Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1011 13 September 2022: fietsspeld

    fietsspeld
    (zn. v. ; ~den of ~len)

    klem rond de broekspijpen om niet tussen de ketting van de fiets te komen, velospel, broekspeld

    VD2015 online: gewestelijk; SN: broekveer, broekklem
    VD2015 online (vernieuwde versie): BE

    willydezutter.be: Hij had zijn imago wat tegen omdat hij met de fiets naar het werk kwam, steeds gewapend met aan elke broekspijp een fietsspeld.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Dec 2021 06:39)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Sep 2022

    👍
    265

    #1012 12 September 2022: gefezel

    gefezel
    (zn. o. geen meerv.)

    heimelijk gefluister

    zie ook fezelen, vezelen, fezelaar

    Wat is dat gefezel allemaal achter mijne rug? Zeg het maar hardop, zenne.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 13:53)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Sep 2022

    👍
    287

    #1013 11 September 2022: ene frak en twee schoenen

    ene frak en twee schoenen
    (uitdr.)

    ezelsbruggetje om de spelling van professor of professioneel te onthouden: één keer de f van frak en twee keer de s van schoen

    varianten: ene frak en twee sokken, ene frak en twee sloefen

    NL: De Professor zit in zijn Fauteuil met twee Sloffen aan.

    zie ook verzamellemma kledij

    Zo controleer ik nog steeds bij elke professor die in mijn teksten ronddwaalt of die wel degelijk ‘ene frak en twee schoenen’ draagt (demorgen.be)

    ‘Eénfrak en twee sloffen’ Dit trucje is dan weer uitgevonden om het Franse ‘profession’ en de Nederlandstalige aanverwanten als professioneel juist te schrijven. (telenet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (10 Aug 2021 13:47)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Sep 2022

    👍
    126

    #1014 10 September 2022: ringmap

    ringmap
    (zn. v.; ~pen)

    kaft met ringen om geperforeerde documenten in te bewaren, classeur, farde

    NL: ordner

    Taaladvise.net: Een map met een brede, stijve rug en een sluitingsmechanisme wordt in de standaardtaal in Nederland een ordner of ringband genoemd. Ringmap is in die betekenis standaardtaal in België.

    Lever arch file

    Een zoekopdracht op Google maakt duidelijk dat het woord ringmap vooral in België wordt gebruikt. Als plaatjes zie ik ordners en… ringbanden? Misschien is ‘ringmap’ zo gek nog niet.(gidsvoorhetzuiden.nl)

    Dankzij de handige afscheurlijn (microperforatie) en perforatie voor ringmappen kunt u uw notities in uw Atomaschrift achteraf gemakkelijk opbergen in een ringmap.(atoma.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 May 2025 22:25)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Sep 2022

    👍
    24

    #1015 09 September 2022: guerre des flics

    guerre des flics

    frictie, ruzie, naijver, tegenwerking tussen verschillende politiediensten; bij uitbreiding ook onderling in de korpsen. Destijds tussen de voormalige rijkswacht, de gerechtelijke politie en de gemeentepolitie.

    < letterlijke vertalling van ‘guerre des flics’: flikkenoorlog

    Burgemeester Bart De Wever betreurt de kritiek. “Als politiediensten onderling zwarte pieten doorschuiven, dan winnen alleen de criminelen”, zegt hij. “We willen net de samenwerking met het parket en de gerechtelijke politie versterken. Aan een ‘guerre des flics’ heeft de Antwerpenaar niets.” (hln.be 2 april 2019)

    Er woedt een ware guerre des flics in het korps van Mechelen. Terwijl politieagenten openlijk getuigen over racisme, rijzen vragen over het functioneren van de korpschef … (knack.be 15 mei 2016)

    Minister van Justitie De Clerck is er gisteren in geslaagd de drie politiekorpsen van dit land een akkoord te doen ondertekenen over de taakverdeling en specialisatie van hun diensten. Maar of daarmee een einde komt aan de ‘guerre des flics’ zal nog moeten blijken. (tijd.be 4 juli 1996)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 11:57)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Sep 2022

