Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
maar jongen/meisje toch, ik heb medelijden met je
ook: maar manneke toch (m/v), maar ventje toch (m.)
in prov. Antw. ook: maar kind toch of kinneke toch
Kleine jongen: Ik heb in mijn broek geplast!
Grote jongen: Maar jonk toch!
zo goed als, vrijwel, bijna, nagenoeg
ook in quasi vaste verbindingen zoals quasi onbestaande, quasi nihil, …
vnw: in België ook: nagenoeg, vrijwel, bijna, ongeveer (in Nederland: schijnbaar, zogenaamd)
DS2015 geen standaardtaal
Het werk is quasi gedaan, nog 5 minuutjes.
“Die staatswaarborg (van Dexia) is quasi zonder risico.” (zegt uittredend premier Leterme)
demorgen.be: Leo Neels bekritiseert ‘quasi straffeloosheid’ van de media
bloemlezing De Standaard:
Italiaanse media zijn quasi zeker: “Carlo Ancelotti wordt de nieuwe bondscoach van de Azzurri”. (standaard.be)
Genk quasi zeker van kwartfinales na spektakelmatch tegen… (standaard.be)
Bel20 sluit quasi stabiel af (Brussel) – De Standaard
Froome quasi zeker van eindwinst, Bardet nog net op podium (standaard.be)
Beurs trappelt quasi ter plaatse – De Standaard
enz.
overnemen door (op) te kopen
SN/NL: ‘overnemen’ of ‘kopen’
zie ook overkoper
Ik heb die dozen van hem overgekocht, want hij kon er bij nader inziens niks mee aanvangen.
> andere betekenis van overkopen
NL: netnummer, kengetal
In België moet ge altijd het zonenummer draaien, zelfs al belt ge lokaal.
gekookte hesp
“… en kwam weer in huis om zijn buik te vullen met een panne roereiers of enige schellen hammevlees eer hij naar ’t dorp ging voor de reste van den dag.” (zwinnestreek.eu)
goedlachs iemand
/’w.e b.e/ 2x dezelfde doffe e
De webbe heeft weer een pint teveel op.
kofferbak van auto
vergelijk valies
in Antwerpen onzijdig, elders mannelijk (zie ook Vlaamse geslachten)
wnt: koffer: znw. mannelijk (vroeger en gewestelijk nog wel onzijdig)
< In het Frans ontstond o.a. de betekenis coffre ‘bagagebak aan de achterzijde van een rijtuig’ (1690; Rey), vanwaar ‘laadruimte van een personenauto’ (eind 19e eeuw; Rey). Deze laatste betekenis is ook in het Nederlands ontleend, maar is alleen algemeen bekend in het Belgisch-Nederlands; in het Noord-Nederlands verkiest men de samenstellingen kofferruimte (1937; Vaderland) of kofferbak. (M. Philippa e.a.)
zie ook wegcode
De koffer van onze auto is heel ruim.
“De chauffeur had een vriend laten plaatsnemen in het koffer omdat hij niet wilde dat zijn baas zou merken dat hij iemand gratis vervoerde.” (standaard.be 1 mrt. 2007)
“In het koffer waar normaal het reservewiel ligt, zit de batterij en de subwoofer dus nergens geen plek voor een reservewiel.” (autofans.be 7 feb. 2017)
“Op de achterbank is er voldoende beenruimte, en het koffer is heel groot. De auto is niet te breed, en dat is handig in smalle straatjes.” (radio2.be/spits/ 16 jun. 2016)
> andere betekenis van koffer
verdeelstekker die in stopcontact zelf past
Van Dale 2018: BE; spreektaal verdeelstekker
zie ook dominostekker
Ik heb een stopcontact te weinig om de toestellen aan te sluiten. Hebben we nog ergens een kattenkop?
kabelbaan, stoeltjeslift
vnw: (veroud.) stoeltjeslift, kabelbaan
ook: telefriek
schrijf- en uitspraakvarianten: teleferique, telefriek
Van Dale 2018: teleferiek
< na 1950 < Frans téléférique, gevormd van Grieks tèle- + pherein dragen
BE; verouderd
1. stoeltjeslift
2. kabelbaan
DS2015 geen standaardtaal
zie ook verzamellemma wegcode
We kunnen de telefriek nemen om boven op de berg te geraken.
Geraardsbergen ideaal voor een teleferiek – Het Nieuwsblad
Zo een teleferique is misschien nog een gedacht… Van ’t Zand naar de kruispoort of zo (facebook)
1) awel, komaan,…
2) welaan, …
gebruikt als stopwoordje
zie ook allez allez, allee, allez kom, allez toe, allez vooruit, allez ze
vnw: allee:
- kom nou!
- allee, is het écht waar?: kom nou
- ik bedoel
Nog twee keer slapen en we zijn er. Allee, slapen, zaterdag moeten we om 4u30 vertrekken. En ik zie al zo af. – LN, 17-01-2003
- allee, rood-wit: hup rood-wit
1) Allez, kikkers zijn niet altijd groen.
