Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3291 08 November 2008: muit

    muit
    (de ~ (v.), ~en)

    een kooi met tralies, vooral voor vogels

    ook muite (zie voorbeelden)

    vnw: muit(e) (de, -en):
    •gevangenis
    •kooi

    West-Vlaanderen uitspraak mute

    Van Dale 2005:
    (1300 ‘het ruien, kooi waarin de vogels ruien, kooi’) van Middelnederlands muten (ruien) < Latijn mutare (veranderen)
    3.(gewestelijk) vogelkooi
    vormvariant: muite

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Ons Pietkootje zijn muite is vuil. We zullen ze eens moeten uitkuisen.

    Een vinkenzetting is een wedstrijd waarbij de vinkeniers zich met een vinkenkooi (een muit) langs de weg opstellen. (westhoekverbeeldt.be)

    Toch kunnen we zeggen dat deze plaat, opgedragen aan Harlind Libbrecht, de mede-oprichter van de band, die in 2018 werd getroffen door een hersenbloeding, een waardig eerbetoon is en een zoveelste bewijs dat deze vogels zich nooit in een muite zullen laten opsluiten. (damusic.be)

    Mee wa kiekes in een renne en een virke in een muite. (cdn-website)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Canteclaer en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jan 2024 09:59)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Nov 2008

    👍
    330

    #3292 07 November 2008: frietvet

    frietvet
    (het ~, ~ten)

    frituurvet

    vnw

    Van Dale 2018 online: BE

    zie ook: fritvet

    vgl. frietolie

    Ge bakt de frieten voor in frietvet van 170 graden, en dan bakt ge ze af op 190 graden.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Sep 2022 06:10)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Nov 2008

    👍
    478

    #3293 06 November 2008: poppemie

    poppemie
    (de ~ (v.), ~s, ~ke)

    1) pop
    2) koosnaam voor klein meisje
    3) ietwat spottend benaming voor een jong meisje dat er opgedirkt bijloopt

    vaak in verkleinvorm: poppemieke (regio NW-West-Vlaanderen: poppemietje)

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    uitspraakvariant dikwijls: poepemieke

    Mijn zus had veel poppemiekes. Zij speelde moederke en ik vaderke.

    Zie eens hoe schattig ons poppemieke is.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door nthn (03 Aug 2021 06:18)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Nov 2008

    👍
    365

    #3294 05 November 2008: palul

    palul
    (zn. m.)

    goedzak die je alles kunt wijsmaken

    Zeg tegen die palul dat het lotjes zijn voor het goede doel en hij koopt ineens een gans boekje.

    > andere betekenis van palul

    > zie ook palulle

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 07:45)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Nov 2008

    👍
    715

    #3295 04 November 2008: toespel

    toespel
    (de ~ (v.), ~len)

    veiligheidsspeld / ’toe spèl /

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Toespel, speld die door middel van een haakje of kapje gesloten wordt, veiligheidsspeld. In een deel van Zuid-Nederland.

    zie slutspelle, toespang

    Safety Pin

    Als ge een toespel bij hebt, valt ge nie in affronte (affronten, in ~ vallen).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 07:47)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Nov 2008

    👍
    422

    #3296 03 November 2008: onbesnutst

    onbesnutst
    (bn.)

    geen of weinig manieren

    Aan tafel zijt ge een onbesnutst varken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door enigma en laatst gewijzigd door Grytolle (17 Jul 2021 11:25)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Nov 2008

    👍
    299

    #3297 02 November 2008: bakhuis

    bakhuis
    (het ~, ~huizen)

    Letterlijk: apart gebouwtje aan het huis waar vroeger het brood werd gebakken.
    Maar oudere mensen gebruiken dit als een soort externe bijkeuken – iedereen kent dat toch, zo’n oud mens dat eigenlijk alleen in z’n huis komt om te slapen, al de rest: eten, koken, wassen en plassen,… gebeurt in dat bakhuis.

    ook in de Antwerpse Kempen

    Etymologisch Woordenboek: bij het ontstaan werkte het bestaan van een ouder mnl. bac-huus o. “bakkerij” mee, dat dial. nog voorkomt (o.a. in de Kempen = “apart huisje, waarin men bakt”:

    Ons bomma, waarvoor dat die een huis heeft, ik zou het begot niet weten, daar wordt niet in gestookt, alleen maar gekuist. En dan kom je in dat bakhuis, waar je je kont niet kunt keren en daar val je flauw van de hitte.

