Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
op tijd
Ga maar vroeg naar bed, morgen moet je er antdieden uit.
- stikken, bijna dood gaan, dood gaan
- sterven
- heel hard lachen (SN)
gratis Van Dale: erin blijven (a) erg schrikken, erg moeten lachen, enz.; (b) plotseling sterven
Van Dale online: blijven: uitdrukking hij blééf er haast in: hij kwam niet meer bij van het lachen, van woede
Taaltelefoon.be: erin blijven (= doodgaan; stikken van het lachen): Zijn vader is erin gebleven. Ze bleven erin toen ze die grap hoorden.
Vis, eet ik heel graag, maar verleden week had ik een graat mee ingeslokken, ik dacht dat ik erin bleef.
Die vervelende hoest van 4 weken geleden, eigenlijk dacht ik dat ik erin bleef, zo vies kon ik doen met die fluimen op te hoesten.
Ze dacht dat z’er in bleef van ’t lachen, zo grappig was die anekdote. (SN)
opvallende, eerder dikke knieën; ossen-, klutsknieën
Onze nieuwe keeper is er ene met knotsknieën. De meisjes naast het veld liggen dubbel van het lachen.
de eind-t van het voornaamwoord “dat” vervalt in vrijwel alle Vlaamse dialecten
analoog aan wa, me, nie/ni, goe zorgt de verdwenen t (eigenlijk een d) toch nog voor stemverlies van de eerstvolgende medeklinker (behalve b)
zie ook volgende twee taalkaarten van Jan Stroop:
http://www.janstroop.nl/wp-content/uploads/2015/07/datPAUZEkaart_4.jpg
http://www.janstroop.nl/wp-content/uploads/2015/07/datVOCAALkaart_3.jpg
zie ook watte, wadde, datte, dadde
iets beu zijn, iets niet graag doen, horen, zien, iets lastig vinden, zich vervelen, de keel uithangen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, informeel
Kunnen we nog niet doorgaan? Het hangt hier mijn botten uit.
expres, opzettelijk
contaminatie van om en expres?
vgl. ook omspres
Doet ge dat nu oemspres om mij te koejonneren?
stomdronken
vnw: stomdronken
zie poepeloere
Hij heeft z’ne kezem getrokken zeker? Ziet ’m daar weer poepeloerezat de cafés afdweilen …
“Eigenlijk heb je geen drank nodig om je te amuseren, je moet niet altijd poepeloerezat zijn.” (Jan Van Looveren, showbizzsite.be 23-03-2024)
schuim
1. op vloeistoffen
2. op de mond van razende mensen of dieren
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
— oudtijds ook BREM en, gewestelijk nog, BROEM
— In de prov. Antwerpen is broem, brom ook, als vr. woord, bekend voor: bekaamsel, laag schimmel op bier, wijn enz. (Cornelissen).
vb. Den broem van de soep afscheppen, Cornelissen.
1. Als ge klare bouillon wilt, is het het beste dat ge de broem er geregeld afschept.
Het broem van de gesmolten suiker op de ingekookte vruchten afschuimen, is goed om een heldere gelei te bekomen.
Er ligt heel wat broem op die stinkende gracht.
2. Oei, maken dat we wegkomen want er komt al broem op dien hond zijn bakkes te staan.
Omdat de ademhaling bij epilepsie patiënten stokt door een kramp, wordt de patiënt eerst rood en daarna blauw. Dan volgt een blazende ademhaling met broem op de mond.
een meubel voor uw frak aan te hangen
< Frans: portemanteau (m. -x)
Ik hang mijn frak aan de porte manteau.
in geen tellen, op 1, 2, 3
de ‘a’ is een korte a
ook om af te tellen: van a een, van a twee, van a drie
Dat is niet van a een, twee, drie gedaan.
Van a een, van a twee, van a drie, hupsakee. Springen maar.
een lijst beschikbare kandidaten om bij een vacature uit te putten
Van Dale 2013 online: in België en bij de Europese instellingen
ook: aanwervingsreserve; wervingsreserve
Antwerpen.be: Als er meer kandidaten geslaagd zijn dan dat er vacatures zijn, dan word je opgenomen in een werfreserve.
lok.be: Vacature: containerparkwachter Baarle-Hertog en werfreserve voor Kempen Noord …
Durfal, iemand die (te) veel durft
’t Is nen durver ze, hij blijft terugkomen.
zijn bekomste hebben:er genoeg van hebben
positief: tot je er genoeg van hebt
negatief: er teveel van hebben, zelfde betekenis als ‘de buik vol van hebben’
Van Dale:
bekomst (v.) (1526) van Middelnederlands becomen (zowel goede als slechte gevolgen hebben)
Ik heb mijn bekomste, ik heb er genoeg van (meestal ivb met eten of drinken).
Tante zei altijd:“Eet maar je bekomste, maar boef niet zoals de varkens, je gaat er dan genoeg van krijgen”.(afkeer)
Zeg, ik ga daar nooit meer naar toe, ik heb er mijn bekomste van.
een stopwoordje op het einde van de zin
Den dag is nog ni fijn begonnen en bij de geburen zit het er al bildik op (bildik, het zit er ~op). Ook ne goeiemorgen ze…
uitdrukking van verontwaardiging of dreiging: Ik zal u subiet eens… De zin wordt niet afgemaakt, maar suggereert een vervolg: mores leren, een afstraffing geven, …
In de milde vorm ook ironisch bedoeld. Ook tegenover kinderen.
Ook: Ik zal u subiet ne keer!
Of met ‘seffens’ ipv ‘subiet’: Ik zal u seffens eens! Ik zal u seffens ne keer!
Wat durft gij daar tegen mij te zeggen? Ik zal u subiet eens!
Ik zal u subiet eens zenne! Wat denkt gij wel?
mooie lichaamsvormen, lichaamswelvingen hebben.
Mijn nichtje is goe besteld op haar zestiende.
pseudo zwemstijl om aan te geven dat men niet kan zwemmen (en als een baksteen zinkt)
Van Dale 2015 online: BE
Of ik kan zwemmen? ’t Zal nog ni! Ik heb een zwembrevet van 100 meter baksteenslag.
als er wordt getrakteerd op café en men geen drinken meer wilt bestellen maar in de plaats daarvan een versnapering neemt
vgl schab
Nee, geen pint meer, voor mij iets van ’t schap: ne chips of ne chocolat.
slapen
int ’t slaap zijn, in ’t slaap vallen, in ’t slaap brengen, …
SN: in slaap
zie ook grammatica: gereduceerd lidwoord
Ons Woutje is juistekes in ’t slaap, maakt em nu ni wakker.
hoger niet-universitair onderwijs
(In NL is een hogeschool enkel voor hoger beroepsonderwijs; bron wikipedia)
De hogescholen kennen een enorme toename van studenten dit jaar.
De Koninklijke Acedemie voor Schone Kunsten is een departement van de Hogeschool Gent.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
