Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
1) Iemand die op café/restaurant gaat en achteraf niet betaalt (Dit is ook de betekenis van het begrip in het Belgisch strafrecht)
2) alg.: iemand die goederen/diensten bestelt en ontvangt zonder ze te betalen (Dit is de betekenis van het begrip in het NL strafrecht)
bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Flessentrekkerij
Van Dale kent betekenis 2, maar vermeldt de Zuid-Nederlandse oorsprong ‘op flessen trekken’
zie ook toelichting bij lemma flessen, tafelschuimer
vgl. ook: trekken, op flessen ~
“Steeds meer klanten in de horeca stappen op zonder te betalen. Vorig jaar zijn 629 gevallen gemeld van zo’n ‘flessentrekkerij’ of ‘tafelschuimerij’ – 15 procent meer dan in 2011. Dat schrijft Het Laatste Nieuws vandaag op basis van cijfers van de federale politie.” (DeMorgen)
‘Flessentrekker laat zichzelf oppakken op restaurant’ (DeStandaard.be)
Horecazaken in Eeklo zijn op hun hoede voor een tafelschuimer of een flessentrekker. De man bestelt eten of drinken, maar betaalt niet. (vrt.be)
vuil maken
Miljaarde, ik heb mijn schoon wit hemd volgedesterd met saus.
De hond heeft gans de vloer volgedesterd bij het leegeten van zijn kom.
vaatdoek, schotelvod
zie ook: scheuteldoek
Maasland: sjotteldook
Veegt ge de tafel eens af met de schutteldoek?
“Da’s ne schutteldoek bie oens wi.” (internet)
Ik gebruik een schutteldoek voor de vaat.
val, buiteling
ook tottering
zie ook totteren
Ik ben bij het velorijden ne serieuzen totter gegaan toen mijn stuur omsloeg.
ook: Ik heb ne lelijken totter gedaan toen ik over mijne losse nestel strunkelde.
het gezin, een huishouding
< Frans: ménage
Ne goe menoaze. Een goed gezin, de relatie tussen de gezinsleden is goed.
overdrijven, dingen zeggen die niet (helemaal) waar zijn
zie ook spekken
Etymologiebank: spec(k) 1201-1250}
De uitdrukking met spek schieten (opsnijden) betekende aanvankelijk letterlijk een brandkogel, die voorzien was van spek, afschieten; dan kan de betekenis zijn geworden ‘met grof geschut schieten’ en ten slotte ‘opsnijden’.
Die moet ge niet geloven, hij is het gewoon van met spek te schieten.
“‘Men schiet met spek zonder de objectieve feiten te kennen’, zegt Bloemen.”’(DS 170318)
geslaagd zijn in/voor
taaladvies: Gelukken wordt nooit gebruikt met een persoon als onderwerp. Wel kan iets gelukken (of lukken).
Hij is gelukt voor zijn bevorderingsexamen bij de politie.
Wetenschappers zijn erin gelukt om een nieuwsoortige robot te bouwen die kan koken. Het prototype kan al meer dan 100 gerechten klaarmaken. Benieuwd wanneer dat machien een kookprogramma op tv krijgt.
spijbelen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Uit Haag en School.
Door Kiliaan (1599) vermeld in de beteekenis van: niet openlijke, onaanzienlijke, weinig bezochte, heimelijke school (”haegh-schole).
Naar eene jongere opvatting echter: school die achter-, of in eene haag gehouden wordt; immers haagschool doen, gaan, houden beteekent in Zuid-Nederland (t.w. in De Kempen; zie Schuermans (1865-1870)): heimelijk de school verzuimen, achter de haag loopen enz.
Van Dale 2013 online: gewestelijk
zie ook haagschool doen, brossen, haag, achter de ~ lopen, haagloper, fatsen, bustje kappen, hagemuiten
De moord op de Oostenrijkse aartshertog Frans Ferdinand op 28 juni 1914 in de Bosnische hoofdstad Sarajevo, vormde de opmaat tot de Eerste Wereldoorlog. Voor een twaalfjarige knaap, in het Franse Saint-Maur-sur-Marne, betekende de mobilizatie daarentegen niet meer dan het begin van een lange vakantie. De kleine Raymond Radiguet kon nu ongehinderd lezen en hoefde niet langer zijn La Princesse de Clèves onder een wiskundeboek te verstoppen. Al vaker had hij haagschool gehouden in gezelschap van Madame de La Fayette. (De Standaard, 1995)
Als blink of de bavet of de dikoor van haagschool houdende scholieren (scholier) in het nieuwe groene boekje staan, komt dat doordat drie Vlaamse taalkundigen ermee hebben ingestemd. (De Standaard, 1996)
Vroeger, toen ik in de Hoge School zat, heb ik toch verschillende keren haagschool gehouden. En plezant dat dat was.
bankafschrift, rekeninguittreksel
Van Dale 1995: uittreksel: ..3. (fin. in Belg.): dagafschrift
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
Vroeger kreegt ge de bankuittreksels elke maand opgestuurd, daarna kont ge ze aan een bancontact opvragen. Maar tegenwoordig kunt ge dat allemaal langs het internet afprinten.