    👍
    107

    #1016 08 September 2022: rozijnen uitpikken, alleen de ~

    rozijnen uitpikken, alleen de ~
    (uitdrukking)

    voor zichzelf de meest voordelige dingen ergens uithalen
    NL: de krenten uit de pap halen

    Daarna ging ze op haar elan verder met uitspraken als: “Vrouwen verstoppen past niet in onze democratie, en er alleen de rozijnen uitpikken ook al niet". (Rik Tyrions – deredactie.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (07 Aug 2021 17:23)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Sep 2022

    👍
    185

    #1017 07 September 2022: werfverslag

    werfverslag
    (zn. o.; ~en)

    verslag van een werfvergadering

    zie ook werf

    De afspraak – logisch denk ik – is dat de architect na elk werfbezoek een werfverslag opmaakt. (bouwinfo.be)

    Het belang van werfverslagen en werfvergaderingen (mijntipsenadvies.be)

    In het werfverslag kunnen bv. ook afspraken gemaakt worden om eventuele aanpassingen, herstellingen of verbeteringen aan te brengen. (vlan.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 Nov 2021 09:13)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Sep 2022

    👍
    3

    #1018 06 September 2022: samentuin

    samentuin
    (zn. m.; ~en)

    Oorspronkelijk door VELT bedacht: “Een samentuin is een tuin waarin mensen samen ecologisch tuinieren.” (velt.be)
    Soms ook in de context van volkstuintjes.

    zie ook samentuinen

    In de zomer van 2017 startten enkele buurtbewoners met het opzetten van een nieuwe samentuin en groene ontmoetingsruimte in het Groen Kwartier aan het poortgebouw op het Hospitaalplein. (antwerpen.be)

    Greet Heylen is mede-oprichter van de ecologische samentuin ‘Silsburg’ te Deurne en bezieler van het Platform Stadslandbouw in Antwerpen. (inbo.be)

    In de tuin staat niet zozeer de zorgcontext centraal, maar wel het samen bezig zijn met de teelt van groenten, kruiden en bloemen. Daarom is bewust gekozen om de samentuin niet aan te leggen binnen de muren van Ter Elst. (landelijkegilden.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Marcus (12 Jul 2021 22:52)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Sep 2022

    👍
    134

    #1019 05 September 2022: tralala

    tralala
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    druk­te, op­hef, poes­pas

    veel tra­la­la ver­ko­pen: iets met veel ophef doen

    Van Dale BE; in­for­meel

    zie ook fontonten, andere betekenis van tralala

    verkorte vorm trala (zie voorbeelden)

    Ik ben benieuwd of CD&V een groet zal brengen aan Konrad Adenauer. Hij werd voor vijftig jaar met veel tralala begraven als de grote staatsman, de halfgod, de goede Rijnlander die de nazi’s moest doen vergeten. (pallieterke.net)

    Ann P. merkte op dat wij er bij ons veel meer tralala van maakten; wij zouden zeker voor 100 gelijke borden, glazen, koffiekopjes gezorgd hebben. (innerwheel.be)

    “Walter Baele verkoopt veel tralala” (Titel Nieuwsblad 070105)

    Voor mij hoeft het niet met veel trala te zijn, met maître d’hôtel die als een knipmes naast u komt staan, met prijzen waar je van achter … (seniorennet.be)

    Tijdens de avond krijgen we opnieuw zo’n exemplaar over de vloer dat zich met veel trala aankondigt (weerwoord.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Aug 2022 11:05)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Sep 2022

    👍
    105

    #1020 04 September 2022: achterplan, zich op het ~ houden

    achterplan, zich op het ~ houden
    (uitdr.)

    zich op de achtergond houden

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook achterplan

    Naar mijn gevoel speelt hij met vuur, het kan zus of zo uitdraaien bij de verkiezingen die volgen, maar intussen zijn vele goedmenende Vlamingen de pineut, omdat hij zich op het achterplan heeft gehouden als het op regeringsvorming aankwam. (seniorennet.be)

    Bandleader Roy Cape houdt zich op het achterplan, laat zijn zangers en prima zangeres Destra Garcia de kastanjes uit het vuur halen en de … (demorgen.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Jul 2021 17:05)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Sep 2022

