Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
erf, domein rond de woonst of andere gebouwen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hop, hôp: Uit deze betekenis kan zich die van erf, werf, hof geleidelijk ontwikkeld hebben. Hop is verwant met hoep, ring, kring, ronding;
Die moet hier nooit meer zijn: van den hof en het hekken vast, onmiddellijk!
> andere betekenis van hof
weg, zoek, vertrokken, voort
lokale uitspr.: voert; niet te verwarren met foert
Antw. Kempen: veut, veurt, veuts
De zapdoos is weer vort, wie heeft haar het laatst gehad?
Is pa vort? Daarjust was hij er nog!
Pas op, steek dat blaadje vort, de meester komt af!
uitspraakvariant “garnaal”
Geeft e ki ne portie geirnoars!
(geef eens een portie garnalen)
de afsluiting
< Frans: grille
De grielde is toch dicht?
“Louis Criel: Gij zoudt beter op andere werken sparen. Zoo b.v. het kerkhof waar- die schoone grielde is weggesmeten.” (uit ’t Getrouwe Maldeghem Het meest verspreide weekblad in Vlaanderen 2 juni 1935)
begrafenis
Van Dale 2016 online: BE
vnw: begrafenis, uitvaart
zie ook begravingsdienst
Is Jan niet thuis? Nee, hij is naar de begraving van zijn oom.
“kan ik Zaterdagmorgen komen rond 10u30,ik moet morgen Vrijdag naar een begraving van een oude schoolmeester van Buso Kortrijk.Laat iets weten” (goudengids.be 2 aug. 2012)
Wijze van begraving – Heusden-Zolder
Teraardebestelling: begraving – crematie | Stad Gent
Zijn liedje luidde zo ongeveer: Om te zeggen dat ge genood zijt naar de begraving van onze gebuur. (seniorennet.be)
Soldaat Louis Wouters uit Ranst hielp bij de begraving van zijn gouwgenoot. (gva.be)
Grote trom (van het Frans “Grosse Caisse”)
zoals gebruikt in fanfares, op de buik gedragen.
uitspraak: /gros kès/
zie ook grosse caisse
Toen de harmonie haar nummertje kwam spelen in “De drie linden” moest die met zijn groskès buiten blijven bonken.
spuwen, spugen
Van Dale 2018: speken
< 1608, van speek (speeksel)
niet algemeen spuwen
Toen hij een tegenspeler in zijn gezicht speekte, werd hij van het veld gestuurd.
lett.: dijkendelver
fig.: slokop
zie: diekedelver, eten lijk een ~
Zie dien diekedelver were fretten. Jee persies in een joar niks gekregen!
zie ook reacties
Jammer dat men zoveel spel maakt in de snookerzaal.
eerstejaarsstudent
vnw: eerstejaarsstudent, rekruut, groentje, nieuweling
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
zie ook: schachtendoop, schachtin; schachtenweek, schachtenverkoop
vgl stront
Onze studentenclub heeft dit jaar veel schachten.
Schacht, brengt mij eens een frisse pint!
> andere betekenis van schacht
ziekenhuis, hospitaal, kliniek
zie ook krankhoes
vnw: in België voor elk soort ziekenhuis
Van Dale: gasthuis, (archaïsch) ziekenhuis
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ik ben opgenomen in het gasthuis, en moet nog 2 dagen blijven.
“Ze hebben haar ’s nachts naar het gasthuis gebracht. Daarna was het Frans die ziek werd.” (humo.be)
diamantslijper
zie slijpen
Mijn vader was ne slijper, mijn moeder ne snijder.
scharnier, hengsel
uitspraak: /lé/, /lé j.e/
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij lee:
voorheen LEDE —, Middelnederlands lede.
?Verwant met Lid. Hengsel, scharnier, van een deur, venster, deksel enz. In Zuid-Nederland.
Ik heb nief leeën op mijn deur gestoken.
> andere betekenis van lee
iemand die ten koste van alles in de gunst van de baas wilt komen, onderkruiper
(zie poepen)
vgl. bazenpoepen; bazenpoeperij
varianten bij gatlikker
Door elke dag minstens één onbetaald overuur te doen is hij niet alleen een bazenpoeper, maar ook een stielbederver.
De Jean op de syndicale vergadering: “Jaja, ik geef toe dat ik nen bazenpoeper ben. Thuis toch!” Heel de zaal plat natuurlijk.
met iemand in gesprek blijven
zie ook klap, aan de ~ houden,
klap, aan de ~ geraken,
aan de klap
Ik ontmoette de buurvrouw en bleef met haar aan de klap.
schoppen in het kaartspel
zie ook: pieken
.jpg)
Schuppen is troef!
Al de schuppes zijn weg, alleen de dam is nog achter – die sterft op haar kot, ge gaat zien!
> andere betekenis van schuppen
bleekwater
Van Dale 2016 online: BE
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5
< ontleend aan Frans eau de Javel, genoemd naar Javelle, een vroeger dorp bij Parijs waar het werd gemaakt (bron: Van Dale)
Klik op de afbeelding
zie ook eau de javel, javelwater
Hebt ge al javel in de emmer gedaan?
een laagje verf afschuren met schuurpapier, matschuren
afslissen = tot op het hout fijn slissen
Slissen doet men men slispapier.
" ‘slissen’ is Vlaams voor het schuren met water en watervast schuurpapier (slispapier)." (forum oud.klei.nl)
> andere betekenis van slissen
jullie (onderwerpsvorm)
< gijlder < gijlieder
variant: gunder
→ de onafgezwakte vorm ‘gijlder’ wordt in Oost-Vlaanderen lokaal nog gebruikt (mits klinkerverkorting), in West-Vlaanderen is het zelfs de normale vorm: ‘gijder/gijnder’
zie ook: ulder, ulle, gelle
(Antw.) olle zie ook golle
Gulder weet zeker nie of da uldere kleinste thuis is?
tot het uiterste, voluit, volle bak, volle gas
bv. in: à fond rijden, à fond gaan, à fond zitten, à fond geven
Tijdens de Ronde moeten we zijn in de tent aan de voet van de Oude Kwaremont. Waarom daar? Omdat de renners ons daar driemaal zullen passeren en exact op die plaats “à fond” gaan, terwijl wij onze eigen fond aan het leggen zijn. (internet)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