    12 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 22:28)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Nov 2008

    👍
    395

    #3298 01 November 2008: prot

    prot
    (de ~ (m.), ~ten)

    scheet, wind
    dim.: protje, protteke

    wnt: Wind, scheet, veest
    In nagenoeg alle Zuidnederlandse tongvallen bekend (bij De Bo (1873) echter niet opgegeven), inzonderheid in de uitdrukking ”nen prot laten”.

    Van Dale 2014 online: gewestelijk
    Van Dale 2018 online: niet algemeen

    zie ook: protten, foerten, poert en andere definities van prot

    - Wie heeft er hier een prot gelaten? Zo stinken.
    - Gij! Wie het eerst riekt, heeft het geflikt.

    En met dat ze haar eigen uitrekte, om aan de gelei vanachter in de kast te kunnen, liet ze een protje. Gegeneerd dat ze was, hare kop zag even rood als de gelei in die pot.

    Als ge een protteke moet laten, gaat dan buiten staan hé. De rokers moeten dat ook doen…

    “Ik liet er een stressprotje (”Een keiluide scheet", volgens Elodie) en dat was een zegen." (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Nov 2024 12:26)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Nov 2008

    👍
    400

    #3299 31 October 2008: stoelgeld

    stoelgeld
    (het ~, geen mv.)

    geld voor het gebruik van een stoel in de kerk

    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook stoeltjesgeld

    Voor het stoelgeld vroeg men een vaste som (1 of 2 Fr, naargelang de kerk). Nu is dat al 50 eurocent.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door de Bon (08 Jul 2021 09:01)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Oct 2008

    👍
    386

    #3300 30 October 2008: moustache

    moustache
    (de ~ (v./m.), ~n)

    snor
    ook: een man met een snor

    vnw

    < Frans: moustache

    Mostacho

    Ge moet uw moustache eens scheren.

    “Ik heb eerder een kleine moustache. Maar ik verzorg ze goed met lak, en de punten smeer ik in met wax op basis van klei.” (vrt.be)

    Al wat ik toen zag, was die moustache. Een vervaarlijke hangsnor, die Warks tomeloze energie en alomtegenwoordigheid een woeste uitdrukking (standaard.be)

    Die moustache daar ken ik van ergens. Is dat die worstenfabrikant van de kampioenen niet? Mijn gedacht!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Jan 2024 08:07)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Oct 2008

    👍
    360

    #3301 29 October 2008: cresson

    cresson
    (de ~ (m.))

    tuinkers

    ongemarkeerd in Van Dale 2016
    Typisch Vlaams: 3 leeuwen
    vnw

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Garden Cress

    vgl. cressonsoep, cressonsalade

    Cresson groeide op e nat watteke.

    “Waterkers, tuinkers, cresson, we gebruiken de termen nogal door elkaar. Waterkers is grootbladig, wordt gekweekt op waterbedden, wordt verkocht in bussels en kan in de natuur tot een halve meter hoog worden. Tuinkers is kleinbladig, wordt gekweekt in volle grond, wordt verkocht in bakjes en wordt hooguit vijf centimeter hoog.” (standaard.be)

    Garnaalsoepje met cresson | Visinfo

    Dresseren : op een mooi schaaltje een bodempje van de tomaten schikken, hierop de bolletjes leggen en afwerken met een blaadje cresson (sosrecepten.be)

    Tataki van rund, rucola en wortel. … Gerookte zalm met tzatziki, frisse cressonsalade . … Rode poon met mosterdmousseline, puree en groene groenten. (facebook)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Mar 2022 09:57)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Oct 2008

    👍
    447

    #3302 28 October 2008: zurkel

    zurkel
    (de ~ (m.), ~s)

    zuring (gewas van veelknopige planten met een zure smaak);
    bladgroente bereid uit de jonge bladeren van de zuring

    DS2015 standaardtaal

    Samenstelling: zurkeltrutte

    Rumex acetosa cultivar 01
    Rumex acetosa

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Ik eet graag zurkelpatatten

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door nthn (02 Aug 2021 00:40)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Oct 2008

    👍
    386

    #3303 27 October 2008: k-way

    k-way
    (de ~ (m.), ~s)

    nylon regenjas, kan worden opgevouwen en als heuptas gedragen worden, afgeleid van de merknaam K-Way; kw

    K-Way

    uitspraak: “kaa-wee”

    zie verzamellemma’s kledij; verwaterde merknamen

    Gelukkig hadden we onze k-way mee, want halverwege onze fietstocht begon het onverwacht te regenen.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (11 Jun 2025 15:21)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Oct 2008

    👍
    443

    #3304 26 October 2008: pisbroek

    pisbroek
    (de ~ (v.), ~en)

    luier;
    ook: pisdoek
    (of om een merknaam te noemen: pamper)
    De hangt hie eu fris geurke, onzen platten hanne hèt in zen pisbroek gescheten.

