Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
min of meer zerp
ook in andere regio’s?
Vlaams-Brabant?
Diene wijn proeft zerpig, giet da maar weg.
appendicitis, blinde darmonststeking
de uitspraak verschilt naargelang de streek
< Latijn: appendix: blinde darm
zie appendicite; geneeskunde
Ze hebben Fonske met den ambulance naar de kliniek moeten doen, zijnen appantesit was gesprongen.
grootvader, vava
vgl: memoe
zie ook verzamellemma mensen
Mijne veva bakte voor mij altijd spek als ik bleef slapen en dan sneed die dat in klein smalle reepjes.
galakledij, habijt, rok
synoniemen: pit of pitteleer
-
ja ik; aanechting van het persoonlijk voornaamwoord aan ja
1e persoon enkelvoud: joak
2e persoon enkelvoud: joag
3e persoon enkelvoud: joaj/joan (mannelijk), joas (vrouwelijk) en joat (onzijdig)
1e persoon meervoud: joam/joaw
2e persoon meervoud: joag
3e persoon meervoud: joa(n)s
(bron:Wikipedia)
Komt de Jef vandaag den hof doen? Joj, hij komt om 5 uur.
dactylografie of machineschrijven of typen (tippen), i.h.b. de lessen
zie ook dactylo en steno
Onze Jeroen volgt dactylo op school, maar tegenwoordig is dat allemaal met de PC natuurlijk. ’t Belangrijkste is dat em leert met tien vingers blind typen.
klein vuurwerk, ook munitie voor speelgoedpistolen
Met nieuwjaar gaan we klakkers en fuzees (fusee) afsteken.
geld, veel geld
Die gast heeft veel geld!
Die gast ee “blek” dat geloofde ni!
> andere betekenis van blek
bankafschrift, rekeninguittreksel
Van Dale 1995: uittreksel: ..3. (fin. in Belg.): dagafschrift
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
Vroeger kreegt ge de bankuittreksels elke maand opgestuurd, daarna kont ge ze aan een bancontact opvragen. Maar tegenwoordig kunt ge dat allemaal langs het internet afprinten.
Ik heb de bankuittreksels nagekeken en mijn pree is nog altijd niet gestort.
stomverbaasd over iets zijn, achterover vallen van verbazing
We zijn onze oprit opnieuw aan ‘t aanleggen en nu had ik gedacht van kasseien te leggen in plaats van klinkers. Ik viel wijd oep me gat! Da’s nog duurder dan klinkers.
Gisteren heb ik een ongelooflijk goei mop gehoord. Ik kan ze wel niet navertellen maar ik viel wijd op mijn gat van ’t lachen.
de nek gebroken
doodmoe
zie ook fas, fas, iemand zijn ~ afsteken
Van wat istem dood ? Hij is Β΄t fas af.
Waaraan is hij gestorven ? Hij heeft zijn nek gebroken.
Ik stop ermee vandaag. Mijn fas is af.
toch wel
zie ook toe toet
- Dat moet je toch niet doen?
- Tetoet
heen en weer
uitgesproken als weggenweer, weggenneweer
Antw. Kempen: ook ewegeneweer (eweg en eweer)
vnw: weg en weer: heen en weer
Middelnederlandsch Woordenboek:
In de verbinding wech ende weder, hetzelfde als vort ende weder. Wech beteekent hier voort, vooruit en weder βachteruitβ. In verschillende opvattingen.
Lanceloot sach wech ende weder, oft dar el yman ware, Vlaanderen 1315-1330.
Bij Kiliaan: awech en aweerd
Nog heden is weg en weer ook in zuidnederlandse tongvallen bekend in de bet. βheen en weerβ.
Gij peist zeker da ich den hiΓ«len dag gon weg en weer loeΓ«pen?
Hij is dat efkes ewegeneweer gaan doen.
Altijd dat maar wegeneweer rijden, dat kost wel geld he.
spijbelen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Uit Haag en School.
