Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1031 24 August 2022: eer, op ~ verklaren

    eer, op ~ verklaren
    (uitdrukking )

    NL: op (naar) erewoord verklaren

    zie ook: verklaring op eer

    De roof in Antwerpen is een minstens even groot mysterie, te beginnen bij de omvang van de buit. Maandag was het topdrukte bij de bank omdat ongeruste klanten wilden weten of hun kluis nog intact was. Dat bleef tot dinsdagmiddag onduidelijk, omdat elke klant eerst ‘op eer’ moest verklaren wat er in zijn kluis zat. De bank hoopt zo te voorkomen dat de verzekering wordt opgelicht. Ze kent namelijk zelf de inhoud van de kluisjes niet. Bron NRC-Handelsblad

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jun 2022 18:50)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Aug 2022

    👍
    150

    #1032 23 August 2022: zal het gaan, ja?

    zal het gaan, ja?
    (uitdrukking)

    wordt gebruikt wanneer iemand overdrijft, iets onzinnigs zegt, het al te bont maakt

    “Ik ben al die clichés over vrouwen trouwens een beetje zat. Als Annemie minister wordt, kan dat zogezegd alleen omdat ze geweend heeft. Als Maggie een zware post krijgt, is dat zogezegd alleen omdat ze de populairste is. Zal het gaan, ja? Dat is toch compleet van de pot gerukt.” (G. Rutten)

    wikipedia: Zal ’t gaan, ja? is het eerste album van stripreeks F.C. De Kampioenen, getekend door Hec Leemans. De titel van het album is afkomstig van de uitspraak van Dimitri De Tremmerie in de televisieserie, vertolkt door Jacques Vermeire. De strip is door Standaard Uitgeverij uitgegeven in 1997.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Jul 2021 03:28)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Aug 2022

    👍
    221

    #1033 22 August 2022: pyjamadag

    pyjamadag
    (begrip)

    voluit: Nationale Pyjamadag
    Actie van de jongerenzender Ketnet waarbij kinderen in pyjama naar school komen ter ondersteuning van langdurig zieke klasgenoten

    uitspraak o.a.: pizjama, met korte a’s (zie ook Vlaamse uitspraak)

    zie ook pyjamafuif

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    vrtnwsIs het jou ook opgevallen? Journaalanker @wimdevilder presenteerde “Het Journaal” in zijn pyjamabroek. Op deze Nationale Pyjamadag steunt hij @bednetvzw. (instagram)

    Vrijdag 9 maart is het de 3de editie van de Nationale Pyjamadag van Bednet. Ketnet en MNM doen ook mee. Kom in pyjama naar school uit solidariteit met zieke kinderen en jongeren. (bednet.be)

    Maar liefst 700 scholen schreven zich in voor de Nationale Pyjamadag van Bednet. (mnm.be)

    Kinderen De Zonnevlier doen mee aan pyjamadag · (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (03 Aug 2021 18:10)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Aug 2022

    👍
    182

    #1034 21 August 2022: geaccidenteerd

    geaccidenteerd
    (bn.)

    van een weg, terrein, parcours: bultig, bochtig, op en neer, met een beschadigde ondergrond, in slechte staat
    algemeen: (licht) beschadigd
    ook: met accidenten, met ongevallen

    Typisch Vlaams: geaccidenteerd terrein: Belgisch-Nederlands standaardtaal

    vwn: beschadigd zijn van een auto door een ongeval

    zie ook geaccidenteerd parcours

    Een schadeauto of geaccidenteerde auto verkopen is niet zo eenvoudig, want er is geen grote tweedehands markt zoals bij gewone auto’s. (autometschade.be)

    Na Van Avermaet in 2008 nieuw Belgisch succes in geaccidenteerde rit naar Sabiñánigo? (wielerkrant.be)

    het verhaal van alwéér een geaccidenteerde sprint in de Scheldeprijs (dekrantenkoppen.be)

    Glooiende banen bevinden zich op (licht) geaccidenteerde terreinen in duingebieden of in het Zuid-Limburgse Heuvelland. (Wikipedia)

    gelegen op een sterk geaccidenteerd terrein.(archedea.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Oct 2022 06:01)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Aug 2022

    👍
    21

    #1035 20 August 2022: ziekenboekje

    ziekenboekje
    (zn. o.)

    lidmaatschapsboekje van een ziekenfonds
    alg: lidmaatschap van een ziekenfonds

    Van Dale 2018 online: BE, verouderd

    Als het pleegkind ingeschreven is op het ziekenboekje van de pleegouders, dan betalen de pleegouders de medische kosten. (pleegzorgvlaanderen.be )

    Daarop antwoordde ze dat ze ingeval ze ooit zou alleenstaande worden (als weduwe of door echtscheiding), ze een beter sociaal statuut zou hebben als ze ingeschreven bleef bij de VDAB, dan wanneer ze “op het ziekenboekje van haar man” zou staan. (spaargids.be)

