Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1461 24 June 2021: zwembrevet

    zwembrevet
    (zn. o. -ten)

    diploma van zwemvaardigheid

    Van Dale 2016 online: BE
    SN-NL: zwemdiploma

    vgl. stuurbrevet

    Onze Karel heeft zijn zwembrevet van 25 meter gehaald!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 06:34)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jun 2021

    👍
    311

    #1462 23 June 2021: raadpleging

    raadpleging
    (zn. v.; ~en)

    spreekuur, consultatie bij dokter, tandarts, …

    vnw:
    •consultatie, spreekuur
    •consultatiebureau

    DS2015 standaardtaal

    Als grootste obstakel voor het gebruik van anticonceptie vermelden acht op de tien apothekers-respondenten de raadpleging bij de dokter. (artsenkrant.com)

    Op raadpleging bij de specialist: soms goedkoper, soms duurder (test-aankoop.be)

    De eerste raadpleging bij de specialist zal hun weinig of niets kosten. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jan 2025 07:22)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Jun 2021

    👍
    89

    #1463 22 June 2021: rechtstaan

    rechtstaan
    (ww., stond recht, rechtgestaan)

    1. opstaan, overeind komen
    2. rechtop staan

    vnw:
    •opstaan, (gaan) staan, overeind komen
    •(rechtop) staan
    -recht blijven staan: blijven staan, niet gaan zitten
    -sta recht!: sta op!

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook recht

    Sta recht als ik tegen u spreek!

    Voor straf moest ik de rest van de les vooraan op de trede blijven rechtstaan.

    De oppositie in het Vlaams Parlement ging rechtstaan bij de ‘minuut stilte’, parlementsleden van de meerderheid bleven zitten. (hln.be)

    Langer rechtstaan helpt niet om gezondheidsrisico’s van lang zitten te compenseren: “Hogere kans op problemen met bloedsomloop” (vrt.be)

    Ik stond recht en zei: “Sorry, dit werkt niet voor me.” (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jan 2025 08:08)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Jun 2021

    👍
    292

    #1464 21 June 2021: rechtover

    rechtover
    (vz.)

    tegenover

    ook recht over (zie voorbeelden)

    vnw: tegenover, aan de overkant

    Team Taaladvies: Rechtover is standaardtaal in België in de betekenis ‘recht tegenover, precies aan de overzijde van’.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    zie ook over; schuinover

    Het is rechtover de kerk.

    Rauw gehakte biefstuk is de dagschotel, of wat had je verwacht van een horecazaak rechtover een slachthuis. (demorgen.be)

    Wie de pech heeft om recht over een sluikstortplek te wonen, is verplicht ramen en deuren de hele dag dicht te houden (demorgen.be)

    Een pastoor woont in de pastorie in een klein dorpje en recht over het huis van de pastoor staat er een woning waarin een beeldschoon meisje woont dat telkens voor het open raam haar kleren aan- en uitdoet. (vrt.be)

    In Brussel is vanmorgen brand uitgebroken in een flatgebouw aan de Helihavenlaan, rechtover de centrale kazerne van de brandweer. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jan 2025 11:42)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Jun 2021

    👍
    304

    #1465 20 June 2021: nota

    nota
    (de ~ (v.), ~'s)

    notitie, aantekening; dienstorder

    vnw

    Van Dale:
    (leenbet. <Fr. note)
    (Belgisch-Nederlands, niet algemeen) aantekening, notitie
    1.a korte mededeling
    synoniem: opmerking, noot

    vgl. dienstnota; nota`s nemen; notaboekje, cursusnota; notablok

    nota nemen, nota’s nemen, nota pakken, nota’s pakken: aantekeningen of notities nemen

    Een nota van de directie.
    Telefoneren, nota’s nemen, documenten bekijken, de agenda raadplegen én aanvullen, e-mails lezen en beantwoorden … het kan allemaal met de nieuwe XX.

    Hetgeen dat ik altijd doe is tijdens vergaderingen nota’s pakken. Zo weet ik achteraf tenminste wat er gezegd is geworden.

    We moesten geen nota’s nemen, zei de docent. Het stond allemaal in de cursus. En ’t was waar, hij las ze gewoon hardop voor. Zo gaf die les.

    Tegenwoordig pakken de studenten nota’s rechtstreeks op hun laptop of tablet. Of ze zitten op feesboek, dat zou ook kunnen…

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Apr 2024 10:08)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Jun 2021

    👍
    395

    #1466 19 June 2021: lijk

    lijk
    (bw.)

    als, gelijk, evenals, zoals

    ook in (westelijk) Oost-Vlaanderen en de Kempen (zie ook lek)
    variant prov. Antwerpen: as, gelak (as), gelakas

    Van Dale online: lijk: gewestelijk, literaire taal, vnw.
    1. gelijk, evenals: groen lijk kikkers, lijk vroeger
    2. als het ware, om zo te zeggen: ze was lijk ziek van verdriet

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands

    Zo slap lijk een slunse. Leven lijk god in Frankrijk.(W.Vl.)

