden van de jaren tachtig gelanceerd door de Leuvense politicoloog Luc Huyse. In Nederland gebruikt men hiervoor de term achterkamertjespolitiek.
vgl. canapébenoeming
Canapépolitiek voerde de boventoon. Door postjes te verzamelen in raden van bestuur konden politici veel geld bijeenharken. (bruzz.be)
Deden ze met die macht veel goede zaken, het creëerde ook een cultuur van canapépolitiek, achterkamertjes, ons-kent-ons. (standaard.be)
Maar in de tijd voor de open debatcultuur hadden we wel een mediatiek probleem, want toen luidde het dat alle akkoorden via canapépolitiek waren bereikt. (tijd.be)
piekfijn in orde zijn, geïdealiseerd schoon zijn
Ons plein is een prentje. Zeker in de winter wanneer een pelletje rijm het Kersthuis en de platanen opblinkt. (wijkginderbroek.be)
Op je uiterlijke kan ik niets aanmerken. Je bent altijd onberispelijk gekleed en verzorgd. Je bent als een prentje uit een modemagazine. (blog: lutghart.be)
De kerk ziet er als een prentje uit. Het was en is nog steeds een prestige gebouw waar vooral vele concerten worden uitgevoerd. (int-katelijne-waver-blogt.blogspot.com)
Voila se, ’t eten is gereed. As ge nog genen honger hebt steekte ’t sebiet nog maar efkes in de micro voor wa bij te warmen.
< andere betekenis van micro
geforceerd glimlachen om zijn teleurstelling of schaamte te verbergen
vnw: groen lachen: zuurzoet lachen, lachen als een boer die kiespijn heeft
Van Dale online 2016: uitdrukking; BE groen lachen
zuur lachen, zich bedrogen weten
DS2015 standaardtaal
En kon hij er zelf ook mee lachen?
Tja … groen.
Hij lachte maar groen toen hij hoorde dat zijn grootste rivaal met al de prijzen ging lopen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.