Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
één rang hoger dan adjudant-chef
Adjudant-majoor de hoogste rang als onder-officier
bijbetalen, bijleggen
vnw: toeleggen, bijbetalen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vgl. opleg
Voor de opties van mijn auto moest ik € 1500 opleggen.
> andere betekenis van opleggen
zonder gevolg, een maat voor niets, fiasco
Da’s weer nen drol van Janus geworden.
Het is weer op een sisser afgelopen.
(soms) zullen
voornamelijk in de 1e persoon meervoud teg. tijd met inversie, ‘willen we’
Willen we da anders volgende week bespreken? Ik heb nu efkes genen tijd.
hogere middelbare school
De 3 laatste jaren van het middelbaar wordt ook wel het hoger genoemd.
De 18-jarigen van het hoger mogen al meer dan die 17-jarigen.
half afgewerkt
zie ook hots klots
Vroeger was ik getrouwd met een elektrieker, zelfstandige bij de firma ‘hos klos’. In ons huis waren alle priezen (pries) hos klos in de muur gemonteerd en als ge de stekker uit het contact haalde, kwam de stekkerdoos mee uit de muur.
beladen met complexen
NL: onder de complexen zitten
Van Dale 2014: Belgisch-Nederlands
Is die gecomplexeerd of zo? Als er een vrouw aan ’t tafel zit, slaagt die compleet dicht.
Raymond vh Groenenwoud zingt:
Zij houdt van ikke
Ikke ben zeer vereerd
Sinds ik haar vast heb
Ben ik niet meer gecomplexeerd
rolmops
in het Meetjesland, de provincie Antwerpen
Van Dale:
rolmops: opgerolde halve haringen, in kruidenazijn gemarineerd
pekelharing: vers gekaakte haring, die in lagen met zout in tonnen wordt gepakt en dan enige tijd in de pekel blijft liggen, zoute haring
Een boterham met pekelharing eten.
zuidelijk
Het woord is standaardtaal in België en heeft een specifiekere betekenis dan zuidelijk. Zuiders verwijst naar een sfeer, een temperament of een mentaliteit die aan het zuiden of de zuiderlingen eigen is.
In Nederland wordt haast uitsluitend het woord zuidelijk gebruikt, ook als een bepaalde sfeer of mentaliteit bedoeld wordt.
Van Dale 2016 online: BE
De regio geniet van een zuiders klimaat.
“Geef mij maar een zuiders sfeertje met cocktails en salsa dansende vrouwen in bikini. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
in tijdsaanduiding: verwijzing naar 9 uur
andere regio’s?
zie ook achter, tien ~ drie, enen, tweeën, drieën, vieren, vijven, zessen, zevenen, achten, tienen, elven, twaalven
Het is drie voor de negenen.
Het is twintig na de negenen.
Laat ons afspreken tegen de negenen aan den inkom.
Hij kwam rond de negenen aan.
koffiefilter
Mijn schoonmoeder zette nog kaffee op de oude manier: je zet een kaffeemoeër klaar, met de kaffeebeus gevuld met een aantal scheppen kaffee.
Je kookt water in een pannetje en als het kookt giet je het in de kaffeebeus.
stroop om de mond smeren, aap-wat-heb-je-mooie-jongen spelen (met de bedoeling te bedriegen)
Frans filou (bedrieger, mooiprater)
vgl. finoeën
As dèè begint te filoeë, haad dan mêr z’n maole tau! (Als die met zijn mooie praatjes begint, hou dan maar je zakken gesloten!)
ook SDF (m. meerv. SDF)
dakloze, straatbewoner
< Frans: afkorting van Sans Domicile Fixe (= zonder vaste verblijfplaats)
“Ik wilde weten hoe dat voelt, leven op straat. Je kostje bij elkaar bedelen met een koffiebekertje, aanschuiven in gaarkeukens voor SDF’ers.” (Humo.be)
eens geprobeerd er nog meer van willen (niet uitsluitend van eten)
vnw: dat smaakt naar nog: dat smaakt naar meer
Van Dale 2013 online: algemeen Belgisch-Nederlands
SN-NL: dat smaakt naar meer
Mmmm dat was een lekkere kus, dat smaakt naar nog…
We zijn voor de eerste keer met die vereniging op uitstap geweest en ik moet zeggen dat dat naar nog smaakt, zo plezant was het.
systeem van begunstiging, voortrekkerij
zie ook: affairisme
< Frans: favoritisme (m.)
Favoritisme komt in elke familie voor. Hoewel het absoluut ’not done’ is om dat toe te geven, hebben haast alle ouders een ’favorietje’ als het gezin meerdere kinderen telt. (fifytoo.be)
Ondernemers stortten zich nooit eerder met zoveel publieke wellust in partijpolitiek favoritisme (demorgen.be)
Van favoritisme naar legaliteit. De Belgische politieke drempel van ballingen.(Idesbald Goddeeris)
omroeper, aankondiger (met bel) in steden of gemeenten; o.a. in Gent waar de bellenman de Gentse feesten opent
vr: bellevrouw, zie voorbeelden
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Klik op de afbeelding
Gentse belleman
De parade werd traditioneel geopend door de Belleman, die het publiek voor de gelegenheid naast “Goeie Gentse Feesten” ook “droge” Gentse Feesten toewenste. “Regen of geen regen: nie pleuje”, klonk het. Ruim twee uur lang passeerden onder meer circusartiesten, orkesten en dans- en theatergroepen de revue.
In Vlaanderen zijn er ook 2 bellevrouwen, maar zij nemen niet deel aan de wedstrijd: “Er zullen wel dames zijn in mooie klederdracht die hun belleman zullen bijstaan. Er is namelijk ook een wisselbeker voor best verklede escorte. Zij escorteert de belleman om deel te nemen aan de bellemanwedstrijd.” (vrt.be)
noordenwind, oostenwind, zuidenwind, westenwind
In andere samenstellingen laat SN (alleszins VD95) de -er uitgang wel toe: noorderlicht, noorderstorm, …
Uit Noorderwind van Will Tura: De noorderwind waait gierend om me heen. De noorderwind snijdt mij door merg en been … Als de wind, de gure noorderwind…
typisch gele, dikwijls voorgefrankeerde, antwoordkaart
Geraakt in onbruik.
Werd gebruikt in het pre-televoting tijdperk om te antwoorden of deel te nemen aan radio- en tv- spelletjes, in te schrijven op…
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Vindt ge een Vlaams woord tof, stuurt dan een voldoende gefrankeerde gele briefkaart met vermelding van het woord naar Het Vlaams Woordenboek, Postbus 5839, 1000 Brussel.
De gele briefkaart bestaat nog (en je kan ze online bestellen) (vrt.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.