Ik heb de bankuittreksels nagekeken en mijn pree is nog altijd niet gestort.
is standaardtaal in België, ook op café (café, op ~) gaan en op hotel gaan
standaardtaal in het hele taalgebied: naar een restaurant gaan
Om haar verjaardag te vieren, zijn ze gisteren op restaurant gegaan. (standaardtaal in België) Taaladvies.net
Op hotel gaan kost gemiddeld meer dan kamperen. (standaardtaal in België) Taaladvies.net
Iemand opgieten. (cafépraat)
Iemand dronken voeren.
Ik was gisteren strontzat… maar ik kon er niks aan doen ze hebben mij “opgegoten”
Stop daarmee, je mag die mens zo niet “opgieten”
grootvader, vava
vgl: memoe
zie ook verzamellemma mensen
Mijne veva bakte voor mij altijd spek als ik bleef slapen en dan sneed die dat in klein smalle reepjes.
wantoestand
vnw: misstand, wantoestand
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
SN (N-NL): misstand
Er zijn toch echt nog wel veel mistoestanden in onze samenleving. Ne mens met het hart op de juiste plaats ligt er soms van wakker.
De klimaatspijbelaars kaarten de grootste mistoestand van deze tijd aan. (standaard.be)
geld, veel geld
Die gast heeft veel geld!
Die gast ee “blek” dat geloofde ni!
> andere betekenis van blek
galakledij, habijt, rok
synoniemen: pit of pitteleer
-
iets of iemand die lief, klein of schattig gevonden wordt
(publieks)lieveling
ook soms als aanspreking gebruikt.
Van Dale: BE informeel
zie ook sjoeke
Kijkt dat hondje toch eens! Wat een chouchouke.
nieuwsblad.be: ‘Arno was de chouchou van iedereen in de ploeg’
De Fransen huilen, want Julian Alaphilippe (27) is zijn gele trui kwijt. De Franse chouchou lijkt de strijdbijl te begraven. (sporza.be)
heen en weer
uitgesproken als weggenweer, weggenneweer
Antw. Kempen: ook ewegeneweer (eweg en eweer)
vnw: weg en weer: heen en weer
Middelnederlandsch Woordenboek:
In de verbinding wech ende weder, hetzelfde als vort ende weder. Wech beteekent hier voort, vooruit en weder “achteruit”. In verschillende opvattingen.
Lanceloot sach wech ende weder, oft dar el yman ware, Vlaanderen 1315-1330.
Bij Kiliaan: awech en aweerd
Nog heden is weg en weer ook in zuidnederlandse tongvallen bekend in de bet. “heen en weer”.
Gij peist zeker da ich den hiëlen dag gon weg en weer loeëpen?
Hij is dat efkes ewegeneweer gaan doen.
Altijd dat maar wegeneweer rijden, dat kost wel geld he.
zonderling, idioot, onbeduidend persoon, halve gare
zie ook bietekwiet, rare kwiet
vnw: rare kwiet: kwibus
Van Dale online: kwiet: Belgisch-Nederlands, spreektaal, kwibus
Lier, Herentals, Geel: ne kwit (korte, scherpe i)
Wat is da nu weer voor ne kwiet?
Seg kwit, ge hebt dat zien gebeuren en waarom zegt ge dat niet dat de thermometer in de aquarium is ontploft. Nu zijn alle vissen dood!
- roestkleurig slijk in een beek, ontstaan door ijzervlokken
- modder, ook moos
- zwart slijk
Je kleren zitten vol get, die krijg ik nooit meer proper!
Aan de achterdeur uw bottinnen uitdoen want ze hangen vol get en dat stinkt.
Met dat get niet binnen za! Is dat efkes gaan wandelen met de hond? Waar hebde gelle gezeten seg?
> andere betekenis van get
op een of andere wijze
< prefix ‘ent-’ + ‘hoe’
zie ook: entwat, entwie, entwaar
“Koe, koe, schoone koe! de akster die aan ’t bouwen in den boom zat, heeft ze enthoe komen aan te schouwen” – uit ‘Vox turturis’, Guido Gezelle
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