    Zolang je recht hebt op kinderbijslag, blijf je verzekerd via het ziekenboekje van je ouders. (abvvlimburg.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 17:56)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Aug 2022

    👍
    159

    #1036 19 August 2022: teller

    teller
    (zn. m.; ~s)

    meter voor nutsvoorzieningen

    vnw: meter voor water, gas, elektriciteit

    Typisch Vlaams: gasteller/waterteller/… In Algemeen Nederlands wordt ‘teller’ alleen gebruikt in ‘kilometerteller’. Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    zie ook compteur, elektriciteitsteller

    Bekisting rond teller van de gas + eventueel bureau hier rond uitwerken. (twizzi.be)

    De garage heeft een aparte teller voor de elektriciteit (zimmo.be)

    De koudwaterverdeling gebeurt vanaf de stijgleidingen dit vanaf de individuele tellers in de kelder. (woestyn.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 May 2025 06:39)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Aug 2022

    👍
    4

    #1037 18 August 2022: fa-sleutel

    fa-sleutel
    (zn. m.; ~s)

    notenleer: aanduiding in de notenleer voor de bassleutel

    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook solsleutel

    Fasleutel
    Fa-sleutel

    Muzieklezen en Zingen Volume 2: Afwisseling van Sol en Fa sleutel (partitura.be)

    Fa-sleutel is nodig om piano of accordeon te kunnen spelen en bepaalde andere bas instrumenten kunnen ook soms partituren in fa-sleutel hebben. (singelekemuziekatelier.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (31 Mar 2025 14:32)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Aug 2022

    👍
    209

    #1038 17 August 2022: unitarisme

    unitarisme
    (het ~, geen mv. zelfst. nw.)

    belgicisme
    zie ook unitair, unitarisme, unitaristisch, unitarist, neo-unitarist

    Van Dale: in BE ver­de­di­ging van de een­heids­staat, ver­zet te­gen de ge­west­vor­ming en de fe­de­ra­li­se­ring

    Dit jaar (2006) is er (heel) wat commotie geweest naar aanleiding van het begrip “separatisme” en “unitarisme”, beide voor de één een ideaal, voor de ander een scheldwoord. Het debat is moeilijk, was het maar omwille van onduidelijke begripsomschrijving. (http://www.dignitadoc.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (07 Aug 2021 17:44)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Aug 2022

    👍
    182

    #1039 16 August 2022: papierklem

    papierklem
    (zn. v.; ~men)

    paperclip

    vnw: in België ook: paperclip

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1

    purisme

    We mogen ook geen bladen meer met een papierklemmetje bij elkaar houden. Dat moet een paperclip zijn. (standaard.be)

    …met een papierklemmetje aan het slot te staan morrelen. (pallieterke.advn.be)

    Er staat een “ Reset “ knopje onderaan en achteraan in een klein gleufje , waar je enkel bij kan met een papierklemmetje dat uitgeplooid is. (users.telenet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Sep 2024 08:19)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Aug 2022

    👍
    17

    #1040 15 August 2022: reisbijstand

    reisbijstand

    hulp of bijstand bij ziekte of ongeval op reis

    VD2016 online: BE

    zie ook reisbijstandsverzekering

    Jaarlijkse reisbijstand voor de hele familie zonder franchise. (touring.be)

    Op het vlak van reisbijstand zijn er heel wat formules die ervoor kunnen zorgen dat u met een gerust gemoed op vakantie kan gaan. (zakenkantoorroggen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 16:44)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Aug 2022

    👍
    201

    #1041 14 August 2022: huisvestingsmaatschappij

    huisvestingsmaatschappij
    (zn.; v.; ~en)

    instelling die haar eigen bezighoudt met gesubsidiëerde huizen en sociale woningen

    vnw

    VD2016 online: BE

    zie ook sociale huisvestingsmaatschappij

    belgium.be: Sociale huisvesting biedt verschillende mogelijkheden, gaande van goedkope huurwoningen tot koopwoningen en sociale bouwgronden. Om ervoor in aanmerking te komen, moet u voldoen aan bepaalde voorwaarden. Omdat de steun per gewest, provincie, stad en/of gemeente geregeld is, kunt u hiervoor het best contact opnemen met de huisvestingsmaatschappij die bevoegd is voor het gewest waar u woont.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Nov 2022 08:36)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Aug 2022

    👍
    225

    #1042 13 August 2022: jobs, jobs, jobs

    jobs, jobs, jobs
    (uitdr.)

    politieke slogan die de nadruk legt op het belang van jobcreatie

    zie: job

    In .NL komt de uitdrukking vooral voor ivm .BE of de US

    “Jobs, jobs, jobs”: het was de mantra van ontslagnemend premier Charles Michel (MR), maar ook tijdens de premierjaren van Guy Verhofstadt (Open VLD) weergalmde de slogan in het parlementair halfrond. (vrt.be)

