Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
dessertie; Vaandelvlucht’ (naar het Duitse ‘Fahnenflucht’) wordt vrijwel alleen nog figuurlijk gebruikt, in de betekenis ‘verraad plegen aan zijn idealen’ (Typisch Vlaams)
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 2
vaandelvlucht plegen
De vaandelvlucht van De Wever is helemaal geen primeur in de Belgische politiek (demorgen.be)
Over de vaandelvlucht van de rijkste Belg (knack.be)
Onder hoongelach van de thuisaanhang – zijn vaandelvlucht naar RSC Anderlecht werd nooit verteerd – zocht Vargas de kleedkamer op. (hbvl.be)
Het ontbreekt volkomen aan goede wil en er wordt vaak politieke vaandelvlucht gepleegd. (senate.be)
geslachtsgemeenschap hebben, ook vossen, neuken, poepen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: vogelen
— veugelen — Van vogel.
Eigenlijk: Treden, resp. paren, van hoenders.
De haan veugelt de hen, De Bo (1873).
Overdrachtelijk, van menschen. Coire, resp. futuere, beslapen. In de volkstaal nog vrij algemeen, vooral in het Zuiden.
“Yverig … heb ik u al mijn dagen, O zoete Engelin! mijn liefde toegedragen …! Omdat ik wonder veel van zoete vogelen houw. Dus laten wij te zaam ons beide vaardig maken, Opdat wij met er haast aan ’t vogelen geraken: … Dus laat mijn vogel Lief! in uwe vogelkooi” Verm.(c. 1785).
Van Dale 2014 online: gewestelijk
vgl. rondvogelen
Ik heb goesting om te vogelen.
activiteit in het verenigingsleven waarbij à volonté pannenkoeken gebakken worden, meestal om de clubkas te spijzen
Van Dale online: BE
zie: ~slag
zie ook pannenkoekenbak,koekenbak, mosselfeest, wafelenbak, wafelslag
De Chiro richt vandaag een pannenkoekenslag in om hun kamp van de zomer te bekostigen.
de kleuren van de Belgische vlag (rood, geel en zwart)
overdrachtelijk: belgicistisch
de term is afgeleid van de benaming voor de Franse vlag
vnw:
•nationalistisch, unitaristisch
•vlag met de Belgische kleuren, Belgische driekleur
Klik op de afbeelding
Miss België met tricolore lint
Tom Bonen toont zijn tricolore trui.
Het tricolore lint van Miss België.
De tricolore burgemeesterssjerp.
demorgen.be: Met terreurdreiging 3 een gemoedelijk volkje van pinten en tricolore pruiken blijven, het vergt culot.
“Het tricolore lint werd doorgeknipt en de receptie kon beginnen.” (wrg.be)
Uitroep met onbestemde betekenis gaande van ‘is het nog niet duidelijk genoeg?’ tot ‘kan het nog erger, straffer?’ Naargelang de context met een bijklank van verontwaardiging, verbijstering, verwondering, …
oorsprong: vroeger poetste men de vloeren met wit zand, “moet er nog zand zijn” riepen de leurders die het rondbrachten
Van Dale 2016 online: BE
Rik De Saedeleer (de vader der voetbalscommentators): HAhaHA….moet er nog ZAND zijn !!!!!!!
DAG MOEDER..DAG MOEDER !
Miljardair Etienne Davignon is bereid een crisisbelasting voor superrijken te betalen. Moet er nog zand zijn?
Moet er nog zand zijn?
ze kuiste met droog wit zand
de rode
cementen vloer tot haar kromgebogen rug kapot ging
maakte tot dan met kunstige hand
een tekening van het fijne zand
het huis
kraakte van properheid
top op de dag van vandaag een heel bekende uitdrukking
(lenjef)
rundvlees
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
NL-SN: rundvlees
zie ook rundslap
Breng ook maar wat rundsvlees mee als ge naar de slachter gaat.
spel kaarten
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Een boek kaarten, een spel kaarten. Alleen in Zuid-Nederland.
— In Oost-Vlaanderen beteekent de(n) boek ook: de kaarten (of bij overdracht: de dominosteenen), die blijven liggen nadat ieder speler de zijne gekregen heeft (Schuermans, Bijvoegsel (1883)); hetzelfde wat in Noord-Nederland stok, in West-Vlaanderen doodboek of dos genoemd wordt.
Van Dale online 2018: niet algemeen een boek kaarten, een spel kaarten
zie ook bat
Voor dit spel zijn twee boeken kaarten nodig.
Javier Jarquin, een ninja met een boek kaarten (metrotime.be Brussel)
De spelbegeleider heeft een boek kaarten vast. (spelensite.be/mediaraven vzw)
Bij onze eerste ontmoeting heb ik u een boek kaarten van het COV gegeven. Tweeënvijftig kaarten als belangrijk symbool. (acv-online.be)
wordt soms ook syndicuspolis of verzekering mede-eigendom genoemd. Een blokpolis is een verzekering voor een gebouw met meerdere eigenaars. Hij dekt zowel de private woongedeelten als de gemeenschappelijke delen .
Van Dale 2015 online: BE
zie ook delen, privatieve ~,
delen, gemene ~
Een blokpolis wordt meestal beheerd door de syndicus die de premies betaalt en vervolgens recupereert bij de mede-eigenaars.
