Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1451 05 January 2022: binnenkoer

    binnenkoer
    (zelfst. naamw., v. -en)

    In de gevangenis is de binnenkoer een omheinde plaats waar gedetineerden een tijdje (minstens één uur per dag) in de buitenlucht kunnen verblijven, wandelen, eventueel sporten.

    Synoniemen: wandelplaats, wandelkoer. Op dit ogenblik wordt binnenkoer veruit het meest gebruikt in de media.

    in Nederland: luchtplaats

    “In de gevangenis van Merksplas is gisteravond een opstand van gevangenen uitgebroken. Zo’n 200 gedetineerden weigerden om na de avondwandeling terug naar hun cel te gaan. Ze hebben de binnenkoer bezet, met stenen gesmeten en brandjes gesticht.” (standaard.be)

    > andere betekenis van binnenkoer

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (20 Oct 2021 11:38)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Jan 2022

    👍
    220

    #1452 04 January 2022: gesloten centrum

    gesloten centrum
    (begrip)

    “Een gesloten centrum is een inrichting in België waar buitenlanders zonder verblijfsrecht bestuurlijk worden vastgehouden met het oog op hun uitzetting. In de praktijk functioneren de gesloten centra als gevangenissen onder het beheer van de Dienst Vreemdelingenzaken. Het zijn geen strafinrichtingen in die zin dat de gedetineerden er niet zijn opgesloten na een veroordeling wegens het plegen van een misdrijf, noch op verdenking daarvan (illegaal verblijf is geen strafrechtelijk delict).” (Wikipedia)

    ook: gesloten asielcentrum, gesloten opvangcentrum

    NL: uitzetcentrum

    Voor het gesloten centrum in Zandvliet zijn er noch concrete bouwplannen noch vergunningen. (tijd.be)

    Als gevolg hiervan werd beslist om van het voormalig open opvangcentrum in Holsbeek een gesloten centrum te maken. (regiedergebouwen.be)

    Wil jij je inzetten om asielzoekers en mensen zonder papieren in de gesloten centra nabij te blijven? (kerknet.be)µ

    Gesloten centra zijn het sluitstuk van een correct terugkeerbeleid. (sarahsmeyers.be)

    Regie der Gebouwen, hebben vandaag in Holsbeek een nieuw gesloten asielcentrum voor maximum 50 alleenstaande vrouwen geopend. (hln.be)

    Gesloten opvangcentrum voor gezinnen gaat weer open – Het Nieuwsblad

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 09:29)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Jan 2022

    👍
    23

    #1453 03 January 2022: buitenvliegen

    buitenvliegen
    (ww. vloog buiten, is buitengevlogen)

    1) de bons krijgen, ontslagen worden (vnw)
    2) uit huis gezet worden, verwijderd worden
    3) de deur uitgaan (bv. verkocht worden)

    ook: buiten vliegen (vliegen, buiten ~)

    zie ook buiten~

    vnw: buiten vliegen: eruit vliegen, eruit gezet worden, ontslagen worden

    Typisch Vlaams: eruitgegooid worden, eruit vliegen (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    1) Ge doet wat ik zeg, of nee ge vliegt buiten! Hebt ge dat goed gehoord?

    1) Bondscoach en zes spelers vliegen buiten.

    2) Al die oude kleren vliegen buiten, se. Geeft eens ne grote zwarte plastieken zak…

    3) De nieuwe iPhone vloog buiten als zoete broodjes.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Nov 2025 08:24)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Jan 2022

    👍
    379

    #1454 02 January 2022: bros

    bros
    (de ~ (v.), geen mv.)

    kort geknipt of geschoren haar

    vnw: stekelhaar, zeer korte haarsnit

    ook: broshaar

    zie broske; broskop

    Met dees heet weer heeft hij zijn eigen een bros geschoren.

