Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #9241

    belleman
    (de ~ (m) mv: ~en)

    omroeper, aankondiger (met bel) in steden of gemeenten; o.a. in Gent waar de bellenman de Gentse feesten opent

    vr: bellevrouw, zie voorbeelden

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Klik op de afbeelding
    Gentse Belleman 2008
    Gentse belleman

    De parade werd traditioneel geopend door de Belleman, die het publiek voor de gelegenheid naast “Goeie Gentse Feesten” ook “droge” Gentse Feesten toewenste. “Regen of geen regen: nie pleuje”, klonk het. Ruim twee uur lang passeerden onder meer circusartiesten, orkesten en dans- en theatergroepen de revue.

    In Vlaanderen zijn er ook 2 bellevrouwen, maar zij nemen niet deel aan de wedstrijd: “Er zullen wel dames zijn in mooie klederdracht die hun belleman zullen bijstaan. Er is namelijk ook een wisselbeker voor best verklede escorte. Zij escorteert de belleman om deel te nemen aan de bellemanwedstrijd.” (vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 07:37)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Mar 2020

    👍
    334

    #9242

    bestje

    oud vrouwtje

    Een oud woord voor een grootmoeder was langgeleden een bestje.

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door bastos (10 Aug 2021 11:19)

    👍
    334

    #9243

    verenneweur
    (de ~, (m.), ~s)

    mannelijk persoon die iets verenneweert, kapot maakt,
    meestal met opzet en/of met bijbedoelingen

    zie bij: ruïneren

    In Vorselaar: ne" verrinnewaas"

    Jan, de verenneweur, hij heeft heel den boel kapot geslagen na dien ambras.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 00:37)

    👍
    334

    #9244

    bamispacht
    (zn. v.)

    Bamis was ook het tijdstip waarop de boeren hun jaarlijkse “pacht” dienden te betalen aan de verhuurder van de hoeve of de landerijen die men aan derden huurde.

    Met bamis dienen we de baamispacht te betalen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Eversham en laatst gewijzigd door de Bon (18 Aug 2021 12:05)

    👍
    334

    #9245

    roemedoem

    Om (in combinatie met vallen)

    Hij viel roemedoem.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hvd en laatst gewijzigd door hvd (11 Aug 2021 03:41)

    👍
    334

    #9246

    favoritisme
    (zn. het ~, o, ~n )

    systeem van begunstiging, voortrekkerij

    zie ook: affairisme

    < Frans: favoritisme (m.)

    Favoritisme komt in elke familie voor. Hoewel het absoluut ’not done’ is om dat toe te geven, hebben haast alle ouders een ’favorietje’ als het gezin meerdere kinderen telt. (fifytoo.be)

    Ondernemers stortten zich nooit eerder met zoveel publieke wellust in partijpolitiek favoritisme (demorgen.be)

    Van favoritisme naar legaliteit. De Belgische politieke drempel van ballingen.(Idesbald Goddeeris)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 14:25)

    👍
    334

    #9247

    bokbonen en veldkeien
    (mv.)

    (plagerig, ontwijkend antwoord op de vraag “wat eten we?”)

    vgl. lebbertsjes

    Wo èète ver te noêne? Bokbaune ên vêldkèèë! (wacht maar af, ge zult wel zien)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door petrik (08 Aug 2021 16:49)

    👍
    334

    #9248

    gecomplexeerd
    (volt.deelw.)

    beladen met complexen
    NL: onder de complexen zitten

    Van Dale 2014: Belgisch-Nederlands

    Is die gecomplexeerd of zo? Als er een vrouw aan ’t tafel zit, slaagt die compleet dicht.

    Raymond vh Groenenwoud zingt:
    Zij houdt van ikke
    Ikke ben zeer vereerd
    Sinds ik haar vast heb
    Ben ik niet meer gecomplexeerd

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 17:11)

    👍
    334

    #9249

    belastingsbrief
    (zn. m., ~brieven)

    aangifteformulier voor de belastingen

    Taaladvies.net standaardtaal in België

    Van Dale 2014 online: belastingbrief: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Typisch Vlaams: belastingbrief: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6

    DS2010 afgewezen

    Ge hebt normaal tot eind juni tijd om uw belastingsbrief in te vullen. Maar ge kunt het ook via het internet doen en dan hebt ge meer tijd.

    De nieuwe belastingsbrieven zijn tegenwoordig precies lottoformulieren: ge moet maar kruiskes zetten. En dan afwachten of ge gewonnen of verloren hebt natuurlijk. ;)

    Iedere belastingplichtige moet elk jaar het aangifteformulier voor de personenbelasting (belastingbrief) invullen. (vlaanderen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Nov 2025 08:54)

    👍
    334

    #9250

    fleuete
    (zn. m.)

    zot iemand

    Hier rijdt alle dagen ne fleuete rond, een echt dorpsfiguur.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bastos en laatst gewijzigd door de Bon (26 Jul 2021 15:15)

    👍
    334

    #9251

    Brussel
    (begrip)

    Brussel in het taalgebruik in NL en VL verschilt meer en meer van betekenis en connotaties (politiek, economisch, diplomatiek, …):
    VL: hoofdstad van het land en eventueel van VL (bestuurlijk centrum), bij uitbreiding het Brussels Gewest, regio… als spanningsveld tussen de regio’s (vgl. verbrusselen)
    NL: hoofdstad van Europa waar de Europese beslissingen genomen worden.

