Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
melk
Drink uw pap eens op!
> andere betekenis van pap
oude rot in het vak, een geroutineerd of ervaren persoon in een bepaald beroep of functie, oude garde
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
vnw:
-iemand met veel ervaring, oude rot in het vak
-ouderejaarsstudent, oud-student
De spoedverpleegkundige met 8 jaar ervaring is een ancien.
Cumulards en anciens zoals Peter Vanvelthoven, Renaat Landuyt en ik, staan politiek sterker dan de jongeren. (demorgen.be)
meerdere keren, vaak, dikwijls
zie ook tefrent
Hij ès hier tefrente keren geweest, maar ’k moest nie vele van diene charlatan weten.
bed
een beddenbak was vroeger een houten bak waarin bij wijze van matras een zak lag die opgevuld was met stro, hooi, kapok, paardenhaar of kaf
uit bedde + bak
vnw: ledikant (zonder matras)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: beddebak: een Vlaamsch woord voor ledekant
- ”Een gevelkazijn met verweerde … ruitjes liet meer tocht dan licht stroomen over een bouwvalligen beddebak daarbinnen”, de vos, Vl. Jong. 68
‘t Is al laat, ’k gon nor mijnen beddenbak, tot floas.
(’t Is laat, ik ga naar bed, tot kijk.)
Zijn ze weg? Ja, ze waren moe, ze zijn naar hunnen beddenbak.
De zak in de beddebak werd om de tijd voorzien van vers stro of hooi.
Het kindje Jezus lag in een (bedde)bakje vol met stro.
er geen zaken mee hebben, dat gaat u niet aan
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
vnw: er geen affaire(s) mee hebben
zie ook: zaken, ergens geen ~ mee hebben,
fèère, geen ~(s) mee,
avance, ergens geen ~ mee hebben,
uitstaans hebben met
Hetgeen dat tussen mij en mijn lief wordt gezegd en gedaan, daar heeft niemand geen affaire mee.
overdrachtelijk: een winkel waarin vanalles te koop is
(wordt gezegd in de streek van Turnhout)
Die zijn daar rijk van geworden, van die koeketel waar ze alle mogelijke rommel verkochten.
> andere betekenis van koeketel
speciale aandacht geven voor een gebeurtenis (vb. trouwverjaardag, verjaardag)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Iets, door te steken, aanraken.
? In toepassing op het vasthechten van iets tot sieraad.
? Vandaar: iemand met bloemen of ook andere geschenken begiftigen, en wel om hem geluk te wenschen, b.v. op zijn verjaardag, zijn naamdag of derg. In de zuidelijke gewesten nog thans gewoon.
De buurvrouw was gisteren 70 jaar. Haar beste vrienden hebben haar bestoken, en ze hebben gefeest tot in de late uurtjes.
verkiezingscampagne
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Eindelijk! De kiescampagne is voorbij. Al het kiesdrukwerk gaat naar het containerpark nu.
juffrouw, tienermeisje
< Fr. mademoiselle < demoiselle < Lat. dominicella
Uitspraak: /mamzèl/
ook mammezel
Met haar communie was ons Margriet een schoon mamzel.
De mamzelkes van de Chiro kwamen langs met koekjes.
Zo gaat het, blijkbaar: toen een mamzel die nog moet wennen aan haar nieuwe stiletto’s, nu een gekwetste schipper. (demorgen.be)
grote ogen opzetten
(zie faar)
Die jongen trok nogal een fare toen ik een salto deed.
ironisch, wanneer men een flater begaat
vnw: de hoofdvogel afschieten: iets bijzonders doen, een bijzondere prestatie leveren of een grote dwaasheid begaan, een grote stommiteit vertellen
taaltelefoon: standaardtaal in België
Van Dale online: Belgisch-Nederlands
Typisch Vlaams: een flater begaan: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7
Nu heb ik toch echt de hoofdvogel afgeschoten door in m’n pyama te gaan werken.
> andere betekenis van hoofdvogel, de ~ afschieten
speeksel
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
znw. m. Het zelfst. gebruikte klanknabootsende woord tuf voor het geluid dat men bij spuwen maakt.
In het antw. -brabantsche en in het gebied van Deventer.
(Schuermans (1865-1870), V. Schothorst (1904), De Bont (1958)).
1. Speeksel: Doet er wat tuf aan, Cornelissen-Vervliet (1903)
2. Het eenmaal spuwen: Veur elken tuf krijgde ’en klets, stoute jongen! Corn.-Vervl. (1906).
zie ook: moederkeszalf, speek, spiksel
Als een kind valt, doen we wat ‘tuf’ aan de knie, dan is het rap genezen.