    > andere betekenis van bros

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Dec 2022 17:42)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Jan 2022

    👍
    238

    #1455 01 January 2022: gesneden brood

    gesneden brood
    (uitdr.)

    een voor de hand liggende opdracht, gesneden koek

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    vnw: dat is gesneden broo: dat is gesneden koek

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    Dat is gesneden brood voor onderzoekers, die op basis hiervan zullen trachten het beeld van de schrijver bij te stellen : (seniorennet.be)

    Dat is gesneden brood voor Yllana om er de draak mee te steken. (hln.be)

    De wandelroute is gesneden brood voor jong en oud. (groteroutepaden.be )

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Dec 2025 12:04)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Jan 2022

    👍
    180

    #1456 31 December 2021: broek, er zijn ~ aan vegen

    broek, er zijn ~ aan vegen
    (uitdr.)

    zich iets niet aantrekken, voor iets zijn best niet doen, iets verwaarlozen

    vnw: hij veegt er zijn botten/broek/gat/voeten/zolen aan: hij trekt zich er niets van aan, het kan hem niet schelen

    DS2015 geen standaardtaal

    ook:
    er zijn voeten aan vegen,
    er zijn botten aan vegen, botten, er zijn ~ aan vegen
    er zijne frak aan vegen,
    er zijn klak aan vegen,
    krachtiger: er zijn g.. aan vegen,
    en tenslotte: er zijn …… aan vegen.

    Als hij er zijn broek blijft aan vegen, zal hij niet slagen in eerste zit.

    Wat ik wel constateer, is dat de jongeren van vandaag er meer hun broek aan vegen dan vroeger. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Jul 2025 07:18)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Dec 2021

    👍
    382

    #1457 30 December 2021: vetzak

    vetzak

    iemand die vuile dingen doet, vies eet, vuil is
    ook: iemand die vettige taal (o.a. moppen) gebruikt

    vgl. vetlap, vetjaar

    Typisch vlaams: viespeuk; Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1; In Nederland wordt ‘vetzak’ vrijwel uitsluitend gebruikt als scheldwoord voor zwaarlijvige personen.

    Van Dale online: vetzak
    zelfstandig naamwoord; de (m)
    1. schimpnaam voor een dik persoon
    2. Belgisch-Nederlands schimpnaam voor een persoon die vuile taal uitslaat

    Eet gij thuis ook zo? Vetzak!

    “De Vetzakken” was een rubriek in het Peulengaleis. Dat ging van:
    - ‘Vetzak!’
    - ‘Gij zijt zelf ne vetzak!’

    Hey vetzak, wat vetzakkerij laat gij hier achter seg?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door lukaske99 en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Nov 2024 16:07)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Dec 2021

    👍
    380

    #1458 29 December 2021: regent

    regent
    (de ~, ~ en, m zst nw)

    afgestudeerde van het regentaat
    zie regentes
    leerkracht in het lager middelbaar onderwijs

    vnw: (bnl.) leraar die lesgeeft aan de lagere klassen van de middelbare school, tweedegraadsleraar (nl.)

    vgl. subregent

    Mijn broer is regent Nederlands en geschiedenis. Hij geeft les in de plaatselijke middelbare school.

    Jo Lernout, een 39-jarige regent wiskunde, verdient de kost als verkoper voor het computerbedrijf Wang. (standaard.be)

    Deze leerkracht was, om het in termen van toen te zeggen, regent Latijn-Nederlands. Het was een uiterst intelligente man (nieuwsblad.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 May 2025 16:43)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Dec 2021

    👍
    268

    #1459 28 December 2021: schepencollege

    schepencollege
    (het ~ , ~s)

    college van burgemeester en schepenen

    vnw: (bnl.) dagelijks bestuur van een gemeente bestaande uit burgemeester en schepenen

    Van Dale 2015 online: BE

    NL: B en W (burgemeester en wethouders)

    zie ook college van burgemeester en schepenen; schepenkamer

    Het schepencollege heeft vorige vrijdag beslist dat er in die straat eenrichtingsverkeer moet komen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Feb 2025 16:24)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Dec 2021

    👍
    317

    #1460 27 December 2021: dondervlaag

    dondervlaag
    (zn. v.; ~vlagen)

    donderbui

    Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen

    twitter: Just completed a 14.03 km run – Op ’t gemakje ondanks de dreigende dondervlaag

    dewaalbeekvissers.be: De onderhoudsman had de wegeltjes en de zijkanten besproeid. ’s Nachts een dondervlaag en alles in het water. Resultaat : een massa vis dood.

    reisannuleren.be: Bagage kwijt? U stapt uit het vliegtuig, de zon schijnt heerlijk en dan komt er een dondervlaag. U bent uw bagage kwijt! Wat nu?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (27 Jun 2021 22:39)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Dec 2021

    👍
    307

    #1461 26 December 2021: monitor

    monitor
    (zn. m. ~s; monitrice, ~n, ~s)

    jeugdbegeleider (in vrije schooluren)

    vnw: in België ook: persoon die leiding geeft aan jongeren, jeugdleider, sportleider of studiebegeleider

