Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #9181

    knuis

    Gore prak, etensresten

    in brede zin: rotzooi, troep

    - Aet dien erpel en karboet op
    ° Bah, ich mot dae knuis neet hubbe!

    -Eet uw aardappelen en balkenbrij op
    °Bah, ik moet die rotzooi niet hebben!

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Stormvogelaar en laatst gewijzigd door Marcus (23 Jul 2021 09:54)

    👍
    334

    #9182

    trekken op
    (uitdr.)

    in uitdrukkingen zoals:

    dat trekt op niets: dat lijkt op niets, dat ziet er niet uit
    dat begint er (beter) op te trekken: dat lijkt al beter
    op wat trekt dat nu?: wat is dat nu?
    dat trekt er toch niet op? Dat hoort niet, dat past niet

    vnw: dat trekt op niets: dat lijkt nergens op

    zie ook trekken, dat zal er beter op ~, trekken, ergens op ~ gelijk mijn gat op een kommeke soep

    “Zo voldoet de stabiliteit van de tegels niet aan de kwaliteitsvereisten.” Dat trekt op niets, dat moet absoluut beter… (minister Hilde Crevits, verslag vergadering Commissie voor Binnenlands Bestuur en Inburgering 10 juni 2025)

    Ik mocht op elk verdiep 1m dieper bouwen dan mijn gebuur, toch wou ik het dak doen aansluiten. Het moet nog op iets trekken hé. Daardoor … (bouwinfo.be 18 maart 2009)

    Uw tong uitsteken naar de mensen! Op wat trekt dat nu?

    > andere betekenis van trekken op

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (19 Jun 2025 13:28)

    👍
    334

    #9183

    curieuzigheid
    (de ~ (v.), ~heden)

    nieuwsgierigheid, curieuzeteit

    afgeleid van curieus

    ‘t Is maar uit curieuzigheid, maar mè wie waarde gij daarjust aan’t bellen?

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Diederik (02 Aug 2021 20:18)

    👍
    334

    #9184

    autocar
    (de (m/v) s)

    Frans leenwoord
    spreektaal voor autobus, als openbaar vervoermiddel

    Autocars zijn veel comfortabeler dan vroeger.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door vandeginste en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 19:31)

    👍
    334

    #9185

    belleman
    (de ~ (m) mv: ~en)

    omroeper, aankondiger (met bel) in steden of gemeenten; o.a. in Gent waar de bellenman de Gentse feesten opent

    vr: bellevrouw, zie voorbeelden

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Klik op de afbeelding
    Gentse Belleman 2008
    Gentse belleman

    De parade werd traditioneel geopend door de Belleman, die het publiek voor de gelegenheid naast “Goeie Gentse Feesten” ook “droge” Gentse Feesten toewenste. “Regen of geen regen: nie pleuje”, klonk het. Ruim twee uur lang passeerden onder meer circusartiesten, orkesten en dans- en theatergroepen de revue.

    In Vlaanderen zijn er ook 2 bellevrouwen, maar zij nemen niet deel aan de wedstrijd: “Er zullen wel dames zijn in mooie klederdracht die hun belleman zullen bijstaan. Er is namelijk ook een wisselbeker voor best verklede escorte. Zij escorteert de belleman om deel te nemen aan de bellemanwedstrijd.” (vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 07:37)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Mar 2020

    👍
    334

    #9186

    SDF'er
    (zn. m. -s)

    ook SDF (m. meerv. SDF)

    dakloze, straatbewoner

    < Frans: afkorting van Sans Domicile Fixe (= zonder vaste verblijfplaats)

    “Ik wilde weten hoe dat voelt, leven op straat. Je kostje bij elkaar bedelen met een koffiebekertje, aanschuiven in gaarkeukens voor SDF’ers.” (Humo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (12 Jul 2021 01:20)

    👍
    334

    #9187

    aap, een ~ in zijn kloten bijten
    (gezegde)

    Er zo van balen of het zo erg vinden dat je kweet nie wa zou doen als tegenreactie.

    Met al die regen tijdens mijn congé, je zou er een aap van in zijn kloten bijten!

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door Marcus (07 Aug 2021 13:21)

    👍
    334

    #9188

    gelettige
    (bijv. nw)

    uitgeslapen, sluwe kerel
    “gladde” zie gelettig, glattig

    Dat is ne gelettige, die zou oud ijzer voor nieuw verkopen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bastos en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 02:05)

    👍
    334

    #9189

    bestje

    oud vrouwtje

    Een oud woord voor een grootmoeder was langgeleden een bestje.

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door bastos (10 Aug 2021 11:19)

    👍
    334

    #9190

    bamispacht
    (zn. v.)

    Bamis was ook het tijdstip waarop de boeren hun jaarlijkse “pacht” dienden te betalen aan de verhuurder van de hoeve of de landerijen die men aan derden huurde.

    Met bamis dienen we de baamispacht te betalen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Eversham en laatst gewijzigd door de Bon (18 Aug 2021 12:05)

    👍
    334

    #9191

    gele briefkaart
    (zn. v., ~en)

    typisch gele, dikwijls voorgefrankeerde, antwoordkaart

    Geraakt in onbruik.
    Werd gebruikt in het pre-televoting tijdperk om te antwoorden of deel te nemen aan radio- en tv- spelletjes, in te schrijven op…

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    Vindt ge een Vlaams woord tof, stuurt dan een voldoende gefrankeerde gele briefkaart met vermelding van het woord naar Het Vlaams Woordenboek, Postbus 5839, 1000 Brussel.

    De gele briefkaart bestaat nog (en je kan ze online bestellen) (vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:14)
    Dit woord was woord van de dag op 04 May 2021

    👍
    334

    #9192

    flessentrekkerij
    (zn. v.)

    het flessentrekken: zie toelichting + voorbeeld flessentrekker, tafelschuimerij

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: znw. vr. Ontstaan uit op-flesschentrekkerij, in Zuid-Nederland nog de gewone vorm.