    In NL zal men zeggen: Brussel dicteert ons de wet. In VL zeggen we: Europa dicteert ons de wet.

    Brussel dicteert ons de wet betekent in VL dat de federale overheid ons de wet dicteert.

    Vandaar de afwijkende betekenis in VL en NL.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (18 Jul 2021 21:02)

    👍
    334

    #9252

    loopbaanonderbreking
    (zn. v., ~en)

    vorm van tijdskrediet waarbij de werknemer tot 60 maanden vrij kan nemen met behoud van arbeidsovereenkomst en een toelage van de overheid

    vnw: (bnl.) tijdelijke onderbreking van het arbeidscontract, nu vervangen door het tijdskrediet

    niet in Van Dale 1995
    veel googlementen in BE, weinig in NL want daar heet het: een sabbatical (nemen)

    Van Dale 2013 online: (volgens het Belgische arbeidsrecht)

    Zij heeft loopbaanonderbreking genomen om een wereldreis per fiets te maken.

    Via loopbaanonderbreking kunnen bepaalde werknemers in de federale openbare sector ervoor kiezen tijdelijk niet of minder te gaan werken. (vlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Sep 2023 06:33)

    👍
    334

    #9253

    hoger
    (het ~, geen mv.)

    hogere middelbare school

    De 3 laatste jaren van het middelbaar wordt ook wel het hoger genoemd.

    De 18-jarigen van het hoger mogen al meer dan die 17-jarigen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Peuzelen (07 Sep 2025 11:35)

    👍
    334

    #9254

    werkendag
    (zn. m.)

    1) dag waarop men moet werken
    2) vermoeiende lastige dag, een dag van hard werken en zwoegen

    Van Dale: werkendag
    (gewestelijk) werkdag

    1) We gaan het van den avond niet te lang trekken want morgen is het werkendag.

    2) ‘Dat de laatste week de lastigste wordt is nu aan de hand van het rittenschema al duidelijk. Het wordt werkendag. Hopelijk keer ik ook van daar met positieve gevoelens terug.’ (Sander Armee (Herent), HLN.be)

    2) "Voor Van der Poel is alles 1 groot spel, voor de rest "werkendag"" (sporza.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (06 Aug 2021 22:23)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Mar 2020

    👍
    334

    #9255

    dactylo
    (zn., m.-v., ~'s)

    typist(e)

    vnw

    sinds de pc overal ingang gevonden heeft verouderd?

    Van Dale 1995 (gewestelijk)
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, verouderd

    Zij was dactylo in een groot bedrijf, maar met de komst van de computer is ze buitengevlogen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Mar 2022 06:15)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Mar 2022

    👍
    334

    #9256

    mof
    (den ~(m.), ~fen)

    scheldwoord voor Duitser

    Wikipedia: Mof is het scheldwoord voor een Duitser, dat vooral in het westen van Nederland en Vlaanderen gebruikt wordt.

    < Duits: Muff: een scheldwoord voor een knorrepot, een mopperaar, iemand die onbeleefd, ongemanierd, niet spraakzaam is. Waarschijnlijk niet vroeger in gebruik gekomen dan de 16de E. (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
    Het reeds in de middeleeuwen bekende scheldwoord, waarmede men te Aken een Keulenaar (Kölsche muff, De Jager, Freq.) en in Nederland een Duitscher pleegt aan te duiden. (Middelnederlandsch Woordenboek)

    De moffen verloren den oorlog.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Morgengave en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 00:55)

    👍
    334

    #9257

    zakneusdoek
    (de ~ (m.), ~en)

    zakdoek

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: ZAKNEUSDOEK – zakdoek:
    slechts in Vlaams-Belgische en Noord-Brabantse bronnen aangetroffen.

    synoniemen in verschillende regio’s bij neusdoek

    Ik heb een valling, waar zijn mijn zakneusdoeken?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 20:38)

    👍
    334

    #9258

    kotteke
    (het ~ (o.), -s)

    - vakje, in een bordspel
    - vierkant stukje, deel van een tablet of reep chocolade

    Als ge op dat kotteke staat, meugde nog es gooien.

    Zeg geef mij ook eens een kotteke van die chocolade, je bent niet de enige die dat lekker vindt.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 00:23)

    👍
    334

    #9259

    banken
    (bankte, gebankt)

    zie banque russe
    Prov.Antwerpen, Vlaams Brabant en Limburg

    Banken en hanengevechten worden nogal eens samen georganiseerd.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (11 Aug 2021 17:34)

    👍
    334

    #9260

    garewij

    Helemaal open. Meestal negatief bedoeld. Meestal met “open” erbij.
    Zie ook rekwijd

    De deur staat garewij open, fleus kommen de dieven binnen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dnauwel en laatst gewijzigd door haloewie (02 Jul 2021 20:11)

    👍
    333

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.