    De jobcreatie is grotendeels afhankelijk van de internationale conjunctuur, al stellen de meerderheidspartijen, die van ‘jobs, jobs, jobs’ hun mantra hebben gemaakt, dat ook het regeringsbeleid een invloed heeft gehad, aldus De Tijd. (hbvl.be)

    Als we 1 euro zouden krijgen elke keer een politicus “jobs, jobs, jobs” roept, waren we ondertussen met zijn allen miljonair. (bnpparibasfortis.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 05:18)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Aug 2022

    👍
    54

    #1043 12 August 2022: inleggen

    inleggen

    een kledingstuk inkorten

    De rok die ik kocht in de solden is te lang maar mijn moeder zal hem wel inleggen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Kastanjeoog (12 Jul 2021 22:46)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Aug 2022

    👍
    173

    #1044 11 August 2022: kaal, van een kale reis terugkomen

    kaal, van een kale reis terugkomen
    (uitdrukking)

    een ontgoocheling oplopen, onverrichter zaken terugkomen

    vnw: van een kale reis thuiskomen: van een koude kermis thuiskomen

    Van Dale 2018 online: BE

    DS2015 standaardtaal; NL: van een koude kermis thuiskomen

    Ook: van een kale kermis terugkomen/thuiskomen (kermis, van een kale ~ thuiskomen)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederl. (Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervliet), kwalijk thuis komen.

    Ik kon wat extra centjes gebruiken en trok dus met mijn munten, ringen, kettingen en oorbellen naar mijn vaste juwelier, maar kwam van een kale kermis thuis!

    Vakbonden Opel terug van kale reis. (kop in De Standaard)

    Een inbreker is in Bornem van een kale reis thuisgekomen (hln.be)

    Een Nederlandse vrouw die dacht dat een meteoriet haar dak had doorboord, is van een kale reis teruggekomen. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Feb 2025 13:09)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Aug 2022

    👍
    326

    #1045 10 August 2022: turnkledij

    turnkledij
    (de ~, geen meerv.)

    kledij die gedragen wordt tijdens de lessen lichamelijke opvoeding

    Ik kreeg een straf omdat ik mijn turnkledij weer eens vergeten had.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (04 Aug 2021 06:26)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Aug 2022

    👍
    243

    #1046 09 August 2022: awel ja

    awel ja
    (tussenwerpsel)

    zeer zeker!
    zie awel

    zie ook awel nee

    “Was mijn maat in staat om kinderen dood te schieten? Awel ja!” (HLN 29/10/17)

    “Awel ja, daar wil ik u graag bij helpen.” (awelja.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Floem en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:01)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Aug 2022

    👍
    235

    #1047 08 August 2022: glansprestatie

    glansprestatie
    (zn. v.; ~s)

    een glansrijke prestatie

    VD2016 online: BE

    zie ook glansoverwinning

    hln.be: De glansprestatie van de Duivels tegen Italië in 50 beelden

    deredactie.be: 11-jarig dansfenomeen levert nieuwe glansprestatie

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Aug 2021 11:00)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Aug 2022

    👍
    204

    #1048 07 August 2022: pollutie

    pollutie
    (zn. v.; ~s)

    milieuvervuiling, luchtvervuiling

    vnw: milieuvervuiling, verontreiniging, vooral van lucht of water

    Typisch Vlaams: milieuvervuiling: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4, Vlaamsheid: 5

    zie ook pollutienorm; waterpollutie; luchtpollutie; geluidspollutie; lichtpollutie; bodempollutie

    vgl. pollueren

    ’We zien opstoten op dagen met meer pollutie. Te veel kinderen in ons land kampen met luchtweginfecties. (standaard.be)

    De pollutie veroorzaakt door de uitdijende industrie, het verkeer en de huishoudens, ging drastisch omhoog.(demorgen.be)

    Of denk aan allerlei rapporteringsverplichtingen voor vervuilende industrieën, om pollutie in kaart te gaan brengen en aan te pakken.(vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Dec 2024 08:08)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Aug 2022

    👍
    27

    #1049 06 August 2022: gezwans

    gezwans
    (zn. o.)

    zwans; het zwanzen; gezever

    Ze trekken naar de kiezer met de slogan: “Geen gezwans, meer ambiance!” (hln.be)

    Omdat fotokes meestal meer zeggen dan al mijn gezwans om dat tekstkotteke vol te kletsen hieronder enkele foto’s van de nieuwe thuisbasis (karly.be)

    Geen gezwans, we maken een herfstkrans! (glabbeek.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (15 Jul 2021 10:32)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Aug 2022

    👍
    69

    #1050 05 August 2022: dynamiteren

    dynamiteren
    (ww., dynamiteerde, gedynamiteerd)

    opblazen, laten springen (met dynamiet)

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. fig. betekenis dynamiteren

    In 1946 werd de IJzertoren – als symbool van de Vlaamse collaboratie – door deskundigen gedynamiteerd. De initiatiefnemers hoopten op die manier de Vlaamse Beweging ook symbolisch te onthoofden. (deredactie.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 16:59)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Aug 2022

    👍
    312

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.