Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
biels, dwarsligger onder treinrails
in Antw.: treinbil, meestal in het meervoud: treinbils
De bils is meestal van hout, maar ze worden tegenwoordig allemaal vervangen door betonnen bils.
Iemand met een “vuil blad” is een roddelaar.
Blad staat hier voor tong.
Dat heb je weer gehoord van die met zijn “vuil blad” zeker?
vechten
‘t Heeft weer niet lang geduurd voor die twee weer aan de kap lagen, zo’n ruziemakers!
rosse (koperkleurige) muntjes: 1, 2 en 5 cent
ook rosje
enkel diminutief gebruikt?
zie ook ros kleingeld
Hij betaalde die tweeënhalve euro met rostjes. Geld is geld.
Er zijn mensen die zich voor een rostje niet meer bukken. Ik wel.
Red de “rosjes”: steek ze in een rospot! (vrt.be)
kletsnat
Wat een weer! Ik ben helemaal strontnat geregend.
stamp, slag
Ge moet nie schui zijn van da virken, geef da nen drevel en ’t zal wel wiglupen.
(Je moet niet bang zijn van dat varken, geef het een schop en het loopt wel weg.)
tuinslang, waterspuit
< Frans: lance à eau (brandspuit)
Onze oprit ligt vol more, ik zal er eens met de lans moeten op zitten.
drinken
vnw: zuipen
Ik zit met een droge keel, ik ga een paar pinten versassen.
> andere betekenis van versassen
onzelieveheersbeestje
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: piempampoentje
— PIMPAMPOENTJE —, znw. onz., mv. – s.
Gewestelijke benaming in Zeeuwsch – en West-Vlaanderen voor het onzelieve-heersbeestje; Coccinella septempunctata. Aangezien daarnaast ook de vorm pimpalioentje in gebruik is (zie De Bo (1873)), ligt het vermoeden voor de hand dat deze benamingen vervormingen zijn van papeljoentje, dat eertijds als benaming van andere vliegende insecten voorkomt en uit Frans papillon is ontleend;
zie pimpampoeleke, pimpaljoentje, pimpompuleke piempampulleke, pieternel, hemelbeestje, piepauw
ook piempompulleke (Eeklo), piempajoentje (Westhoek), pimpampullie (Ronse); lievenherekuikske (Z.-Limb.)
Toen onze Jan thuiskwam van school, zat er een pimpampoentje in zijn haar.
gedelegeerd bestuurder
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3
DS2015 geen standaardtaalDe afgevaardigd beheerder van de nv had op meetings altijd het hoogste woord. (uit Taaldrop)
De Koninklijke Schenking doet haar best met de middelen waarover zij beschikt”, reageert afgevaardigd beheerder Philippe Lens. (vrt.be)
Bert Lambrechts, afgevaardigd beheerder van FPS-Feestburo wordt de nieuwe voorzitter van Kmo Contact, de ondernemersclub van Unizo-Limburg. (standaard.be)
“Deze kandidatuur is niet alleen van Genk, maar wel van de hele regio”, aldus Herbert Houben, afgevaardigd beheerder van de club.(demorgen.be)
kuikentje; zie ook sippeke
Ik heb onze haan de pul zien troien, binnenkort hebben we chippekes.
brandkast, brandkluis
vnw: brandkast; geldkistje
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 7
< Frans coffre-fort
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zuidnederlands: brandkast
vgl. koffer
killersbrabant.be: Hij neemt de aanwezige kassierster bij de schouder en duwt haar naar de brandkoffer. Hij beveelt haar deze te openen.
Die dieven waren amateurs, ze kregen zelfs de brandkoffer niet open en dat terwijl de sleutel er op zat.
brandkoffer.be: Hoofdpagina van www.brandkoffer.be. Vanaf hier kunnen de verschillende types kluizen en brandkoffers opgevraagd worden
heel proper, kraaknet
NL: kraakhelder
Paulien is heel de dag aan het kuisen. Haar huis is dan ook kraakproper.
letterlijk: kopjes en borden
foert; laat maar; vergeet het
ook in het Brusselse
Noada ’k drâ ier mè menne computer hâ zitte kloëte doechtek: jatten en taloëre.
Nadat ik drie uur heb zitten prutsen met mijn computer dacht ik: jatten en taloren.
officiële mededeling (aan het personeel)
Van Dale 2016 online: BE
NL-SN: dienstorder
Fr. note de service
Enkele weken geleden al kregen de bedrijven een dienstnota van de stadssecretaris in verband met de dress-code voor het stadspersoneel.
een beul, bruut, iemand die geen finesse kent
vgl.: slachter
Die chirurg die mij het laatste geopereerd heeft was precies nen beenhouwer. Hij heeft precies met een bot mes in mijn vel gezeten want ’t litteken is helemaal verhakkeld.
> zie andere betekenis van beenhouwer
in de eigen omgeving niet gewaardeerd worden
vnw: niemand is sant in eigen land/geen sant in eigen land: een profeet wordt in zijn eigen land niet geëerd, iemand die een buitengewone prestatie heeft geleverd wordt in zijn omgeving dikwijls niet erkend
Van Dale 2020 online: BE: niemand is sant in eigen land, geen sant in eigen land zijn
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 5
sant = sint
etymologiebank.nl: Belg.
Hij is wereldberoemd, maar niemand kent hem hier. Ja, zo gaat dat, hij is gene sant in eigen land.
Rubens, Bruegel en Van Eyck zijn internationaal bekend, maar geen sant in eigen land. Zo blijkt uit een studie. (vrt.be)
Olivier Rochus is momenteel sant in eigen land. Of toch zeker in Bergen (demorgen.be)
De jury van de ‘Sant in eigen land’-prijs toerde dinsdag door Dendermonde, op zoek naar de beste bedrijven en de bedrijven met het beste project (standaard.be)
(voorloper van) Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW)
afk. C.O.O.
zie ook openbare onderstand
De COO’s bestonden in elke gemeente en waren samengesteld uit burgers die voorgedragen en verkozen werden door gemeenteraadsleden. Door de wet van 8 juli 1976 werden de COO’s vervangen door de OCMW’s.
het zuiveren, verwijderen van (milieu)vervuilende substanties, uit een afgedankte auto bijvoorbeeld.
vgl. depollueren
Fr. dépollution, dépolluer
Depollutie omvat de verwijdering en de selectieve inzameling van alle vloeistoffen (oliën, koelvloeistoffen, brandstof) en polluerende of schadelijke bestanddelen (accu’s, banden, katalysatoren, reservoirs, airbags gassen) uit een voertuig. (site: Febelauto)
slaag, klop, rammel geven, toeken
vergelijk bijvijzen
Ongemarkeerd in Van Dale 2018 online: (schertsend) afrossen
Ha, hij dacht dat hij er met excuses vanaf kwam. Ze hebben hem bijgewerkt.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