Allez, allez! Komaan Tom Boonen, rij de benen van uw lijf!
Allez, trekt eens niet zo aan mijn haar.
Maar allez zeg, wat is dat nu?
2) Allez, dat was het alweer se.
hiel van voet
Limburgse Kempen: vars
Zuid-Limburg: vaase
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Als lichaamsdeel van personen: hak, hiel; soms ook specifieker: hakpees, hielpees.
- Gewestelijk, zoowel in het enkelvoud als meervoud en in alle betekenissen, voornamelijk in België, meer bepaald in Brabant en Antwerpen (inzonderheid vessem) en in Limburg (inz. v?s); sporadisch ook in het Zuiden van Nederlands-Limburg (inz. vers/ves) en in Zeeland (vaesj).
- (Belg.-Brab.) Meton. ook voor het deel van een kous dat den hiel bedekt. De vessem van eene kous, Claes, Bijv. op Tuerlinckx (1904).
zie ook vessemen
Miljaar, mijne vessem doet zeer.
Ge trapt op mijn vessemen, kom naast mij lopen i.p.v. achter mij.
De vessem van men kuis is kapot.
> andere betekenis van vessem
- vrouwelijke hond, teef
- moeder
NL.: moer
Is het een meujer of een reu?
Vraag dat eens aan uw meujer.
maanden, enkelvoudvorm “maand” wordt gebruikt om meervoud “maanden” aan te geven
vnw: twee/drie/een paar maand: twee/drie/een paar maanden
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook keer, keren
Hij heeft drie maand opzeg.
Twee eeuwen, drie jaar, vijf maand, zes dagen, drie uur, twintig minuten en twaalf seconden geleden is hij gestorven. Wie? Altijd iemand anders ;)
bloemlezing De Standaard:
Café Bleu moet twee maand dicht wegens geluidsoverlast (standaard.be)
Dancing Extreme drie maand gesloten op maandagavond.(standaard.be)
‘Mirakelmama’ mag vier maand na aanslag Las Vegas ziekenhuis verlaten. (standaard.be)
iemand die niet stil kan zitten
uitspr.: wezzeleir
zie ook: wezzergat, wezzel, wrikkelgat, kwispelgat
Zit nu eens stil, wezzeleir!
zelfgemaakt speelgoed van vroeger
Een stuk vliertak werd uitgehold en hierin werd een vlierbes gestopt. Met een stokje dat net in de uitholling paste werd er doorheen de buis geslagen waardoor men een klots kreeg.
We gaan het nog eens laten klotsen met de klotsbuis.
fopspeen
vnw: fopspeen
zie ook: tut
Dat kleine meisje loopt de hele dag met haren tutter in de mond.
kleine veldmuis
< ook jèèrdol, van jèèr (aarde) + dol
Woordenboek der Nederlandsche Taal: dol
znw. m. Misschien samenhangend met ‘dol’, bnw. (de beet van eene spitsmuis werd vroeger als giftig beschouwd).
In Z.-Ndl. benaming voor de verschillende soorten van spitsmuizen (gesl. Sorex).
Samenst. Aarddol, te St. Truiden als benaming voor de spitsmuis en ook wel voor de mol.
zie ook de etymologie van tolp
Nu het begint te vriezen proberen de ijerdollekes binnen te komen.
in voorkomend geval, eventueel, indien nodig, desgewenst, in dat geval
- Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, formeel
- Smisdom: niet algemeen, blijkbaar nogal wat regioverschillen en ook leeftijdsverschillen (minder gebruikt door jongeren wat wijst op dat het verouderd zou kunnen geraken)
- Typisch Vlaams: 7 leeuwen
- Taaladvies.net: standaardtaal in België, formeel taalgebruik
- DS2015 stadaardtaal
De algemene vergadering van Obligatiehouders is bevoegd om in te stemmen met alle wijzigingen aan de voorwaarden van de Obligaties, te beslissen over daden van bewaring voor het gemeenschappelijk belang en desgevallend één of meer gevolmachtigden aan te stellen die de door de vergadering genomen besluiten uitvoeren en de gezamenlijke Obligatiehouders vertegenwoordigen in het kader van de uitgifte.
Desgevallend kunt ge commentaar bij de reacties van de lemma’s kwijt.
Over het algemeen is het maken van afspraken met de tegenpartij de efficiëntste en goedkoopste oplossing. Is dat niet mogelijk, dan kan er desgevallend altijd nog geprocedeerd worden. standaardtaal in België (formeel) (Taaladvies.net)
knoflooksaus
Van Dale 2016 online: BE
Voor mij een kebab met looksaus en een blikske cola, alstublieft.
overschoen;
Rubberen overtrek om nat worden van de schoen te vermijden bij regen of sneeuwval.
< Frans galoche. De Fransen gebruikten dit woord om een leren schoen met houten zool aan te duiden, met of zonder steel (beenbedekking).
Belgisch-Nederlands volgens het Instituut voor Nederlandse Lexicologie
Met die galochen over je schoenen blijven je voeten tenminste droog.
> andere betekenis van galoche
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.