In een blokpolis is je persoonlijke inboedel niet verzekerd. Hiervoor sluit je als bewoner (eigenaar of huurder) een aparte polis af. (axa.be)
in blokletters, in koeienletters, in dikke vette letters schrijven of titelen
koppen
Van Dale 2015 online: BE
DS2015 standaardtaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
‘Eindelijk een regering!’ bloklettert De Standaard. (1/4/2012)
“Bakken is dé nieuwe hobby in coronatijden”, blokletterde onze website afgelopen weekend. (vrt.be)
landbouwingenieur
Van Dale 2018 online: in BE
Ik werkte als bio-ingenieur al jaren in de brouwerswereld en speelde al van kindsbeen af met het idee om zelf een brouwerij op te starten. (zegt de maker van Kessel Blond)
helemaal niet twijfelen of aarzelen
vnw: zeker van zijn stuk, zeker zijn van zijn zaak, vol zelfvertrouwen
Van Dale 2005:
(algemeen Belgisch-Nederlands) zeker van zijn stuk zijn
vol zelfvertrouwen, zelfverzekerd
Ze zijn zo zeker van hun stuk dat de EHEC-bacterie van rode bietenscheuten voort komt.
infokantoor voor toeristen; VVV-kantoor
ook: toerismebureau
Van Dale 2016 online: BE
archeosite.be : Het toeristenbureau van Beloeil stelt u voor de gemeente en haar mooiste troeven te ontdekken dmv de «Beloeil Pass».
novasol.be : In het centrum van Heure bevindt zich het lokale toeristenbureau. Vanuit dit toeristenbureau beginnen de meeste bewegwijzerde wandelroutes in deze streek.
intern telefoonnummer in een bedrijf, instelling, …
binnennummer
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
SN-NL: toestelnummer
zie andere definitie van binnenpost
Op mijnen bureau op het werk heb ik een lijstje hangen met al de binnenposten. Den directeur is 001, wat dacht ge…
“Mevrouw Verdonckt, binnenpost nummer 243 gevraagd. Mevrouw Verdonckt binnenpost nummer 243.” Zoiets roepen ze om in de supermarkt of in het station. In de plaats van gewoon op hare gsm te bellen dat ze aan de telefoon moet komen…
scheuten of spruiten van de mungboon
NL: taugé (< Indonesisch tauge)
Door hun naam wordt van sojascheuten dikwijls gedacht dat ze de scheuten van sojabonen zijn, terwijl het eigenlijk scheuten zijn van de groene mungboon afkomstig uit Indië.
Van Dale 2018: sojascheuten
zelfstandig naamwoord • meervoud
1. gesproten sojabonen
2. taugé
zie ook verzamellemma groenten en fruit
Loempia’s met kabeljauw en sojascheuten zijn wreed lekker.
inbreken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 standaardtaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal: Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
We zijn onze sleutels vergeten en zullen via ons slaapkamerraam moeten binnenbreken.
Er is vannacht binnengebroken in de kantine van de voetbal.
iem. bijtreden in iets = instemmen met iets
meegaan, het eens zijn met
standaardtaal in België
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Daar kan ik u volledig in bijtreden.
(Daar kan ik volledig mee instemmen)
verzekering voor wanneer ge op reis gaat en die zaken dekt zoals bagageverlies, ongelukken, repatriering, …
verkort: bijstandsverzekering
vnw: reisverzekering
Standaardtaal in België, alg.: reisverzekering
zie ook bijstandsverzekering; reisbijstand
De Jean heeft in Spanje zijnen auto perte totale gereden. Al chance dat hij een goei reisbijstandsverzekering had.
Heb je medische hulp nodig terwijl je op reis bent, dan kan je terugvallen op een reisbijstandsverzekering. (vrt.be)
Van de Vlamingen die beslissen op wintervakantie te gaan naar zowel zon- als winterbestemmingen heeft 73 procent een reisbijstandsverzekering afgesloten. (demorgen.be)
iets bij zich hebben, meehebben
Taaladvies.net: standaardtaal in België? status onduidelijk
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 3
In de standaardtaal is het wederkerend voornaamwoord verplicht, in het Vlaams niet.
“Ik heb geen geld bij.”
“Ik had geld bij, dus ik hoefde eigenlijk helemaal niet te stelen.” (nieuwsblad.be)
Acht personen bleken onder invloed, één iemand had een wapen bij, acht mensen werden gerechtelijk aangehouden en 12 voertuigen werden in beslag genomen. (focus-wtv.be)
statuut voor onderwijspersoneel:
- Garantie van betrekking en verloning
- Toegang tot een aantal verlofstelsels (zoals verlof tijdelijk andere opdracht)
- Recht op een overheidspensioen
- Als er geen betrekking meer voor je is: terbeschikkingstelling wegens ontstentenis van betrekking, inclusief het recht op reaffectatie en wedertewerkstelling met behoud van je salaris
(bron: onderwijs.vlaanderen.be)
zie ook: vastbenoemd; benoemen, benoemen, vast ~;
standaard.be: De Vlaamse werkgeversorganisatie Voka stelt de vaste benoeming in het onderwijs in vraag, ‘een uitvinding uit de jaren veertig en vijftig’.
demorgen.be: Het heiligste huisje van ons onderwijs, de vaste benoeming, mag worden gesloopt. Tot die conclusie komt een aanzienlijk deel van onze leerkrachten in een bevraging van Vlaams Parlementslid Ann Brusseel (Open Vld).
sport: het doen afwijken van de bal, de bal van richting doen veranderen
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
profbal.be: Een deviatie van de bal door Aerts belandt op de paal en in de rebound kan Pieter Vranckx ontzetten.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
