Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
vechten (böstelen)
Antwerpen: /bestele/ 3 doffe e’s na elkaar
De cafébaas zei tegen de 2 vechtersbazen dat ze buiten maar moesten gaan borstelen, niet in zijn zaak.
zeug, vrouwelijke varken
< Middelnederlands: soge, seuge, soch
< In het gebied Antwerpen en Belgisch-Brabant is zoeg de duidelijk overwegende vorm.
Ons zoeg zit vol.
> andere betekenis van zoeg
maakt niet uit wat
ook in Antw.
→ Frans n`importe quoi /nei port kwa/ (= gelijk wat)
Neportwa (dat) ik doe of zeg, voor u kan ik toch niet goed doen.
zie gemeenschappelijk vakbondsfront
zie gemeenschappelijk vakbondsfront
heel erg dronken
_p072_-_THE_TOWN_DRUNKARD_ASLEEP_ONCE_MORE.jpg)
Synoniemen
daarm, deirm, kanong, meurg, petrol zijn, poepeloere, poepeloerezat, poepzat, pottendarm, zjaak
Uitdrukkingen
crimineel, zijn eigen ~ zuipen
hij is krieke
patat, zo zat als een ~
petrol, zijn eigen ~ zuipen
smoorlam dronken
zat, zo ~ als een kanon
zat, zo ~ als honderdduizend man
zwitser, een stuk in zijne ~
Zwitser, zo zat als een ~
minder erg: voeten, een stuk in zijn ~
“Hij wankelde op zijn benen. We hebben daar een woord voor: pottoe”, zegt een andere aanwezige. “Eigenlijk kon je niet meer begrijpen wat hij zei.” (hln 03/12/2024)
“We zijn samen gedoopt, dragen elkaar naar huis als we pottoe zijn en gaan af en toe samen naar de les.” (allesoverseks.be)
> andere betekenis van pottoe
een joint; een pet.
zie ook toep
Zullen we eerst nog even een toet rollen voor we naar TD vertrekken?
“Re: Hoe heet jou joint ? ne jéé, nen toet matse, ééntje matsen, er éne toesmere (Antwerpen België)” (jointjedraaien.nl 29 aug. 2008)
“ach die flikken er zijn er diek ken die et zelf doen die et afpakke en toch wel zelf nog nen toet of 2 voor hun eige houden” (noxa.net 10 mei 2005)
> andere betekenissen van toet
niettegenstaande alle weerstand, kost wat kost, onbedingd
uitspraak in de provincie Antwerpen: përsee
foutieve spelling van per se, dat van het Latijn komt, niet het Frans= zie hier
Hij wou en hij zou persee aan de overkant geraken. Hij is dan maar in ’t water gesprongen en is overgezwommen.
Het gebruik van het bepaald lidwoord ‘de’ voor een eigennaam is kenmerkend voor Antwerpen, Vlaams-Brabant, …
zie Limburg, de ~, Walen, de ~, Congo, de ~
Woordenboek der Nederlandsche Taal bij Vlaanderen: (Zuid-Nederland) In het meervoud de Vlaanders
- Ook voor persoonsnamen in Antw., Vlaams-Brabant, … zie: de
We gaan op monumententocht met den Erik en zijn lief in de Vlaanders.
gereedschap, ratelsleutel
ook rakkenjak
< Belgisch-Frans racagnac < waarschijnlijk gebaseerd op het Engelse ratchet
Met een rakkejak wordt het werken iets eenvoudiger gemaakt. Met gewone steeksleutels gaat het ook, maar het duurt iets langer.
meestal gebruikt tesamen met farm als in ‘farm teef’ (=zeer informeel)
Dat is een farm teef, een ferme vrouw, wel gevormd en struis van gestalte.
er niks mee kunnen aanvangen, beginnen
ook: er geen botten mee kunnen aanvangen; er nuldebotten mee kunnen aanvangen
andere uitdrukkingen met botten
Dien helper die ze me op ’t werk gegeven hebben, daar kan ik de botten mee aanvangen. Hij kan nog geen vijs in een plank draaien.
Dat plamuurmes is veelst te smal, daar kan ik geen botten mee aanvangen.
een kind krijgen
ook schertsend: vrijen
zie ook kopen, een kindje ~
Eerst gaan we trouwen, een huizeke zoeken en dan kinnekes kopen!
zijn gevoeg doen, kakken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
zie andere definitie van meuren
Bij mijn vriendin hebben ze een keeshond gekocht. Den eerste dag meurde die al goed in den hof.
soms moet je kiezen, de kip of het ei (ook eieren of jungeren)
Je kan niet alles willen in het leven, veel boter en een dikke meid.
part, deel
spreek uit: paut
zie ook paart
We gaan dat hier eerlijk verdelen: ieder zen paot.
Van Dale online: niet algemeen, idioot
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Simpelaar: onnoozele, in Zuid-Nederland.
Urbanus is toch ne simpelaar!
”Meende hij met een simpelaar te doen te hebben dat hij hem met een andere wilde paaien?” (Stijn Streuvels, Minnehandel (1903).
zeer, in hoge mate
< waarschijnlijk een verkorting van braaf
zie ook: bra goed
ook in de Antwerpse Kempen
Het examen was bra lastig.
Mie hao kaa, Mie hao kaa, Mia hao braa kaa. (sjibboletzin: Marie had (het) koud … zeer koud)
een vervelend iets
Een getuige op het nieuws 5/10/10: “… zodat die ambetantigheden niet meer kunnen voorkomen.”
graag bevestiging van de regio
Die putten in de weg, dat zijn echt ambetantigheden als ge dagelijks op de baan zijt.
> andere betekenis van ambetantigheid
bovenlicht, glazen paneel boven een deur (voordeur en binnendeur) of raam om meer daglicht in huis te hebben
vnw: bovenlicht van een deur
Woordenboek der Nederlandsche Taal: (Vlaams-België en Brabant) Veelal halfcirkelvormig raam, inz. boven een deur of raam, dat dient om licht en/of lucht door te laten.
West-Vlaanderen: ipperlucht
Bij de grote kuis (lenteschoonmaak) had de kuisvrouw de waaier boven de achterdeur over het hoofd gezien.
De gemarmerde tegeltjes met landelijke taferelen (denk aan: schapen in de sneeuw, varkens in een weide…) tegen de muur, de glazen tegels tegen het plafond, het glas-in-loodpaneel in de waaier boven de deur: het interieur ademt de sfeer van de jaren twintig van de vorige eeuw. (hln.be)
De voorgevel heeft een deuromlijsting in arduin (spiegelboogomlijsting) in Louis XV-stijl en een glazen waaier boven de voordeur. (toerismeaffligem.be)
doden, doodmaken, slachten
Van Dale 2014: Belgisch-Nederlands
zie met veel doen ze ne stier dood
Ge moet die spinnekop niet dooddoen, zet ze maar buiten.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