    Zo slap as een vod. Leven gelak (as) god in Frankrijk.(prov. Antw)

    Die melk is zo zuur lek brak. (regionaal in de Kempen)

    > andere betekenis van lijk

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door sywen en laatst gewijzigd door de Bon (30 Aug 2021 11:44)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jun 2021

    👍
    353

    #1467 18 June 2021: applausvervanging

    applausvervanging
    (de ~ (v.), ~en)

    sport (bv. voetbal): een vervanging meestal tegen het einde van de wedstrijd zodat de speler een applaus in ontvangst kan nemen omwille van zijn goede prestatie of omwille van een andere reden

    NL: publiekswissel

    Taaladvies.net: standaardtaal in België
    Van Dale 2016 online: BE

    Pär Zetterberg speelde gisteren zijn laatste match en kreeg een applausvervanging.

    Uitblinker Romario verdiende een applausvervanging.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door fansy (03 Aug 2021 16:31)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jun 2021

    👍
    420

    #1468 17 June 2021: kat, een ~ een ~ noemen

    kat, een ~ een ~ noemen
    (uitdr.)

    geen blad voor de mond nemen, de dingen bij hun naam noemen, de waarheid onder ogen durven zien

    ontleend van het Frans: appeler un chat un chat

    vnw: een kat een kat noemen: ronduit zijn mening zeggen

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, informeel
    DS2015 geen standaardtaal

    SN-NL: het beestje bij de naam noemen
    NL: een hond een hond noemen

    Hij spreekt straffe taal, vindt ge niet.
    Ja, maar ge moet een kat een kat durven noemen hé.

    Laten we een kat een kat noemen; Antwerpen is toch groter dan Gent en Leuven he.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Mar 2023 10:52)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Jun 2021

    👍
    336

    #1469 16 June 2021: quorum

    quorum
    (zn. o., ~s)

    vereiste aantal stemmen

    vnw: vereiste aantal stemmen

    Van Dale 1995 (in Belg.)

    De Jean doet met zijn eenmanspartij AVI (Alles Voor Iedereen) mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Maar of em het quorum gaat behalen om te zetelen is maar de vraag.

    Meestal is dit geen probleem, maar als veel parlementsleden ergens anders “moeten” zijn, wordt het quorum niet gehaald. (vrt.be)

    Ook verschillende andere N-VA-parlementsleden stapten op, waardoor het quorum om te stemmen niet bereikt werd. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Jan 2025 07:08)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Jun 2021

    👍
    238

    #1470 15 June 2021: bijkomend

    bijkomend
    (bn.)

    nieuw, extra, supplementair

    taaladvies.net: standaardtaal in België
    DS2010 ‘bijkomende vakantiedag’: afgewezen
    DS2015bijkomende besparing’: standaardtaal

    De advocaat van de betichte vroeg een hele resem bijkomende onderzoeken. ’t Was duidelijk dat hij de hele zaak wilde rekken natuurlijk.

    Omdat hij op het examen gebuisd was moest hij een bijkomende proef afleggen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 16:54)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jun 2021

    👍
    347

    #1471 14 June 2021: freewheelen

    freewheelen
    (ww. freewheelde, gefreewheeld)

    1) zijn gedachten de vrije loop laten gaan
    2) losweg wat proberen, improviseren

    Van Dale 2015 online kent alleen betekenis 1: Belgisch-Nederlands
    VRT-Taalnet: in België

    1) skynetblogs.be: Eerlijk, ik keek er de hele dag al naar uit om hier een beetje te kunnen tokkelen, te freewheelen in hoofd en gedachten..

    2) cobra.be: Ze vormen samen ook de ritmesectie van Flat Earth Society. In dit trio krijgen ze meer ruimte om te spelen en te freewheelen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 06:29)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Jun 2021

    👍
    285

    #1472 13 June 2021: kerkfabriek

    kerkfabriek
    (de ~ (v.), ~en)

    (in België) openbare instelling die per parochie belast is met de zorg voor de parochiekerk(en) en het beheer van de goederen en de gelden van de parochie die bestemd zijn voor de uitoefening van de eredienst (Van Dale),(in Nederland): kerkbestuur

    vnw: kerkbestuur, lichaam belast met het beheer van het kerkelijk vermogen

    < vertaling van het Frans ‘fabrique d’église’ < in het middeleeuws Latijn betekende fabrica het bouwen en onderhouden van een kerk < klassiek Latijn fabrica = ambacht, werk, kunstwerk, atelier

    De kerkfabriek betaalt herstellingen aan kerken. Als de kerkfabriek niet rondkomt is de gemeente wettelijk verplicht bij te passen.

    Kerkfabriek verkoopt grond in Stationstraat aan Colruyt (Titel)
    ALKEN – De kerkfabriek heeft een stuk grond in de Stationstraat voor 850.000 euro verkocht aan de groep Colruyt, die er een Okay-buurtwinkel zal bouwen. (HBVL 261014)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Mar 2023 09:21)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Jun 2021

    👍
    377

    #1473 12 June 2021: zending

    zending
    (uitdr.)

