Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
Een dom persoon die de opgelegde sociale maatregelen, ten tijde van de coronapandemie, naast zich neerlegt en niet toepast, waardoor hij kans maakt besmet te worden of anderen besmet met het gevaarlijke virus.
memoe en veva bezoeken gaat nu niet, blijf in uw kot of zijt gij ook zo’ne corona-idioot!
zich iets niet aantrekken, voor iets zijn best niet doen, iets verwaarlozen
DS2015 geen standaardtaal
ook:
er zijn voeten aan vegen,
er zijn botten aan vegen, botten, er zijn ~ aan vegen
er zijne frak aan vegen,
er zijn klak aan vegen,
krachtiger: er zijn g.. aan vegen,
en tenslotte: er zijn …… aan vegen.
Als hij er zijn broek blijft aan vegen, zal hij niet slagen in eerste zit.
Wat ik wel constateer, is dat de jongeren van vandaag er meer hun broek aan vegen dan vroeger. (standaard.be)
lett.: uit de brand redden,
fig.: onverhoopt, met veel moeite of op het laatste nippertje bekomen of veiligstellen, succes behalen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
zie ook brand, uit de ~ slepen
Het is te hopen dat de training van donderdag gaat helpen om een eerste overwinning uit de brand te slepen.
Aalstar had die verlengingen uit de brand gesleept dankzij een geweldig vierde kwart, waarin het een achterstand van 13 punten goedmaakte.
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
NL: uit het vuur slepen
De vakbond wil nu proberen een extra ontslagvergoeding uit de brand te slepen.
doos voor boterhammen of lunch mee naar ’t werk of ’t school te nemen
NL: broodtrommeltje
DS2015 standaardtaal
Kleine brooddoos
Van wie is die brooddoos met da beschimmeld brood die hier al weke staat?
trailer Waes vs Wauters: “De brooddoos van menne kleine gepikt”
‘Kinderen met een lege brooddoos in de rijkste regio ter wereld, dat mogen we nooit aanvaarden’ (Knack titel 140618)
> andere betekenis van brooddoos
niet geslaagd zijn, onvoldoende halen, flessen
een gebuisde politicus: een politicus die onvoldoende stemmen gehaald heeft bij verkiezingen
< Afleiding van het zn. buis in de uitdrukking iemand zijn buis geven ‘hem afzeggen, een blauwtje laten lopen’, een buis krijgen ‘zakken (bij examens)’, meestal opgevat als een afleiding bij het werkwoord buizen ‘slaan’, een nevenvorm van buischen ‘slaan, kloppen’ (1573; Woordenboek der Nederlandsche Taal), (Middelhoogduits biuschen ‘id.’).
DS2015 standaardtaal
definitie Algemeen Nederlands Woordenboek: buizen
1. ((vooral) in België)
een onvoldoende krijgen voor een examen; zakken
buizen
2. ((vooral) in België)
iemand laten zakken voor een examen; iemand een onvoldoende geven
Ik ben gebuisd op aardrijkskunde.
“buizen, gebuisd worden ‘zakken’” (1865–1870; Schuermans)
Een gebuisde politicus hoeft toch niet altijd een dikbetaalde job te krijgen? (Seniorennet)
> zie andere betekenis van buizen
onvoldoende
DS2015 standaardtaal
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Eene buis krijgen, niet slagen, afgewezen worden, hetzij bij een huwelijksaanzoek, hetzij bij een examen, bij eene verkiezing enz.
Eene in Vlaanderen gewone, gemeenzame uitdrukking, te vergelijken met bot -, slip vangen, een bok schieten, een flater begaan.
zie ook buizen
Ik heb een buis op Nederlands.
“Die dompelaar (sukkel) mocht wel eens in eenen wedstrijd bekroond worden, als vergoeding voor de talrijke buizen, waarmede onmeedoogende professoren hem in zijne examens hadden bekroond.” (G. Bergmann)
> andere betekenis van buis
iemand die instaat voor de veiligheid in een café, club of disco, buitensmijter
meestal zijn dat getrainde veiligheidsagenten
in Nederland: uitsmijter
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
vgl. buitenwippen
Den buitenwipper greep hem bij zijn kraag en zette hem op de straat.
projectontwikkelaar
Van Dale 2015 online: BE
DS2015 standaardtaal
De bouwpromotor heeft het huis 3 meter verkeerd gezet.
Bouwpromotoren hebben hun oog laten vallen op de Oosteroeversite en hebben grootse plannen met hun nieuwe stad aan zee. (vrt.be)
plaats waar men iets bouwt (SN bouwplaats, bouwput)
taaladvies.nl: standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Heel het gemeenteplein is ene grote bouwwerf. Ze zijn er een nieuw ondergrondse parking aan het maken. En die moet tegen volgend jaar af zijn want dan zijn het gemeenteraadsverkiezingen. Verstaat ge?
karnemelk
Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
Havermout met botermelk.
Aardappelpuree met botermelk op Vlaamse wijze – mijnverstand.be
Kindje verdrinkt in emmer met botermelk in Turkije – De Standaard
De kinderen kunnen elke dag iets proeven uit vroegere tijden, zoals botermelk met pruimen en spekvet met bruine suiker. (standaard.be)
> muiten
Van Dale: muiten
1287, van Middelnederlands mu(y)ten < Latijn mutare (veranderen)
van roofvogels ruien
M’n katte is were ân ’t mûten en de zetel licht vul hoar.
(mijn kat is terug aan het ruien en de zetel ligt vol haar.)
> muiten
Van Dale: muiten
1287, van Middelnederlands mu(y)ten < Latijn mutare (veranderen)
van roofvogels ruien
M’n katte is were ân ’t mûten en de zetel licht vul hoar.
(mijn kat is terug aan het ruien en de zetel ligt vol haar.)