    “Flessentrekkerij is een vorm van oplichting en verschilt van diefstal. U neemt namelijk niets weg, maar voor hetgeen u wordt aangeboden voert u opzettelijk de vereiste tegenprestatie (in de regel betalen) niet uit.
    Soorten flessentrekkerij:
    Flessentrekkerij kan in vele vormen geschieden. De bekendste vormen zijn:
    Zwarttanken (tanken zonder te betalen)
    Eetpiraterij (eten zonder te betalen in een restaurant)" (strafrechtadvocatenwijzer.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 00:19)

    👍
    334

    #9193

    hoger
    (het ~, geen mv.)

    hogere middelbare school

    De 3 laatste jaren van het middelbaar wordt ook wel het hoger genoemd.

    De 18-jarigen van het hoger mogen al meer dan die 17-jarigen.

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (09 Jul 2021 03:49)

    👍
    334

    #9194

    negenen

    in tijdsaanduiding: verwijzing naar 9 uur

    andere regio’s?

    zie ook achter, tien ~ drie, enen, tweeën, drieën, vieren, vijven, zessen, zevenen, achten, tienen, elven, twaalven

    Het is drie voor de negenen.
    Het is twintig na de negenen.
    Laat ons afspreken tegen de negenen aan den inkom.
    Hij kwam rond de negenen aan.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door China (12 May 2025 19:09)

    👍
    334

    #9195

    belastingsbrief
    (zn. m., ~brieven)

    aangifteformulier voor de belastingen

    Taaladvies.net standaardtaal in België
    Van Dale 2014 online: belastingbrief: Belgisch-Nederlands, spreektaal
    Typisch Vlaams: belastingbrief: 6 leeuwen
    DS2010 afgewezen

    Ge hebt normaal tot eind juni tijd om uw belastingsbrief in te vullen. Maar ge kunt het ook via het internet doen en dan hebt ge meer tijd.

    De nieuwe belastingsbrieven zijn tegenwoordig precies lottoformulieren: ge moet maar kruiskes zetten. En dan afwachten of ge gewonnen of verloren hebt natuurlijk. ;)

    Iedere belastingplichtige moet elk jaar het aangifteformulier voor de personenbelasting (belastingbrief) invullen. (vlaanderen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Sep 2021 07:47)

    👍
    334

    #9196

    loopbaanonderbreking
    (zn. v., ~en)

    vorm van tijdskrediet waarbij de werknemer tot 60 maanden vrij kan nemen met behoud van arbeidsovereenkomst en een toelage van de overheid

    vnw: (bnl.) tijdelijke onderbreking van het arbeidscontract, nu vervangen door het tijdskrediet

    niet in Van Dale 1995
    veel googlementen in BE, weinig in NL want daar heet het: een sabbatical (nemen)

    Van Dale 2013 online: (volgens het Belgische arbeidsrecht)

    Zij heeft loopbaanonderbreking genomen om een wereldreis per fiets te maken.

    Via loopbaanonderbreking kunnen bepaalde werknemers in de federale openbare sector ervoor kiezen tijdelijk niet of minder te gaan werken. (vlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Sep 2023 06:33)

    👍
    334

    #9197

    klets, en een ~
    (uitdr.)

    en nog wat
    ter aanduiding van de cijfers na de komma, nog wat extra, nog wat meer, langer, …

    zie ook klets

    Hautekiet op de radio: ‘U bent nu zeven maanden en een klets van de alcohol af…’

    Voor 7 euro en een klets kunt ge daar een dagschotel krijgen.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door nthn (04 Aug 2021 17:38)

    👍
    334

    #9198

    mof
    (den ~(m.), ~fen)

    scheldwoord voor Duitser

    Wikipedia: Mof is het scheldwoord voor een Duitser, dat vooral in het westen van Nederland en Vlaanderen gebruikt wordt.

    < Duits: Muff: een scheldwoord voor een knorrepot, een mopperaar, iemand die onbeleefd, ongemanierd, niet spraakzaam is. Waarschijnlijk niet vroeger in gebruik gekomen dan de 16de E. (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
    Het reeds in de middeleeuwen bekende scheldwoord, waarmede men te Aken een Keulenaar (Kölsche muff, De Jager, Freq.) en in Nederland een Duitscher pleegt aan te duiden. (Middelnederlandsch Woordenboek)

    De moffen verloren den oorlog.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Morgengave en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 00:55)

    👍
    334

    #9199

    besparingen
    (begrip)

    politiek begrip: budgettaire inkrimpingen

    in NL: bezuinigingen

    Op de vrt werd naar aanleiding van de val van de NL regering door de correspondent ter plaatse het NL begrip ‘bezuinigingen’ overgenomen. In een BE of VL context spreken we over ‘besparingen’.

    Ik kan vermoeden dat het misschien ruimer is dan de politieke context: een gezin in VL bespaart op de uitgaven, een NL gezin bezuinigt op de uitgaven?

    zie ook besparen, besparing

    Van alle Europese regeringen wordt verwacht de begroting onder controle te krijgen. In Belgie moet er daarom veel bespaard worden en in Nederland moet er om dezelfde reden veel bezuinigd worden.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 16:59)

    👍
    334

    #9200

    kotteke
    (het ~ (o.), -s)

    - vakje, in een bordspel
    - vierkant stukje, deel van een tablet of reep chocolade

    Als ge op dat kotteke staat, meugde nog es gooien.

    Zeg geef mij ook eens een kotteke van die chocolade, je bent niet de enige die dat lekker vindt.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 00:23)

    👍
    334

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.