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    vr.: monitrice

    zie ook jeugdmonitor, moni, sportmonitor

    Het tofste van heel het kamp was volgens haar de knappe monitor.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Dec 2023 09:42)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Dec 2021

    👍
    329

    #1462 25 December 2021: muzische vorming

    muzische vorming
    (begrip)

    taalunieversum: Vlaanderen: “Een van de vijf leergebieden in het basisonderwijs. De andere vier zijn lichamelijke opvoeding, Nederlands, wereldoriëntatie en wiskundige initiatie. Muzische vorming beslaat vijf domeinen: beweging, drama, muziek, beeld en media.”

    Binnen de provincie Antwerpen organiseren de academies van Hemiksem, Lier en Schoten al ruim 19 jaar het navormingsproject ‘muzische vorming’ voor leerkrachten van het basisonderwijs. (academiehsn.be)

    Kinderen kunnen door hun eigen beleving, hun nieuwsgierigheid en hun fantasie de componenten van de muzische vorming ontdekken en ze overdragen op andere toepassingsgebieden. (onderwijsdoelen.be)

    Destijds was leren blokfluit spelen de enige muzische vorming op ’t school.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Mar 2024 08:52)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Dec 2021

    👍
    38

    #1463 24 December 2021: energieregulator

    energieregulator
    (zn. m., ~s of ~en)

    toezichthoudende organisatie m.b.t. energiemarkt

    Van Dale 2013 online: in Belg.

    vgl. energiewaakhond

    De CREG is de energieregulator voor het land. De VREG die van Vlaanderen, de CWaPE die van Wallonië en de Brugel die van Brussel. Eén land, vier regulatoren om alles geregeld te krijgen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 00:32)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Dec 2021

    👍
    298

    #1464 23 December 2021: apotheker van wacht

    apotheker van wacht
    (vaste woordverbinding)

    dienstdoend apotheker, apotheek met wachtdienst

    vgl: dokter van wacht

    vnw: dokters en apothekers van wacht: artsen en apothekers met weekend- of nachtdienst

    Taaladvies.net: standaardtaal in België

    Omdat hij een aanval van acute diarree had, stuurde Willy zijn vrouw naar de apotheker van wacht. (taaladvies.net)

    De apotheker van wacht is hier om de hoek, maar het is een apothekeres die de winkel doet.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Sep 2025 08:56)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Dec 2021

    👍
    270

    #1465 22 December 2021: bricolage

    bricolage
    (zn. v.; ~s)

    bricoleerwerk, prutswerk, gebricoleer

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
    1 ge­knut­sel
    2 knut­sel­werk
    3 brod­del­werk

    zie ook bricoleren, bricoleur

    Bricolage dus. Je kleeft dat niet met TC 7, das voor de bricoleurs van de gammahubobrico. Je hebt sowieso geen garantie dat deze werkwijze goed uitdraait. (bouwinfo.be)

    Je kan het beschrijven als een levensbeschouwelijke knutselaarsmentaliteit. Een term die duidelijk maakt waarover het gaat is ‘bricolage’. (books.google.be)

    Kort gezegd: dit is bricolage! Maak wat ruimte rond die buis van 90 in de vloer zodat je er een mof met rubbers kunt overheen schuiven. (forum.livios.be )

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (05 Aug 2021 08:41)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Dec 2021

    👍
    258

    #1466 21 December 2021: brand, uit de ~ slepen

    brand, uit de ~ slepen
    (uitdr.)

    zie slepen, uit de brand ~

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    NL: uit het vuur slepen

    De vakbond wil nu proberen een extra ontslagvergoeding uit de brand te slepen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 05:45)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Dec 2021

    👍
    305

    #1467 20 December 2021: bel-etage

    bel-etage
    (de ~ (m.) meestal in de samenstelling 'bel-etagewoning')

    Vroeger: belangrijkste (mooiste) woonlaag in een herenhuis met een souterrain (voor het huispersoneel) dat half boven het straatniveau uitkomt. De bel-etage is te bereiken via een trap voor of achter de voordeur. In die betekenis (vroeger) ook gebruikelijk in Frankrijk (bel étage), vooral in de Loirevallei, in Duitsland (Beletage, ook nu nog) en in Nederland.

