Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
omroeper, aankondiger (met bel) in steden of gemeenten; o.a. in Gent waar de bellenman de Gentse feesten opent
vr: bellevrouw, zie voorbeelden
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Klik op de afbeelding
![]()
Gentse belleman
De parade werd traditioneel geopend door de Belleman, die het publiek voor de gelegenheid naast “Goeie Gentse Feesten” ook “droge” Gentse Feesten toewenste. “Regen of geen regen: nie pleuje”, klonk het. Ruim twee uur lang passeerden onder meer circusartiesten, orkesten en dans- en theatergroepen de revue.
In Vlaanderen zijn er ook 2 bellevrouwen, maar zij nemen niet deel aan de wedstrijd: “Er zullen wel dames zijn in mooie klederdracht die hun belleman zullen bijstaan. Er is namelijk ook een wisselbeker voor best verklede escorte. Zij escorteert de belleman om deel te nemen aan de bellemanwedstrijd.” (vrt.be)
mannelijk persoon die iets verenneweert, kapot maakt,
meestal met opzet en/of met bijbedoelingen
zie bij: ruïneren
In Vorselaar: ne" verrinnewaas"
Jan, de verenneweur, hij heeft heel den boel kapot geslagen na dien ambras.
Bamis was ook het tijdstip waarop de boeren hun jaarlijkse “pacht” dienden te betalen aan de verhuurder van de hoeve of de landerijen die men aan derden huurde.
Met bamis dienen we de baamispacht te betalen.
systeem van begunstiging, voortrekkerij
zie ook: affairisme
< Frans: favoritisme (m.)
Favoritisme komt in elke familie voor. Hoewel het absoluut ’not done’ is om dat toe te geven, hebben haast alle ouders een ’favorietje’ als het gezin meerdere kinderen telt. (fifytoo.be)
Ondernemers stortten zich nooit eerder met zoveel publieke wellust in partijpolitiek favoritisme (demorgen.be)
Van favoritisme naar legaliteit. De Belgische politieke drempel van ballingen.(Idesbald Goddeeris)
(plagerig, ontwijkend antwoord op de vraag “wat eten we?”)
vgl. lebbertsjes
Wo èète ver te noêne? Bokbaune ên vêldkèèë! (wacht maar af, ge zult wel zien)
beladen met complexen
NL: onder de complexen zitten
Van Dale 2014: Belgisch-Nederlands
Is die gecomplexeerd of zo? Als er een vrouw aan ’t tafel zit, slaagt die compleet dicht.
Raymond vh Groenenwoud zingt:
Zij houdt van ikke
Ikke ben zeer vereerd
Sinds ik haar vast heb
Ben ik niet meer gecomplexeerd
aangifteformulier voor de belastingen
Taaladvies.net standaardtaal in België
Van Dale 2014 online: belastingbrief: Belgisch-Nederlands, spreektaal
Typisch Vlaams: belastingbrief: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 6
DS2010 afgewezen
Ge hebt normaal tot eind juni tijd om uw belastingsbrief in te vullen. Maar ge kunt het ook via het internet doen en dan hebt ge meer tijd.
De nieuwe belastingsbrieven zijn tegenwoordig precies lottoformulieren: ge moet maar kruiskes zetten. En dan afwachten of ge gewonnen of verloren hebt natuurlijk. ;)
Iedere belastingplichtige moet elk jaar het aangifteformulier voor de personenbelasting (belastingbrief) invullen. (vlaanderen.be)
zot iemand
Hier rijdt alle dagen ne fleuete rond, een echt dorpsfiguur.
Brussel in het taalgebruik in NL en VL verschilt meer en meer van betekenis en connotaties (politiek, economisch, diplomatiek, …):
VL: hoofdstad van het land en eventueel van VL (bestuurlijk centrum), bij uitbreiding het Brussels Gewest, regio… als spanningsveld tussen de regio’s (vgl. verbrusselen)
NL: hoofdstad van Europa waar de Europese beslissingen genomen worden.
In NL zal men zeggen: Brussel dicteert ons de wet. In VL zeggen we: Europa dicteert ons de wet.
Brussel dicteert ons de wet betekent in VL dat de federale overheid ons de wet dicteert.
Vandaar de afwijkende betekenis in VL en NL.
vorm van tijdskrediet waarbij de werknemer tot 60 maanden vrij kan nemen met behoud van arbeidsovereenkomst en een toelage van de overheid
vnw: (bnl.) tijdelijke onderbreking van het arbeidscontract, nu vervangen door het tijdskrediet
niet in Van Dale 1995
veel googlementen in BE, weinig in NL want daar heet het: een sabbatical (nemen)
Van Dale 2013 online: (volgens het Belgische arbeidsrecht)
Zij heeft loopbaanonderbreking genomen om een wereldreis per fiets te maken.
Via loopbaanonderbreking kunnen bepaalde werknemers in de federale openbare sector ervoor kiezen tijdelijk niet of minder te gaan werken. (vlaanderen.be)
hogere middelbare school
De 3 laatste jaren van het middelbaar wordt ook wel het hoger genoemd.
De 18-jarigen van het hoger mogen al meer dan die 17-jarigen.
1) dag waarop men moet werken
2) vermoeiende lastige dag, een dag van hard werken en zwoegen
Van Dale: werkendag
(gewestelijk) werkdag
1) We gaan het van den avond niet te lang trekken want morgen is het werkendag.
2) ‘Dat de laatste week de lastigste wordt is nu aan de hand van het rittenschema al duidelijk. Het wordt werkendag. Hopelijk keer ik ook van daar met positieve gevoelens terug.’ (Sander Armee (Herent), HLN.be)
2) "Voor Van der Poel is alles 1 groot spel, voor de rest "werkendag"" (sporza.be)
typist(e)
sinds de pc overal ingang gevonden heeft verouderd?
Van Dale 1995 (gewestelijk)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
Zij was dactylo in een groot bedrijf, maar met de komst van de computer is ze buitengevlogen.
scheldwoord voor Duitser
Wikipedia: Mof is het scheldwoord voor een Duitser, dat vooral in het westen van Nederland en Vlaanderen gebruikt wordt.
< Duits: Muff: een scheldwoord voor een knorrepot, een mopperaar, iemand die onbeleefd, ongemanierd, niet spraakzaam is. Waarschijnlijk niet vroeger in gebruik gekomen dan de 16de E. (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
Het reeds in de middeleeuwen bekende scheldwoord, waarmede men te Aken een Keulenaar (Kölsche muff, De Jager, Freq.) en in Nederland een Duitscher pleegt aan te duiden. (Middelnederlandsch Woordenboek)
De moffen verloren den oorlog.
zakdoek
Woordenboek der Nederlandsche Taal: ZAKNEUSDOEK – zakdoek:
slechts in Vlaams-Belgische en Noord-Brabantse bronnen aangetroffen.
synoniemen in verschillende regio’s bij neusdoek
Ik heb een valling, waar zijn mijn zakneusdoeken?
- vakje, in een bordspel
- vierkant stukje, deel van een tablet of reep chocolade
Als ge op dat kotteke staat, meugde nog es gooien.
Zeg geef mij ook eens een kotteke van die chocolade, je bent niet de enige die dat lekker vindt.
zie banque russe
Prov.Antwerpen, Vlaams Brabant en Limburg
Banken en hanengevechten worden nogal eens samen georganiseerd.
Helemaal open. Meestal negatief bedoeld. Meestal met “open” erbij.
Zie ook rekwijd
De deur staat garewij open, fleus kommen de dieven binnen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