    👍
    31

    #1021 03 September 2022: droomjob

    droomjob
    (znw. de ~ (v./m.), ~s)

    NL: droombaan

    werk dat men graag doet (of zou doen) en waarvoor men goed wordt betaald

    zie ook job

    De top 50 meest gewilde droomjobs (jobat.be)

    Wat zijn de 6 ingrediënten voor een droomjob? (antwerpmanagementschool.be)

    Huisarts lijkt me wel ok maar nu ook niet direct mijnen droomjob (9lives.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (02 Aug 2021 02:47)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Sep 2022

    👍
    63

    #1022 02 September 2022: emeritaat, op ~ gaan

    emeritaat, op ~ gaan
    (uitdr.)

    SN-NL: met emeritaat gaan

    Van Dale online 2020: BE

    vgl. pensioen, op ~ gaan of zijn

    Peter Adriaenssens (65) gaat op emeritaat. (vrt.be)

    Hugo Vandenberghe gaat op emeritaat als KU Leuven-hoogleraar. (nieuwsblad.be)

    “Ik ben op mijn 65e op emeritaat gegaan en heb dus niets meer met het beheer van de leerstoel te maken.” (bruzz.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Jul 2021 17:56)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Sep 2022

    👍
    45

    #1023 01 September 2022: laken, van hetzelfste ~ een broek

    laken, van hetzelfste ~ een broek
    (uitdr.)

    een zelfde behandeling of straf (krijgen)

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    in Nederland: van hetzelfde laken een pak (krijgen)

    - Just tegoei! Van hetzelfste laken een broek! Dat zal ’m leren!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (19 Jul 2021 23:04)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Sep 2022

    👍
    290

    #1024 31 August 2022: faience

    faience
    (zn., m., ~s)

    muurtegel

    vnw: geglazuurde tegel, betegeling
    -muur met faience: betegelde muur
    -faience in keuken: betegelde keuken

    faïence
    faiencetegels, faiences,

    Brico: Er bestaan nogal wat verschillende soorten tegels voor vloer- en muurbekleding. Specifieke muurtegels worden faiences genoemd. Ze bestaan uit een “biscuit” en een vrij dunne emaillaag.

    Ze vindt die faiences in de badkamer van hun nieuw huis schreeuwlelijk. Die zullen er dus uit moeten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Jul 2022 07:21)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Aug 2022

    👍
    311

    #1025 30 August 2022: NV België, de ~

    NV België, de ~
    (uitdr.)

    cynische of ironische formalisering van het begrip België, meestal in een economische context

    In Turkije met Pieter De Crem, handelsvertegenwoordiger voor de NV België. (standaard.be)

    Toegepast op de NV België betekent dat haar raad van bestuur (de regering) handelt in het belang van alle aandeelhouders (alle Belgen, werknemers en werkgevers, loontrekkers en vermogenden, jong en oud). (vrt.be)

    Niemand slaagt er nog in de rekening van de nv België te doen kloppen. (tijd.be)

    Hoog tijd dat iedereen zijn lidgeld betaalt aan de nv België (abvv.be)

    Ook voor de NV België is het stilaan Code Rood: ‘Waakzaamheid is erg nodig’ (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Jul 2022 07:16)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Aug 2022

    👍
    65

    #1026 29 August 2022: dauw, niet van de hemelse ~ leven

    dauw, niet van de hemelse ~ leven
    (uitdr.)

    niet zonder iets kunnen leven, iets nodig hebben om te leven

    google2020: ‘niet van de hemelse dauw’: .NL (17)

    Van Dale 2020 online: BE niet van de he­mel­se dauw le­ven:
    er wel­ge­daan uit­zien
    Opmerking: Deze verklaring van Van Dale klopt m.i. niet.

    vnw: van de hemelse dauw leven: van de wind, zonder middelen van bestaan leven

    Maar die sukkelaar leeft toch niet van de hemelse dauw? (gva.be)

    Zoals alle goede doelen kunnen wij niet van de hemelse dauw leven, laat staan al onze kosten dekken uit onze eigen zak. (overlastig.be)

