Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
kraamafdeling van een ziekenhuis, materniteit
vnw: kraamkliniek, kraaminrichting
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook verzamellemma geneeskunde
We zijn met een taxi naar het moederhuis gesneld.
bloemlezing De Standaard
Wie durft het moederhuis te sluiten? – De Standaard Mobile
Eén personeelslid heeft de overstap van moederhuis naar rusthuis nog meegemaakt. (standaard.be)
In 2012 werd het voormalige Geelse moederhuis en RVT (rust- en verzorgingstehuis) afgebroken voor de bouw van tien woongelegenheden, 51 rusthuiskamers … (standaard.be)
enz.
neus
De heks had een verachterlijk lelijke wrat op hare gaffel.
> andere betekenis van gaffel
motor, moto
zie ook: toefer, tuf, motseklet
Als het mooi weer is, ga ik met m’n tuffer naar het werk.
zetpil, ook suppositoire
vnw: zetpil
Van Dale 2018:suppo
BE; informeel zetpil
zie ook verzamellemma geneeskunde
vgl. poepsnoep, gatkaramel, poepraket, tap, een ~ steken
Met een suppo zal de baby haar koorts wel beteren.
versieren met papieren slingers (verjaardag, feest, jubilee)
zie ook palatie
Middelnederlandsch Woordenboek: Paleeren: Nog heden is paleeren in West-Vlaanderen gewoon.
Zie b. v. De Bo: “de straten paleeren voor de komst van den koning”.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Paleeren: bedr. en wederk. zw. ww.
Middelnederlands: pa(l)leren, naast poleren. Uit frans polir, polijsten, doch onder invloed van frans parer, waaruit pareeren, veranderd van vorm en verruimd van beteekenis. Thans alleen in Zuid-Nederland nog in algemeen gebruik.
< andere definitie van paleren
Als Pietertje zijn verjaardag viert, moet de kamer gepaleerd zijn.
teelbalzak
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
c. Teelbal (zie b.v. gallée); ook: balzak (zie b.v. uitdrukkingen met deze betekenis, in platte taal, bij Cornelissen-Vervliet). In denzelfden zin hoogduits kloss en klotz.
- Klos. kloot … Coleus, testis, Junius, bij Kiliaan (1599).
ook klosj
Hij weet niet meer wat te doen of zeggen; hij staat mee de klos in zijn handen. (als gezegde)
trilgras, ‘bevertjes’ (geslacht Briza)
De lijst van Limburgse volksnamen voor het trilgras, of bevertjes, komt haast over als een keuze van meestal lieflijke verkleinwoorden. We citeren: “bibbelgraos” te Eigenbilzen, “bibbelare” te Rijkhoven, “bubbelèrkes” te Membruggen, “biebelkraot” te Heks, “bibbelminnekes” te Rijkel, “bibberminnekes” te Bolderberg … (Landewald Janssen, uit Erica, sept. 1983 – www.limburgsenatuurgidsen.be)
volgend jaar, letterlijk “te naaste jaar” met verkorte klank in “naast”
Hageland: tenostejoar
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook: naarste, neuste, noste, nostejare
Teneustejoar hoop ik dat het weer geen strenge winter wordt.
appelsien om te eten (tegenover persappelsien)
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
NL: handsinaasappel
Eetappelsienen dienen om op te eten en persappelsienen om sapjes te maken.
verkiezingscampagne
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Eindelijk! De kiescampagne is voorbij. Al het kiesdrukwerk gaat naar het containerpark nu.
rolluik
Mijnen afrolder is kapot.
Een grappenmaker, inzonderheid een die zichzelf grappig vindt, in tegenstelling tot anderen.
vnw: de flauwe (plezante) uithangen: zich aanstellen, flauwe grappen maken of
zie ook plezante, flauwe ~, plezantste, de ~ thuis zijn
“En een flauwe plezante had een brief naar ons thuis gestuurd met afdrukken van lippenstift en daartussen allemaal namen van vrouwen met wie ik zogezegd iets heb.” (Louis van Dievel)
Gij zijt ook ne flauwe plezanten, gij.
(Jij bent ook een flauwe grappenmaker.)
Een team van personeelsleden van de gerechtelijke politie dat zich op de plaats van een misdaad begeeft. Het team wordt gevorderd door de onderzoeksrechter en coördineert de eerste vaststellingen.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
“Samen met de onderzoeksrechter, het labo, de lokale recherche en het afstappingsteam werd er diezelfde nacht op de plaats van de feiten afgestapt.” (zie plaatse, ter ~ afstappen)
DeMorgen.be: ‘Het labo en afstappingsteam van de Federale Gerechtelijke Politie Dendermonde kwamen ter plaatse.’
Het afstappingsteam, het labo, de wetsgeneesheer, de wapendeskundige en de onderzoeksrechter kwamen ter plaatse voor verder onderzoek. (DS.be)
waar je aan denkt moet gebeuren!
idem in prov. Antwerpen
Zeg! Wil jij nu echt persé vandaag de zolder opruimen? Als gij iets in uwe kop hebt, dan hebt ge ’t ook ni in uw gat.
melk
Drink uw pap eens op!
> andere betekenis van pap
grote ogen opzetten
(zie faar)
Die jongen trok nogal een fare toen ik een salto deed.
overdrachtelijk: een winkel waarin vanalles te koop is
(wordt gezegd in de streek van Turnhout)
Die zijn daar rijk van geworden, van die koeketel waar ze alle mogelijke rommel verkochten.
> andere betekenis van koeketel
bv. 30 euro
NL: 30 euro’s
taaladvies hierover: In Nederland wordt overwegend de meervoudsvorm gebruikt, in België de enkelvoudsvorm.
Dat geldt ook voor ander munten:
VL: 20 dollar, 20 yen, 20 pond
NL: 20 dollars, 20 yens, 20 ponden
uitzondering: 20 kronen
Dat kost honderdentwee euro.
ironisch, wanneer men een flater begaat
vnw: de hoofdvogel afschieten: iets bijzonders doen, een bijzondere prestatie leveren of een grote dwaasheid begaan, een grote stommiteit vertellen
taaltelefoon: standaardtaal in België
Van Dale online: Belgisch-Nederlands
Typisch Vlaams: een flater begaan: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7
Nu heb ik toch echt de hoofdvogel afgeschoten door in m’n pyama te gaan werken.
> andere betekenis van hoofdvogel, de ~ afschieten
speeksel
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
znw. m. Het zelfst. gebruikte klanknabootsende woord tuf voor het geluid dat men bij spuwen maakt.
In het antw. -brabantsche en in het gebied van Deventer.
(Schuermans (1865-1870), V. Schothorst (1904), De Bont (1958)).
1. Speeksel: Doet er wat tuf aan, Cornelissen-Vervliet (1903)
2. Het eenmaal spuwen: Veur elken tuf krijgde ’en klets, stoute jongen! Corn.-Vervl. (1906).
zie ook: moederkeszalf, speek, spiksel
Als een kind valt, doen we wat ‘tuf’ aan de knie, dan is het rap genezen.
Hawk tua is wat wij in onze jeugd in schoon Vlaams kwak tuf noemden, al is de rochel, want dat is het, hier bedoeld om het mannelijke smaldeel mee overeind te krijgen en ongetwijfeld te houden. (Mark Coenen in demorgen.be)
> andere betekenis van tuf
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.