Hawk tua is wat wij in onze jeugd in schoon Vlaams kwak tuf noemden, al is de rochel, want dat is het, hier bedoeld om het mannelijke smaldeel mee overeind te krijgen en ongetwijfeld te houden. (Mark Coenen in demorgen.be)
> andere betekenis van tuf
damesonderbroek met open kruis, (zowel het kledingstuk als het woord zijn volledig in onbruik)
ook in de Kempen
(ooit) in Limburg
Als mijn bomma vroeger moest plassen, dan kon ze zich gewoon neerzetten waar ze wilde omdat ze niks anders dan snelzeikers droeg.
SNELZEIKERS EN ANDER ONDERGOED
De Vlaamse kringloopwinkels houden vandaag opendeurdag. Naast de speciale acties op meubelen en glaswerk, biedt de kringloopwinkel in Bree een wel erg bijzondere collectie aan: lingerie en ondergoed uit het begin van de twintigste eeuw.(…) Een opvallend kledingstuk is de snelplasser. ,,In ons dialect beter bekend als de snelzeiker. Het is een onderbroek met lange pijpen met een gat op de juiste plaats’’, zegt Kek.(HN 27/10/01)
Latijn: letterlijk ‘zo zegde hij of zij’. Wordt somtijds ietwat ironisch gebruikt om een uitspraak aan iemand toe te schrijven wanneer men zelf geen uitspraak over het waarheidsgehalte van die uitspraak wil doen. Meestal equivalent aan ‘aldus’.
„Het gat in de begroting heeft slechts een doormeter van 25 cm,” dixit de minister.
„De maan is volgens mij niet van kaas gemaakt,” dixit Neil Armstrong in 1969.
doldraaien van mensen, dingen of toestanden
Die vijs draait zot.
Zet de hoofdkraan eens af. Die kraan hier draait zot en het water blijft lopen.
De week is nog niet uit of ik ben al helemaal zotgedraaid. Het werk blijft maar komen.
Een team van personeelsleden van de gerechtelijke politie dat zich op de plaats van een misdaad begeeft. Het team wordt gevorderd door de onderzoeksrechter en coördineert de eerste vaststellingen.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
“Samen met de onderzoeksrechter, het labo, de lokale recherche en het afstappingsteam werd er diezelfde nacht op de plaats van de feiten afgestapt.” (zie plaatse, ter ~ afstappen)
DeMorgen.be: ‘Het labo en afstappingsteam van de Federale Gerechtelijke Politie Dendermonde kwamen ter plaatse.’
Het afstappingsteam, het labo, de wetsgeneesheer, de wapendeskundige en de onderzoeksrechter kwamen ter plaatse voor verder onderzoek. (DS.be)
klaarspelen, flikken, in orde brengen; soms ook iets regelen buiten de regeltjes
zie ook: barlikken
P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Aanhangsel (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen):
BARLIKKEN, BERLIKKEN (klem. op lik), w., o. – Herstellen, flikken, afwerken.
Ik ben nog ‘en poos op den bureau gebleven, ik had er nog iet te barlikken. Waarom blijft de metser op ’t dak zitten? Hij hee’ nog iet te berlikken aan de schouw. -
Hij heeft er lang mee afgezien, maar toen zijn gebuur kwam helpen was het gauw geberlikt.
“Ik heb dat goed geberlikt. Zij is op u verliefd geworden omdat ik haar gezegd heb dat gij haar hebben wilt!” (F. Timmermans, Boerenpsalm)
“… dat we Belgacom digitale TV moeten nemen… en wie moet het weer “berlikken” (antwerps voor in orde krijgen)… de deze hier natuurlijk… dus ik naar de Meir… (blog.seniorennet.be)
“Antwerps woord van de week
Voor zover ons bekend, kent alleen de Antwerpse wereldtaal het woord “berlikken”. Iets berlikken staat voor iets regelen, iets organiseren, iets in orde brengen.” (docplayer.nl)
hutsepot 1
Mijn ma maakt de beste utseklutse, met spekreepjes, worst en een knuistje erbij.
eigenlijk, feitelijk
(tautologie door 2 x hetzelfde te herhalen?)
Eigenlijk feitelijk is dat zo nog gene stoemerik (stoemmerik).
Dat is eigenlijk feitelijk twee keer hetzelfde zeggen.
motor, moto
zie ook: toefer, tuf, motseklet
Als het mooi weer is, ga ik met m’n tuffer naar het werk.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