    Vergelijk: het Schoon Verdiep

    In Vlaanderen is de betekenis verschoven naar ‘woonhuis met op de gelijkvloerse verdieping een garage en met de belangrijkste woonlaag op de eerste verdieping’. In het Belgisch-Frans, sporadisch ook in Noord-Frankrijk: bel-étage

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1

    Antwerpen Louis Janssenslaan 56 - 277236 - onroerenderfgoed
    Woning Prenen. Erfgoedobject in Deurne (Antwerpen)

    In Nederland: ‘drive-inwoning’

    Van Dale 2018:
    BE huis met in­ge­bouw­de garage op de be­ga­ne grond en het woon­ge­deel­te op de eer­ste ver­die­ping

    Hebbes.be
    Rustig gelegen, goed onderhouden bel-etagewoning met zonnige tuin en garage.
    Indeling: op het gelijkvloers een inkomhal, grote garage, wasplaats en bureau.
    Op de eerste verdieping is er een ruime leefruimte met aparte ingerichte eetkeuken en aansluitend zonnig terras.
    Op de tweede verdieping zijn er drie slaapkamers en een badkamer met dubbele lavabo, toilet en ligbad.

    fr.answers.yahoo.com
    En Belgique un “bel-étage” est une maison dont le garage et le hall d’entrée sont situés au rez-de-chaussée, le jardin et la buanderie en général aussi – au premier le living, la cuisine (w.c. ou terrasse avec escalier ou non donnant sur le jardin, cela dépend) et au deuxième les chambres et la salle de bain (avec éventuellement un second w.c.).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door F-Peeters en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Nov 2025 08:45)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Dec 2021

    👍
    296

    #1468 19 December 2021: alcoholstift

    alcoholstift
    (zn. m.; ~en)

    stift met inkt ops basis van alcohol

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    variant: alkoolstift

    paradisio-online.be: Schrijven en toebehoren, Stiften, Alcoholstift bij Paradisio aan de beste prijs.

    bouwinfo.be: blijkbaar heeft iemand er plezier in gehad een streep te trekken op onze arduinen dorpel met alcoholstift :x is dit nog te verwijderen?

    Sorry he, maar als ge zelfs aan een alcoholstift begint te zabberen hebt ge volgens mij toch een serieus drankprobleem.

    zappybaby.be: Krijg je ‘alkoolstift’ nog af plastiek doosjes?

    onzea.be: ALKOOLSTIFT BEITEL STAEDTLER BOX 350 4 KLEUREN

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Nov 2025 09:07)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Dec 2021

    👍
    268

    #1469 18 December 2021: plantrekker

    plantrekker
    (zn. m., ~s)

    iemand die altijd op de een of andere manier zijn plan weet te trekken of het in zijn voordeel weet te regelen

    ook pejoratief bedoeld: iemand die altijd wel op een of andere manier aan zijn verplichtingen onderuit weet te komen.
    (zie voor de tweede betekenis: karottentrekker, carottier)

    vnw:
    •iemand die zich weet te redden, overlever
    •profiteur

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    vnw: iemand die zich weet te redden, overlever

    znwb: Pers. die zich in alle omstandigheden weet te redden; soms bep.: pers. die rustig zijn eigen gang gaat, die op een handige manier alles in zijn voordeel zoekt te regelen enz.: opportunist; – ook in pejor. zin: pers. die langzaam of traag werkt: lijntrekker, dagdief.

    Van Dale 1995: gewestelijk
    Van Dale 2016 online: BE algemeen
    DS2015 standaardtaal

    vgl. plantrekkerij

    Rijden er geen bussen meer na 11 uur ’s avonds? Och, ’t is ne plantrekker, hij zal wel op de een of andere manier thuisgeraken.

    De Jean is ne plantrekker eerste klas: als em een gaatje ziet is em de pist in.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Nov 2024 13:59)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Dec 2021

    👍
    321

    #1470 17 December 2021: poepke

    poepke
    (znw. het ~, ~s)

    rode snoep met kersensmaak, die verdacht veel op een poepke gelijkt

    zie ook poepegatje, poepegatteke

    Gewassen krieken, “poepkes” of “poepegatjes” hadden de bedoeling om op halve kersen te lijken, maar met wat goede wil kun je er ook wel eens een achterwerk in ontwaren. Het is een eerder hard snoepje met een smaak ergens tussen krieken en kersen. Lekker en authentiek! (tsoete.be)

    > andere betekenis van poepke

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (15 Jul 2021 22:34)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Dec 2021

    👍
    52

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.