    Naar het buitenland trekken met een specifieke opdracht, i.h.b.v. economische of politieke delegaties.

    Van Dale 2013 online: op zending zijn: Belgisch-Nederlands

    Nu dat Filip koning wordt is de vraag wie er de economische zendingen naar het buitenland zal leiden. Astrid misschien?

    Minister-president Peeters is op economische zending naar de warme landen (warme landen, de ~). Hopelijk smelt de Belgische chocolat die hij als cadeaukes meeheeft niet.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 03:44)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Jun 2021

    👍
    267

    #1474 11 June 2021: connecteren

    connecteren
    (ww. connecteerde; geconnecteerd)

    verbinden
    ook fig.

    Van Dale 2016 online: BE

    thomasmore.be: Android-toestellen connecteren met je mail in Office 365

    salesexperts.be: Luc voelde dat hij niet connecteerde met Mike.

    bikerblog.be: Het deed me meteen denken aan de fantastische film The Avatar waar de lokale bevolking zich letterlijk connecteerde met enkele dieren

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 11:46)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Jun 2021

    👍
    244

    #1475 10 June 2021: opdoen

    opdoen
    (ww., deed op, opgedaan)

    opmaken, gezegd van geld en dergelijke

    zie geld opdoen

    vnw: geld opmaken, verkwisten

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Opmaken, verteren, verkwisten, van geld enz. In Zuid-Nederland (met name in Brabant).

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. opdoen, er enen ~

    Nu heeft hij al zijn geld opgedaan aan 5 reizen naar ginder sinds ze getrouwd zijn, maar verder heeft hij geen concrete stappen ondernomen om daar te kunnen blijven bij zijn familie die hij hier niet meer heeft? Vage shit. (http://www.9lives.be/forum/tv/812312-exotische-liefde-vt4-19.html)

    > andere betekenis van opdoen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Bert Cappelle en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Jul 2024 09:25)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jun 2021

    👍
    268

    #1476 09 June 2021: slechtgezind

    slechtgezind
    (bn.)

    slecht gezind, gehumeurd, …

    vnw: slechtgehumeurd

    zie ook slechtgezindheid, goedgezind, gezind

    Van Dale: slechtgezind
    2. (algemeen Belgisch-Nederlands) slechtgehumeurd

    Laat hem maar gerust, hij is slechtgezind van de morgen.

    Waarom worden we zo slechtgezind van regenweer? (vrt.be)

    Hoe een Limburgse barbecue Kris Peeters slechtgezind maakt (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Mar 2025 14:20)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Jun 2021

    👍
    344

    #1477 08 June 2021: herneming

    herneming
    (de ~ (vr.), ~en)

    sport: het hervatten van de wedstrijd na een pauze

    Van Dale 2018 online: BE

    Bij de rust stond het 41-43, maar na de herneming stelde Melsele orde op zaken en won het vlot met 94-82. (nieuwsblad.be)

    Na de herneming duurde het een volle vijf! minuten eer we tot scoren kwamen. (kbbcdepanne.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 10:41)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Jun 2021

    👍
    168

    #1478 07 June 2021: herspuiten

    herspuiten
    (ww., herspoot, herspoten)

    opnieuw met lak bespuiten (bv. een auto)

    Van Dale 2016 online: BE

    De auto was maar licht geblutst, maar hij moest toch helemaal worden herspoten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 06:57)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Jun 2021

    👍
    321

    #1479 06 June 2021: zothuis

    zothuis
    (het ~, ~huizen)

    psychiatrische kliniek, psychiatrische inrichting

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: zwakzinnigeninrichting

    (overdrachtelijk) een plaats waar de mensen zich eigenaardig gedragen of waar men gek wordt van de drukte

    zie ook zottekot; verzamellemma geneeskunde

    Psychiatrisch Centrum Broeders Alexianen Boechout
    Psychiatrisch Centrum Broeders Alexianen Boechout

    In de Oude-God is het zothuis St.Amedeus welbekend. Tegenwoordig wonen er geen zotten meer, maar patiënten en dat is maar goed ook. Ik ben zo niet voor segregatie of afscheiding. Die mensen hebben ook niets misdaan. Maar ge moet ze nemen zoals ze zijn. Geel is daar toch een universeel voorbeeld van. De wereldvermaarde gezinsopvang.

    “Wat voor een zothuis is dat hier” is de titel van een blog op http://www.dewereldmorgen.be

    ‘Een zothuis, Lucien!’ had Rita me laten weten. ‘Een zothuis! Ik heb geweend en op mijn nagels gebeten, ik heb twee radio’s aangezet en de televisie.’(Lucien (E-boek): Hoe ik als laatste Belg de Tour won)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 15:07)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Jun 2021

    👍
    375

    #1480 05 June 2021: afpunten

    afpunten
    (ww.)

    afvinken, aankruisen

    Wilt ge de woorden die ge overlopen hebt afpunten op de lijst?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 22:09)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Jun 2021

    👍
    344

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.