    Er hangt hier een fris geurtje, onze baby heeft in zijn luier gekakt.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door Grytolle (18 Jul 2021 02:46)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Oct 2008

    👍
    479

    #3305 25 October 2008: moemoe

    moemoe
    (de ~, (v.), ~s)

    grootmoeder, oma

    zie ook: mémé, memoe

    Ook in het Waasland

    Als we bij moemoe blijven slapen is ’t ’s morgens altijd spek met eieren.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (10 Jun 2025 15:54)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Oct 2008

    👍
    413

    #3306 24 October 2008: belotten, op iemands hol kunnen ~

    belotten, op iemands hol kunnen ~
    (uitdr.)

    beschrijving van iemand met een dik achterste

    zie ook belot

    West-Vl. kaarten, daar kan je op ~

    Ge kunt op haar hol belotten.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Infanta en laatst gewijzigd door Marcus (20 Jul 2021 23:42)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Oct 2008

    👍
    427

    #3307 23 October 2008: Ket

    Ket
    (eigennaam)

    inwoner van Brussel

    De bekendste Kèt, Daane van d’Uugstroêt, is zeker Toots Thielemans met zijn mondmuziekske. Een andere Kèt is Johan Verminnen.

    Voor de ouderen onder u is dat Het Ketje (Renaat Grassin) die ze “’t Moezeke dad e flasjke ging débouchonèire” op de radio (NIR) hebben horen debiteren.

    > andere betekenissen van ket

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 07:33)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Oct 2008

    👍
    463

    #3308 22 October 2008: floche

    floche
    (de ~, (v.), ~n)

    1. Traditioneel wordt er in de carrousel een kwast (in Vlaanderen vaak floche genoemd) opgehangen aan een bal. Deze wordt om beurten omhoog en omlaag bewogen boven de hoofden van de kinderen die op de carrousel zitten. Als iemand erin slaagt deze kwast te grijpen, mag hij nog een beurt gratis op de carrousel. (Wikipedia)

    2. sierkwast

    vnw:
    •bundeltje korte draden, franjes
    •kwast
    •(fig.) vrouwelijk schaamhaar
    -de floche trekken/grijpen: een gratis ritje op de kermis krijgen

    < verbastering van flos, vlos: pluizig, uitlopend in draden

    zie ook flosj, strufel, trossel

    Salon des jeux passementerie Palais Bourbon
    Flochen gebruikt als decoratie.

    Wie de floche kan grijpen, mag een gratis beurt op de paardenmolen.

    Er hangen schoon flochekes aan hare sjaal.

    Aan de zware floeren gordijnen hangen zware flochen.

    > andere betekenis van floche

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Aug 2022 08:33)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Oct 2008

    👍
    523

    #3309 21 October 2008: bil

    bil
    (de ~ (m./v.), ~len)

    bovenbeen, dij

    bille (vr.) in West-Vlaanderen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zeeland en op de Zuidhollandsche eilanden, ook in Vlaanderen, wordt bil gebruikt voor dij.

    Van Dale 2013 online: dij Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    Ponte de Lima DSC 2000 (4708499742)

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Ze hebben een windel rond zijn linkerbil gedaan. Door die valpartij was die opzij helemaal geschaafd.

    Die rand van die tennisbroek schuurt heel de tijd tegen mijn billen.

    Zo’n stekkebenen! Met twee handen kan ik rond haar billen spannen.

    Een beetje lenteweer en ge ziet al direct de korte rokjes en de blote billekes over ’t straat flaneren.

    Die mens wist nu eens letterlijk wat een billenkletser was se. En maar gieren van het lachen en heel de tijd met zijn vlakke hand op zijn bil slagen. Ik denk dat als die ’s avonds zijn broek uitdeed, wel een rooi plek had.

    > andere betekenis van bil

    12 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door FixerBot (05 May 2025 14:53)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Oct 2008

    👍
    410

    #3310 20 October 2008: pikuur

    pikuur
    (de ~ (v.), -en)

    spuit, injectie

    vnw: injectie, prik, spuitje

    < Frans piqure

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    De dokter heeft een pikuur in mijn arm gegeven.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Nov 2024 08:23)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Oct 2008

    👍
    426

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.