Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
1. losbol, lichtjes op zijn kop gevallen niet ernstig te nemen persoon
2. kwibus, kwiet, kwiebel, kwieten
soms ook bistenkwiebel
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): kwistenbijbel
Uit Westvlaams kwiste `ruzie’ en bijbel (?): (West-Vlaanderen) Ruziezoeker.
Van de Vyvere bekeek hem eens, als wou hij zeggen: ”Hela, kwistenbiebel, braaf zijn, hein! Of anders …” En De Jaegere was braaf, en bij de naamafroeping stemde hij, de eerste van de heele kamer: Jaaa! De West-Vlaming 6 Dec. 1930
1. Zie die kwistenbiebel daar nu eens bezig! Hij is bezig de straat proper te maken met handborstel en vuilblik.
2. Hela kwistenbiebel, ge houdt het schilderij op zijne kop!
voddenkoper
Kan evengoed een heel slordig gekleed iemand zijn
Da’s een echte slunsepiet! Zo slordig!
ijsje, roomijs
ook crème
< Frans: crème glacée
Voor mij ne crème-glace zonder chocoladesaus, graag.
pakjesdrager van fiets
zie staantje
Ik leg mijn boekentas op m’n stoantje van m’n villo.
arme mens
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
SN-NL: armoedzaaier
armoezaaier, armoedzaaier: Beide varianten zijn goed. (vrttaal.net)
ook armoeizaaier
In de oostbloklanden zitten veel armoezaaiers!
De boeren bestierven het wanneer een armoeizaaier een boterham kwam vragen.(hoeselvrugger.be)
stookolie, brandstof, diesel
vnw: stookolie, dieselolie
-verwarming met mazout: oliestook(inrichting)
-een auto op mazout: een auto die op dieselbrandstof rijdt
uitspr.: mazoet (zie voorbeelden)
< Frans mazout < Russisch mazut (petroleumrest) < Arabisch: makhzulat (afval)
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij mazoet:
Petroleumresidu dat gebruikt wordt als brandstof; stookolie. In Vlaams-België.
- Spoedig bleek deze afval, een strooperige, zwartbruine olie, `mazout’, een voortreffelijk stookmiddel te zijn, (Gerretson, `Koninklijke’ 1932).
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook rode mazout; mazouttank; mazoutvuur
Ze komen onze tank met mazoet vullen, nog net op tijd voor de winter begint.
Bloemlezing De Standaard:
Steeds meer bestuurders tanken mazout – De Standaard
De mazout is in vier jaar niet meer zo goedkoop geweest als vandaag.(standaard.be)
Een gecoördineerde actie op verschillende plaatsen in Limburg en Luik heeft een miljoenenfraude met rode mazout blootgelegd. (standaard.be)
Honderden liter mazout via riool in dode Leiearm – De Standaard
enz.
Mazoutkorting van 200 euro en korting van 10 euro op volle autotank: federale regering heeft energieakkoord beet (demorgen.be)
We hebben een huis op het oog om aan te kopen maar er staat nog een CV op mazoet in. (forum.belgiumdigital.com)
gek, zot, debiel zijn, doordraaien, doortrappen
< vroeger in Antwerpen: vliegen vangen: “Hij vangt vliegen”.
zie ook vanger
wnt: vangen, in de verbinding: vliegen vangen
In aansluiting bij het voorafgaande is waarschijnlijk te verklaren ‘vangen’ in de betekenis ”getikt zijn, niet goed wijs zijn” (waarbij men met de hand een vangende beweging ter hoogte van het voorhoofd maakt) in Zuid-Nederland.
De haard van deze Zuid-Nederlandse uitdrukking schijnt Antwerpen te zijn, waar ze reeds in het begin van deze eeuw algemeen gebruikelijk schijnt te zijn geweest; ze is tijdens en na de wereldoorlog 1940-’45 erg in de mode gekomen, doch thans nog niet overal in Zuid-Nederland doorgedrongen.
“B.: Haha ik heb den dikken B. te pakken.
K.: Gij vangt zeker, die zit nog bij P. H. in Antwerpen”.
(’t Pallieterke 25 Nov. 1948.)
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Wat heeft hij je nu weer wijsgemaakt?
Hij vangt.