< muiten
Van Dale: muiten
1287, van Middelnederlands mu(y)ten < Latijn mutare (veranderen)
van roofvogels ruien
M’n katte is were ân ’t mûten en de zetel licht vul hoar.
(mijn kat is terug aan het ruien en de zetel ligt vol haar.)
plaats om te knutselen
zie lijst koterij
We zijn van plan om afscheid te gaan nemen van ons indertijd tijdelijk bedoelde tuinhuis en het te vervangen door een grotere garage/werkkot. (bouwinfo.be)
Zijn werkkot
In zijn werkkot, als maar bezig
Hij is afwezig, geen besef van de tijd
Hij is niet thuis, hij zit vanachter in zijn werkkot
Hij is aan ’t zagen, in zijn werkkot
Hier kan ’t hij zeggen, wat hij wil
Want elders is ’t hij niet zo fel, houdt hij hem in
(demuze.webnode.be)
Henk Rijckaert is een maker. Hij maakt dingen. Meestal comedy, soms televisie, en voor de rest: heel veel in zijn werkkot. (uitinvlaanderen.be)
Is het nodig om onverwarmde ruimtes te isoleren zoals werkkot,garages,zolder boven garage,tuinhuis? (spaargids.be)
De helft van zijn leven heeft hij in zijn werkkot doorgebracht. (Wouter Deprez – De Morgen)
hard, donker snoepje op basis van suiker. Het zou een heilzame werking hebben op de keel en de luchtwegen. Wordt verkocht onder de merknaam Wycam’s. Wycam’s borstbollen zijn erkend als Antwerps streekproduct.
Klik op de afbeelding
Borstbollen zijn verpakt in een blekke doos. (In West-Vlaanderen is dat een blekne doze).
Deprez bouwt zijn nieuwste, “Bloemen, bijen en borstbollen” rond haar. Rond de vuile ziekte. Rond zijn gezin. Rond zichzelf ook. (vrt.be)
Bomma zwaaide ons in werkplunje uit als we naar school vertrokken – maar niet voordat ze ons elk een borstbol had gegeven.(hildeneven.be)Enfin, er zijn mensen die dat graag mogen, zo’n borstbol, ik zal ze ook niet afslaan . Maar ik zou wel diegene wantrouwen die ze verkoopt voor likeurpralines.(politics.be)
hard, donker snoepje op basis van suiker. Het zou een heilzame werking hebben op de keel en de luchtwegen. Wordt verkocht onder de merknaam Wycam’s. Wycam’s borstbollen zijn erkend als Antwerps streekproduct.
Klik op de afbeelding
Borstbollen zijn verpakt in een blekke doos. (In West-Vlaanderen is dat een blekne doze).
Deprez bouwt zijn nieuwste, “Bloemen, bijen en borstbollen” rond haar. Rond de vuile ziekte. Rond zijn gezin. Rond zichzelf ook. (vrt.be)
heftig spelen, ongeremd spelen
Van Dale: 1. lawaai maken; 2. speels worstelen 3. stoeiend vrijen
Gratis Van Dale online2020: stoeien
De Vlaamse betekenis is veel ruimer: ongeremd en heftig spelen
zie ook ravotter
De klein mannen hebben heel de middag liggen ravotten in den hof, ze zullen goed slapen vannacht.
Hasseltse Chiro gaat dit weekend virtueel ravotten: “Tijd genoeg om daarna het huis op te ruimen” (vrt.be)
vrijwel, nagenoeg, haast, zo goed als
uitspraak: [?mz???s]
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vrt.taalmail: ‘Omzeggens’ behoort niet tot de standaardtaal. (ondanks bloemlezing onder)
Hij doed omzeggens niks.
“Drie opeenvolgende jaren is er omzeggens geen regen gevallen in het Zuid-Afrikaanse Kaapstad.” (De Morgen)
bloemlezing De Standaard:
Een tot dusver nog niet geïdentificeerde man is omzeggens voor de deur van een appartementje in een gebouw aan de Theodore Verhaeghenstraat 87 in … (standaard.be)
… bijvoorbeeld schoolgeld, terwijl het onderwijs nu omzeggens gratis is. (standaard.be)
Zaterdagavond is langs de Steense Dijk in Stene (Oostende) het voormalige restaurant ‘t Oud Vliegveld omzeggens volledig uitgebrand. (standaard.be)
Oké, hier gaan we: let er eens op hoe vaak Nederlanders ’zeg maar’ zeggen. Ze zeggen het, zeg maar, omzeggens om de zes woorden. (standaard.be)
enz.
bloemlezing vrt.be:
De tablets vervangen omzeggens alle boeken en schriften.(vrt.be)
Over wat Van Ermen met LDD van plan is, is omzeggens niets bekend. (vrt.be)
De kans dat Trump in de Senaat uit zijn functie wordt gezet, is omzeggens onbestaande. (vrt.be)
“De Lente” verzamelt omzeggens alles waar Brusselmans voor stond en wat hem vandaag nog altijd een moderne uitstraling geeft.(vrt;be)
enz.
een kind dat ongeremd en heftig spelt
vr: ravotster
zie ravotten
Ik ben altijd al een ravotter geweest dus de chiro was daarom perfect. (chirowaarschoot.be)
Ik was een “ravotter”. Alles wat er buiten te vinden was of toevallig mijn pad kruiste betekende voor mij speel-goed.(hugoswebstek)
Ik was als kind altijd een buitenspeler, een ravotter. Het liefste dat ik deed was spelen in parken en bossen, en dan vooral klimmen in bomen. (spa.be)
Kinderen moeten ook en vooral kind kunnen zijn. Ravotters, slijkduivels, deugnieten,… (KSV Dismuide jeugd – youtube)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