Door Kiliaan (1599) vermeld in de beteekenis van: niet openlijke, onaanzienlijke, weinig bezochte, heimelijke school (βhaegh-schole).
Naar eene jongere opvatting echter: school die achter-, of in eene haag gehouden wordt; immers haagschool doen, gaan, houden beteekent in Zuid-Nederland (t.w. in De Kempen; zie Schuermans (1865-1870)): heimelijk de school verzuimen, achter de haag loopen enz.
Van Dale 2013 online: gewestelijk
zie ook haagschool doen, brossen, haag, achter de ~ lopen, haagloper, fatsen, bustje kappen, hagemuiten
De moord op de Oostenrijkse aartshertog Frans Ferdinand op 28 juni 1914 in de Bosnische hoofdstad Sarajevo, vormde de opmaat tot de Eerste Wereldoorlog. Voor een twaalfjarige knaap, in het Franse Saint-Maur-sur-Marne, betekende de mobilizatie daarentegen niet meer dan het begin van een lange vakantie. De kleine Raymond Radiguet kon nu ongehinderd lezen en hoefde niet langer zijn La Princesse de Clèves onder een wiskundeboek te verstoppen. Al vaker had hij haagschool gehouden in gezelschap van Madame de La Fayette. (De Standaard, 1995)
Als blink of de bavet of de dikoor van haagschool houdende scholieren (scholier) in het nieuwe groene boekje staan, komt dat doordat drie Vlaamse taalkundigen ermee hebben ingestemd. (De Standaard, 1996)
Vroeger, toen ik in de Hoge School zat, heb ik toch verschillende keren haagschool gehouden. En plezant dat dat was.
zonderling, idioot, onbeduidend persoon, halve gare
zie ook bietekwiet, rare kwiet
vnw: rare kwiet: kwibus
Van Dale online: kwiet: Belgisch-Nederlands, spreektaal, kwibus
Lier, Herentals, Geel: ne kwit (korte, scherpe i)
Wat is da nu weer voor ne kwiet?
Seg kwit, ge hebt dat zien gebeuren en waarom zegt ge dat niet dat de thermometer in de aquarium is ontploft. Nu zijn alle vissen dood!
geslaagd zijn in/voor
taaladvies: Gelukken wordt nooit gebruikt met een persoon als onderwerp. Wel kan iets gelukken (of lukken).
Hij is gelukt voor zijn bevorderingsexamen bij de politie.
Wetenschappers zijn erin gelukt om een nieuwsoortige robot te bouwen die kan koken. Het prototype kan al meer dan 100 gerechten klaarmaken. Benieuwd wanneer dat machien een kookprogramma op tv krijgt.
nog meekunnen, nog niet afgeschreven zijn
meestal qua leeftijd of fysieke prestaties
Die 2 bompa’s van 68 jaar, op de atletiek, die hebben in ’t lange nog niet afgedaan.
Als je iets inslikt en het kan door de keel, dan zal je het uiteindelijk wel weer uitkakken ook.
Nederland: door de mond door de kont
Van Dale: roeper: gewestelijk strot, keel
< in de volgende verbindingen ook in de algemene taal
- gaat het door de roeper, het komt ook door de poeper
gebruikt, vooral tegen kinderen, als men iets (een knikker, cent enz.) heeft ingeslikt en zich daarover zorgen maakt, dus ter geruststelling
Jantje heeft een euro ingeslikt!
Wat door de roeper kan, kan door de poeper. Morgen zien we wel.
bumperklever, gatrijder
de gatplakker is groot, de gatplakker is machtig,
de gatplakker geraakt er nooit op tijd,
de gatplakker wil sneller dan het licht,
de gatplakker houdt nie’ van den tijd
val, buiteling
ook tottering
zie ook totteren
Ik ben bij het velorijden ne serieuzen totter gegaan toen mijn stuur omsloeg.
ook: Ik heb ne lelijken totter gedaan toen ik over mijne losse nestel strunkelde.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