    Hij en zijn vrouw zijn zelfstandigen en konden geen twee jaar wachten op hun centen, ze kunnen niet van de hemelse dauw leven. (hln.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Mar 2022 06:27)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Aug 2022

    👍
    46

    #1027 28 August 2022: groot bouwverlof

    groot bouwverlof
    (begrip)

    het jaarlijks groot verlof van de bouwsector in de zomer, meestal voor 3 weken ergens beginnend in juli (verschillend per regio)

    zie ook bouwverlof; groot verlof, bouwvakantie

    Burgemeester Bossuyt: “De voortgang van de werken zal natuurlijk van de weersomstandigheden afhangen, maar er wordt beoogd om de werken voor het groot bouwverlof van 2012 af te hebben.” (nieuwsblad.be)

    Deze 3 weken mag ik wel na mijn bevallingsverlof terugnemen. Dit omwille dat het ‘groot’ bouwverlof is vastgelegd door de confederatiebouw. (9maand.be)

    Deze werken zullen na het groot bouwverlof aanvangen en zullen 32 maanden in beslag nemen (grimbergen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 00:43)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Aug 2022

    👍
    95

    #1028 27 August 2022: cafetariaplan

    cafetariaplan
    (zn. o.; ~nen)

    (neologisme) een flexibel verloningspakket waarbij de werknemer a.h.w. à la carte kan kiezen

    google2020: .BE (103) ; .NL (86)

    zie ook cafetaria

    Met een cafetariaplan kunt u uw medewerkers een flexibel loonpakket aanbieden zonder impact op uw budget. Het is een win-winsituatie: u bevordert het personeelsbehoud in uw bedrijf en geeft uw werknemers persoonlijke extralegale voordelen naargelang hun behoeften. (securex.be)

    Het aantal werknemers dat via een cafetariaplan zijn loon flexibiliseert, is in een jaar tijd met de helft toegenomen. (tijd.be)

    Een recente studie van hr-dienstverlener SD Worx wijst uit dat het cafetariaplan steeds populairder wordt, en dat is allerminst een verrassing. (blog)

    Met een cafetariaplan zou de werknemer echter kunnen kiezen uit gepersonaliseerde voordelen binnen verschillende domeinen, bijvoorbeeld: familie, welzijn, … (vrouwenmaatschappij.be)

    Om dit alles te betalen en de hervorming budgetneutraal te houden, rekent Van Peteghem op terugverdieneffecten en de afschaffing van ecocheques en allerhande cafetariaplannen. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jul 2022 11:55)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Aug 2022

    👍
    66

    #1029 26 August 2022: honderd ten honderd

    honderd ten honderd
    (uitdr.)

    volledig, voor 100 percent, 100%, met zekerheid

    vnw: honderd ten honderd: helemaal, in alle opzichten, voor honderd procent

    zie ook honderd, ten ~

    Honderd ten honderd een vrouw. Een overdonderende vrouw. (skynet.be)

    Zij heeft men in deze moeilijke jaren altijd honderd ten honderd gesteund. (hbvl.be)

    Frank was daar ‘honderd ten honderd’ tegen en wilde zijn broer tijdens een avontuurlijke reis naar Valencia op andere gedachten brengen.(hln.be)

    Geef nooit op ook niet als de resultaten tegenvallen en ga er steeds honderd ten honderd voor. (jeugd.vwhamme.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Oct 2022 06:38)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Aug 2022

    👍
    76

    #1030 25 August 2022: bestek

    bestek
    (zn. o.; ~ken)

    vnw: offerte, begroting, kostenberekening (in Nederland alleen bestek van een bouwwerk)

    Ik heb zoals gevraagd een bestek voor de reparatie van de buitenlamp opgestuurd. (test-aankoop.be)

    Kwam ik toe voor een groot onderhoud en bestek voor een nieuwe bumper, doen ze geen carrosserie meer. (facebook)

    “Hij heeft bovendien zelf het financieel bestek opgesteld en bank en interestvoet gekozen.” (hbvl.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Sep 2021 06:50)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Aug 2022

    👍
    5

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.