Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
- kolen, steenkool
- turf, gedroogd veen dat dient als brandstof
< nu nog in de betekenis van kolen voor een kolenkachel, steenkool
zie ook: hoelle, oe(i)le, oelen, hullen
Ik zal eens hulle op de hullestoof doen.
> andere betekenis van hulle
een vrouw die niet erg snugger is, een trut, een seut
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Van Dale 2016 online: niet algemeen
ook treesebees of trees
zie achtervoegsel bees
Het is een echte trezebees.
Ziet die treesebees daar staan!
een lange, met curry gekruide "vlees"worst die gefrituurd wordt. Nederlanders noemen dit een “frikandel.”
vnw: gebraden gehaktmengsel in de vorm van een worst, frikadel.
In “Man over woord” is het woord uitgebreid aan bod gekomen. Curryworst beperkt zich tot links en rechts van een brede strook Antwerpen-Brussel. In West-Vlaanderen ‘frikadel’. In Limburg heeft men het blijkbaar over een ‘lange hamburger’.
zie ook lange
Een curryworst met frieten
Een kleintje met mayonaise en een curryworst, alstublieft.
verpleegkundige die werkt op de dienst spoedgevallen
zie ook mug, urgentiezorg, urgentiearts, spoedpersoneel
Mijn zus is spoedverpleegkundige en maakt deel uit van het medisch urgentieteam in een hospitaal.
Meest geprefereerde kind van iemand (ouders, leraar,…)
zie ook: kakkelatje, flebbeke, fleppeke, bebbeke, fiske, keppesleppe
Jantje is het keppekindje van zijn mama, zo’n lief baaske!
kantine, eetzaal, refter
In Nederland betekent een “cafetaria” hetzelfde als snackbar of frituur. Deze betekenis wordt in Vlaanderen niet gebruikt.
Mama was haar badpak vergeten, en is dan maar een tas koffie gaan drinken in de cafetaria van het zwembad.
In de cafetaria van ons werk verkopen ze goei smoskes.
“Het schepencollege heeft zopas Jan Goddet aangesteld als de nieuwe concessionaris, zelfstandig uitbater voor het cafetaria van het sportpark de Weyer.” (hbvl.be)
Betekent zoveel als “amaai!” en drukt dus vooral een gevoel van verbazing of verstomming uit.
Die man kan grote getallen met mekaar vermenigvuldigen, zomaar uit het hoofd. Ja, de goeien appel!
een eclair: een langwerpig gebakje van soezenbeslag, gevuld met banketbakkersroom en bestreken met chocolade of mokkaglazuur
vergelijk in Antwerpen: een chou
Ik heb bij de bakker twee sjoekes en een carré konfituurke gekocht.
> andere betekenis van sjoeke
De nationale feestdag van België wordt gevierd op 21 juli. Het is de datum waarop in 1831 de eerste koning der Belgen, Leopold van Saksen-Coburg-Gotha, de grondwettelijke eed aflegde als koning. (Wikipedia)
zie ook feestdag, wettelijke ~
De nationale feestdag van België is een wettelijke feestdag wat neerkomt op een algemene verlofdag. Op deze dag zijn de winkels, banken, postkantoren en andere openbare diensten zodoende gesloten. (Wikipedia)
Mijn zus verjaart op de nationale feestdag van België.
ongewild in verwachting raken
zie ook prijs hebben, moetens, van ~, moetens, van de ~
Pas maar op dat je niet met een pakstje thuis komt.
Hebt ge het gehoord? Die van hier neven is met een pakske thuisgekomen.
1. hoofd zonder haar, kale kop
2. persoon met een kale kop, ‘kaalkop’
vnw:
•kaal hoofd
•iemand met een kaal hoofd
Antwerpse Kempen: vleesklak
Oost-Vlaanderen: pletskop
Prov. Antwerpen: blottekop, kletsenbol
zie ook blotte
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook kletskop, op een ~ staat geen haar; klets
Ik heb mijne kletskop met zonnecrème ingesmeerd.
Toreadoor, op ne kletskop staat geen ‘hoor’ (haar).
schoolresultaat
uitslag is in deze betekenis niet gebruikelijk in Nederland
Van Dale: uitslag (dem)
3. afloop van een wedstrijd of resultaat van een onderzoek, een examen of verkiezingen
Hij had dit jaar ne goeie uitslag.
De uitslagen van de examens (exaam) zijn nu al wel gekend zekers.
1. tip, fooi > Instituut voor Nederlandse Lexicologie: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
2. (Brugs) zakgeld > zie ook zondag
3. (Brugs) teelballen > zie ook kindergeld
Van Dale 2016: BE, spreektaal fooi
1. We laten dat kleingeld wel als drinkgeld liggen.
2. ‘k èn m’n drienkgeld nog nie gekregen van moeder.
3. Die koater is z’n drienkgeld kwiet; hij is gecastreerd.
piepschuim, polystyreen, isomo
herkomst: merknaam Frigolith
zie ook verzamellemma verwaterde merknamen
Klik op de afbeelding
De dvd-speler zit veilig verpakt in frigoliet.
Van Dale: puit
< 1287 ‘kikker’
Zweeds puta (gezwollen zijn), de grondbetekenis is ‘zwellen’
uitspraak in Antwerpen: peut
Onze vijver zit vol puiten.
“Daar wipte opeens een puit vlak vóor zijnen neus uit het gras” De Mont en De Cock, Vl. Vert. (1898).
gruwelijk
heeft in het Aalsterse tal van betekenissen: enorm, vreselijk, verschrikkelijk en duidt steeds een superlatief aan van het zinsdeel dat er op volgt:
Uitspraak: graa-lèk
Antw. Kempen: graawelek
Een gralijk accident (een enorm, vreselijk ongeval)
Ze heeft gralijk veel geld (ontzettend rijk)
’t Is gralijk hoor! (het is erg, het is vreselijk)
politicus
Van Dale 2016 BE, spreektaal: politicus
taaltelefoon.be: politicus / politieker
Politieker is geen standaardtaal. Correct is politicus.
zie ook cafépolitieker
Die politiekers verkopen niks dan gezever.
De jonge politieker zal zijn ambt ook combineren met voetbal, maar dat zet geen rem op zijn ambities. (vrt.be)
Duitse politieker krijgt voorwaardelijke straf voor nazi-tattoo. (demorgen.be)
‘Hij was een groot politieker, waarmee ik bijzonder goed heb kunnen omgaan.’ (standaard.be)
zeveraar, iemand die op kleinigheden vit, muggenzifter
vnw:
•beuzelaar, muggenzifter
•zeurkous, zaniker
•vrek, gierigaard
zie ook pezeweven
Gij se pezewever! Kom, stopt met zeveren.
> andere betekenis van pezewever
niet veel betekenis, magertjes, weinig
in Antw. /ginne vette/
Zijn examen was ook genne vette, hij zal moeten bissen.
vanzelfsprekend, dat spreekt voor zich, ook gebruikt als bevestiging van een ware uitspraak
Ik was vaneigens weer helemaal platzak.
“Maar ik ben er nog niet uit welke instelling het best past voor een portret. Vaneigens een kwestie van eigen smaak.” (blog.seniorennet.be 24 okt. 2017)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
