Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
plankgas
Plancher geven doe ik niet… ik moet mijne naft zelf betalen.
chic, modieus, van een hogere stand
dezelfde betekenis als AN chic/chique, andere schrijfwijze
idiomatisch Vlaams: “ne sjieken type”:
- een goed geklede man
- een genereuze man, iemand die het goed bedoelt
zie sjieke tiep
< Frans: chic
Wow, zo ne sjieken otto.
Nu is er daar deze namiddag een sjieken type binnengekomen met een valies en die sprak nogal met een raar accent. (Seniorennet 140307)
“Terwijl zelfs Karel Vinck zegt dat hij furieus is op de banken, blijft Karel De Gucht in interviews Maurice Lippens een ’sjieken type’ vinden.” (HN 091008)
> andere betekenis van sjiek
benoeming voor een gierige vrouw
vnw: (gierige) pin, vrek, gierigaard
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Zuid-Nederland
Volgens Van Dale is een pin een gierige vrouw, dan is een gierige pin een pleonastisch pleonasme waarschijnlijk
Van Dale: pin
11. gierig mens
Hoog huis, laag huis, er zit een gierige pin in huis!
Wat een gierige pin is dat! Nog geen 10 cent willen geven voor een tas koffie.
Celine Van Ouytsel (27): ‘Qua outfits ben ik een gierige pin’ (flair.be)
vlechten
Dit woord is mij onbekend, want ik zeg gewoon vlechten, maar mijn schoonmoeder (en nu zijn we nog steeds in’t Hageland) zei altijd kippelen.
Ik heb mijn haar in een lange vlecht laten kippelen.
eerste examenperiode
het feit dat men tijdens die periode geslaagd is
zie ook zittijd, tweede zit, zit
Ik heb een eerste zit, en moet dus in de vakantie niks voor ’t school doen.
In de eerste zit heb ik niks gedaan, en nu zit ik te zwoegen voor mijn tweede zit.
feestelijke sfeer, uitgelaten sfeer, sfeer, plezante sfeer
Er was nogal ambiance op nonkel Karel zijn fuif!
Een metalen of kunststof bekken dat wordt gebruikt bij bedlegerige, zieke patiënten om urine of ontlasting in op te vangen. Ook wordt het gebruikt voor een vulvaspoeling bij vrouwen, meestal na de bevalling.
SN: beddenpan
Provincie Antwerpen: de pan, bedpan, steekpan
Verpleegster, wil jij de panne steken aub?
> andere betekenis van panne
job als uitzendkracht
“Interim job: zelfde statuut als vast werk
Een uitzendkracht geniet hetzelfde sociale statuut en dezelfde sociale voordelen als vaste werknemers. Ook als interimkracht heb je recht op vakantiegeld, pensioen en kinderbijslag. Er is echter één verschil: de arbeidsovereenkomst voor interimwerk geldt voor een bepaalde duur.” (startpeople.be)
kleerhanger
Van Dale 2017 online: BE
zie ook verzamellemma kledij
Kapstokken van ijzerdraad zijn niet stevig. Ge kunt er hoogstens een fijn kleedje op hangen. Die van tegenwoordig in plastiek zijn al niet veel beter.
> andere betekenis van kapstok
langwerpig met pudding gevuld gebak bestreken met chocolat of mokka
diminutief: eclairke(s) (eeklerrekes)
zie ook sjoeke
Van Dale 1995 in België
Van Dale 2018: eclair
< Frans éclair
langwerpige, met banketbakkersroom of slagroom gevulde en met chocolade bedekte soes
’s Zondags na de pistolets nog een eclairke met een taske koffe als toetje, meer moet dat niet zijn.
Een eclair met citroencrème, aardbeienmousse of tiramisu: alles kan en mag tijdens “de week van de eclair” (vrt.be)
afvalwedstrijd (ook fig.)
SN: afvalrace
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 7
vgl. afvallingskoers; afvallingswedstrijd
De afvallingsrace in de restaurantwedstrijd is begonnen.
Zaterdagmiddag klonk het startschot van het WK backyard ultra, een afvallingsrace waarvan niemand weet wanneer ze precies stopt. (demorgen.be)
Topsport is altijd al een keiharde afvallingsrace geweest die geen ruimte laat voor twijfel. (standaard.be)
vanavond, deze avond
zie ook van de morgen, avend
Vandenavond eten we worst met bloemkool en witte saus.
vochtigheid
Met al die regen, je zou wakte krijgen binnen!
“Die pastei is van de wakte gevinnigd (vinnigen)” De Bo (1873).
spellingsvariant van cravate (stropdas)
zie ook: kravat, plastron; verzamellemma kledij
Tijdens de diensturen was ik verplicht een cravat te dragen.
tegenwoordig “EEG certificaat van overeenstemming” genoemd: document dat de technische conformiteit van een voertuig bevestigt
zie ook verzamellemma wegcode
Als ge naar de jaarlijkse autocontrole gaat moet ge onder andere het gelijkvormigheidsattest van het voertuig voorleggen.
doorgeven
< Frans: passer
vnw: een schotel/de soep enz. passeren:, een schotel, de soep enz. doorgeven
Van Dale 2018 overgankelijk werkwoord • heeft gepasseerd
niet algemeen van hand tot hand doen gaan
= doorgeven
passeer mij s.v.p. even die schotel
zie andere definities van passeren
Wilt ge het zout eens passeren?
Een vreemde, gevaarlijke, niet te voorspellen persoon
Dat is een echte oesschaard. Pas op!
“Teams als STVV en Waasland Beveren zijn in dit begrip ‘een echte oesschaard’ oftewel onvoorspelbaar.” (https://www.voetbalgokken.be/category/specials/page/2/)
uitspraak: klik op het pijltje om het woord te beluisteren (West-Vlaams)
In den achternoene schijnt de zonne door mijne veranda, en dan wordt het veel te warme.
vaststelling, conclusie, constatering
Van Dale 1995: (Belg.) constatering
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
zie ook vaststelling, tot de ~ komen, constatatie, tot de ~ komen
zie ook -atie versus -ering
Toen ik in de luchthaven arriveerde kwam ik tot de constatatie dat ik mijn reispas vergeten was.
Na lang nadenken kwam hij tot de constatatie dat een ontslag onvermijdelijk was.
Langs de neus weg…
Zonder enige emotie; ijskoud…
zie ook konsjuus
Die morgen kwam hij bij me langs en vertelde me ijskoud dat hij zijn vrouw ging verlaten.
Die morgen is em langs mij gekome en a vertelde ma heel
“consjuus” dat hem ze wijf gin buite kappe.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