Gij vangt zeker? Tegen de richting in door die drukke straat rijden?
teelballen, kloten
Regio Brugge: zelfde betekenis maar uitspraak enigzins anders: /sjokkedèzen/
zie ook chokkedezen, sjokkedijzen, zjakkedijzen
Hey vriend, ge moet niet met mijn sjokkedeizen spelen.
Ne flinke stamp onder hun sjokkedeizen, ja!
Ze hadden me bij mijn sjokkedeizen.
Veelvuldig gebruik van neussprays doen uw sinussen naar de sjokkedeizen.
De wielertoerist werd met zijn sjokkedeizen omvergereden.
Binnenkort gaan ze die gasten ook wel bij hun sjokkedeizen hebben.
En ik maar mijn sjokkedeizen afdraaien de hele dag!
rommel
Zo nen vuilen boel dat dat hier is!
speciaal ingerichte ruimte in huis om kledij te wassen
ook waskot
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 3
Ik ga naar de wasplaats, ik denk dat de droogkast klaar is.
stokbrood
Frans brood met smeerkaas smaakt goed.
aanhangwagen
vnw: aanhangwagen
ook remorque
< Frans remorque: sleepwagen, sleepbak
zie ook wegcode
vgl. camion-remorque
Ik ben vanmorgen met een remork afbraak naar het containerpark gereden.
Feestje gepland? In Bierbeek kan je een “feestremork” huren gevuld met feestattributen (vrt.be)
Dik anderhalf uur voor zonsopgang is er geen hond op de baan. Koffietje op het bureau, opladen van de remorque en dan ribbedebie. (demorgen.be)
worstenbroodje, waarbij een curryworst in bladerdeeg wordt gebakken
Mag ik een warm curryrolleke, alstublieft?
knalpot, geluidsdemper
< Frans: pot d’échappement
ook: echappement
Mijn auto maakt zoveel lawaai omdat mijn chappement kapot is.
Er kwam zoveel rook door mijn vensters als door het echappement. (blog.seniorennet.be)
hoofdkaas
- een bepaald soort charcuterie, kleine stukjes gekookt vlees, meestal varkenvlees, in gelei of gestold vleesnat.
ook: Vlaamse kop (zie voorbeelden)
varianten: hoofdvlees, perskop, kopvlees, postekop, preskop, zult, geperste kop, varkenskop,…
Antwerpen: frut: is een beetje zuurder en met minder gelei
Brugge: (h)ooflakke
Gentse: uufflakke
Kempen: kipkap, hurre, frut
W.- Vl.: hoofdflakke, zilte
Kop eet ik het liefst met flink wat mosterd.
Ze hebben beiden het recept voor hun Molse kipkap en Vlaamse kop geërfd van hun voorvaders. (streekproduct.be)
belastingplaatje op fietsen
vnw: (veroud.) fietsplaatje
zie taks
De taksplaat voor fietsen is afgeschaft.
zijn broek laten zakken
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij afsteken: In Zuid-Nederland nog bekend, ook met af in andere bet. Voorheen ook in Noord-Nederland:
1. Afduwen, afstooten, afwerpen.
— De broek afsteken, afstrijken.
De demonstranten staken gezamenlijk hun broek af.
In totaal heeft de politie drie meldingen gekregen over een naakte man die op verschillende locaties in de regio zijn broek afsteekt. (vrt.be)
nieuwsgierigaard, nieuwsgierig persoon, iemand die (heel) curieus is
uitspraak: klik op het pijltje
zie ook: kreuzeneus, curieuzeneuzemosterdpot, curieuzeneusiteit
Moeit u eens met uw eigen zaken, curieuzeneus!
Hij wil altijd alles weten en zien, hij is een echte curieuzeneus.
aangezicht, gezicht
ook in Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant
“Je moet op zijn minst elke dag je wezen wassen”, zei ik mijn zoon toen hij op reis vertrok.
“Hun wezens bleven goedaardig kijken en vriendelijk”, Stijn Streuvels, Dagen (1902).
ontslagbrief (verwijst naar het document type ‘C4’); ook figuurlijk
Van Dale 2013 online: in België (de letterlijke betekenis)
zie ook C4, zijn ~ krijgen of geven
Bij ontslag in de fabriek krijgt men zijn C4.
Gerda van de Jean heeft ermee gedreigd dat zijne C4 klaar ligt als em nog ene keer zo laat en zo zat thuis komt.
“Wie daar die planning qua omleidingen ineengestoken heeft mag echt direct zijne C4 krijgen.” (9lives.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
